VNL-plan: Stormram Jan Roos gaat voor stevig rechts

Gisteren vond het partijcongres van VoorNederland (VNL) plaats in het Hulstkampgebouw in Rotterdam. Alle 1500 leden waren uitgenodigd voor de lancering van het programma voor de Tweede Kamerverkiezingen 2017.

Inhoud
Het mooi vormgegeven boekje van 14 pagina’s kent slechts negen pagina’s met echte inhoud, een voor- en achterkant, een voorwoord en een financiële paragraaf, met daarin een overzicht van voorgestelde wijzigingen voor de uitgaven en inkomsten van de overheid. Naast de aanwezigheid van een financieel overzicht, verschilt dit verkiezingsprogramma op twee andere vlakken van de andere verkiezingsplannen. Het allereerste dat opvalt is dat het plan al finaal is. Vooraf was er een mogelijkheid om mee te denken als lid, maar wijzigingen zijn nu niet meer mogelijk. De conceptfase ontbreekt dus. Het tweede dat opvalt is dat het plan titelloos is.

Ideologie
Dat een plan geen titel heeft, maakt natuurlijk helemaal niets uit. Wat wel belangrijk is voor een politieke partij is om een referentiekader te hebben waaraan ontwikkelingen in de maatschappij worden getoetst om zo standpunten te bepalen. Bij VNL gaat deze ideologische diepte niet verder dat een frame in het voorwoord dat de partij klassiek-liberaal is. Maar horen echte liberalen zich wel tegen de salarissen van mensen in zorg (p.7) of onderwijs (p.8) aan te bemoeien? Zijn de financiering van onderwijs en zorg eigenlijk wel een overheidstaak? De enige denker die wordt aangehaald in het verkiezingsplan is Nobelprijswinnaar Milton Friedman (p.2). Laat nou net deze liberaal libertariër in zijn standaardwerk Capitalism and Freedom in hoofdstuk 6 pleiten voor een meer directe vorm van lokale onderwijsfinanciering door ouders. Waar het jonge VNL op dit punt nu precies ideologisch staat is niet helemaal duidelijk.

Rechts
Wat wel heel duidelijk wordt uit het plan is dat VNL rechts is. Veel rechtser dan de VVD en – met uitzondering van het islamthema – ook rechtser dan de PVV. Dit blijkt uit de kopjes van de meeste hoofdstukken: minder immigratie (p.4), sterkere defensie (p.5) en een betere infrastructuur (p.10). VNL is bovenal trots op hun belastingvoorstellen. Een kleine bloemlezing uit de twintig belastingstandpunten (p.2): er komt een vlaktaks(calculator) van 25% en een belastingvrije voet van 10.000 euro. Ook gaat de vennootschapsbelasting van 25% naar 20% en de accijnzen op alcohol, tabak en brandstof gaan met 10% omlaag.

Streng
In hoofdstuk 3 wordt heel duidelijk dat VNL een Law and Order partij is. Levenslang is levenslang (p.3), meer politie op straat, versobering van gevangenissen, uitzetting van criminele vluchtelingen. Deze strengheid wordt doorgetrokken in het hoofdstuk over immigratie (p.4). Meer grensbewaking, geweldpredikers het land uit, keiharde bestrijding van antisemitisme en de invoering van een puntenpaspoort. Pleegt iemand met een dubbel paspoort een misdrijf, dan kan hij worden uitgezet.

Emoties
Op enkele plekken hebben de emoties de overhand gekregen boven de ratio. Zo vinden we in het defensie hoofdstuk (p.5) het standpunt om een vliegdekschip (toys for boys) aan te schaffen. Allereerst is dit detailniveau aan het ministerie en niet aan een politieke partij. Verder kan iedereen bedenken dat de dreiging voor Nederland veel eerder via internet via bijvoorbeeld cyberware (ook genoemd in plan) zal komen of via guerilla-oorlogsvoering. Dus stop daar dan meer geld in. Maar nogmaals: dat is aan de minister.

Een ander voorbeeld van een weinig constructief, emotioneel standpunt is “IS moet worden vernietigd” of “Iran mag nooit over een kernwapen beschikken” (p.6). Leuk om te roepen voor de bühne, maar leeg en redundant voor een verkiezingsprogramma als je niet zegt hoe je dat dan voor elkaar moet krijgen. Tot slot is ook “minder ministers en staatssecretarissen” (p.9) een prachtige oproep, maar iets meer inhoud over welke ministeries dan moeten verdwijnen of fuseren zou beter zijn geweest.

EU
Op het thema EU zwabbert VNL. Er staan op 1 pagina eigenlijk drie tegenstrijdige signalen. Allereerst moet Nederland weer een soeverein land worden. Dit suggereert uittreding uit de EU. Toch stelt VNL ook voor om een bindend referendum (p.9) te houden of Nederland bij de EU moeten blijven (Nexit), waarmee de mogelijkheid wordt opengehouden om niet helemaal soeverein te zijn.

Verder wordt gepleit voor een kleinere Europese Commissie die zich richt op economische samenwerking, waarbij opnieuw soevereiniteit op het handelsthema wordt opgegeven. Daar bovenop wil VNL dit eigenlijk alleen liever met een Noordelijke alliantie van landen en niet met iedereen. Voor mij is dus onduidelijk of voor VNL bijvoorbeeld een EEG-model inclusief de zuidelijke landen acceptabel kan zijn.

Zorg, Onderwijs, Infrastructuur
Er staan eigenlijk geen verrassingen in het hoofdstuk over de zorg (p.7). Het eigen risico wordt verlaagd met 50 euro, een stevige aanpak van zorgfraude, minder managers en meer handen aan het bed. Het onderwijs hoofdstuk kent wel een opvallend standpunt. Zo wil VNL selectie aan de poort van iedere hbo- en universitaire opleiding (p.8) en het onderwijs volledige seculier maken. De publieke omroep slinkt tot een radio- en een tv-zender. De afzonderlijke omroepen verdwijnen, dus ook Powned. Qua logistieke doorstroming heeft VNL de heilige graal gevonden: de trajectcontroles verdwijnen en iedereen mag binnenkort overal 130 km/h rijden op de snelweg, zelfs op de stukken waar je nu maar 80 km/h mag (p.10).

Financiële paragraaf
VNL verdient een groot compliment voor de financiële verantwoording. Tot nu toe ontbrak in ieder verkiezingsprogramma een overzicht van de voorgestelde ombuigingen, hoewel er door de PVV wel een kladje werd gegeven. In totaal buigt VNL 30 miljard om, waarbij 13,5 miljard nieuwe uitgaven zijn en 16.5 belastingverlagingen. Wat opvalt is dat er niet actief wordt gestuurd om de staatsschuld af te bouwen. Eigenlijk worden alle bezuinigingen teruggegeven in de vorm van lastenverlichtingen. Als we de middellange termijnverkenning van het CPB bekijken zien we dat er in 2017 en 2018 nog steeds een significant overheidstekort is, hetgeen naar verwachting ombuigt in een licht overschot vanaf 2019. Met het voorgestelde beleid van VNL verwacht ik wel meer economische groei dan de ramingen van het CPB, hetgeen snel kan leiden tot een positief effect op het tekort. Het was echter verantwoordelijker geweest als ook een gedeelte van de 30 miljard in het terugdringen van de staatsschuld was gestopt.

Potentie
Ik denk dat de inhoud van het VNL-programma heel veel teleurgestelde VVD’ers kan aanspreken. Het plan is rechts en vriendelijk voor de werkgever. Ook zullen er enkele PVV’ers richting VNL gaan, maar mijn inschatting is dat de loyaliteit aan die kant hoger is richting Wilders. Als de onbetrouwbaarheid van Rutte nog verder doorzet, dan sluit ik niet uit dat VNL een handvol zetels krijgt tijdens de verkiezingen. De potentie van VNL is echter veel groter dan dit aantal.

Hoezeer ik ook van Jan Roos als cowboy en stormram houd, ik denk dat hij net als een Pieter Omtzigt onder de hoede van een krachtiger, stabiele bestuurder had moeten vallen. Als VNL bijvoorbeeld als lijsttrekker een CEO als Paul Polman had aangetrokken, dan zou het ondernemersprofiel, de internationale ervaring en de bestuurlijke autoriteit driedubbel onderstreept zijn geweest.

Zolang Roos het nog over tieten heeft op Twitter, denk ik dat Jonkheer van Zuilenveld uit Wassenaar toch nog liever op de keurige VVD stemt.

Mijn analyses van de andere verkiezingsprogramma’s kan je hier lezen:

GroenLinks
D66
50Plus
PVV
VVD
CDA
SP
CU
PVDA

Foto: nos.nl

Over de auteur

Rutger van den Noort

Bedrijfskundige, publicist, ondernemer.

Recent gepubliceerd

Archief

• Klimaat en Milieu17 september 2023Hoezo piekbelasters? Harde stikstofmetingen tonen falen overheidsbeleid aan
• Politiek Internationaal21 mei 2023Bilderberg-conferentie symboliseert gestage neergang van het Westen
• Politiek Nederland31 december 2022We hebben een laf kabinet dat geen enkel probleem durft op te lossen
• Economie6 oktober 2022Remkes’ mislukte zoektocht naar de stikstofsleutel