D66-plan: radicaal elitair proza

Alexander Pechtold lanceerde vanmorgen het concept verkiezingsplan van D66 en het verschil met dat van de PVV kon niet groter zijn. Waar de PVV slechts een A4’tje presenteerde, heeft D66 een boekwerk van 231 pagina’s in de aanbieding, geschreven door zeventig mensen, veelal beroepspolitici of mensen met politieke ambities. Regeren is keuzes maken en D66 is overduidelijk niet toe aan regeren.

Daarnaast is het plan het resultaat van een lang democratisch intern proces, waarbij de uiteindelijke doelgroep, de kiezer, totaal vergeten is. De kiezer heeft een gemiddelde spanningsboog van maximaal 20 minuten, waarbij je een kwart van het plan kan hebben gelezen. De afdeling communicatie heeft overduidelijk zitten slapen.

Irritant mannetje
Een bekend spreekwoord luidt “de beste stuurlui staan aan wal”. Om goed te begrijpen welke positionering D66 ambieert, is een vergelijking in lijn met dit spreekwoord aan de orde. We kennen allemaal die collega die inhoudelijk altijd gelijk heeft. Of de senior beleidsmedewerker die al tien jaar in de organisatie werkt en alle wetsartikelen uit zijn hoofd kent. Deze collega’s hebben toegevoegde waarde, maar in geen enkele organisatie zitten ze aan het stuur. Het zijn de vervelende irritante mannetjes die je eigenlijk liever wilt ontslaan, maar je hebt ze nodig en daarom tolereer je ze. Dit is D66 in een notendop. Bewust radicaal elitair plaatst de partij zich boven de kiezer.

Er zijn politieke partijen die problemen benoemen en proberen op te lossen. In het verkiezingsprogramma van 50Plus en de PVV is dit overduidelijk. Het D66-plan negeert de grote huidige problemen. Zo komt het woord “islam” geen enkele keer voor. Het woord “immigratie” komt slecht eenmaal voor en het woord “koopkracht” komt slechts drie keer voor. D66 wil vooruit kijken, in Europa (tientallen keren genoemd). Ook richt D66 zich wederom op onderwijs en komt een communistische pijler van D66 tevoorschijn als het gaat over kinderopvang voor alle tweejarigen (is dat gewenst voor het kind?), betaald door de belastingbetaler, dus ook de mensen zonder kinderen. Opvallend punt bij de arbeidsmarkt is nog dat D66 de arbeidscontracten van ambtenaren wil normaliseren. In normaal Nederlands heet dit dat: sneller ontslag voor ambtenaren.

Standpunten
Wat misschien nog het meest frustreert is het gebrek aan duidelijke standpunten. Het plan blijft zweven, zonder dat het echt concreet wordt. Een goed voorbeeld is het kopje over terrorismebestrijding op pagina 209: “Om terrorisme effectief te bestrijden zijn strafrechtelijke maatregelen soms noodzakelijk”. Dit is het D66-standpunt. Dit is het. Maar wat zegt dit? Wat betekent dit? Deze paragraaf heeft waarschijnlijk meerdere vergaderingen gekost en uiteindelijk was er geen overeenstemming over welke lijn te kiezen. Het resultaat: een mond vol met meel en een nietszeggende frase.

Het punt van de financiën is zeer zwak weergegeven in het lijvige verkiezingsprogramma. Dit heeft een reden. Het plan om te investeren op allerlei terrein heeft namelijk een grote impact op de financiën. Zo wil D66 financieel onverantwoord veel cadeautjes uitdelen, vooral aan de rijken. Arbeid moet minder belast worden, investeringen in onderwijs, infrastructuur en innovatie. De echte doorrekening volgt tijdens Prinsjesdag volgens pagina 222, maar in dit verantwoordingsoverzicht staat geen enkele ombuiging genoemd. De voorzichtige inschatting is dan ook dat er jaarlijks een tekort op de begroting zal ontstaan bij uitvoering van dit beleid van 15 miljard euro. Vier jaar D66 betekent dus 60 miljard toevoegen aan de staatsschuld. Ook hier geldt weer, de problemen worden niet benoemd en doorgerold naar de toekomst.

Tweedeling
De essentie van het D66-programma is om kansen te bieden aan iedereen en de tweedeling in de maatschappij tegen te gaan. Dit verkiezingsprogramma is een schoolvoorbeeld van hoe de elite met de maatschappij omgaat: ogen sluiten voor de problemen, hoopvol naar de toekomst kijken, breed investeren zonder financiële dekking en dan maar kijken waar het schip strandt. Met dit plan plaatst D66 zich exact aan de andere kant van het continuum van de PVV en creëert hiermee de polarisatie waar D66 altijd zo fel tegen is. Het logische gevolg zal zijn dat tussen de PVV en D66 de middenpartijen (met name CDA en VVD) een strijd met elkaar zullen aangaan om de overwinning van de verkiezingen, waarbij Alexander Pechtold dan als een schoolmeester het proces zal faciliteren.

Uiteindelijk zal D66 dan weer uitkomen in de oppositie, waarbij de opvolger van Pechtold dan weer vier jaar gratuit commentaar kan hebben op de regeringspartijen die problemen wél oplossen. Deze herhaling van zetten wil geen enkele kiezer. D66 heeft zichzelf gediskwalificeerd. Aan de inhoudelijke capaciteiten in de partij ligt het niet, maar wat D66 nodig heeft, is een leider die deze inhoud vertaalt in een helder plan met een resonerende ziel.

Foto: Nos.nl

Over de auteur

Rutger van den Noort

Bedrijfskundige, publicist, ondernemer.

Recent gepubliceerd

Archief

• Klimaat en Milieu17 september 2023Hoezo piekbelasters? Harde stikstofmetingen tonen falen overheidsbeleid aan
• Politiek Internationaal21 mei 2023Bilderberg-conferentie symboliseert gestage neergang van het Westen
• Politiek Nederland31 december 2022We hebben een laf kabinet dat geen enkel probleem durft op te lossen
• Economie6 oktober 2022Remkes’ mislukte zoektocht naar de stikstofsleutel