De twee denkfouten in Rutte’s Churchill-lezing

Lidstaten willen pragmatiek en geen centraal machtscentrum

Donald Tusk en Mark Rutte in de Europese Raad (Brussel, 13 december 2018)

Titelfoto: Donald Tusk en Mark Rutte in de Europese Raad (Brussel, 13 december 2018). Foto: Europese Unie, Europese Raad.

 

Afgelopen woensdag hield Minister-President Mark Rutte de prestigieuze Churchill-lezing in Zürich. Uiteraard kreeg hij bijval voor zijn duidelijke taal en vernieuwende gedachten, maar de lezing bevat een tweetal majeure denkfouten, die ik hieronder zal toelichten.

Gebrek aan visie

Om maar gelijk met de deur in huis te vallen: de kern van de lezing van Rutte was “power is not a dirty word“: de EU moet leren om vanuit macht te denken.

 

Op zichzelf is dit geen gekke gedachte, maar er is een reden dat de EU op dit moment niet zo denkt: de lidstaten varen hun eigen koers op thema’s. Rutte benoemt dit ook in zijn lezing “EU member states must present a far more united front” (ze zijn dus niet verenigd) en verderop “the Netherlands is willing to work together more, and more closely, with the other member states, because our shared interest is also our self-interest,” (de landen werken dus nog niet veel samen).

Op zijn minst zou je dan in de lezing verwachten dat Rutte aangeeft hoe het lidstaten-model kan worden getransformeerd tot een centraal geleide EU, waarbij de macht van de landen versneld wordt overgedragen aan Brussel, maar deze stappen ontbreken. Rutte presenteert een droom.

Machtsdenken

Je kan namelijk alleen maar machtsdenken als je:

1) massa hebt,
2) ondubbelzinnig overal hetzelfde over denkt,
3) tijdig reageert op geopolitiek terrein en
4) relevant bent.

De voorzichtigheid waarmee Rutte formuleert (“far more, increasingly, more closely“) suggereert een beweging tot integratie, waarbij de onderliggende snelheid zeer laag is. De EU wil naar buiten machtsdenken, maar zit intern nog lang niet op één lijn. Sterker nog: de op handen zijnde Europese verkiezingen lijken uit te draaien op een winst voor de nationaal ingestelde Europese burgers, die de natiestaat boven een verenigd Europa verkiezen.

Hoe denkt Rutte te kunnen machtsdenken namens een club van landen die de kenmerken van machtsdenken niet vertoont? Rutte zegt daarover: “To me the whole idea of the EU is a group of independent member states working together to bring each other to a higher level of prosperity, security and stability.

Denkfout nummer één: Hoe kan een lidstaat onafhankelijk zijn als de EU een machtsbesluit neemt dat niet in lijn is met de belangen van de lidstaat?

Principes

De tweede denkfout in de lezing is het uitgangspunt dat de EU principes zou hebben (“This means that the EU, which was built on the power of principles”). Naast dat de EU ‘principes’ heeft, moet de EU ‘machtsdenken’ toevoegen. Rutte noemt meerdere principes, zoals bijvoorbeeld “our collective efforts to promote and uphold democratic values and the rule of law.” Rutte vervolgt op romantische wijze: “we could cherish the belief that the European approach and way of life were an example for the rest of the world“.

Als ik één ding heb geleerd over Europeanen is dat alles vloeibaar is. Als migranten niet welkom zijn in Griekenland, dan zijn ze wél welkom in Spanje. Italianen zijn totaal niet principieel in hun aanpak van de bankencrisis.

Pragmatiek

De Fransen gaan zeer fluïde om met de regels uit het Stabiliteitspact. Merkel negeert de Dublin-verordening en staat toe dat migranten zich melden in Duitsland na een hele route gelopen te hebben door andere landen van de EU. Ik zou de uitspraak wel aandurven dat het enige principe van de EU heeft ‘pragmatiek’ is.

Wanneer Rutte doet alsof de EU hele zuivere principes heeft ontwikkeld en hanteert, dan houdt hij zichzelf voor de gek. En eigenlijk geeft hij dat zelf ook wel toe op het thema van de defensie-uitgaven: “And in all fairness: the price we paid was a real bargain.” De landen in de EU hebben gewoon structureel te weinig betaald en zijn meegelift onder de “Pax Americana overseen by Nato“.

Even in Jip-en-Janneketaal: “We hebben in de EU wel veiligheidsprincipes, maar als het tientallen jaren uitkomt om voor een dubbeltje op de eerste rang te zitten en weinig te investeren in defensie, dan is het ook wel goed”. Dit heet gewoon pragmatiek, ermee wegkomen.

Denkfout nummer twee: De EU is niet gebouwd op principes, maar op pragmatiek.

Sollicitatie

Iedereen weet dat Rutte aan het solliciteren was in Zwitserland om opvolger te worden van Donald Tusk. En dat zo’n lezing als een romantisch sprookje klinkt, is natuurlijk prima. Van mij mag je zaken ook prima aandikken of aanzetten om je punt te maken. De twee genoemde cruciale denkfouten getuigen echter van een minister-president die is losgezongen van de realiteit van de EU.

Er moet eerst een herijking en hervorming van de EU komen, waarbij de bittere waarheid onder ogen moet worden gezien: EU-landen willen handel drijven en waar het uitkomt samen een vuist vormen, maar ze willen geen volledige integratie, ze zijn pragmatisch en willen geen centraal geleid machtscentrum.

Een veel reëlere visie zou zijn om vanuit deze werkelijkheid te kijken naar ons continent. Reëler dan te verdwalen in een visie die helemaal niet bij ons past en dus op een teleurstelling gaat uitlopen.

We mogen dan vanuit Nederland blij zijn dat we bijna van Rutte af zijn, maar het is een groot gevaar om ons probleem te verplaatsen naar Brussel.

Reacties worden gemodereerd. Let op uw taalgebruik. Schelden en tieren is niet toegestaan.                                                 >>> Lees hier onze spelregels <<<

Reacties die onze regels schenden worden verwijderd. Herhaalde overtredingen, oproepen tot geweld, beledigingen, Holocaust-vergelijkingen en antisemitisme leiden tot een permanente ban. De redactie treedt niet in discussie over de reden voor verwijdering van een reactie, noch over een ban. Ongeldige e-mail-accounts worden geblokkeerd.

Abonneren op reactie(s)
Abonneren op
guest
12 Reacties
Meeste stemmen
Nieuwste Oudste
Inline Feedbacks
Bekijk alle reacties
Elvi
Elvi
4 jaren geleden
Artikelwaardering :
     

Het is management geblaat. De inhoudelijke problemen, waarvan we er meer hebben dan goed voor ons zijn, worden onbenoemd gelaten.
KLM, pulsvisserij als concrete recente voorbeelden. De immigratie zoals dhr. van den Noort benoemd.
Daarnaast, de ontmanteling van onze welvaartsstaat, het inboeten aan vrijheid en veiligheid. Er is teveel om op te noemen en daar houd ik de EU in zijn huidige gedaante ten minste zwaar mede verantwoordelijk voor.

En dan dat EU circus, de mensen van belangrijkheid, los gezongen van de werkelijkheid, maar wel kapitalen verdienend.

Wie met twee benen op de grond staat ziet dit circus voor wat het is. Een club met teveel ongecontroleerde macht, onderlinge strijd, verdeeldheid en een duivels oog voor de eigen portemonnee, zeker niet voor samenwerking.
De rol van Rutte? Ik maak op dat die man werkelijk gelooft dat hij het verschil kan maken.
Dan mag hij eerst de bezem halen door dat egoïstische establishment en mogelijk de alcohol verbannen. Dat gaat hem niet lukken en daardoor lukken zijn wensdromen ook niet.
Moge hij zo spoedig mogelijk voor altijd vertrekken!

BegrensEuropa!
BegrensEuropa!
4 jaren geleden
Antwoord op reactie van  Elvi

Helemaal mee eens. U vergeet overigens de bankencrisis die in de EU is ‘opgelost’ door de ‘monetary easing’ van Draghi, waardoor de Duitse en Franse banken die Griekenland tot aan de nek hadden volgestopt met miljardenleningen deze met flinke rente terug konden krijgen. Tevens maakte die het gebrek aan begrotingsdiscipline van Frankrijk en Italie mogelijk. In wezen wordt dat alles dus door Nederland (en nog een paar Noordzeelanden) gefinancierd. De EU zou dat nog kunnen verdedigen door het migratieprobleem op te lossen, maar ik denk dat ze dat expres als een zwaard van Damocles boven de EU laten hangen om zo verdere federalisering mogelijk te maken. Migratiel, zolang het duurt, is ook gunstig voor bepaalde partijen, zoals de exportgerichte maakindustrieen in Duitsland, of voor draagvlakverwerving bij islamgezinde linkse partijen in Europa zoals Die Linke en GroenLinks. Geen wonder dat veel mensen de EU zijn begonnen te zien als een monsterverbond.

Henny Keur
Henny Keur
4 jaren geleden
Artikelwaardering :
     

Het grote probleem van Rutte en zijn soortgenoten is, dat zij alles wat ze bedenken puur op theorie is gebaseerd. Wishfull thinking. Maar dat is iets anders dan de werkelijke praktijk, die zich niet laat vangen door dit soort theoretisch geformuleer. Daar bij maakt hij dan ook nog eens de fout, om zaken die aantoonbaar anders gaan, dan zijn theoretische redenatie, gewoon te negeren omdat wat hem betreft voor alles geldt, dat de bedachte regels altijd gelden.
Zelfs een lagere school kind kan bedenken, dat deze vorm van bureau-regeren uiteindelijk op een fiasco uitloopt.
De machtswellust, het geld en immoreel spel hebben hem en zijn soort totaal verblind om een droom te verwezenlijken, zonder rekening te houden met de bevolking. Totaal verblind samen met soortgenoten als Merkel en Macron heeft hij Nederland onvoorstelbaar veel schade toegebracht en het meeste trieste is misschien wel, dat hij het absoluut niet in de gaten heeft, maar straks stomverbaasd van zijn troon wordt gestoten en zich afvragen zal, wat hij toch wel fout heeft gedaan. Misschien moet deze geschiedenisleraar eens het vak bestuderen, wat hij doceert om te ontdekken, hoe de echte samenleving in elkaar zit.

Marien
Marien
4 jaren geleden
Artikelwaardering :
     

ja, goed geanalyseerd. De EU is en blijft 1 mega grote foute organisatie. Funest voor Europa als we niet uitkijken. En dit is, lezende de uitleg van dhr vd Noort, een hele domme nietszeggende lezing geweest die Rutte heeft uitgebalkt.

Nenne
Nenne
4 jaren geleden
Artikelwaardering :
     

Mijn wens, stuur Rutte voor een jaartje naar de maan.
Zijn lach en zijn leugens ik ben het zat.

karton
karton
4 jaren geleden
Antwoord op reactie van  Nenne

@ Nenne.
Vindt u één jaartje niet een beetje erg kort ?

ni28
ni28
4 jaren geleden
Artikelwaardering :
     

Een prestigieuze lezing uit de mond van een pathologische leugenaar verliest snel haar waarde. Dat Rutte zich naar Brussel slijmt is duidelijk. Hij wil niet maar Europa heeft hem nodig, moeten wij maar denken.

"Buurman Bazarov"
"Buurman Bazarov"
4 jaren geleden
Artikelwaardering :
     

>>We mogen dan vanuit Nederland blij zijn dat we bijna van Rutte af zijn, maar het is een groot gevaar om ons probleem te verplaatsen naar Brussel.

Ergens vorig jaar ben ik mijn geloof verloren dat we in een democratie leven. Opeens was het er – het hele idee dat burgers te dom zijn om zich over bepaalde maatregelen te mogen uitspreken, en dat we dat moeten overlaten aan gestudeerde politici is het voornaamste kenmerk van een technocratie. Het hele circus in Brussel is dat uiteraard ook.

Om te voorspellen hoe dat gaat, kan je denk ik toch het meeste leren van de voormalige Sovjet-Unie. Duurde 70 jaar voordat het zichzelf niet meer kon handhaven. En zo zal dat ook hier gaan – de wal zal het schip gaan keren. De massa-immigratie zal uiteindelijk niet bekostigd kunnen worden, en de opgelegde solidariteit van een transferunie zal niet meer uit te leggen zijn.

Als ik kinderen zou hebben, zou ik 1 tip voor ze hebben – ga hier weg. Dit komt niet meer goed, je toekomst ligt elders. Als ik met vrienden of kennissen praat, valt me op hoe mak en conformistisch ze zijn. Ze stemmen obv emotie, traditie of de oppervlakkige propaganda van de MSM. Ze denken dat de woorden er toe doen. Maar kijk naar de daden van iemand. Als je bij Rutte naar zijn daden gaat kijken, dan pas zie je met wie je werkelijk te maken hebt. Iemand die mijn stem in ieder geval niet verdient.

karton
karton
4 jaren geleden
Antwoord op reactie van  "Buurman Bazarov"

@ “Buurman Bazarov”.
Beste Buurman.
FF mijn persoonlijke mening (zoals ik steeds doe) : als u eind vorig jaar in de gaten kreeg dat wij NIET in een democratie leven, dan moet ik concluderen, dat u vrij laat bent met die conclusie.
De afbraak van democratisch Nederland is al járen aan de gang.
Die afbraak kwam pas écht goed op gang toen Pinokkio Rutte het roer overnam.
Schreeuwend en blèrend dat de “regelbrij” zou worden ingeperkt, werden wij overspoeld met een ongelooflijk aantal regeltjes en wetjes, het raad-gevend referendum werd afgeschaft, toen een referendum-uitslag genoemde “heer” niet beviel, werd dat gewoon genegeerd, óók probeert hij met inlegvelletjes het “wereldgebeuren” naar zijn hand te zetten.
Genoemde Pinokkio heeft álles in zich om een volleerd dictator te worden, hij oefent daar al járen op en zal dat voortzetten als hij éénmaal zijn fel begeerde EU-zetel zal bezetten.
Ook kwam ik achter het “democratisch” gehalte van Nederland toen ik in overheidsdienst werkzaam was (politie/justitie).
Democratie in Nederland = verleden tijd !
(Ik zeg opzettelijk NIET : Voltooid Verleden Tijd, want ik heb nog vertrouwen in het gezonde verstand van de meeste Nederlanders, échte Nederlanders !!)

"Buurman Bazarov"
"Buurman Bazarov"
4 jaren geleden
Antwoord op reactie van  karton

Ik denk dat framen en spinnen van alle tijden is en zal zijn. Maar ik ben bang dat Rutte het geperfectioneerd heeft. En niet alleen Rutte, maar dat er een hele bestuurscultuur ontstaan is van onoprechtheid… Ze moeten het hebben van ‘handigheidjes’.

Marrakesh was geen verdrag, maar een compact.
Niemand weet wat een compact is, of welke status dat heeft. En dat was ook precies de bedoeling.

Bij het associatie-akkoord moet Oekraine beweerde Rutte ‘Oekraine wordt geen lid van de EU’… via dit verdrag, maar om Oerkaine later via een aanvullende stap alsnog lid te laten worden kan natuurlijk wel. Het cursieve moet je er dan even bij bedenken.

Het probleem is dat die ‘handigheidjes’ werken, maar echt oprecht is het allemaal niet. Je komt ermee weg, en maar weinig mensen hebben het door. Ik dus ook een tijdlang niet. Maar nu wel. En dat gaat niet meer weg.

karton
karton
4 jaren geleden
Artikelwaardering :
     

Toevallig hoorde ik gisteravond op de tv een verslaggever aan “minister” van Nieuwenhuizen en Dijkhoff (beide VVD) vragen stellen over de groei van Schiphol, dit omdat Schiphol aan de max. toegestane vliegbewegingen zou zitten. Beide genoemde personen vonden dat Schiphol moest blijven groeien “want dat staat in het z.g. regeerakkoord”.
Ik vraag me in zo’n situatie dan weer af : waarom vraagt zo’n verslaggever dan niet even aan die “bewindslieden” : stond het “kinderpardon” óók niet in het regeerakkoord ? En daar werd toch ook ff snel een mouw aan gepast ?
Ligt dat nu aan zo’n verslaggever of ben ik een beetje “wereldvreemd” geworden ?

G. Maenhout
G. Maenhout
4 jaren geleden
Artikelwaardering :
     

Wat internationaal beleid betreft, kunnen landen als Engeland, Duitsland, Spanje maar vooral Frankrijk zich niet ondergeschikt maken aan een meerderheidsstandpunt. Tegelijk hebben met name de Oost-Europese landen hun eigen prioriteiten, vooral ten aanzien van Rusland en het Midden-Oosten – zij hebben nog herinneringen aan hun opeenvolgende bezetters.

Helaas zal het er in de praktijk op neerkomen dat de Fransen het beleid zullen bepalen – zeker nu sterkste macht, de Britten, wegvalt – en dat voorspelt niet veel goeds voor de rest van de Europeanen. Laat dat “Europese Leger” en “Europees Buitenlands Beleid” nog maar wachten!

12
0
We zijn benieuwd naar uw reactiex
()
x