Help, de Russen komen er aan!

Steeds meer journalistiek activisme en hypes in MSM

Zou het toeval zijn? Racisme als thema in de NRC de komende weken, in de aanloop naar Sinterklaas? Nee, want, zo schrijven ze: “Na decennia waarin een tolerant zelfbeeld domineerde, is in Nederland racisme een veelbesproken onderwerp geworden. Het debat over Zwarte Piet is de laatste jaren met ongekende felheid gevoerd. Reden om dit jaar bij de terugkeer van de Sint in dit land extra aandacht te geven aan achtergronden en context van dat racisme-debat.”

Gloria Wekker
De NRC opent de reeks met een terugblik door Gloria Wekker op “de soms onthutsende reacties” op haar boek White Innocence. Syp Wynia (Elsevier) liet op Twitter meteen al weten dat hij door Wekker volstrekt verkeerd geciteerd werd.

Tot zover de wetenschapper…De NRC heeft voor ons ook nog activist en dichter Jerry Afriye in petto, “die probeert om in Nederland Zwarte-Piet-Haters en –liefhebbers dichter bij elkaar te brengen”.

Journalistiek activisme
Kortom weer een fraai staaltje journalistiek activisme van de NRC. Het patroon? Eerst een klaroenstoot: de aankondiging van een scoop. Vervolgens wordt met de suggestie van een onthullende reeks artikelen toegewerkt naar een soort culminatiepunt. Tussentijds produceren de NRC-huiscolumnisten columns vol verontwaardiging en als slotakkoord een strenge hoofdredactionele vermaning en – als dat kan – als kers op de taart een paar door de redactie ingestoken Kamervragen.

De lezer moet zo het gevoel krijgen dat met een diepgravende analyse door ‘onderzoeksjournalisten’ een groot onrecht wordt blootgelegd of de deksel van een krampachtig dichtgehouden beerput wordt gelicht. De krant als waakhond van de democratie.

Zeepbellen
De ervaring leert inmiddels dat meestal een zeepbel wordt opgeblazen, die voor de ogen van de lezer uiteenspat. Wat hebben we tot nu toe zoal gehad: een tot groteske proporties opgeblazen Israëlisch spionagecomplot, waar we nooit meer iets van hebben vernomen. Of, nog zo’n ‘opgediept schandaal’: de pensioenen van een paar Holocaustoverlevenden die – hoe schandelijk -, in Oost-Jeruzalemof in de ‘bezette gebieden’ bleken te wonen (zie hierover de artikelenreeks van Uri van As op OpinieZ: dl 1, dl 2, dl 3 en dl 4). Allemaal voorbeelden van politiek activisme in de vermomming van objectieve (onderzoeks-)journalistiek.

“Russisch nepnieuws”
De afgelopen week leek een onheilspellende hype een hoogtepunt te bereiken: onze democratie bezwijkt onder een niet aflatende stroom van nep-nieuws uit Rusland en beïnvloeding door agenten van Poetin. De NRC bracht het als een diepgravende analyse van “Russische invloeden”. Bedoeld om eens en voor altijd een scherp licht te laten schijnen op Russisch nepnieuws en desinformatie over vooral de ramp met de MH 17.

Nu zal ik niet ontkennen dat daar sprake van is, maar de ophef die nu gecreëerd wordt, begint trekken te krijgen van opzettelijke desinformatie. Niet alleen blijkt die reeks toch vooral een parade van nogal beklagenswaardige randfiguren. Over hun impact wordt vooral in veronderstellende zin geschreven. Als Poetin’s geheime dienst het moet hebben van dergelijke lieden hebben we, zo veronderstel ik dan maar, vooralsnog weinig te vrezen!

Omtzigt
Ook deze reeks begon met een ‘klaroenstoot’: een onheilspellende beschuldiging aan het adres van CDA-politicus Pieter Omtzigt, die zich als geen ander heeft verdiept in het onderzoek naar de achtergronden van het neerschieten van het vliegtuig. Het is juist deze, naar inmiddels is gebleken, nogal rammelende beschuldiging (hij zou een nep-getuige een valse verklaring hebben gedicteerd), die deze vrucht van NRC-journalistiek activisme, uiteen doet spatten.

Aanwezigen op de beschreven bijeenkomst van nabestaanden van MH 17-slachtoffers (een half jaar geleden!) komen met verklaringen die de stelligheid van de beschuldiging aan het adres van Omtzigt behoorlijk ondergraven en daarmee de geloofwaardigheid van de onderzoeksjournalisten van de NRC ter discussie stellen. De NRC weigerde zelfs een brief van de op de vergadering aanwezige VU-jurist Erik Denters op te nemen. Dank zij de sociale media hebben we die wel kunnen lezen!

Zie voor een scherp overzicht het artikel van GeenStijl, DECONSTRUCTIE! NRC-verhaal over Omtzigt is volledig ingestort, krant blijft wrijven in vlek

Ollongren
“Rusland probeert in Nederland de politieke besluitvorming en publieke opinie te beïnvloeden”, schreef minister van Binnenlandse Zaken Kajsa Ollongren (D66) afgelopen dinsdag in een brief aan de Tweede Kamer”. Maar ze beloofde meer dan ze kon waarmaken. En volgens NRC-columnist Tom-Jan Meeus (16/11) moest het kabinet er zelfs rekening mee houden dat bij de Kamerverkiezingen een pro-Russische politicus zijn “intrede’ in de politiek zou doen. ’t Is me toch wat! Vergeten dat tot eind jaren ‘60 geharde Stalinisten van de CPN de toen nog groene Kamerbankjes bevolkten.

In hun strijd tegen nep-nieuws en Russische beïnvloeding produceren de ‘kwaliteitsmedia’ zelf ook nepnieuws , zoals Frank Berkemeier ook recent op OpinieZ schreef.

Hype als bewijs
In Trouw (18/11) haalt Janne Chaudron Katrina vanden Heuvel (hoofdredacteur van het links-liberale tijdschrift The Nation), aan, die over “Russiagate” zegt: “In de media is bewijs vervangen door hype. Er worden heel weinig kritische vragen gesteld, er is weinig scepsis. Er is sprake van een enorme mate van groepsdenken. Veel wordt voor kennisgeving aangenomen.”

Volgens Chaudron gaat het om informatie uit bijvoorbeeld lekken vanuit de veiligheids- en geheime diensten). Vanden Heuvel: “Ik denk dat dat heel gevaarlijk is. We hebben er slechte ervaringen mee.” Zij doelt op de massavernietigingswapens die volgens inlichtingendiensten in Irak aanwezig waren. “Maar op dit moment zien we dat ook goede journalisten en kwaliteitsmedia allerlei lekken vanuit die hoek simpelweg voor waar aannemen.”

Samenzwering
De Volkskrant interviewde de Britse journalist Luke Harding – die moet kennelijk een boek verkopen – , auteur van Samenzwering, over de banden tussen president Trump en president Poetin. In het vraaggesprek komen tal van heikele zaken aan de orde, maar voor geen enkele beschuldiging of verdenking wordt enig steekhoudend bewijs opgevoerd. ”Zijn boek heeft geen smoking gun, maar er is rook, veel rook”, kopt de Volkskrant. Hoezo? Om te suggereren dat er dus ook vuur is?

Ik zou zeggen: “Waar rook is, is een pyromaan bezig”; dat lijkt me een treffender beeld.

De OpinieZ-artikelen van Freek van Beetz vindt u ➡ hier

Twitter: @FvBeetz

© OpinieZ.com 2017. U kunt dit artikel delen via de knoppen onder de advertenties.

Over de auteur

Freek van Beetz
Freek van Beetz
Freek van Beetz, studeerde Planologie en Politicologie, was van 2001-2010 adviseur van de MP van de Ned.Antillen. Auteur van Vergeefse Moeite ( roman,2023),Uitzicht op Zee (roman, 2015) en van Het laatste Kabinet (2010) en Het einde van de Antillen (2013).www.freekvanbeetz.nl

Reacties worden gemodereerd. Let op uw taalgebruik. Schelden en tieren is niet toegestaan.                                                 >>> Lees hier onze spelregels <<<

Reacties die onze regels schenden worden verwijderd. Herhaalde overtredingen, oproepen tot geweld, beledigingen, Holocaust-vergelijkingen en antisemitisme leiden tot een permanente ban. De redactie treedt niet in discussie over de reden voor verwijdering van een reactie, noch over een ban. Ongeldige e-mail-accounts worden geblokkeerd.