Vooruitgang
Er zijn dingen die je opvallen bij thuiskomst van vakantie. Verschillen tussen daar en hier. Soms zijn ze ten gunste van de situatie in Nederland, maar ze kunnen ook doen beseffen wat hier juist is verdwenen, kwijtgeraakt.
De radio bijvoorbeeld: publieke omroepen brengen in Tsjechië, Duitsland en Oostenrijk nieuws en actualiteiten nog op rustige toon, met tijd voor uitleg en nuance. Daar is nog ruimte voor gedegen vraaggesprekken. Die zijn bij onze NPO naar de late uurtjes verbannen. In die landen hoor je ook niet het opgewonden toontje waarmee de Hilversumse actualiteitenzender non-nieuws tot wereldschokkende misstanden verheft, waar een modieus soort linksigheid de onderwerpkeuze bepaalt en waar persberichten van onderzoeksinstellingen kritiekloos tot grove misstanden worden opgepompt.
Waar presentatoren als Lara Rense en Frederique de Jong (kennelijk geselecteerd op assertiviteit en niet op empathisch vermogen) op verontwaardigde en bitse toon autoriteiten, Kamerleden en bewindslieden ter verantwoording roepen. En waar vraaggesprekken worden afgekapt als die naar de indruk van de interviewer te lang gaan duren. Want het volgende bericht wacht, of nog erger: een hinderlijk muziekje!
In Hilversum moet het allemaal snel, liefst in sound-bites. En dan heb ik het nog niet eens over die interviewprogramma’s in de avond, die zo nodig moeten worden versjteerd met flitsen uit voetbalwedstrijden (De Graafschap tegen Excelsior nota bene), waar de in het vraaggesprek geïnteresseerde luisteraar helemaal geen trek in heeft. Is men in Hilversum oprecht verbaasd over het slinkende publiek?
Maar je doet op zo’n reis ook opmerkelijke waarnemingen over zaken waar Nederland gunstig bij afsteekt.
Door een consequent volgehouden ruimtelijk beleid zijn de Nederlandse (binnen-) steden behoed voor leegloop en verval. Daar is nog steeds sprake van een wervend winkelaanbod, al is er door de schaalvergroting wel eenvormigheid ontstaan. Veel lokale middenstanders hebben het hier moeten afleggen tegen de nationaal en internationaal opererende ketens (Kruitvat, Blokker, Mediamarkt, enz.), maar het vertrek van detailhandel naar de randen van de steden is in Nederland vooralsnog voorkomen. Voor het winkelen en de verpozing zoekt men in Nederland nog steeds de oude binnensteden en centraal gelegen winkelgebieden op.
Dat is in het buitenland anders. In de Oostenrijkse dorpen en stadjes die ik bezocht, hebben de lokale van oudsher gevestigde middenstanders met mooie namen als Steinmetzer, Ziegler, Moosburger en Hinterschweiger het niet gered. In de etalages in de winkelstraten moeten affiches en uitingen van huisvlijt de deerniswekkende leegstand verhullen. In de donkere ruimtes daarachter is van enige economische activiteit geen spoor te bekennen. Aan het centrale plein hebben slechts een pizzeria, een Konditorei en de van oudsher gevestigde Gasthof nog stand weten te houden.
De detailhandel is geconcentreerd in eenvormige en ongeïnspireerde platte dozen aan de rand van een parkeerplaats, bij de benzinepomp. De publieke ontmoetingsruimte heeft zich verplaatst van het dorps- of stadsplein naar een desolate betonnen plaat, omzoomd met winkels met de omineuze namen: NKD, KLIPP, BILLA, KIK, BIPA, PAGRO en TAKKO.
De prijs van de vooruitgang wordt overal op verschillende wijze betaald.
Over de auteur
- Freek van Beetz, studeerde Planologie en Politicologie, was van 2001-2010 adviseur van de MP van de Ned.Antillen. Auteur van Vergeefse Moeite ( roman,2023),Uitzicht op Zee (roman, 2015) en van Het laatste Kabinet (2010) en Het einde van de Antillen (2013).www.freekvanbeetz.nl
Recent gepubliceerd
Antisemitisme9 maart 2024Enkele gedachten bij de opening van het Nationaal Holocaustmuseum
Antisemitisme30 januari 2024Over de obsessieve anti-Israël berichtgeving in de media
Antisemitisme6 november 2023Huiveringwekkend: antisemitisme is weer volop aanwezig
Islam/Moslims13 oktober 2023Moreel kompas is afwezig bij verslaggeving over Israël