Diversiteitsdisclaimers en positieve discriminatie

Titelfoto: Studenten – Pixabay CC0

Pamela Pinas

Onze samenleving probeert prestaties en kennis te vervangen door geslacht, identiteit en emoties. Progressief Nederland bestempelt diversiteit en inclusiviteit als melk en honing van onze maatschappij. Deze twee modewoorden zijn voor overheden, bedrijven en universiteiten het ultieme wapen in de strijd om de perfecte deugprofilering uit te stralen.

Rector magnificus Carel Stolker van de Universiteit van Leiden zei tijdens de 443e dies natalis dat diversiteit in opvattingen en het open debat ook belangrijk zijn voor universiteiten. Deze uitspraak werd bekritiseerd. Enkel omdat hij over “mannen” zou spreken. Maar diversiteit is meer dan geslacht en etniciteit, het betreft ook opvattingen en kennis. Draait het tegenwoordig om kwantiteit (hoeveel waarvan) of kwaliteit (prestaties en kwalificaties)?

Diversiteitdisclaimer

Overheden en bedrijven spreken in vacatures vaak over diversiteit als hetgeen dat “de organisatie hoog in het vaandel heeft”. Zij willen personeel dat de samenleving beter weerspiegelt. Maar mij dunkt: vanwaar deze disclaimer? De Millennial generatie is qua achtergrond diverser dan alle voorgangers en gaat nu de arbeidsmarkt op. Met als logisch gevolg dat overheden en bedrijven meer etnisch divers personeel krijgen en vanzelf de samenleving weerspiegelen.

Dwang vs. keuze

Toch is de drang voor meer etnische diversiteit zo groot dat men “positieve discriminatie” in het leven heeft geroepen. In personeelsadvertenties staat soms expliciet vermeld dat men naar (etnische) vrouwen zoekt. Om gendergelijkheid af te dwingen in alle sectoren van de samenleving. Zoals in de technische sector of in de vastgoed en makelarij waar gendergelijkheid belangrijker lijken te worden dan innovatie of verkoop.

Wetenschap kan door iedereen met een goed
theoretisch inzicht bedreven worden,
ongeacht geslacht of afkomst

Volgens de Canadese psycholoog Jordan B. Peterson functioneren samenlevingen waar studies, posities en functies worden vervuld door middel van keuze, beter dan een samenleving waar ze worden vervuld door middel van dwang of “extra stimulans”.

Wit mannenbolwerk

Voor universiteiten zijn diversiteit en inclusiviteit eveneens belangrijk geworden. Zowel het personeel als de studenten moeten zo etnisch divers mogelijk zijn. Niet verwonderlijk dat er steeds vaker aandacht wordt geschonken aan Engelstalige studies. Internationale studenten leveren bovendien veel geld op omdat zij vaak meer betalen voor hun studies. Het personeel moet het liefst binair linguïstisch (vloeiend in Nederlands en Engels) zijn, bij voorkeur een vrouw behorend tot een etnische minderheid.

Hoogleraren zouden vaker vrouw moeten zijn of tot een niet blanke bevolkingsgroep moeten behoren. Wetenschappelijke onderwerpen zouden zo “beter en breder” onderzocht kunnen worden. Universiteiten doen vandaag de dag heel erg hun best zich niet te profileren als “wit mannenbolwerk”. Met wetenschap bedrijven heeft dat niets te maken. Wetenschappelijk onderzoek is gebaseerd op een methode die toegepast wordt op een onderzoeksvraag en de bijbehorende materie waar vervolgens antwoorden uit zullen ontstaan. Wetenschap kan door iedereen met een goed theoretisch inzicht bedreven worden, ongeacht geslacht of afkomst.

Kosmopolitische meningenfabriek

Uiteindelijk zijn universiteiten zo intens bezig met hun deugprofiel dat ze geen safe haven meer zijn voor het open debat, terwijl ze die wel moeten zijn. Als student die net opgedroogd uit de schoolbanken rolt heb ik helaas vaak meegemaakt dat medestudenten niet tegen de docent in de collegezaal durven in te gaan en pas in de pauzes of tijdens borrels hun echte meningen en stellingen durven te geven. Als jouw mening afwijkt van de mening van de docent moet je voorzichtig zijn, omdat docenten je hierop kunnen afrekenen of je voor schut kunnen zetten voor de hele collegezaal.

Poster child

Universiteiten doen zo hard hun best geen “wit mannenbolwerk” te zijn dat zij trots hun vrouwelijke en etnische diverse hoogleraren gebruiken als poster child voor hun deugprofilering. De hoogleraren mogen dan wel divers zijn op gebied van geslacht en etniciteit, maar qua opvattingen, politieke voorkeuren en meningen zijn ze allemaal  homogeen en dragen ze niets bij aan het “open debat”. Misschien dat rector Stolker dan toch gelijk heeft?

mensen selecteren op basis van kwaliteit
en niet omdat zij tot een bepaald geslacht
of een etnische minderheid behoren

Hoogleraren moeten mij feitelijk informeren. Tegenwoordig komt het echter steeds vaker voor dat colleges worden gebruikt om “deugende” meningen en opvattingen te promoten. “Open discussies” blijven uit. Hierdoor zijn universiteiten net kosmopolitische meningenfabrieken geworden die studenten enkel zien als kneedbaar materiaal dat binnen een bepaalde tijd in een mal gevormd moet worden zodat universiteiten hun financiële beloning kunnen krijgen van de overheid. Universiteiten zouden hun studenten juist moeten zien als ruwe diamanten die na zorgvuldig slijpen in staat zullen zijn onze maatschappij te verrijken.

Het blijft discriminatie

Diversiteit en inclusiviteit zijn begrippen die door overheden, bedrijven en universiteiten als deugprofilering worden gebruikt om openheid en tolerantie uit te stralen. Iedereen moet meegaan in de diversiteitdisclaimers en “positieve discriminatie”. Dat laatste druist in tegen Artikel 1 van de grondwet. Men mag mensen niet op basis van geslacht of afkomst selecteren, ook niet wanneer de redenatie de andere kant uit gaat. Positieve discriminatie is nog steeds discriminatie!

Het zou interessant zijn om te onderzoeken of kwantitatieve selecties zoals “positieve discriminatie” en diversiteitdisclaimers bedrijven en universiteiten op de langere termijn ook beter laten functioneren. Er is uiteraard niets mis met het aannemen van vrouwen of etnische minderheden, maar niet specifiek omdat zij dit zijn. Dan doe je deze groepen in de samenleving echt te kort.

Nederland is gebaseerd op een sterke meritocratische kenniseconomie. En die kan alleen standhouden als wij mensen selecteren op basis van kwaliteit en niet omdat zij tot een bepaald geslacht of een etnische minderheid behoren.

Over de auteur

Pamela Pinas

Historica EUR, columnist

Recent gepubliceerd

Archief

• Cultuur25 december 2021Nederland is een zinkend schip
• Linkse politiek19 november 2020Kamala Harris: de nachtmerrie van iedere integere en intelligente vrouw
• Diversiteit16 februari 2020Het tijdperk van emotionele chantage (3)
• Diversiteit9 februari 2020Het tijdperk van emotionele chantage (2)