Brexit-chaos is illustratief voor teloorgang EU
Lemmingengedrag van de belangrijkste politieke spelers
Titelfoto: Speciale Europese Raad, 10 april 2019. Screenshot Video Europese Raad
Met Europa gaat het redelijk goed, maar met de EU een stuk minder. In veel landen is sprake van een groeiend zelfbewustzijn. De EU-manie om te komen tot een federale superstaat waarin geen ruimte meer is voor nationale entiteiten die zelfs hun eigen toelatingsbeleid niet meer kunnen en mogen voeren, komt onder toenemende druk te staan. In diverse Europese landen groeien juist die politieke partijen die de bevoogding door de EU meer dan zat zijn, en die de controle over hun eigen aangelegenheden opnieuw opeisen. Dat werd hoog tijd.
In het Verenigd Koninkrijk is momenteel politieke ontreddering troef. Op 23 juni 2016 werd een raadgevend referendum gehouden waarbij 51,9% van de stemmers koos voor vertrek uit de EU, Brexit genoemd. Het was aan de Britse premier Theresa May om deze uitspraak van de kiezers vervolgens inhoud te geven. Daarmee is een traject van onuitsprekelijke ellende ingezet.
Brexit-chaos
Als feitelijke tegenstandster van het hele Brexit-concept heeft zij vanaf het begin alles gedaan om het proces van uittreding van het Verenigd Koninkrijk uit de EU te traineren. Ook de EU blies een aardig partijtje mee, vooral om andere landen binnen het EU-verband die wellicht vergelijkbare ideeën zouden kunnen krijgen maximaal te ontmoedigen. De oogst is totale politieke chaos. Voor iemand die geruime tijd in Engeland gewoond en gewerkt heeft, en het land heeft leren waarderen als tweede vaderland, doet dat pijn.
Smekeling
Vanaf het begin heeft May zich opgesteld als smekeling binnen EU-verband. Als een braaf schoothondje van Juncker en Tusk maakte ze met grote regelmaat de gang naar Canossa, tegenwoordig ook wel Brussel geheten. Met diezelfde regelmaat liep zij vrijwillig in de fuiken die door de kwaadwillige EU werden geplaatst om zand in de Brexit-machinerie te strooien. Zo werd een eindeloze discussie gevoerd over hoe de grens tussen het VK en Ierland geregeld diende te worden. Nooit heeft May de moed gehad om de EU klip en klaar te vertellen dat een soeverein land zijn eigen grenzen met zijn buurlanden zelf definieert en regelt. Tot op de huidige dag is over deze aangelegenheid onduidelijkheid.
My cartoon Thursday @TheTimes. New human species discovered which over the years takes on a permanent kneeling position. Abject humiliation...#EUCO #BrexitChaos pic.twitter.com/aqbBBGE8HE
— Peter Brookes (@BrookesTimes) April 11, 2019
Vernietigend
Intussen heeft May in het Britse parlement meer stemmingen vernietigend verloren dan ik bereid ben te gaan beschrijven. Niettemin zit May nog steeds in het zadel. Binnen haar Conservatieve Partij is niemand van voldoende statuur opgestaan om luid en duidelijk te zeggen dat het zo niet langer kon en dat May diende op te stappen. Waar is er een Churchill als je hem nodig hebt? May is nu zelfs zo diep gezonken dat ze met de antisemiet Jeremy Corbyn van Labour probeert de scherven bij elkaar te vegen om alsnog de angel uit Brexit te halen.
Loophondje
Eindeloze varianten variërend van zacht Brexit, halfzacht Brexit, hard Brexit of geen Brexit passeren de revue. De Speaker of the House moest zelfs met de vuist op tafel slaan om niet tot een voortdurende herhaling van zetten te komen door te verbieden dezelfde voorstellen steeds weer in stemming te brengen. Intussen loopt May als een loophondje nog steeds de deur in Brussel plat om te smeken om uitstel na uitstel van een in 2016 genomen beslissing. Gisteren heeft de EU het VK uitstel verleend tot 31 oktober van dit jaar.
This feels like the final nail in the PM's coffin https://t.co/2mxabPa4D1
— Sky News Politics (@SkyNewsPolitics) April 11, 2019
Machteloosheid
De Britse bevolking voelt zich inmiddels in meerderheid gepiepeld en vernederd. De naweeën van de Tweede Wereldoorlog zijn ook in het Verenigd Koninkrijk nog lang niet volledig verwerkt. Nadat het Verenigd Koninkrijk ten koste van enorme opofferingen een cruciale rol speelde bij het verslaan van nazi-Duitsland, terwijl het collaborerende Franse Pétain-gouvernement in Vichy vooral toekeek, is de perceptie van de Britse burger nu vooral dat hun natie alsnog onder het juk van Merkel en Macron door moet. Dat valt voor de gemiddelde Brit moeilijk te pruimen. Het feit dat deze gevoelens een steeds belangrijker rol zijn gaan spelen, valt May volledig aan te rekenen. Haar versie van democratie levert vooral een beeld op van slaafsheid en machteloosheid, een trotse natie onwaardig.
Gebrek aan leiderschap
Wat zich momenteel in het Verenigd Koninkrijk rond Brexit afspeelt, is een proces dat alleen maar verliezers kent. Wat de uitkomst ook wordt, tussen het VK en de EU is de sfeer voor vele jaren verziekt. Veel erger is dat het vertrouwen van de Britse burger in het reguliere politieke proces door het gebrek aan politiek leiderschap dusdanig geschoffeerd is, dat de Britse politiek en de Britse samenleving daar voor een zeer lange periode de wrange vruchten van gaan plukken. De Conservatieve Partij is bezig met een succesvolle zelfmoordmissie, en je moet er niet aan denken dat er ooit een regering-Corbyn zou komen. Uitgesloten is dat bepaald niet.
Polarisatie
Intussen gaat de polarisatie binnen de EU vrolijk, of misschien toch niet zo vrolijk, verder. De Oost-Europese partners hebben in feite al afstand genomen van de EU-dwingelandij en varen hun eigen koers. Italië laat zich evenmin de les meer lezen. In Duitsland is Merkel in haar nadagen die slechts te lang duren. Macron is vergeten dat in Frankrijk zonnekoningen die optreden als vijand van hun eigen burgers een buitengewoon slechte prognose hebben.
In Nederland is door de opkomst en komende verdere groei van het Forum voor Democratie het ‘klimaat’ in hoog tempo veranderd en de magie van Rutte definitief uitgewerkt. De Rutte-3 coalitie loopt op zijn laatste benen. De verkiezing voor het Europees Parlement op 23 mei a.s. wordt een aardige lakmoesproef.
Vergeleken met Rutte is het met de geestelijke vermogens van tientallen gepensioneerde hoogleraren natuurkunde nog niet zo beroerd gesteld.
— Kees de Lange (@Infocadl2015) March 19, 2019
Lemmingengedrag
Duidelijk is dat de EU op een belangrijk kruispunt staat. Zal de EU kans zien haar koers in de richting van een federale superstaat tijdig te verleggen, om die te vervangen door een realistischer samenwerking van nationale staten? Of zal het huidige lemmingengedrag voorlopig doorgaan?
Het doet allemaal sterk denken aan de bekende Chinese wens ‘May you live in interesting times’. Hoewel een dergelijke uitspraak naar huidige Nederlandse opvattingen best acceptabel klinkt, moet beseft worden dat in China ‘interesting times’ altijd synoniem zijn geweest voor gewelddadige omwenteling, dood, verwoesting en anarchie.
Laten we binnen de EU vooral voorzichtig zijn met onberaden toekomstwensen.
Over de auteur
- Prof. Dr. C.A. (Kees) de Lange studeerde wis-, natuur- en sterrenkunde aan de UvA en promoveerde in de Theoretische Chemie in Bristol, UK. Hij is emeritus hoogleraar fysische chemie en chemische fysica aan zowel de UvA als de VU. Zijn research betreft atmosferische chemie en fysica, en magnetische resonantie, alsmede het ontwikkelen van complexe fysische modellen. Zijn onderzoek is vastgelegd in enige honderden publicaties. Hij is tot op de huidige dag actief in wetenschappelijk onderzoek. In de periode 2011-2015 was hij als een van de zeer weinige bèta’s lid van de Eerste Kamer.
Recent gepubliceerd
Economie5 augustus 2020Het is de hoogste tijd voor kernenergie
Economie26 januari 2020De EU is op jacht naar uw geld (2)
Economie22 januari 2020De EU is op jacht naar uw geld (1)
Media12 januari 2020Een nieuwe omroep, een nieuw geluid
Na de Eerste Wereldoorlog was het Frankrijk dat door extreme herstelbetalingen Duitsland in een economische crisis drong die mede de Tweede Wereldoorlog veroorzaakte.
Nu zijn het Macron en Michel Barnier, de EU onderhandelaar voor de Brexit, die eenzelfde wraakoefening uitvoeren op Engeland.
Niets geleerd?
De cartoon van The Times is sprekend. May staat voor aap. Ik heb overigens na de referendum de harde Brexiteers gemist. Waar zijn die op zo cruciale moment gebleven? Nee, dan liever doorgaan met iemand die eigenlijk zelf tegen de Brexit was in samenwerking met de EU die geen Brexit wenst. Een dodelijke combinatie. Het is dodelijk om een maffia organisatie te verlaten en de EU doet daar niet onder. De VK een behoorlijk flater geslagen en weet geen weg uit te vinden zonder gezichtsverlies. En ik mis nu nog steeds de harde Brexiteers. In wezen hebben die ook een flater geslagen want zij bleven erg stil. May had al lang plaats voor een andere leider moeten maken die harder zou optreden. May is eenmaal geen Thatcher, zij heeft zich tot een koerier gedegradeerd.
Wanhoop in Brussel,de autoverkoop in Duitsland is al met 7% afgenomen ,Merkel maakt meer kapot dan je lief is ,onbegrijpelijk dat zoveel landen de oren laten jangen naar dat mens,Duitsers luisteren nog altijd naar de leugenmedia,maar dat ze eerdaags van haar voetstuk valt kan je op wachten .De Engelse moeten gewoon de deur dicht trekken,de rest van de EU wil graag verder zaken blijven doen,wat moeten ze anders met auto ,bloemen of kaas ,pokeren op hoog nivo,May heeft een straight flush,en Juncker met Merkel niet eens een kleine straat .
Goede column. Laten we hopen dat het verstand bij de Britten zegeviert en dat ze niet als een smekeling steeds maar bij de EU gaan lopen soebatten. Ze wilden er uit en ik denk dat het voor hen beter is. Zou ook wel willen dat er vanuit Nederland eens met de vuist op tafel werd geslagen in Brussel. Wat mij betreft, terug naar EEG en macht van Brussel zeer inperken. tot bijna nihil, want de diverse velden als defensie, politie en zo kunnen zelf wel samenwerken zonder ambtenaren.
Helemaal mee eens. Niets aan toe te voegen.
Ik vind het ook een falen van de nationale politiek hoor in de UK.
Het aanzwengelen van het referendum in 2016 door David Cameron was al puur opportunisme… (“als ik de verkiezingen win, zal ik ook wel het referndum winnen”, bb). Maar of die EU nou wel zo’n goed idee is… Nooit echt herkend door Labour of de Tories als een relevante vraag. Of dat mensen daar verschillend over kunnen denken.
Gevolg is nu dat de meningen over wat er moet gebeuren dwars door alle fracties heenlopen. Je kan in de UK niet meer met 1 iemand praten die je kan vertellen… mijn fractie wil A of B… Er zijn allerlei subgroepjes die net weer wat anders willen.
Hier in NL heeft FvD goed werk gedaan door echt een ander geluid te gaan laten horen. Je kan de reacties uittekenen. Negeren, ridiciluseren, buitensluiten. Alles… Het sterke punt van FvD vind ik hun visie. Dat brengt mij direct bij mijn grootste zorg voor FvD – de invulling.
NL uit de EU… hoe denk je daar te komen?
Wat komt daar allemaal bij kijken?
Wil je na je eerste successen echt een factor van belang worden, denk ik dat je niet ontkomt aan die uitdieping van je standpunten. Ik hoop dat ze daarmee aan de slag gaan. Anders blijft er voor mij weinig meer over om op te stemmen.