Drie basisregels voor gebruik sociale media

Uw data worden toch wel misbruikt

Facebook weet wat u doet

Titelfoto: Facebook weet wat u doet (CC0)>/p>

 

Door het aantal schandalen en de grote afname van het aantal gebruikers van Facebook in 2018, lijkt het soms alsof het Social Media-tijdperk afloopt. Niets is echter minder waar. Er zijn weliswaar wat verschuivingen – zie het onvolprezen jaaroverzicht van Marketingfacts –  maar we klikken meer dan ooit.

We lijken amper geleerd te hebben van alle schandalen rond Facebook, of nemen de risico’s voor lief. Er is veel geschreven over Facebook, wat er allemaal niet deugt aan het perverse businessmodel en de manier waarop het bedrijf Facebook – inclusief Instagram en Whatapp – met gegevens omgaat.

 

Malicieus

Ik heb geen enkele twijfel dat onduidelijke, malicieuze en soms criminele prikkels een plek vinden op de verschillende sociale platforms. Dat moet worden aangepakt. Zonder voorbehoud. Het verbazingwekkende is echter dat we er als samenleving niet in slagen om antwoorden te vinden op de problemen. We komen niet verder dan de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) en fake news-beleid dat uitgaat van een overheid die bepaalt wat waar en onwaar is.

Domheid

Het onderliggende probleem is misschien nog wel fundamenteler dan alleen de intenties van verschillende platforms: de sociale-media-domheid van gebruikers maakt het wel heel gemakkelijk om hun data te jatten of hen selectief (on)waarheden voor te leggen. Eigenlijk zou je gebruikers van platformen eerst een cursus moeten laten doorlopen, zoals je bij bedrijven compliance-trainingen krijgt of op je eerste werkdag een introductiecursus. Als je het platform niet begrijpt, ben je anderen tot last.

Drie basisregels zouden verplicht moeten zijn voor het startprogramma. Hopelijk doet u in de reacties suggesties voor vervolgonderdelen.

Basisregel 1: “Welcome to the bubble!”

Het mechanisme van platforms is dat je in een bubble komt, omdat mensen nu eenmaal mensen zoeken die ze kennen, berichten van hen “liken” en in dezelfde community komen. Het bewijs hiervan is te vinden op elk platform: de mensen die hun gelijk halen door hun volgers een polletje voor te leggen en daarmee denken een afspiegeling te pakken te hebben. Het ontgaat ze dan vaak dat dit hetzelfde is als tijdens de eerste wedstrijden van het jaar in De Kuip vragen welke voetbalclub kampioen wordt.

 

In het verlengde daarvan ligt de bewering dat er op Twitter iemand shadow bans zit uit te delen vanwege een ‘afwijkende’ mening, in plaats van een algoritme dat opvallende, bijvoorbeeld door bots gegenereerde patronen dempt om vervuiling te voorkomen.

Wie eens een andere bubble wil leren kennen, kan een tooltje gebruiken waarmee je op Facebook juist afwijkende meningen in je timeline krijgt.

Basisregel 2: “Wat geschreven wordt is niet altijd waar”.

Age matters! De meeste platforms worden eerst populair bij jongeren en dan bij ouderen. Dat is niet zo gek, want jongeren hebben vaak minder kennis, maar pakken nieuwe ideeën wel sneller op.  Ze verdwijnen dan ook weer sneller van de platforms. Je ziet ook dat ouderen berichten vaak serieuzer nemen dan jongeren. Ouderen lijken minder kritisch te kijken en sneller het beeld waarin ze zichzelf bevestigd zien, te waarderen en delen, zo liet onderzoek naar fake news bij de verkiezingen in de VS in 2016 zien. Het verschil tussen de verschillende politieke partijen was veel kleiner dan het verschil tussen 65-plussers en jongeren.

Nepnieuws gedijt bij mensen die zichzelf er in bevestigd zien en er zomaar zonder na te denken op doorklikken.

 

Basisregel 3: “Persoonlijke gegevens worden altijd gebruikt”.

Als er een collectant aan de deur staat die naar je mailadres en leeftijd vraagt, dan moet daarvoor wel een heel speciale reden zijn. Voor een financiële bijdrage is dat immers niet nodig. Als je een spelletje speelt op Facebook waarbij heel groot “free” is vermeld, dan wordt ondertussen ergens anders geld aan verdiend. Dit is bijvoorbeeld de manier waarop Cambridge Analytica hun data verzamelde: meedoen aan een onzinnig spel, klikken op de voorwaarde “u deelt uw profiel de rest van uw leven” en gáán met die variant op candy crush of leuke puzzel.

Let wel: niemand heeft uw leeftijd, mailadres of sekse nodig voor een spelletje. Daar is dus een andere reden voor. En iedereen die anders denkt, zou eens dataganzenbord moeten spelen, ontwikkeld door De Waag.

Sociale Media zijn zo slim als hun gebruikers – niet meer en niet minder. En slechte intenties vinden dan helaas vaak vruchtbare grond.

Meer lezen over Facebook: hier de redenen waarom Facebook tijdverspilling is, hier de redenen waarom Facebook je privacy aantast en hier nog meer van die redenen. 

Over de auteur

Ger Baron
Ger Baron
Vraagt zich vooral dingen af en verwondert zich over technologie, innovatie en samenleving. Werkt bij een overheid.

Reacties worden gemodereerd. Let op uw taalgebruik. Schelden en tieren is niet toegestaan.                                                 >>> Lees hier onze spelregels <<<

Reacties die onze regels schenden worden verwijderd. Herhaalde overtredingen, oproepen tot geweld, beledigingen, Holocaust-vergelijkingen en antisemitisme leiden tot een permanente ban. De redactie treedt niet in discussie over de reden voor verwijdering van een reactie, noch over een ban. Ongeldige e-mail-accounts worden geblokkeerd.

Abonneren op reactie(s)
Abonneren op
guest
13 Reacties
Meeste stemmen
Nieuwste Oudste
Inline Feedbacks
Bekijk alle reacties
Arie
Arie
4 jaren geleden
Artikelwaardering :
     

Nepnieuws is van alle tijden. Vroeger kreeg je het mee vanuit de kerk, later vanuit de NPO; en nog steeds. Ook buiten alle vormen van media krijg je te maken met autoverkopers, tellsell reclames, politieke propaganda, Nigeriaanse prinsen die je rijk maken als je 10.000 euro overmaakt, enzovoort.

Men moet dus gewoon zelf leren nadenken.
Niks is gratis inderdaad, dus een gratis aanbieding dient altijd een doel. Mensen moeten vooral zelf die afweging maken. Ook het wel of niet in een bubbel verkeren heb je zelf in de hand; durf je inhoudelijke discussies aan te gaan met iemand die heel anders denkt dan jij?

De overwinning van Trump kwam bij voorstanders van links politiek geweld als een enorme verassing. Hoewel zij maandenlang hadden betoogd dat geweld altijd een beter argument is dan discussie, hadden zij niet door dat de meeste Amerikanen geweld verafschuwen. Ze leefden in hun eigen linkse bubbel.
Het onverwachte succes van Trump (maar ook EU-referenda, Brexit, etc) had dus *niks* te maken met Russisch nepnieuws. Waarvan na jaren onderzoek inmiddels al bijna 0 voorbeelden zijn gevonden.

Zolang zelfbenoemde “kwaliteitsjournalisten” weigeren om met zelfdenkende mensen in debat te gaan, zullen ze voor verrassingen komen te staan. De huidige pleidooien om strenge censuur in te voeren gaan dat niet veranderen, integendeel; juist censuur ondermijnt het vertrouwen in alle staatsmedia.
Als alles bespreekbaar is blijven de beste argumenten overeind.
Het is omdat de elite geen argumenten heeft dat zij censureren.

ni28
ni28
4 jaren geleden
Artikelwaardering :
     

Er zijn mensen die alle nieuwe dingen en dus ook sociale media veroordelen. De geweldige techniek maakt ons mogelijk om razendsnel met elkaar te communiceren in stem, woord en beeld. In mijn jeugd hadden maar weinig mensen een telefoon. Als je een gemaakte afspraak wilde afzeggen moest je toch bij die mensen langsgaan om te zeggen dat het je niet uitkomt. Maar toen was je toch al gekomen. Nog vervelender als die mensen niet thuis waren. Wel zo sportief dat weer wel. De beschikbare techniek is geweldig en je moet het gewoon gebruiken als nodig is en als het zinnig is. Je geest leeg laten lopen voor de buitenwereld op sociale media is niet handig maar wat mensen allemaal niet hardop uitkramen door de telefoon in het OV, je krijgt soms plaatsvervangende schaamte. Al die technische hoogstandjes zijn geweldig maar zij moeten jouw leven niet bepalen. Jij gebruikt de technische snufjes en niet zij jou maar daar lijkt het soms juist op.

Frans
Frans
4 jaren geleden
Artikelwaardering :
     

Social media is een uitermate effectief gereedschap om de publieke opinie mee te manipuleren, zeker in combinatie met gebruikers die voor het overgrote merendeel zowel gemakzuchtig zijn als de algemene ontwikkeling van een 13 jarige hebben.
Ze hebben geen kennis van zaken, zijn te gemakzuchtig om zich deze kennis van zaken eigen te maken, en lopen dus maar, zuiver geleid door emotie en kudde geest, achter de rattenvanger van dienst aan.
Het gevaar zit hem niet in de technologie, het gevaar zit hem in kwaadwillende exploitanten, en in de mentaliteit van de gebruikers.
En de gevestigde macht is dus gewoon als de dood dat zij haar op de traditionele media gebaseerde propaganda monopolie, en dus de controle over de publieke opinie, kwijt raakt.
Wat dan weer tot gevolg heeft dat van die antidemocratische mormels als Ollongren zich opwerpen om onder valse vlag op internet/social media “nep nieuws” te gaan bestrijden, wat dan uiteraard gewoon op het censureren van voor de gevestigde macht onwelgevallige meningen neer komt.

ni28
ni28
4 jaren geleden
Artikelwaardering :
     

Als je op willekeurige alternatieve media iets lees en het wordt op NOS niet vermeld dan is het zeker waar. De NOS liegt ons niet voor maar vertelt ongemakkelijke nieuws niet of pas als het niet anders kan. Een enkele keer vertellen zij iets waarvan je denkt, nou nou, die durven, maar dat is alleen om jou te doen twijfelen. Ik ben blij met OpinieZ niet alleen inhoudelijk maar ook door de toon van de artikelen.

Frans
Frans
4 jaren geleden
Antwoord op reactie van  ni28

De NOS liegt wel degelijk, alleen doen ze dit zelden direct, het indirecte liegen hebben ze echter tot kunst verheven.
Zoek maar eens op: “Poetin negeert BBC verslaggever”.
Dit soort manipulatie is bij de NOS schering en inslag.
Bij de berichtgeving over de VS/Trump bereikt het zelfs waarlijk groteske vormen.
En als dan een groot deel van het electoraat, vanwege de “staatsnieuws” status van de NOS, er ook nog van overtuigd is dat ze naar eerlijke ongekleurde nieuwsverstrekking zitten te kijken, wat het feitelijk ook zou moeten zijn, dan zaagt dit wel gewoon de poten onder de democratie uit.

ni28
ni28
4 jaren geleden
Antwoord op reactie van  Frans

Nieuws achterhouden is uiteindelijk ook liegen, dus ja, zij liegen maar uitgekookt.

Frans
Frans
4 jaren geleden
Antwoord op reactie van  ni28

Het gaat veel verder als nieuws achterhouden ni28, alle ook maar enigszins politiek gerelateerde nieuws dat zij brengen wordt door hen gemanipuleerd, door de manier waarop ze het knippen en plakken, door hetgeen ze er wel en niet bij vertellen, zelfs door de specifieke woordkeuzen die ze maken.
En zelfs bij het niet direct politiek gerelateerde nieuws dat zij brengen proberen ze dit toch telkens weer op de een of andere kromme manier voor hun politieke karretje te spannen.
Ik heb ooit een cursus video techniek gevolgd, waarbij al deze manipulatieve technieken aan bod kwamen, en ik kan dus helemaal niet meer naar het “NOS Journaal” kijken zonder ernstig last van kromme tenen te krijgen.
Het is linkse propaganda van de meest walgelijke soort.

ni28
ni28
4 jaren geleden
Antwoord op reactie van  Frans

Frans@De specifieke woordkeuze is mij vaker opgevallen en al lang bekend. Diverse uitspraken van öngemakkelijke”personen worden net iets anders vertolkt zodat deze andere betekenis krijgen of uit het context worden getrokken. Manipulatieve werkwijze van tweederangs journalisten in dienst van de politieke machthebbers.

BegrensEuropa!
BegrensEuropa!
4 jaren geleden
Artikelwaardering :
     

Een van de moeilijkheden is dat het lastig is nepnieuws van bubbelgeluiden te onderscheiden. Wat mij verder opvalt is dat nepnieuws nooit een issue was totdat we sociale media kregen. Het lijkt er op dat nepnieuws via het sneeuwbaleffect van de sociale media meer naar de voorgrond komt. Aan de andere kant zijn bubbels ook een mogelijkheid om je inzicht in een bepaalde stellingname te verdiepen. Ook zijn er veel vrij ongenuanceerde bubbelgeluiden. Je zou misschien kunnen zeggen dat dat bijdraagt tot het karakter van de bubbel in kwestie. Aan de andere kant lijkt het ook bij te dragen tot verdere polarisering (of samenklontering) en de gelijktijdige versplintering van standpunten. Tot slot is het jammer dat in het huidige tijdperk anonimiteit belangrijk wordt. Dat komt deels ook door de politiek-correcte berichtgeving van MSM. De oplossing is de totale marginalisering of verdamping van het politiek-correcte midden. Dit is al gebeurd in Frankrijk en Italie. We leven in interessante tijden.

Jay
Jay
4 jaren geleden
Artikelwaardering :
     

Naast het vragen om je persoonlijke informatie, tracken scripts alles waar ze hun handen op kunnen leggen. Dus ook als je geen account hebt, weten ze adhv kenmerken van je browser, computer, software een unieke fingerprint van je te maken en daar weer een profiel aan te knopen van je klik en bezoekgedrag. Doordat advertentienetwerken over vele sites lopen, kunnen ze je dus ook anoniem, volgen van site naar site. Dat soort data wordt weer gemined op patronen, waar voorzichtige conclusies uit kunnen worden getrokken om een psychologisch profiel mee op te stellen. Dat soort data wordt weer doorverkocht om je te kunnen targetten met gerichte info, afgestemd om iemand van jouw psychologische type mee te kunnen manipuleren.

Dus ja, op zn minst moet je stoppen met info af te geven, altijd weigeren wanneer apps je vragen om toestemming info te delen in ruil voor toegang tot de app.. maar je kunt ook maar beter advertentienetwerken blokkeren dmv browserplugins, trackers blokkeren en als je het ongemak aankunt, scripts blokkeren. Adblock, Ublock origin, disconnect, privacy badger, noscript, zijn een paar van dit soort extensies.

Big data en AI zijn big business tegenwoordig en beide zijn er op gericht om jouw metadata en data te analyseren. Met in het achterhoofd dat China al vergevorderd is met hun “social credit” systeem, waarbij ze hun bevolking monitoren en het aantal toegekende punten je persoonlijke vrijheid bepaalt.
En daarnaast de graagte waarmee het economische westen alle productie uitbesteedt aan China en zo ieder jaar China machtiger maakt.. en het 5G netwerk dat China heeft uitgevonden en gaat uitrollen over heel de wereld om miljarden apparaten met elkaar te laten communiceren..
Dan zie je dat het verstandig is om je data footprint beter onder controle te houden.

Petra
4 jaren geleden
Artikelwaardering :
     

Regel 1
Gebruik geen sociaal medium onder je eigen, echte naam.

Regel 2
Geef het sociale medium nooit informatie waarmee ze je kunnen traceren.

Regel 3
Gebruik altijd een VPN.

Facebook is alleen voor idioten, dus dat valt sowieso af.

Elvi
Elvi
4 jaren geleden
Artikelwaardering :
     

Om nepnieuws van echt te onderscheiden zijn voor mij het belangrijkst de argumenten die worden ingebracht en of die logisch zijn. En dan benut ik allicht mijn eigen logica. Voor die tijd wantrouw ik het en zie ik wel of er argumenten opduiken.
Ik denk dat vooral jonge mensen heel makkelijk te beïnvloeden zijn en onvoldoende kennis hebben om een (tegen)argument te maken.
En dat is ook wat nepnieuws doet. Inspelen op emoties in plaats van onderbouwen waarom iets zo is.
En… zoals bij het doorrekenen van de effecten van het energiebeleid, uitgaan van gewenst statistieken in plaats van doorwrocht onderzoek.
Misleiden is zo gemakkelijk!
Zie de misleiding van de VVD elke keer vlak voor verkiezingen.
Let er maar op.

Roelofje
Roelofje
4 jaren geleden
Artikelwaardering :
     

Shadow ban of algoritme? Ik heb nu een paar keer meegemaakt dat ik een persoon tijdelijk gewoon niet kon vinden op Twitter als ik op naam zocht. Kon er dan alleen komen via mentions van derden. En ik heb geen Twitteraccount, dus bots die mijn bubbel zouden filteren lijkt me vreemd. Trouwen, die personen zouden prima in mijn bubbel passen.

13
0
We zijn benieuwd naar uw reactiex
()
x