We hebben fossiele brandstoffen nog lang hard nodig
Duurzaamheidskramp domineert het publieke debat
Titelfoto: Voormalige kolencentrale Nijmegen. Screenshot door redactie OpinieZ van YouTube-video, kanaal Steven de Vries
Zodra het woord ‘fossiele brandstof’ valt, schiet links Nederland in een emotionele kramp. Als je de media mag geloven – ik zou daar overigens voorzichtig mee zijn – schijnt het gebruik van fossiele brandstoffen tot het hoofdprobleem van het tijdvak waarin wij leven gegroeid te zijn.
Alles wat fossiel is dient met spoed uit onze samenleving verwijderd te worden en vervangen door vormen van energieopwekking die weliswaar niet kunnen werken, maar die men graag ‘duurzaam’ noemt. Zo niet, dan wacht onze planeet volgens onze klimaatalarmistische medemens al tientallen jaren lang een zeer spoedig en rampzalig einde. Hoog tijd voor een nuchtere beschouwing.
Inzake klimaat- & energiebeleid is nog NOOIT door het kabinet een ordentelijke kosten/baten- & risico-analyse gemaakt. Ook niet van het #EnergieAkkoord. Begin daar eerst maar eens mee https://t.co/3dN6ByKSx6
— Gert-J. van Ulzen ☃️ (@gjvu) September 21, 2018
One day you will tax it
De aarde bestaat ongeveer 4.5 miljard jaar en de mens loopt pas zo’n 200 000 jaar op onze planeet rond. De moderne natuurwetenschap is pas ongeveer 400 jaar oud. Het is door de ontwikkeling van die natuurwetenschap dat de mensheid zich in relatief korte tijd uit de ketenen van de in alle opzichten duistere Middeleeuwen heeft kunnen bevrijden. Vooral de ontdekking van de wetten van het elektromagnetisme door mensen als Maxwell en Faraday heeft onze leefwereld onherkenbaar veranderd. De ontwikkeling en toepassing van elektriciteit is voor de gehele mensheid een doorbraak van gigantische proporties geweest.
Toch was in eerste instantie elektriciteit niet meer dan een interessant experiment in het natuurkundig laboratorium. De toenmalige koning van Engeland hoorde ervan, en nam contact met Faraday op om te vragen wat het nut ervan was. Faraday sprak bij die gelegenheid de historische woorden: ‘One day Sir, you will tax it’. De geschiedenis kent weinig uitspraken die van groter profetisch inzicht getuigen.
Sleutelrol elektriciteit
Het belang van elektriciteit voor onze samenleving kan nauwelijks overschat worden. Elektriciteit heeft een sleutelrol gespeeld in het ontwikkelen van de natuurwetenschappelijke-technologische spiraal. Zonder elektriciteit zijn alle biologisch-biochemisch-medische ontwikkelingen die van essentieel belang zijn geweest – en nog steeds – zijn voor de moderne gezondheidszorg en het verlengen van de gemiddelde levensduur totaal ondenkbaar. Zonder elektriciteit zijn computers en alle daarmee verbonden technologie onmogelijk. Zonder elektriciteit is maatschappelijk en wetenschappelijk leven in zijn huidige vorm onbestaanbaar.
Het is daarom evident dat onze moderne samenleving een groot belang heeft bij het opwekken van elektriciteit op een wijze die veilig, betrouwbaar en betaalbaar is. Die technologie is door de jaren ontwikkeld en functioneert op een zeer hoog niveau van betrouwbaarheid. Zonder fossiele brandstoffen was deze ontwikkeling onmogelijk geweest.
Fossiele brandstoffen
Moderne elektriciteitscentrales voldoen aan een zeer hoge efficiëntie-eisen en blijken uitstekend in staat vraag-gestuurde stroom te leveren onder zeer sterk wisselende omstandigheden. Dat dit geen sinecure is en dat met recht gesproken kan worden van een technologisch hoogstandje moge duidelijk zijn. Deze veilige, betrouwbare en betaalbare stroom wordt vooral geproduceerd door middel van fossiele brandstoffen of via de inzet van kernenergie.
Aangezien de verworvenheden voor onze samenleving en de ontwikkeling van toekomstige natuurwetenschap en technologie zeer nauw verweven zijn met de blijvende en toenemende beschikbaarheid van elektriciteit, is het verstandig niet al te luchtig te denken over wat fossiele brandstoffen voor de mensheid betekend hebben, nog steeds betekenen en in de toekomst zullen betekenen.
Sluiting kolencentrales
Evenmin zou ik adviseren te pleiten voor het sluiten van alle kolencentrales in Nederland. Ook het Nederlandse hersenspinsel dat we het zonder gas gaan redden is wereldwijd gezien uniek. Deze voorstellen zijn zacht gezegd nogal dom en houden totaal geen rekening met de realistische prognoses van bijvoorbeeld het International Energy Agency (IEA). De projecties voor 2040 van dit en toonaangevende andere instituten voorspellen slechts een beperkte verandering in de wereldwijde inzet van fossiele brandstoffen.
Bevolkingsgroei
De toekomst voorspellen is en blijft lastig, maar we kunnen op het gebied van energiegebruik en energieproductie wel wat trends onderscheiden. Wereldwijd groeit de wereldbevolking aanzienlijk. Men kan met recht betwijfelen of dit een goed idee is, maar er zijn weinig tekenen die er op wijzen dat binnen afzienbare tijd die trend beëindigd gaat worden. Onvermijdelijk gevolg is dat de vraag naar energie en elektriciteit zal stijgen. Die stijging zal zeker evenredig met de bevolkingsgroei gaan verlopen, maar vrijwel zeker steiler. De toenemende wereldbevolking zal hogere eisen stellen aan welvaart en moderne gemakken, waardoor het elektriciteitsverbruik per hoofd alleen maar snel groter zal worden dan wat we momenteel zien.
Wind en zon onvoldoende
Waar moet die elektriciteit vandaan komen? Het is glashelder dat bronnen als wind en zon geen grootschalige, betrouwbare en betaalbare oplossing gaan bieden. De huidige zeer kostbare toename van elektriciteitsopwekking met wind en zon is zelfs niet de staat de almaar groeiende vraag naar elektriciteit bij te houden, laat staan om fossiele brandstoffen te vervangen.
Voorspellen blijft lastig, behalve als het over de toekomstige noodzaak van fossiele brandstoffen gaat in de overgangsperiode naar een thorium economie. https://t.co/34E6FF8X9p
— Kees de Lange (@Infocadl2015) May 10, 2018
Het vervangen van vraag-gestuurde door aanbod-gestuurde elektriciteit is een kostbare illusie, die zonder back-up vanuit andere energiebronnen niet in staat is een moderne maatschappij met toenemende eisen adequaat te bedienen. Fossiele brandstoffen blijven dus nog vele jaren nodig, en dit soort overwegingen is natuurlijk ook deel van de rationale achter de IEA-prognoses. Maar kan dit tot het einde der dagen voortduren?
Genoeg kolen en gas
Fossiele brandstoffen zijn momenteel niet schaars. Kolen zijn nog voor honderden jaren voorradig, en ook gasvoorraden zijn voor zeker 200 jaar wereldwijd aanwezig. We kunnen dus probleemloos nog geruime tijd voort op basis van de huidige voorraden. Niettemin blijft regeren vooruitzien, dus het loont om na te denken over hoe het op termijn verder moet. Het antwoord ligt voor de hand.
Kernenergie de enige oplossing
De enige energiebron die tot in de verre toekomst beschikbaar is, die grootschalig ingezet kan worden, die veilig is, en die betaalbaar is, is kernenergie. Sinds halverwege de vorige eeuw bestaat er aanzienlijke ervaring met kernsplitsing op basis van uranium. Deze vorm van elektriciteitsopwekking heeft, samen met de route via fossiele brandstoffen, de mensheid een gigantische verbetering van levensomstandigheden en welvaart opgeleverd. Er is geen enkele rationele reden de toepassing van kernsplitsing, maar nu langs de weg van moderne technologie op basis van thorium verder te ontwikkelen en te implementeren. Hierover schreef ik eerder op OpinieZ.com: deel 1 en deel 2.
Gezien de aanwezige voorraden van fossiele brandstoffen kan dit in alle rust gebeuren. Natuurlijk kan op langere termijn ingezet worden op het benutten van de principes van kernfusie. In Cadarache, Zuid-Frankrijk, werkt een groot internationaal consortium aan het ontwikkelen van de gecompliceerde technologie die voor kernfusie nodig is. Commerciële grootschalige implementatie blijft voorlopig nog een mooie, maar op langere termijn realistische droom.
Vanuit een langetermijn visie moet zowel op kernfusie als op kernfissie (thorium) worden ingezet. De kosten zijn gering vergeleken met de groene gekte die bovendien nooit zal werken. https://t.co/AE5mgjiUYL
— Kees de Lange (@Infocadl2015) May 15, 2018
Klimaathemel
Op wereldschaal is de boven geschetste ontwikkeling volop aan de gang. In landen als India en China, waar men meer dan op andere plaatsen de druk van een sterk groeiende bevolking voelt, zet men voor de komende jaren sterk in op fossiele brandstoffen waartoe met name honderden kolencentrales gebouwd worden. Tegelijkertijd heeft men de ontwikkeling van de nieuwste generatie kernreactoren met verve ter hand genomen.
Deze logische aanpak heeft bovendien een groot bijkomend voordeel. Voor die mensen die geloven dat de toekomst van de wereld bedreigd wordt door het toenemend CO2-gehalte van de atmosfeer, zou de geleidelijke overgang naar kernsplitsing en hopelijk later naar kernfusie een geschenk uit de klimaathemel moeten zijn. De CO2-uitstoot bij het gebruik van kernenergie is immers volstrekt verwaarloosbaar.
Groene goeroes
Wat is de situatie in Nederland? Helaas kan niet anders geconcludeerd worden dat de publieke opinie in ons land gedomineerd wordt door klimaat- en energie-hedonisten. Lieden die kennelijk van mening zijn dat de met zeer veel zorg opgebouwde infrastructuur voor de levering van betrouwbare, veilige en betaalbare elektriciteit met de pennenstreek van wat groene – maar vooral onwetende – goeroes probleemloos en straffeloos vervangen kan worden door…. ja, door wat eigenlijk?
Gerrit Hiemstra stelde voor om 30-plussers niet langer te laten meepraten over klimaatbeleid en in Urgenda-zaak torpedeerde rechter democratisch tot stand gekomen overheidsbeleid. @gerryvanderlist hekelt de ondemocratische neigingen van klimaatactivisten: https://t.co/KdoWHxogHf pic.twitter.com/u3gs0xyHII
— Elsevier Weekblad 💬 (@Else4Weekblad) October 16, 2018
Iemand die even de moeite neemt om te kijken over de landsgrenzen, die dezelfde goeroes met hetzelfde gemak als kolencentrales willen afschaffen, kan niet anders concluderen dan dat het energie’beleid’ in Nederland de technische en wetenschappelijke inspanningen van generaties van technici en wetenschappers en onze kwalitatief hoogstaande infrastructuur verkwanselt.
De burger in Nederland, vooral aan de economische onderkant van de samenleving, gaan voor dit illusionaire wanbeleid een hoge prijs betalen. Het kan zoveel beter….
Over de auteur
- Prof. Dr. C.A. (Kees) de Lange studeerde wis-, natuur- en sterrenkunde aan de UvA en promoveerde in de Theoretische Chemie in Bristol, UK. Hij is emeritus hoogleraar fysische chemie en chemische fysica aan zowel de UvA als de VU. Zijn research betreft atmosferische chemie en fysica, en magnetische resonantie, alsmede het ontwikkelen van complexe fysische modellen. Zijn onderzoek is vastgelegd in enige honderden publicaties. Hij is tot op de huidige dag actief in wetenschappelijk onderzoek. In de periode 2011-2015 was hij als een van de zeer weinige bèta’s lid van de Eerste Kamer.
Recent gepubliceerd
Economie5 augustus 2020Het is de hoogste tijd voor kernenergie
Economie26 januari 2020De EU is op jacht naar uw geld (2)
Economie22 januari 2020De EU is op jacht naar uw geld (1)
Media12 januari 2020Een nieuwe omroep, een nieuw geluid
Prof de Lange zou een afspraak moeten forceren met Mark Rutte om hem eens goed de oren te wassen over het ‘klimaatbeleid’. En tegen hem zeggen dat het kabinet niet zo moet lopen te stoken en onrust lopen zaaien onder de laagst betaalden onder ons. Ik ga echt geen warmte pomp aanschaffen omdat de overheid dom bezig is. Maar men dreigt al wel de prijzen voor gas en elektriciteit fors te verhogen……… Hoe komen we van dit knullige kabinet en die knullige 1e en 2e kamer af. Prof de Lange is de enige die zijn verstand lijkt te gebruiken.
Dit artikel is van zo’n verpletterende helderheid dat ik er blij van wordt. Het zou verplicht uit het hoofd geleerd moeten worden door alle Nederlandse partijbonzen, kamerleden, milieuactivisten, klimaattransitietwijfelaars en wat dies meer zij. Of, als memoriseren niet meer lukt, dan toch op zijn minst drie keer doorgelezen en goed begrepen moeten worden. Misschien dat dan de meest onzinnige onderdelen van het klimaatakkoord van tafel kunnen. Onder onzinnig versta ik: 1. veel te duur en onbetrouwbaar; 2. niet bijdragend aan de middellangetermijntransitie die iedereen wel aan ziet komen, maar waarvan de contouren nog in hoge mate onduidelijk zijn. Mijn hoop en verwachting is dat dit artikel een gamechanger is. Het kan nog. Een alternatief transitieplan zou zich veel meer op energiebesparing kunnen richten. We moeten ook niet vergeten dat de energiebehoefte in Nederland min of meer gelijke tred houdt met het aantal inwoners. Dus misschien kunnen diegenen die aan de knoppen zitten bedenken dat Nederland nu wel vol zit. Denk dus niet alleen aan de energiebehoefte, maar ook aan de woningmarkt en het wegennet. Hoe moeilijk kan dat zijn. Vrijwel elke eerstejaars betastudent kan wel even een spreadsheetje maken, mocht het ambtenarencorps nalaten dat te doen.
Om de bovenstaande realistische scenario van prof. de Lange moeten wij eerst de bevolkingsgroei in Afrika en Asie adequaat afremmen en ons ontdoen van de groene activisten.
Twee woorden in deze moderne tijd die ik begin te haten.
Diversiteit en verduurzamen. Over het eerste zal ik het niet hebben.
Het tweede, verduurzamen, heeft bij telkens een vieze bijsmaak, of ik het hele proces van recyclen al proef en de hele chemie ruik, om alle stoffen weer te scheiden van alle elektrische batterijen die geproduceerd moeten worden voor al die elektrische auto´s die ze willen.
Dit proces moet ook nog eens snel gaan om doelstellingen te halen die Links en Groen graag willen halen.
De kosten van dit alles ligt bij u en mij op het bordje want alle elektriciteit zal nog duurder worden. (zie België, factuur met 100 eur verhoogt).
Het is het grote verdienmodel van de overheid geworden.
Uitstekende realistische visie aangaande energiekwestie. Gelukkig zijn er nog wetenschappers als Prof. Dr. de Lange.
Wat als klimaatwetenschap verkocht wordt heeft feitelijk met wetenschap niets te maken, het is een geloof dat beleden wordt door mensen die geen enkel benul hebben van de natuurwetten die hun wereld vormgeven. Die gelovigen weten dan ook geen onderscheid te maken tussen bewezen en onbewezen stellingen, voor hen is alles simpelweg een mening, waaruit dan automatisch volgt dat de meest geopperde mening dan wel de juiste zal zijn, vooral als dit dan ook nog eens lekker in hun calvinistische aard past. Op zich nog niet zo’n ramp, ware het niet dat een groep als milieu beschermers vermomde socialisten hier schaamteloos misbruik van maakt om hun linkse agenda te pushen. Werkelijke milieu vervuiling (overbevolking) wordt dan ook niet aangepakt; men beperkt zich tot het afdwingen van allerhande op voorhand al niet realiseerbare milieu eisen, met als doel dat er flink boetegeld opgehoest moet gaan worden. Belastinggeld wat dan, geheel toevallig, daar heen gedirigeerd moet gaan worden waar de socialisten dat voor het failliet van het socialisme ook al heen wilden dirigeren. Voor al diegenen die op school geen natuurkunde hebben gehad heb ik dan ook het volgende advies; “follow the money”, oftewel “volg het geld” op zijn plat Nederlands. En als je dan al die meningen van mensen waarbij dit spoor eindigt schrapt dan blijven als vanzelf enkel de bewezen stellingen van echte wetenschappers zoals Professor Kees de Lange over.
Dat we fossiele brandstoffen nog heel lang nodig zullen hebben is toch geen nieuwtje ?
Iedereen, zelfs de mensen zónder een “klimatologische” opleiding zouden dit kunnen “voorspellen”. De “overheid” roept wat vanuit hun, door gas/elektriciteit verwarmde, kantoren en half Nederland gaat hetzelfde roepen.
Ik wens daar niet aan mee te doen, wetende dat mijn houding totaal, helemaal niks zal veranderen a.d. huidige situatie.
Bij de aanleg van de A’damse metro zijn zo veel problemen aangetoond bij het graven in/onder gebouwen/huizen, dat ik het niet zie gebeuren dat dit in geheel Nederland zal gaan gebeuren.
Het ene moment praat iedereen over het “scheiden van afval”, even later over
Co2-uitstoot. (tomatentelers klagen over te weinig Co2 voor hun tomaten, hoorde ik, terwijl in de veengebieden kennelijk een uitstoot van Co2 plaatsvindt, (volgens de “kenners”) ; laten ze dus hun tomaten gaan telen op de veengebieden.)
Vervolgens valt “iedereen” over de geluidsoverlast, fijnstof-uitstoot enz. enz.
Kunnen we dit landje niet beter opheffen ?
(Oh wacht, daar zijn Rutte c.s. al druk mee bezig !)
De Nederlandse overheid heeft tientallen miljarden geïnvesteerd in verliesgevende windmolenparken. Windmolens draaien letterlijk op subsidie, en iedereen weet dat.
Ik ben niet principieel tegen duurzaam, integendeel. Maar het moet wel ècht duurzaam zijn, en geen hobby van overgesubsidieerde oplichters. Want miljardensubsidies pompen in onrendabele windmolens is pure oplichting, zolang er geen manier is om grote hoeveelheden elektriciteit voor langere tijd op te slaan.
Daar had de overheid in moeten investeren, in dat onderzoek. Nu heeft de overheid (beeldspraak-alert) feitelijk tienduizenden auto’s zonder motor aangeschaft. En als straks de motor is uitgevonden gaan al deze wagens naar de schroothoop, en moeten er wéér tienduizenden auto’s worden aangeschaft.
Zo komt ons geld wel op ja.
Ons geld; niet dat van die oplichters.
Dit land werd ooit geregeerd en ingericht door ingenieurs. Nu door gesjeesde Geschiedenisleraren.
Waar zouden we zijn zonder de nuchtere kijk van wetenschapper prof de Lange. Dit betoog doet mijn elektro-techneutenhart goed. Weg van het domme geblaat van politici die totaal technisch inzicht ontberen en dat ook weer telkens, zonder enige schroom, tonen. Ik zeg altijd maar hoed je ervoor als politici zich met techniek gaan bemoeien, daar kan niets goeds van komen
@Frans, dank voor uw reactie. Helaas wordt duurzaamheid vaak/bijna altijd geassocieerd met links terwijl het mijns inziens nu juist een rechts thema is. Mijn reactie is namelijk zeker niet geinspireerd door Greenpeace. Ik ken iemand die bij een oliemaatschappij werkt die olie op de Noordzee exploreert en die verzekert me dat de gouden tijden al ruim voorbij zijn; over 10 jaar is het simpelweg over. Dat geldt ook voor ons gas in Groningen. Op dat moment betalen we elk jaar 50 miljard voor fossiele brandstoffen aan regimes waar we niet vrolijk van worden. Waarom denkt u dat Tatasteel een waterstof fabriek bouwt ? Ook daar weet ik via inside informatie dat dat niet geinspireerd wordt door Greenpeace …
[…] ook andere OpinieZ-artikelen over het falende klimaat- en energiebeleid: Kees de Lange, Gert-Jaap van Ulzen en Johannes […]
@ Peter Blauw
Dat duurzaam een rechts thema zou zijn werkt mij op de lachspieren, volgens mij moet jij je politieke kompas eens bijstellen. En dan is vervolgens over 10 jaar de olie op, en die wetenswaardigheid baseer je op de uitspraken van de een of andere anonieme Noordzee olie medewerker. Ter uwer informatie; er is door meerdere gezaghebbende instanties serieus onderzoek gedaan naar deze kwestie, en de uitslag is dat er, als we geen nieuwe olievelden meer ontdekken, als we geen vooruitgang meer boeken in olie exploitatie en verwerkingstechnieken, en als olie niet duurder mag worden, er nog voor een jaar of 75 aan olie is. Dat zijn dus een hoop als-en, die 75 jaar gaan dus waarschijnlijk nog flink naar boven bijgesteld worden. En dan hebben we het er nog niet over gehad dat olie slechts voor een klein deel, minder dan 10%, van de energie productie zorg draagt, de hoofdmoot zijn kolen en gas. Gas is nog voor minstens een paar eeuwen voorradig, kolen nog voor millennia. Dat verder een bedrijf als Tata denkt dat het een goed plan is om op de Nederlandse groene energie waanzin kar te springen toont enkel aan dat daar blijkbaar gemakkelijk geld te verdienen valt, ze voegen zich gewoon bij de immer groeiende groep milieu subsidie graaiers. Dit soort plannen zegt niets over de noodzakelijkheid van waterstof productie, die noodzakelijkheid hangt af van de noodzakelijkheid om de CO2 productie te verminderen, en die laatste bestaat enkel in de gestoorde gedachtewereld van de groene milieu bende.
@ Peter Blauw
Het begint al met de term “duurzame energie”; er is niks “duurzaam” aan alternatieve energie, net zoals er ook al niets “progressief” is aan socialisme, het zijn gewoon termen die bewust gecreëerd zijn om iets positiever te doen overkomen dan het werkelijk is. Fosiele brandstoffen gaan ook nooit echt op raken, wat over een aantal eeuwen op gaat raken zijn de gemakkelijk te exploiteren voorraden fossiele brandstoffen. Alternatieve energie gaat vervolgens ook nooit in staat wezen om in de energie vraag van de wereld te voorzien, en het gaat ook nooit een betaalbare vorm van energie productie wezen. Het enige waar alternatieve energie voor gaat zorgen is onbetrouwbare energie levering, grootschalige aantasting van eco systemen, en economische rampspoed. Dat is natuurlijk ook het werkelijke doel van al die door linkse activisten gekaapte organisaties zoals GreenPeace; onze welvaart moet en zal afgebroken omdat armoede en ellende een betere voedingsbodem vormt voor socialisme. Daar om heen heeft zich dan, onder het moto het zal mijn tijd wel duren, inmiddels een heel legioen aan subsidie graaiende opportunistische oplichters verzameld. En degenen die dan vervolgens deze hele zwendel voor zoete koek slikken, en aldoende de zwendel middels hun stemgedrag faciliteren, zijn de “usefull idiots”, oftewel de “bruikbare idioten”, daar hoor jij zo te lezen ook bij.
[…] ….lees verder […]
Inhoudelijk grotendeels eens, alleen is die quote van Faraday een hardnekkige mythe. Het verhaal dook ruim na Faraday’s dood opeens op en mist elke onderbouwing. Bovendien is de variant met de koning voor mij geheel nieuw. Faraday zou de tax it-quote hebben gebezigd tegen de minister-president. In de meeste versies is dat William Gladstone, die echter pas een jaar na Faraday’s dood premier werd. Dus dat kan ook al niet. Kortom: het is een mythe, en zeker niet een van de meest profetische uitspraken ooit, zoals De Lange beweert.
De heer De Lange komt opnieuw met een mooie theorie voor de korte termijn. Er is inderdaad nog voor 200 jaar gas aanwezig in de wereld maar niet in Nederland. Over 10-15 jaar is het over en komt de rekening. Op dit moment importeren we al jaarlijks al voor 50 miljard aan olie, steenkool en gas. Die 50 miljard levert nauwelijks werkgelegenheid op, verdwijnt uit onze economie en sponsort twijfelachtige regimes. Fossiele energie kan nooit winnen van duurzame energie vanwege het simpele feit dat je voor fossiele energie altijd 70% van de productiekosten kwijt bent aan brandstof terwijl de brandstofkosten simpelweg 0 zijn simpelweg bij duurzame energie. Alle investeringen in duurzame energie leveren lokaal werk en inkomsten op voor Nederlandse boeren, onderzoekers, startups en vooral voor de Nederlandse maakindustrie.