Manifest Vrij Links is ophef niet waard
Geen oplossingen voor economie, migratie en Europa

Titelfoto: Discussie met Vrij Links initiatiefnemers Eddy Terstall en Keklik Yucel tijdens debatavond De Balie – screenshot OpinieZ YouTube
Het Manifest Vrij Links, zoals het werd gedoopt tijdens het chaotische debat erover in De Balie, zal niemand zijn ontgaan. Dat debat mondde uit in een verbaal gevecht tussen de opstellers en voor- en tegenstanders van het manifest.
Eén van de critici, Merijn Oudenampsen, spreekt van een ‘bizarre avond bij De Balie met een joelend publiek, een partijdige moderator en een afsluitende spreken die hem publiekelijk afzeikte onder gelach van de organisatoren’. Maar eigenlijk staat er in het Manifest Vrij Links helemaal niets dat al die ophef waard is!
Uitersten
Het manifest zet eerst twee uitersten neer. Nationalistisch rechts en regressief links. De één laaft zich aan nationaalromantiek. De ander antwoordt met identiteitspolitiek. Dat is een beproefde strategie. Jezelf positioneren tussen uitersten, waartegen je je ongestraft kunt afzetten. De opstellers van het Manifest Vrij Links positioneren zichzelf dan ook comfortabel als ‘progressieve Nederlanders van diverse komaf’. Zíj staan natuurlijk voor universele waarden en verheffing en hún gedachtengoed is natuurlijk de motor geweest achter de vrijheid en moderniteit van Nederland en het hele Westen! Zíj zijn natuurlijk ongerust over de groeiende polarisatie en segregatie (die de beide uitersten ongetwijfeld op hun geweten hebben!) en zíj verlangen natuurlijk naar een Nederland van mondige en zelfstandige burgers.
Wat ik mooi vind aan dit hele #vrijlinks initiatief is hoe de linkse reacties erop de urgentie van het probleem bevestigen.
Vrijlinks: "links doet teveel aan identiteitspolitiek!"
Overig links: "Nietes, dat is allemaal onzinpraat van witte mannen!"— Russells Teapot (@teapot_russells) May 18, 2018
Sociaal-liberale midden
Maar, universele waarden, verheffing, vrijheid, moderniteit, mondigheid en zelfstandigheid, is dat nou zo typisch links progressief? Nee! De opstellers van het Manifest Vrij Links eigenen zich hier iets toe dat zij delen met vele andere stromingen in de samenleving, de door hen geschetste uitersten misschien wel incluis. Het manifest maakt dat gelukkig zelf duidelijk. Want de opstellers bepleiten niets anders dan wat het brede politieke sociaal-liberale midden (in Nederland van pak hem beet Groen Links tot de SGP en alles wat daar tussen zit) de afgelopen 50 jaar heeft nagestreefd.
De heimwee daarnaar druipt dan ook van het manifest af. De opstellers spreken van ‘een lang avontuur van het individu dat zijn lot in eigen handen neemt, dat begon bij de Franse Revolutie, dat tijdens de Industriële Revolutie een georganiseerd proletariaat opleverde en dat tussen de jaren ’50 en ’80 van de vorige eeuw haar hoogtijdagen beleefde’. Het is dezelfde heimwee als die columnist en publicist Bas Heijne tot tranen toe beroert in zijn compacte bestseller Onbehagen, die de opstellers van het Manifest Vrij Links vast en zeker stukgelezen hebben.
Niets nieuws
Tot zover bevat het manifest dus niéts nieuws. Algemene uitgangspunten die decennialang het politieke sociaal-liberale midden verbond, waardoor het weinig uitmaakte welke partijen coalities vormden of er oppositie tegen voerden en die ons de majeure problemen hebben gebracht waar we vandaag de dag mee van doen hebben. Die door de gloednieuwe regering van Italië, samengesteld uit partijen die door de opstellers van het manifest waarschijnlijk bij of in de buurt van de door hen gebrandmerkte uitersten zullen worden ingedeeld, in drie hoofdproblemen worden samengevat: economie, migratie en Europa.
Ik denk dat niemand er aan twijfelt dat déze drie hoofdproblemen van de partijen die samen de meerderheid van het Italiaanse volk vertegenwoordigen, óók de drie grootste problemen van de meerderheid van de Nederlandse bevolking zijn. Bevat het Manifest Vrij Links misschien oplossingen voor déze problemen?
Vrij debat
Nee! Het manifest nóemt de problemen economie, migratie en Europa niet eens. En áls het al oplossingen of iets wat daarop lijkt bevat zouden ze in dit rijtje moeten staan: een vrij en onbelemmerd debat, een levensbeschouwelijk-neutrale staat, seculier onderwijs en een herwaardering van individuele vrijheid. Ze worden in het manifest stuk voor stuk uitgewerkt. Het vrije debat moet alle onderwerpen én alle bevolkingsgroepen omvatten. Ook religieuze gebruiken en ideeën moeten in het vrije debat ter discussie gesteld kunnen worden. Niet westerse bevolkingsgroepen hoeven in het vrije debat niet te worden ontzien. Politieke correctheid wordt afgewezen.
Cliteur
Als columnist van OpinieZ kan ik zo’n pleidooi voor het vrije woord natuurlijk alleen maar toejuichen. Ik heb op dit punt ook nog van niemand iets anders gehoord. Maar waarom worden ideeën aan de buitenkanten van het politieke spectrum dan al in de eerste regels van het Manifest Vrij Links volledig af geserveerd en op voorhand buiten het vrije debat geplaatst? In het chaotische debat over het manifest in De Balie bleek dat iemand als professor Paul Cliteur, vanwege zijn betrokkenheid bij het Forum voor Democratie, voor de voorstanders van het Manifest Vrij Links wél onderwerp van, maar zeker géén deelnemer aan het vrije debat mag zijn! Wát nou vrij debat, wát nou het vrije woord…?
Bemoeienis
De neutrale staat en seculier onderwijs worden in het manifest tezamen uitgewerkt. Kort gezegd pleiten de opstellers van het Manifest Vrij Links er voor dat de staat élke bemoeienis met élke religie staakt, inclusief de vrijheid van bijzonder onderwijs. De argumentatie is eenvoudigweg dat dat vóór de komst van de islam (die ondanks alle pleidooien voor het vrije woord niet met naam genoemd wordt!) nog wel acceptabel was, maar mét de islam niet meer.
Korte samenvatting van het debat. Opkomen tegen religieuze dwang is links als het om religieuze dwang vanuit het christendom gaat en rechts als het om religieuze dwang vanuit de islam gaat. #VrijLinks
— Carel Brendel (@CarelBrendel) May 23, 2018
Dat betekent in feite dat de opstellers van het Manifest Vrij Links het bijzonder onderwijs toevoegen aan het rijtje Zwarte Piet, paaseieren en Tweede Pinksterdag en zonder slag of stoot opofferen. Hetzelfde lot treft de vrijheid van godsdienst. Die zou alleen maar de leiden tot een voorkeursbehandeling van grote godsdiensten (een argument waar niemand iets van begrijpt) en moet daarom maar uit de Nederlandse Grondwet worden geschrapt. De oplossingen van de opstellers van het Manifest Vrij Links bestaan slechts uit het kind met het badwater weggooien!
Gelijkwaardigheid
Wat betreft de individuele vrijheid staat het manifest voor gelijkwaardigheid van de mens ongeacht geslacht, huidskleur, geaardheid en levensovertuiging. De opstellers noemen dat ‘het kroonjuweel van de vrijzinnige beweging, passend in een traditie waarin gevochten is voor de opwaardering van het individu tegenover het collectief en voor individuele emancipatie’. Als ik niet zou denken dat zij daarbij vooral zichzelf op het oog hebben zou ik zeggen: ere wie ere toekomt! En dat is zeker niet alleen of in de eerste plaats de linkerkant van het politieke spectrum!
Het feit dat dit compromisloze anti-discriminatie principe in het allereerste artikel van de Grondwet is verankerd, geeft al aan dat dit over de volle breedte onderschreven wordt. Discussies gaan in Nederland niet over artikel 1 van de Grondwet. Zelfs van het nep-feit dat Pim Fortuyn artikel 1 van de Grondwet wilde afschaffen weten we, sinds Maxim Februari dat begin 2017 in een column uit de doeken deed, dat het onterecht door Partij van de Arbeid-leider Ad Melkert in de wereld werd gebracht om Fortuyn te beschadigen. Melkert, wiens troonopvolger Lodewijk Asscher nu het Manifest Vrij Links omarmt.
Gotspe
De inhoud het Manifest Vrij Links en het debat dat daarover is losgebarsten maken duidelijk dat het manifest hooguit vrij links is in de betekenis van tamelijk links, een beetje links. Het had net zo goed Vrij Rechts kunnen heten. Of Redelijk Midden, zoals ik op de sociale media las. Het bevat algemene waarheden die door links, rechts en het midden onderschreven zullen worden, maar ontbeert zelfs maar een begin van oplossingen voor de grote problemen van vandaag.
Dat Spinoza wordt ingezet als een soort Godfather van het Manifest Vrij Links mag de opstellers ervan ronduit kwalijk worden genomen. Deze grote filosoof zou zich in zijn graf omdraaien. Zijn denkbeelden graven zoveel dieper en zijn zoveel rijker dan de inhoud van het manifest dat ik dat een gotspe vindt. Daarover heb ik het laaste woorden niet gezegd.
Over de auteur

-
Henk Strating is oprichter van HS ARBEIDSVOORWAARDEN CAO-advies & onderhandelingen en schreef het boek 10 JAAR PUZZELEN over de Nederlandse arbeidsverhoudingen in de periode 2007-2017.
Te bestellen op https://www.bol.com
In dit land is een fatsoenlijk debat onmogelijk gemaakt door links.
Wil er niets mee te maken hebben,laat links,links liggen zou ik zeggen.
Ze zijn de aandacht niet waard.
Het is al eerder gezegd, waardes als vrijheid, gelijkheid, directe democratie, secularisme, individualisme en solidariteit zijn omarmd door nieuw rechts, omdat links ze bij het grofvuil heeft gezet.
Doe je 1 stap naar achteren en kijk je naar de werkwijze van Links, dan moet je je kaak oprapen van de vloer. Dit is wat ze doen: de uiterlijke kenmerken van iemand in kaart brengen, op grond daarvan indelen in het onderdrukker of ondrukte. En vervolgens van alles gaan eisen. Het is zo… tsja. Niet productief.
Los daarvan vind ik dat politici al 10-tallen jaren broddelwerk afleveren. Op de site van het historisch weekblad staat een korte reconstructie van hoe artikel 1 van de grondwet tot stand is gekomen. Harde waarheid toch? Het fundament van onze samenleving! Vergeet het. Broddelwerk.
Er was 1 kamerlid dat destijds zijn hersens gebruikte en voorstelde het te formuleren als – iedereen is voor de wet gelijk. Niemand wilde luisteren – en er kwamen van die bespottelijke niet limitatieve uitsluitingen bij.
Die formulering die het uiteindelijke geworden is, is in marmer gebeiteld. Is zo een eigen leven gaan leiden, wordt zo slecht begrepen. Het is in mijn ogen geen ordenend principe geworden (wat het HAD moeten zijn), maar een regelrechte splijtzwam.
Hoezo mag je niet discrimineren – taal is discriminatoir van aard, overheidsbeleid is ten principale discriminatoir (anders krijg je alleen generieke maatregelen). Het doel had moeten zijn – de wet geldt zonder aanziens des persoons. Daar draagt artikel 1 niet aanbij, in plaats daarvan is het een eindeloze inspiratie bron voor het drammerige gedoe van de politiek correcten onder ons.
Mooie analyse!
Dan ben ik toch benieuwd naar volgende woorden over de bijzondere diepzinnigheid en rijkdom van Spinoza’s gedachten. Mede door de afstand in de tijd die ons van Spinoza scheidt is het doorgronden van Spinoza’s filosofie geen eenvoudige zaak. Het cliché wil dat hij zo’n beetje de grondlegger van de Ware Verlichting was. In die zin willen hedendaagse sympathisanten van het verlichtingsidee (wat dat idee ook moge inhouden) wel eens naar Spinoza verwijzen, om aldus meer gewicht aan hun eigen opvattingen te geven. Dat stoelt zelden op een goed begrip van Spinoza’s teksten.
Dat Vrij Linksers Spinoza inzetten als een soort godfather zie ik niet als een gotspe..Spinoza wordt zo veel vaker te onpas dan te pas aangehaald dat deze toeeigening eerder in de categorie valt van de tegenwoordig volstrekt gangbare modieuze loze pretentie.
Dat laatste is waar, maar doet voor mij niets af van de gotspe van Vrij Links. De volgende woorden gaan zeker volgen op OpinieZ. Dank voor de reactie
“Nederlanders van diverse komaf”, echt waar ?
Volgens mij ben je Nederlander of niet. Vrijvertaald, Nederlander of van andere komaf.
Dus daar gaat het al fout.