De samenleving is nog steeds niet maakbaar en dat is maar goed ook
Kabinet Rutte-Kaag wil opgelegde collectieve moraal

Titelfoto: Joop den Uyl (1979) door IISG, CC BY 2.0.
Het tweede kabinet-Den Uyl is er nooit gekomen en dat is maar goed ook. Het duurde bijna een kwart eeuw voor de overheidsfinanciën weer een beetje waren bijgekomen van het eerste kabinet-Den Uyl. De overheid als architect en uitvoerder van een maakbare ‘eerlijke’ samenleving bleek namelijk onbetaalbaar te zijn. Toch is het geloof in een maakbare samenleving niet verdwenen. Er wordt nu zelfs naar morele maakbaarheid gestreefd, die mensen tot slaaf maakt. Een column van Henk Strating.
Ik werd op Twitter herinnerd aan de sterfdag van Joop den Uyl. Zijn kabinet wilde de wereld veranderen. Te beginnen in Nederland. Het bleef bij een poging. Het eerste kabinet Den Uyl was er vooral één van woorden. Zijn tweede kabinet dat die woorden in daden zou omzetten kwam er niet. Het werd “het ultieme symbool van de idealen, verwachtingen en mislukkingen van politiek links in Nederland”, schrijft Jan Joost Lindner, oud politiek commentator van De Volkskrant, in zijn boek Tweede kabinet Den Uyl.
Sterfdag van PvdA-politicus Joop den Uyl (1919-1987), naamgever van een fel omstreden kabinet (1973-1977). Onomstreden blijft: zijn oprechte betrokkenheid bij burgers, zijn hartstocht voor de politiek en zijn idealen die hij slechts gedeeltelijk in vervulling wist te brengen. pic.twitter.com/Yo9plFR5D9
— Wim Berkelaar (@WimBerkelaar) December 24, 2022
Maakbare samenleving
Wat wilde Den Uyl veranderen? De scherpe kantjes van de samenleving wegwerken? Nee, de samenleving moest en zou fundamenteel veranderd worden. Kennis, macht en inkomen moesten eerlijk verdeeld worden. Wie er veel van had moest er afstand van doen en het geven aan wie er te weinig van had. Daarvoor moest de samenleving opnieuw ontworpen en ingericht worden. Met de overheid als architect en uitvoerder van de maakbare samenleving.
Den Uyl sprak zijn geloof in de maakbaarheid van de samenleving uit in een rede, waarin hij het primaat van de inrichting van de economie voor de overheid opeiste. Dat primaat moest leiden tot “eerlijk delen van kennis, macht en inkomen”. Door het bij de één weg te halen en het aan een ander te geven. Daarvoor was uitgebreide en ingewikkelde wetgeving noodzakelijk. En een groot overheidsapparaat om die te handhaven. Kosten noch moeite zouden gespaard worden.
Onuitvoerbaar en onbetaalbaar
Vermeende bezitters van kennis, macht en inkomen, zoals werkgevers en hun bedrijven, moesten met forse subsidies overgehaald worden die te delen met hun werknemers die kennis, macht en inkomen zouden ontberen. Op voorspraak van de vakbeweging moest de zogenoemde vermogensaanwasdeling (het woord alleen al…) ervoor zorgen dat werknemers in goed presterende bedrijven evenveel zouden verdienen als hun collega’s in minder goed of slecht presterende bedrijven. Want ongelijkheid paste niet in Den Uyls maakbare samenleving.
De financiële gevolgen laten zich raden. De collectieve uitgaven rezen de pan uit, evenals de collectieve lasten. Nederland prijsde zichzelf internationaal uit de markt, wat leidde tot hoge werkloosheid, meer sociale uitkeringen en nog hogere belastingen en premies. De overheidsfinanciën ontspoorden; het zou bijna een kwart eeuw duren voordat Nederland weer een begrotingsoverschot kon boeken. De maakbare samenleving van Den Uyl bleek onuitvoerbaar en onbetaalbaar.
Zelf gegraven valkuil
Den Uyl en zijn geestverwanten vielen in de door henzelf gegraven valkuil. Die ontstaat als de ongewenste werkelijkheid wordt afgedekt met de wenselijkheid van de eigen idealen. Die worden dan als het ware over de werkelijkheid heen gelegd zodat die aan het zicht onttrokken wordt. Maar wie denkt dat die idealen de nieuwe werkelijkheid zíjn, vergist zich, net zoals degene die de bladertakken over de valkuil aanziet voor de vaste grond onder zijn of haar voeten…
Ik denk dat rechts de wenselijkheid van links ontmaskerde en de werkelijkheid weer blootlegde
— Henk Strating | CAO-expert.online 🇺🇦🇮🇹🤝🇳🇱 (@HenkStrating) December 29, 2022
Den Uyls maakbare samenleving bleek onuitvoerbaar en onbetaalbaar, maar is ook zeer onwenselijk. Omdat het de werkelijkheid versimpelt en de samenleving collectiveert. Tweedeling van hen, die veel en geen kennis, macht en inkomen zouden bezitten, versimpelt de werkelijkheid. Want die is zó veelzijdiger en veelkleuriger, omdat die niet uit twee delen maar uit individuen bestaat. Met verschillende talenten, vaardigheden, kwaliteiten en ambities. Die mogen niet geofferd worden op het altaar van ‘eerlijk delen van kennis, macht en inkomen’.
Versimpelen en collectiveren
Het kabinet Den Uyl is inmiddels zo’n halve eeuw geschiedenis. Maar het geloof in de maakbare samenleving is niet verdwenen en steekt van tijd tot tijd weer de kop op. Herkenbaar aan de kenmerken versimpelen, verschillen terugbrengen tot een tweedeling en collectiveren, samenvoegen en één doel centraal stellen en collectief nastreven. In een kerstinterview in het Friesch Dagblad ontvouwt de voorzitter van de Sociaal-Economische Raad (SER) Kim Putters zijn visie op ‘een nieuw, verbindend verhaal gericht op collectieve welvaart en welbehagen met brede welvaart als leidend begrip’. De nieuwe maakbare samenleving in spe? Van de man die als directeur van het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) een column afsloot met: Pleur toch een eind op met die geïndividualiseerde samenleving…?
Kerstavond en op de valreep van een nieuw jaar. M’n interview met @frieschdagblad @SER_NL over welzijn en welbehagen #bredewelvaart en wat van waarde is #zingeving https://t.co/ZAlNmAWLis
— Kim Putters (@kimputters) December 24, 2022
Morele maakbaarheid
Maar het kan nog erger. Waar Den Uyl vooral sociaal-economische maakbaarheid beoogde streeft het kabinet Rutte-Kaag naar morele maakbaarheid van de samenleving. Daarbij gaat het om niets minder dan de vraag wat goed is en kwaad, wat deugt en niet deugt. Dat mogen we steeds minder zelf individueel bepalen. Bij steeds meer onderwerpen worden we collectief voor de zwart-wit keuze gesteld ergens tégen of vóór te zijn, wat samenvalt met goed en kwaad, met wat deugt en niet deugt. Inclusief collectieve excuses voor verkeerde keuzes…
Racisme, slavernijverleden, discriminatie, diversiteit, gender en LHBTI zijn zulke onderwerpen. Het morele gelijk dat het kabinet voor zichzelf opeist ligt als een verstikkende deken over al deze kwesties. Ook morele maakbaarheid versimpelt de werkelijkheid met de tweedeling vóór of tégen en probeert de vele verschillende individuele meningen en opvattingen over deze onderwerpen te collectiveren.
Erg benieuwd. Sociaal is nog vanuit een beschermingsgedachte, moreel vanuit superioriteit. https://t.co/jBKMEWtoYk
— Andre Bakker 🇺🇦 (@AFABakker) December 29, 2022
Superioriteit van het eigen gelijk
Is er voor het ideaal van de maakbare samenleving van Den Uyl vanuit een oogpunt van bescherming van burgers misschien nog enig begrip op te brengen, het streven naar morele maakbaarheid komt voort uit de superioriteit van het eigen gelijk. Daar moet het ongelijk van andersdenkenden letterlijk voor buigen. Het ontnemen van financiële ondersteuning aan kunst en cultuur die zich onvoldoende conformeren is daarvan slechts een schrijnend voorbeeld, dat van kwaad tot erger zal leiden. Zoals de wens van D66-leider Kaag om wat zij een bedreiging vindt voor de democratie te verbieden…
Dát is wat veel Nederlanders steeds vaker stoort in álle generaties. Ik merk dat in gesprekken met mijn kinderen (40’ers) en kleinkinderen (tieners). Het gaat daarbij niet eens om gelijk of ongelijk. Soms zijn ze het eens met opvattingen van het kabinet, vaak ook niet. Maar ze willen zich niet laten opsluiten in hokjes van vóór of tégen. Omdat zij hun eigen moraal hebben en geen slaaf willen worden van een hen door de overheid opgelegde collectieve moraal.
Over de auteur

-
Henk Strating is oprichter van HS ARBEIDSVOORWAARDEN CAO-advies & onderhandelingen en schreef het boek 10 JAAR PUZZELEN over de Nederlandse arbeidsverhoudingen in de periode 2007-2017.
Te bestellen op https://www.bol.com
“Kennis, macht en inkomen moesten eerlijk verdeeld worden.”
Alle kennis en inkomen zijn al eerlijk verdeeld – op basis van het marktprincipe. Wat Den Uyl nastreefde was niet een eerlijke verdeling, maar een gelijke, een socialistische verdeling en dus het marktprincipe zoveel mogelijk tegengaan. Ongelijk is iets anders dan oneerlijk.
Cuba en Noord-Korea zijn ook goede voorbeelden van een maakbare samenleving – tenminste als je het maken van armoede en uitzichtloosheid een wenselijk doel ziet.
Maakbaarheid is slechts een dekmantel voor het verkrijgen van macht over mensen. Macht over grote aantallen mensen kan iemand alleen verkrijgen door met grote ideeën te werken: maakbaarheid, klimaatverandering, sociale rechtvaardigheid. Ideeën die zo groot zijn dat niemand ze echt begrijpt en veel mensen denken dat het wel ongeveer zal kloppen. Zo werken socialisten en de moderne versie daarvan de globalisten.
En het eindigt altijd in een catastrofe. (16)
Ik denk dan ook dat we beter af zijn met een eerlijke samenleving dan een gelijke samenleving.
Het is interessan
“Maakbaarheid is slechts een dekmantel voor het verkrijgen van macht over mensen.”
De overheid – lees de series aan Rutte-kabinetten – heeft in de afgelopen 25 jaar niks anders gedaan dan macht te krijgen over burgers en het bedrijfsleven. Men is zelfs bezig met het heimelijk optuigen van een Europees sociaal-kredietsysteem. Indien ik jouw redenatie zou volgen, dan is de VVD extreem links en streeft die partij een maakbare samenleving na.
De VVD is inderdaad links. Is ontstaan als afsplitsing van de PvdA. Liberalen zijn altijd links geweest. Het idee dat liberalen rechts zouden zijn, is een idee dat uit de linkse koker komt en pas na 1900 ingang heeft gevonden.
Tenslotte zijn er in het recente verleden pogingen geweest om VVD en D66 tot één partij te fuseren.
Er zijn dus meerdere redenen om de VVD als een linkse partij te beschouwen: historisch, programmatisch, qua positionering en aangezien de VVD onder Rutte extreem-linkse politiek uitvoert (namelijk het primaat van de overheid over de economie, in plaats van omgekeerd zoals de liberalen altijd voorstonden) is het duidelijk dat ze ook de liberale positie hebben opgegeven.
ja, ik wil de vruchten van mijn bijna 50 jaar werken NIET 1 op 1 delen met iemand die halve ochtend in z’n nest ligt en alleen maar t v kijkt en een biertje opentrekt. Ik heb er voor gewerkt en wil ook MEER dan die luiaard.
Het schaduw van het neocommunisme bereikt ons via het kabinet Rutte 4 steeds duidelijker. Het collectief moet de leidende kracht worden en eist vanzelfsprekend een geluid. Alle neuzen een kant op. Dat kan alleen door dwang. Dat mondt uit in de eerder door Marx beschreven kazerne socialisme die van het dwang gebruikt maakt. Het socialisme van het Oostblok is overtuigend gefaald omdat het niet werkt, niet democratisch is alleen op vele verboden gestaafde fundament. Een dictatuur dus. Rutte 4 heeft die neigingen al vaker laten zien. Een herhaling van het verleden hangt in de lucht met alle consequenties vandien. Het val van het socialisme in het communistische blok is het bewijs dat de menselijke samenleving niet maakbaar is met behoud van vrijheid maar allen door vrijheidsbeperking met een enorme bureaucratische aparaat.
Ach, laten we de jaren 70 en 80 van de vorige eeuw eens af tegen de huidige ‘samenleving’? Hoe functioneerden de overheden jegens de burger? Hoe functioneerde het politieke bestel; de Kamer verkeerd voorlichten was toen nog een ware doodzonde, met alle consequenties van dien. Destijds bestond de onschuld premisse nog; nu dien je te bewijzen dat je als burger deugt ook al heb je niets verkeerds gedaan. Hoe functioneerden de publieke – juist zéér gekleurde – omroepen? De journalistiek en de geprinte media was nog pluriform, onafhankelijk en nam haar controlerende taak nog serieus. Destijds waren linkse politici wellicht naïef, maar ze deugden tenminste wel. Misschien is het wel eens goed om de democratie af te schaffen, want we kennen thans een stelsel van twee partijen: partijen die volstrekt horig zijn aan de VVD en partijen die dat niet zijn. Wat de facto leidt tot een situatie waarin de kartelpartijen enkel goed zijn voor de belangen van 60% van de samenleving. Het is al zelfs zover gekomen dat de MIVD en de NCTV geheel in dienst staan van de zittende macht. Vergelijken met de periode van 40 jaar geleden, leven we niet meer in een democratie noch in een vrije samenleving. Bezien vanuit die context: den Uyl c.s. waren bepaald de slechtsten nog niet. Zij probeerden er tenminste nog wat van te maken.
Beste Dick,
Jajajaah, dat is toch wel een dingetje. In terugblik is wat in de late jaren ’80 en over de 90-er jaren gebeurde (digitalisering, connectiviteit en grenzeloze geheugencapaciteit) een woest natte droom geweest, die geen overheid heeft weten te missen.
Vroeger moest je erg je best doen om bij een vervaagde kopie van het anarchistisch kookboek uit te komen en zo waren nog wel wat meer dingen heel veel lastiger op te snorren. Zo ook voor onze overheid, die in een zekere periode toch heel erg overvallen werd door de Duitse knutselaars (en lokale vrienden) van Baader-Meinhoff en Rote Armee Fraktion.
En dan laten we maar even onze eigen Molukkers, verregaande corruptie bij de inspecteur-generaal van het Nederlands leger, tevens prinsgemaal en het missen van de aanzwengeling van volstrekt autonome immigratieprocessen maar even in het midden. Oh ja, en we hadden Joris Demmink op de Suriname desk, Brenno Premsela voor sociaal-democratische kind-ouder relaties en gefortuneerde echte ex-nazi’s in het Gooi.
Woest wilde tijde, die seventies, maar één van de laatste decennia dat de koopkracht van de gemiddelde Nederlander (gecorrigeerd voor de toen meer dan stevige inflatie) nog daadwerkelijk steeg.
Voor wat betreft gemist nieuws lees ‘Tegels lichten’ van Henk Hofland of diep anders wat op uit het meer dan ruime werk van – ook al wijlen – Igor Cornelissen. Het vaderlandse journaille is altijd de lokale maatschappelijke Palestijn geweest: Never miss an opportunity to miss an opportunity.
U slaat weer een koppige spijker. Vroeger was inderdaad niet álles beter, er waren misstanden, alom protesten, en woningnood was er ook toen al. De samenleving en de politiek waren echter niet zo oververhit. “Het volk” zag hun kinderen beter opgeleid en financieel enigszins comfortabeler worden.
Je kon in de seventies als arbeidende alleenverdiener met kinderen een eenvoudige woning kopen (ondanks hypotheekrentes tot wel 15% en max. financiering tot, ik meen, 70% van de executiewaarde). Je kon een tweedehandsje rijden, om de paar jaar een eenvoudige vakantie, je rekeningen betalen en je gezin kleden.
De arbeider had vertrouwen in de toekomst voor zijn kinderen.
Dat is weg, gone with the wind.
Henk, Je hebt er klaarblijkelijk niets van begrepen en maakt vergelijkingen die nergens op slaan. Dan houdt het m.i. wel op. Succes.
Beste Dick,
Dank voor de openhartige terugkoppeling en dan – op straffe van vervelend overkomen – begint het voor mij dan eigenlijk.
Jammer dat mijn schetsmatig breiwerkje binnen de woordenbeperking van Opiniez onzinnig op je overkomt, want ik dacht nu juist wat fijne faits divers te hebben.
Terug naar de vraag of de burgers er voor de overheid zijn, of dat het toch juist andersom dient te zijn. Zelf zit ik erg op het tweede deel. Aan de andere kant heb je natuurlijk het fenomeen dat geen enkele bureaucratie zichzelf afschaft, zeker niet als de centjes niet de issue zijn.
In de jaren ’70 had ‘links’ het niet alleen voor het zeggen, maar had ook grote plannen. En links was toen vooral bol burgerlijke sociaal-democratie, die evenwel allerlei ‘rechtse’ toestanden met hand en tand verdedigd hebben (koningshuis na Lockheed, aanschaf F16).
Radertjes in raderen, maar van wie mocht de verbeelding aan de macht zijn en hoe werd dat gebracht? De jaren ’60 waren ondanks alle poeha toch vooral erg verzuild en dat sukkelde nog vrolijk door in de ’70’s, waar de PvdA-ert netjes zijn Volkskrantje las, met de Nivon een wandelingetje maakte en in het verenigingsleven de rode zuil nog prima herkenbaar was.
Grote kans dat die maatschappelijke stratificatie behoorlijk doorwerkte op het perspectief en dat dat mechanisme niet heel veel anders was dan dat van de tegenwoordige normie’s die hun wereldbeeld baseren op wat via de MSM wordt aangereikt.
Just saying.
Traditioneel wordt de tegenstelling tussen socialisme en liberalisme bepaald door de mate van centrale planning die men aanhangt. Dat is het toewijzen van schaarse grondstoffen, arbeid en kapitaal door de overheid itt dit proces over te laten aan de krachten van vraag en aanbod, ofwel het prijsmechanisme, aka: de markt. De Maakbare Samenleving gaat eigenlijk nog veel verder omdat het zichzelf niet beperkt tot strikt economische keuzes. De vroege jaren 70 waren dan ook de meest linkse periode ooit en een direct uitvloeisel van de hippie beweging, de soixante-huitards zoals ze zo mooi in Frankrijk genoemd worden. Het was overal hetzelfde en het ergste in het VK waar Margaret Thatcher later een kleine oorlog heeft gevoerd tegen de vakbonden onder leiding van Arthur Scargill, die als ik mij niet vergis een stalinist was.
Sommigen hopen dat centrale planning wel mogelijk gaat zijn als we beter gebruik kunnen maken van Big Data. Anderen menen, gelijk Yuval Harari, dat mensen hackable zijn en middels biotechnologie ‘gelezen’ en ‘gestuurd’ kunnen worden. De geschiedenis is cyclisch en ik ben het met de schrijver eens dat oude discussies weer gaan terugkeren.
En ja ik heb de hel op aarde met eigen ogen gezien. Ik ben ooit 30 jaar geleden op de motor naar Singapore gereden dwars door Iran, Pakistan, India etc. Wat ik daar gezien heb tart elk voorstellingsvermogen en heb ik ook nooit op geen enkele verre motorreis meer gezien. Mensen letterlijk stervend op straat, een klein meisje van een jaar of 4-5 in een vies jurkje op blote voetjes dat de ruit schoon veegt van een auto voor een verkeerslicht en om wat geld vraagt en ga zo maar door. Als je de hel op aarde nog nooit hebt gezien raad ik je ten zeerste aan om met eigen vervoer (auto/fiets/motor) een keer een reis buiten Europa te gaan maken. Dat verandert je referentiekader voor altijd en je zal daarna nooit meer dezelfde mens zijn die je voor de reis was. Ik heb mensen letterlijk af zien knappen en gek zien worden en onderweg kom je deze mensen ook tegen zo zwaar is zo’n reis dus mentaal. Het maakt je letterlijk kapot als je niet oppast en je moet echt een mentaal gevecht met jezelf aangaan om het te overleven.
Tja de maak-/leefbaarheid beginnen toch echt bij jezelf. Gewoon even wat doodgewone dingen uit mijn afgelopen week. Dinsdagochtend vraagt mijn moeder: “Heb je nog wat geld voor kleding voor mij.” “Maar natuurlijk!”, antwoordde ik, “Hoeveel wilt u hebben?” Ik merkte direct al dat mijn moeder een beetje twijfelde dus zei ik: “Is 500,- euro genoeg?” Ze was heel erg blij en nadat mijn moeder op de bus was gestapt naar de stad liep ik naar mijn Dacia Duster 4×4 testauto (ik test auto’s in mijn vrije tijd, verdien ik niets mee = gewoon pure afleiding) om naar de Van den Bergstichting te rijden waar ik om 11.30u een afspraak had want ik had aangeboden om vrijwilligerswerk te gaan doen omdat ik minder ben gaan werken. Mijn contactpersoon ontving mij in de hal waarna de naar woonunit 4 liepen waar alle geestelijk gehandicapten gezellig in de huiskamer zaten. Een begeleidster stelde zich voor en ik maakte kennis met meneer F. en meneer P. waarmee ik volgende week ga wandelen of fietsen op de tandem. Ze begon nog over een reiskostenvergoeding maar dat wimpelde ik direct af. Mijn testterrein voor testauto’s ligt hier direct om de hoek dus dan combineer ik dat, ik moet hier toch sowieso wel zijn. Daarna las ik dat de nieuwe Macbook met M2-chip uit is en ik heb meteen Macdirect gebeld om een Macbook Pro te bestellen. Mijn oude Macbook Pro met M1-chip geef ik aan de zoon van de webmaster (goede vriend van mij) van mijn online automagazine. Geef ik gewoon weg ook al kan ik er nog veel voor krijgen. Geld interesseert me werkelijk helemaal niets! Geven is het mooiste dat er bestaat! Wat is er nou mooier dan mijn moeder glunderend te zien binnenkomen met mooie nieuwe kleren waar ze dolblij mee is en de zoon van die webmaster blij te zien met zijn nieuwe Macbook. En nee ik ben niet rijk!
Off topic. Er gebeurt van alles bij de globalisten. Klaus Schwab, George Soros en Bill Gates hebben Davos voortijdig verlaten. Jacinda Ardern heeft zojuist haar ontslag aangeboden. Wat is er aan de hand?
Thierry Baudet is afgereisd naar Davos. Nu zijn ze allemaal bang dat ze door de mand vallen. Behalve Rutte, want die heeft geen actieve herinnering aan een mand.
De aliens vinden het mooi geweest en trekken de stekker er uit.
LOL, dat zou inderdaad wat wezen wanneer de buitenaardse bovenbazen hun vertrouwen in de globalistische elite hebben opgezegd.
hihihi
Beste Henk,
Righto, om nog maar even ‘Socialism is where you spend other peoples money, untill your run out of it’ aan de halen vrij naar haaibaai Thatcher en natuurlijk ook ‘Wie betaalt, bepaalt’.
De tragiek van dr. Den Uyl in al zijn (toentertijd) al gedateerde goeddoenerigheid was dat hij gehaktbalsocialisme nastreefde terwijl de kogelbiefstukvariant ingehaald werd door next level teppanyaki-socialisme.
Kortom, d’n Joop leefde toch ergens fijn in zijn illusies terwijl Nieuw Links, of hoe ook alle Harry’s van den Bergs, Marcel van Dammen en Jannen Pronk ook heetten, met het tafelzilver aan de haal gingen. Speciale vermelding nog voor de toenmalige hard-left vakbondsbobo Wim Kok, later gereïncarneerd als Genosse der Bossen, of was die act met FNV-vriend Arie Groeneveld de tussen-de-schuifdeuren opvoering?
Puntje van de aandacht – midden in de historische excuses voor louter de West-Afrikaanse slavenhandel – de onafhankelijk-making van Suriname op hard aandringen van Den Uyl cs terwijl de Suri’s daar aanvankelijk helegaar geen zin in hadden.
Heeft de Surinaamse natie (als zoiets ooit bestaan heeft) echt heel veel plezier van gehad met die 4 miljard 1975 guldens, een staatsgreep binnen 5 jaar, een absolute leegloop/braindrain van iedereen die koos voor een NL paspoort en een narco-regime als kers op de taart.
Na 30 jaar himmelhoch jauchzende markteconomie (althans Frankenstein-creaties die daar door voor mochten gaan) is het nu weer de beurt aan Joop’s bastaard neefjes met blinde vlekken voor hoe geweldig het was anno damals aan beide kanten van het IJzeren Gordijn.
En ja, die Nieuw Links boomers – Jan Pronk en Macel van Dam doen het nog prima – mogen op hun broze knietjes (we zullen netjes een kussentje neerleggen) hun excuses aanbieden.
Gelijkheid in Nederland? Laat me niet lachen. Asielzoekers die te lang in de IND procedure zitten krijgen na 1 jaar een vergoeding. Kosten € 70 miljoen in 2020. Gedupeerde slachtoffers van de toeslagen mogen wachten tot 2030. Gedupeerden in Groningen wachten ook al vele jaren en hetzelfde geld straks voor de schadevergoedingen na het wateroverlast in Limburg. Een weg blokkeren? Snelrecht en forse straffen. Een landingsbaan bezetten? Stilte. De wachttijden voor een huurhuis. Rutte en Kaag maken alleen snel miljarden over naar het buitenland.
Beste Piet,
De asielzoekerts hebben (altijd) een advocaat voor hun asielprocedure en die weet hoe het werkt met ingebrekestellingen en beroepjes niet tijdig beslissen. Als de overheid wettelijk heeft opgenomen dat binnen 6 maanden te beschikken is en ze doet dat niet wegens [vul maar in] dan kun je centjes krijgen.
Geldt voor jouw WOZ-bezwaartje, toeslagenmoedertjes (zo’n beetje het enige dat over de volle KOT-breedte als voortgang te herkennen is overigens) en ook in Grun en de voormalige gouvernementsgebieden.
Alleen is de Algemene wet bestuursrecht een tweesnijdend zwaard. Ooit bedacht om de burger te sterken tegenover de almachtige overheid, ligt dat in de uitwerking (en zeker in de praktijk) net een pietsie anders.
Ius vigilantibus zeggen de Latijns sprekers onder ons dan. Het recht is geen kinderspeelgoed, maar is voor de waakzamen. Soort Italiaanse nitraatbom met een dubieus lontje.
Alle affaires zijn er niet op te lossen – de boerkes kunnen na aansluiten op de laatste EU mest-gaffe – alleen maar om radertjes te laten draaien.
Je kunt tegenwoordig € 85,= p/u ex BTW als ZZP-er of binnen je 20K bijverdiensten zonder KvK-inschrijving doen bij de toeslagenafdeling van de Belastingdienst. Kennis niet vereist. Afwikkeling duurt nog jaren, genoeg om alsnog dat pensioentje in eigen beheer, de aflossing van de hyp of die boot te fixen!
Het geld wordt zeker niet alleen buiten Nederlandje met gul gemak uitgegeven.
‘Daarbij gaat het om niets minder dan de vraag wat goed is en kwaad, wat deugt en niet deugt. Dat mogen we steeds minder zelf individueel bepalen.’ Dit is de essentie van het concept van de maakbare samenleving. Het vooronderstelt, bij een inmiddels volledig geseculariseerde wereld (niet langer een buiten de politiek liggende instantie als God om verantwoording aan af te leggen), een overheid als wijze vader, wier inzichten terstond en zonder tegenspraak uitgevoerd dienen te worden.
Hoeveel van deze uiterst ondemocratische grondhouding valt terug te voeren op de Nederlander zelf? Hoe vaak hoor je, nu nog steeds, ‘laat de overheid daar eens wat aan doen?’. Hiermee wordt een Rutte of Kaag de macht niet alleen op een presenteerblaadje cadeau gedaan: het is de gemiddelde burger zelf dat afstand doet van zijn soevereiniteit door niet zelf verantwoordelijkheid te nemen voor politiek handelen.
Het wordt tijd dat de burger dit weer gaat doen. Bijvoorbeeld door met honderdduizenden te protesteren tegen de Nederlandse deelname in de oorlog tegen de Russen. Door te eisen dat Rutte niet langer dit land meer mag regeren!
de maakbare samenleving.
Ik vraag me wel eens af hoe deze samenleving er uit zou zien als Pim Fortuyn nog geleefd zou hebben.
Ik kan niet anders zeggen dat dit: wat een belabberde Collum is dit. Na 50 jaar nog niet over de Antie den Uyl gevoelens heen gegroeid?
Ik denk dat deze column goed de gevaren laat zien die ons onder deze regering te wachten staat. En tevens blijkt dat de mens met onvoldoende kennis van de geschiedenis gedoemd is fouten uit het verleden te herhalen.
Beste Martien,
Alles van 50 jaar geleden belabberd? Kan zijn, maar de insteek van de schrijver was volgens mij om de parallellen van wat ‘Toen de verbeelding aan de macht was’ allemaal uit de rails liep ten opzichte van de mistige maar toch doorzichtige insteekjes van nu te laten zien.
En Den Uyl cs zullen ongetwijfeld van goede zin geweest zijn, alleen werd toen al nadrukkelijk het spelletje negeer-alles-dat-niet-in-je-plaatje-past gespeeld.
Groninger gas: Verjubeld aan de Dutch Disease (en per saldo aan het immigratiedossier als je de studie van Van der Beek cs volgt), hadden we maar de Noorse opzet gevolgd. Net zoals vadertje Drees beter een paar maandjes had kunnen wachten / goedkoop electoraal succes passerend om de AOW als verzekeringsstelsel in te voeren.
Onafhankelijkheid Suriname: Idemdito met een sterretje.
Denk dat iedereen met een beetje historisch besef de rafelrandjes van de regeringen Den Uyl, Van Agt, Lubbers (pensioen-grab), Kok (o.a. Vreemdelingenwet 2000), Balkenende (na het zuur nooit het zoet) en ook van de drs. (lijstje is wat langer) zou willen missen bij nieuwe edities, maar het lerend vermogen – ook bij het huidige opgeld van meer collectief, minder individueel – van Henk Nukubu en nageslacht is povertjes op zijn best.
Best wel veel achterstallig onderhoud in Nederlandje, maar de oplossing is dat het dan niet leuker wordt en dat we ook eens iets met de verantwoordelijken zouden moeten doen. En – brrrrrr – dan is Leiden natuurlijk in last. Perish the thought.