Moslims, media en het gebrek aan zelfkritiek

Je kunt er als columnist deze dagen nauwelijks om heen: het overlijden van Johan Cruijff en de aanslagen in Brussel. Het eerste onderwerp viel al snel af: wat zou ik nog kunnen toevoegen aan al die mooie en ontroerende artikelen vol herinneringen en anekdotes.

Olifant in de kamer
Brussel dan? Daar is ook al heel veel over gezegd en geschreven, maar mij valt vooral de omzichtigheid op waarmee zoveel beschouwers de kern van de zaak mijden, wat dappere enkelingen daargelaten. Dapper, omdat zij die spreekwoordelijke olifant in de kamer (islam) wèl durven te benoemen en daarom zoveel mogelijk uit de media worden geweerd of in het debat door de keuze van opponenten worden geneutraliseerd.

De boel moet immers bij elkaar worden gehouden? Van “wij–zij”-denken mag geen sprake zijn. En dus krijg je avonden aaneen een parade van (zelfbenoemde?) deskundigen, die ons vooral willen opzadelen met de boodschap dat het allemaal onze eigen schuld is en dat de daders dus eigenlijk slachtoffers zijn. Slachtoffers van werkloosheid, discriminatie, racisme en van verwaarlozing door de overheid. Maar waarom blazen de talrijke werkloze Spaanse en Griekse jongeren zich niet in drukke publieke ruimtes op? En Abdeslam had toch een baan voordat hij wegdook in het criminele circuit en radicaliseerde?

‘Deskundigen’
En als de aanslagen in Parijs en Brussel volgens ‘deskundigen’ als socioloog Willem Schinkel (Buitenhof 27 maart) alles te maken hebben met de interventies van het Westen in Irak en Syrië, waarom worden dan aanslagen gepleegd in bijvoorbeeld Nigeria? Dat doet toch niet mee aan de coalitie tegen ISIS? Of op Bali, in Mumbay, in Lahore? En waarom is er geen protest tegen de duizenden doden in Jemen door de bombardementen van Saoedi-Arabië? En als geweld niets met islam te maken heeft, waarom blazen sjiieten en soennieten elkaar in en nabij moskeeën op?

Ik schreef het al eerder, auteur Özcan Akyol citerend: waarom keren (vooral Marokkaanse) jongeren met een islamitische achtergrond ons de rug toe? Hebben de vele tientallen miljoenen voor integratieprogramma’s, buurtwerk en onderwijs bij hen zo weinig uitgehaald? Die vaak aangevoerde verwaarlozing door de overheid is aantoonbare onzin.

Frustratie
Wat maakt een deel van die jongeren vatbaar voor dat giftig mengsel van frustratie, verongelijktheid, wrok en minachting, waaruit hun haat wordt gebrouwen? Is het omdat het beleid uiteindelijk niet tot achter de voordeur kan doordringen en daar juist de boodschappen die via de schotelantennes en sociale media binnenkomen, kritiekloos worden opgezogen? Hoever reikt de invloed van wijkagenten, leerkrachten, jongerenwerkers en straatcoaches? U weet wel, de bekende ‘haarvaten’.

Ontbrekende zelfkritiek
Een struikelblok is het gebrek aan zelfkritiek binnen de moslimgemeenschap. Het is verleidelijk om alles af te doen als islamofobie, maar daarmee vermijd je de vinger op de zere wond te leggen. Die wond ligt voor een deel, nee bijna helemaal, binnen de eigen gemeenschap. Nogmaals: de belangrijkste oorzaak van discriminatie is die radicalisering. Europese burgers worden geconfronteerd met wandaden die in de naam van de islam worden begaan en aan de kant van gematigden blijft het angstwekkend stil.” Aldus de bekende socioloog en radicaliseringsonderzoeker Ruud Koopmans.

Ook bij de in de media uitgenodigde moslims ontbreekt nagenoeg enige vorm van reflectie en zelfkritiek. Islam is vrede en de aanslagplegers kunnen onmogelijk echte moslims zijn. De interviewers knikken begripsvol. Zoals de meeste Nederlanders denken ook zij waarschijnlijk dat islam een soort christendom is, met alleen een andere naam voor het Opperwezen en niet tevens ook een gevaarlijke intolerante politieke ideologie: het salafisme.

Zolang we de echte gevaren niet willen onderkennen, de oorzaak blijven ontkennen en ons niet weerbaar maken, zal de bedreiging blijven. Alle mooie woorden en bezweringsformules ten spijt.

Over de auteur

Freek van Beetz

Freek van Beetz, studeerde Planologie en Politicologie, was van 2001-2010 adviseur van de MP van de Ned.Antillen. Auteur van Vergeefse Moeite ( roman,2023),Uitzicht op Zee (roman, 2015) en van Het laatste Kabinet (2010) en Het einde van de Antillen (2013).www.freekvanbeetz.nl

Recent gepubliceerd

Archief

• Antisemitisme9 maart 2024Enkele gedachten bij de opening van het Nationaal Holocaustmuseum
• Antisemitisme30 januari 2024Over de obsessieve anti-Israël berichtgeving in de media
• Antisemitisme6 november 2023Huiveringwekkend: antisemitisme is weer volop aanwezig
• Islam/Moslims13 oktober 2023Moreel kompas is afwezig bij verslaggeving over Israël