Klaas Knot praat kletskoek
President DNB doet vreemde uitspraken over onze economie
Titelfoto: DNB-president Klaas Knot door ECB, CC BY-NC-ND 2.0.
Afgelopen zondag deed president Klaas Knot van De Nederlandsche Bank (DNB) een aantal opmerkelijke uitspraken in het televisieprogramma Buitenhof, die in vrijwel alle media onweersproken bleven. Toch sprak hij drie keer kletskoek over de economie van ons land. Econoom en OpinieZ-auteur Wouter Roorda legt uit waarom.
Knot noemde Nederland een rentenierseconomie, zei dat de huidige inflatie grotendeels is geïmporteerd en dat de ECB daar weinig aan kan doen, en noemde oplopende renteverschillen tussen de eurolanden een gevaar voor de uitwerking en effectiviteit van een uniform monetair beleid.
Rentenierseconomie
Eerst iets over die rentenierseconomie. Sander Schimmelpenninck mag elke week op de publieke omroep komen toeteren dat Nederland het land is met één van de meest scheve vermogensverdelingen in de westerse wereld. Deze mythe is een aantal jaren geleden de wereld in geholpen door onderzoekers van de Universiteit van Utrecht, op wier studie wel het een en ander valt aan te merken. Zij nemen bijvoorbeeld pensioenvermogens niet mee, terwijl het hier (ook fiscaal gezien) om uitgesteld loon gaat.
Wie de World Inequality Database raadpleegt ziet, welke maatstaf je ook neemt, zijn intuïtie bevestigd dat vermogen in Nederland helemaal niet zo ongelijk is verdeeld. Sterker nog, alle landen om ons heen kennen een schevere vermogensverdeling. Ook is het niet zo dat de rijken steeds rijker worden. De Nederlandse vermogensverdeling is al decennia vrij stabiel.
Op lange termijn stijgen huizenprijzen in lijn met welvaart. Overheid heeft door ingrepen op de woningmarkt een zeepbel gecreëerd en monetaire beleid ECB heeft die tot ongekende proporties opgeblazen. Hoge marg.lasten arbeid komen ook door inkomensafhankelijk belastingstelsel.
— Wouter Roorda (@WouterRoorda) February 6, 2022
Knot beweert dat de fiscus relatief veel ophaalt bij arbeid en relatief weinig bij vermogen. Hij stelt dat we de hard werkende Nederlander daarvoor laten betalen door hogere tarieven in de inkomensbelasting. De vermogensbelasting zou omhoog moeten, waarbij ook de eigen woning niet langer buiten schot mag blijven.
Stijgende belastingdruk
Laten we nader kijken naar de belastingheffing op arbeid en kapitaalinkomen. In de afgelopen tien jaar is het deel van het nationale inkomen dat de overheid via belastingheffing naar zich toetrekt met 4,2 procentpunt gestegen, van 35,5 procent tot 39,7 procent BBP. In die periode nam de belastingheffing op kapitaal toe van 5,0 procent BBP naar 7,3 procent BBP. Arbeid ging van 19,5 procent naar 20,6 procent en consumptie van 11,0 procent naar 11,7 procent. Qua belastingdruk op kapitaal staat Nederland op de tiende plaats van de EU 27 (waarbij de eerste plaats het meeste belasting heft). Voor arbeid is dat de negende plek en voor consumptie de veertiende.
Binnen de belastingen op kapitaal lijkt de particuliere vermogensbezitter goed af, want bevindt zich op de 27e plaats met een negatieve belastingafdracht. Dat wordt veroorzaakt door de fiscale behandeling van het eigen huis, die de afgelopen tien jaar wel sterk is verminderd. Bij andere inkomsten uit kapitaal heft Nederland dus relatief veel belasting, met name bij zelfstandigen, al beweert het kabinet het tegendeel.
Collectivisering
Uit de CPB-studie Kansrijk Woonbeleid bleek dat de overheidsondersteuning van de (kleinere) huurmarkt met circa 5 miljard euro per jaar groter is dan die van de koopmarkt met 4,2 miljard euro per jaar. Van de overheidsmaatregelen gericht op het goedkoper maken van wonen profiteren zowel kopers als huurders en daarmee de hele bevolking.
Zowel de belasting op arbeid, kapitaal als consumptie is de afgelopen tien jaar dus toegenomen. Een steeds groter deel van alle verdiensten gaat naar de staat. In plaats van aan het rentenieren zijn we de economie aan het collectiviseren.
Inflatie
Het afgelopen jaar is ons bezworen dat de stijging van de inflatie tijdelijk zou zijn. Intussen moeten steeds meer centrale bankpresidenten op deze uitspraak terugkomen. Zo ook Knot, die in Buitenhof toegaf dat de hoge inflatie waarschijnlijk tot tenminste eind 2023 zal aanhouden. Hij spendeerde enige krokodillentranen door te zeggen dat dit “buitengewoon zorgelijk” is en dit de “Nederlander met de kleine beurs” hard raakt.
Het voorgaande is merkwaardig als je enige taak het bewerkstelligen van prijsstabiliteit is. Dat is dus duidelijk niet gelukt en gegeven de huidige inflatie van 6,4 procent kan zelfs worden gesproken van jammerlijk falen. Ja maar, zegt Knot, de inflatie wordt vooral geïmporteerd. Circa 60 procent wordt veroorzaakt door niet te beïnvloeden hogere energieprijzen.
Energietransitie vastgelopen
De stijging van energieprijzen komt door het vastlopen van de energietransitie in veel westerse landen. We zagen in Nederland het sluiten van steenkoolcentrales met een juichende Rob Jetten op de voorgrond. We stopten met boren naar gas. De Duitsers schakelen de een na de andere kerncentrale uit. Het wegvallen van dit aanbod is nauwelijks gecompenseerd door elders energie in te kopen. Het is dan ook geen wonder dat bij een geringer aanbod de energieprijzen stijgen. Een effect dat is versterkt door de almaar toenemende belastingen op energie. Politici keken goedkeurend toe, want dit was een financiële prikkel om huizen van het gas te krijgen.
Door Knot wordt dit beleid van harte ondersteund: “Het nieuwe regeerakkoord straalt ambitie uit, waar die eerder heeft ontbroken”. Ook vanuit de ECB wordt klimaatbeleid sterk gepusht. De hogere energieprijzen zijn dus een gevolg van bewust beleid om de energietransitie tot stand te brengen en niet iets wat ons overkomt. DNB had op zijn minst voor de gevolgen op de hoogte van de inflatie kunnen waarschuwen.
Het verschil tussen Knot en Lagarde is beperkt. Om in de analogie te blijven: het zijn beiden roekeloze rijders; beiden rijden onverantwoord hard. https://t.co/gUJERmsen8
— lex hoogduin (@lexhoogduin) February 11, 2022
De VS kregen ook een sneer van Knot, want daar zou inflatie juist van binnenlandse makelij zijn. Een belangrijke component van het inflatiecijfer zijn de woonlasten. In de VS nemen die toe. De inflatie in Nederland wordt juist gedrukt doordat in 2021 de sociale huren niet mochten stijgen. Huren en aan huiseigenaren toegerekende huren bepalen voor ruim 15 procent de inflatie. Dat was een ‘meevaller’ die Knot vergat te noemen.
Nederlands belang
De afgelopen jaren heeft de ECB de geldhoeveelheid enorm verhoogd, waarmee eerder al bubbels zichtbaar werden op vermogensmarkten. Te laat heeft men gas teruggenomen. Knot ontkende dat de hoge overheidsschulden in met name Zuid-Europese landen daarbij een rol hadden gespeeld. Dat maakt zijn opmerking over de rentestructuur des te wranger. Door er nu op te hameren dat de renteverschillen tussen de eurolanden niet mogen toenemen, omdat dit een uniform monetair beleid binnen het eurogebied in de weg staat, laat hij nog eens zien dat het Nederlandse belang hem niet veel kan schelen.
Dolgedraaid
Het door de ECB gevoerde ruime monetaire beleid was de afgelopen jaren helemaal niet wat Nederland nodig had en heeft gezorgd voor een dolgedraaide woningmarkt, pensioenen die niet worden geïndexeerd en spaargeld waarop geen rente wordt vergoed. Het heeft verder politici aangezet om steeds meer geld uit te geven.
DNB wil onderzoek naar overbieden.. hahahahaha. Joh, onderzoek monetair beleid van ECB zou ik zeggen! https://t.co/mdBlFaigJP
— Sassen van Elsloo (@sassenvanelsloo) February 5, 2022
Bestedingsdrift
Hogere inflatie ondermijnt het idee van ‘gratis geld’ dat mede ten grondslag ligt aan de bestedingsdrift van het huidige kabinet. Immers, vroeg of laat zal de rente stijgen als de hoge inflatie aanhoudt. We zien dat nu al. De hogere inflatie zal gaten slaan in de koopkracht van de burger en de overheidsbegroting, terwijl door Rutte IV in beide weinig bufferruimte is ingebouwd. In Den Haag maakt men zich dan ook op om vermogensbezitters in Nederland op te zadelen met hogere lasten. Het kabinet wordt daarbij luidkeels aangevuurd vanuit de linkse oppositie en door de media.
Opvallend is dat naast de hoofdeconoom van het CBS ook meteen de economische bureaus van de banken zich meldden om hun instemming te betuigen met de woorden van Knot. Zij toonden zich lakeien van de macht en deden dat de volgende dag nog eens dunnetjes over door tijdens een hoorzitting in de Tweede Kamer te verklaren dat de expansieve begrotingsplannen van het kabinet geen enkel probleem vormen voor de Nederlandse economie.
Geld bijdrukken
Daarmee tonen zij zich adepten van de Modern Monetary Theory (MMT), die stelt dat de staat zonder problemen geld kan bijdrukken om zijn bestedingswoede uit te leven en zonder negatieve consequenties de belastingen kan verhogen. MMT heeft opgang gemaakt onder een relatief kleine, maar invloedrijke groep economen. In de reële wereld wordt langzaam duidelijk hoe desastreus deze gedachtegang uitwerkt.
Moderne Monetaire Theorie (MMT). Imho luchtfietserij, monetaire kwakzalverij. Dat was het vermoeden. Is nu een feit. Waarom? MMT zegt: print onbeperkt geld bij, als dat tot inflatie leidt (ik: dat is ALTIJD het geval) dan verhoog je de belastingen om geld uit de economie te
— edin mujagic (@edinmujagic) February 6, 2022
Nederland is dus geen rentenierseconomie, want de belastingen zijn over de hele linie fors gestegen en iedereen is steeds meer gaan betalen aan de overheid. De hoge inflatie is een rechtstreeks gevolg van het bijdrukken van geld door de centrale bank en het door de overheid gevoerde beleid en niet iets wat ons is overkomen door externe oorzaken. Door nu te pleiten voor een uniform monetair beleid wordt eens te meer duidelijk dat DNB het Nederlandse belang in het heden en verleden ernstig heeft verwaarloosd.
Kortom, drie keer kletskoek.
Over de auteur
Recent gepubliceerd
Linkse politiek21 november 2023Handhaving grondrechten is niet veilig bij linkse partijen
Economie2 november 2023Verdeling van de welvaart: dat kunnen wij veel beter dan de overheid
Politiek Internationaal27 augustus 2023Wij hebben geen ereschuld aan Afghaanse beveiligers
Migratie25 juli 2023Bij asiel en immigratie doen de harde feiten er niet meer toe
Zie ik het goed? Geen enkele reactie? Terwijl het artikel toch duidelijk genoeg is. Wat in feite gebeurt is het bewust creëren van een nieuwe Weimar radenrepubliek. Fascisme/communisme 2.0 (ja, zoek maar op, beiden zijn hetzelfde). Met bewuste politieke inmenging van DNB. Om je dood te lachen. Letterlijk.
Er is altijd geld zat alleen de verdeling mankeert een heleboel. Voor de Green Deal, EU of migratie worden miljarden vastgezet en uitgegeven en voor de rest is dan het geld op. Landen met waanbeleid worden hiervandaan gefinancierd en hier stijgen alleen de belastingen die elders niet opgehaald worden. Griekenland, Italië maar ook de Visegrad landen blijven grof geld ontvangen terwijl hier op alles bezuinigd wordt. Het beleid van de ECB leidt alleen tot hoge inflatie met het bijdrukken van geld en opkopen van schulden. Hiermee wordt de financiële chaos in zuidelijke landen alleen maar gestimuleerd en de noordelijke landen uitgekleed.
Knot is een verraderlijk figuur.
Knot weet helemaal niet waar hij over praat. Wat wil je, met dat inkomen van hem. Voor hem zijn de prijsstijgingen peanuts, voor de gemiddelde Nederlander funest.
Rutte had het ook al over Nederland dat “een rijk land” zou zijn….tja, als je de postbussen van buitenland meerekent dan kom je inderdaad een heel eind.
‘…als je enige taak het bewerkstelligen van prijsstabiliteit is..’.
en als dat mislukt en je wilt je baan houden: dan ga je kletskoek praten, de kool en de geit sparen en heel veel laveren.
Ik zou graag een Europees vergelijkingsoverzicht willen zien van alle belastingen en inkomsten per land. Ik denk dat we daar niet zo goed uit komen..
Nederland telde rond 1970 ongeveer 13 miljoen inwoners. Het aantal kinderen per vrouw was onder de 2 gezakt, dus de bevolking zou geleidelijk zijn gaan krimpen. Er zou geen woningnood zijn geweest, D66 zou niet hoeven op te roepen om het Groene Hart vol te bouwen, de boeren waren niet lastiggevallen met stikstofproblematiek. Er zou veel minder wegen nodig zijn geweest. En vooral ook minder belastingen.
Maar de regering besloot anders: sinds 1970 zijn er ruim 4 miljoen migranten binnengestroomd, waarvan ongeveer de helft uit de EU, zodat de groei van de steden steeds weer de bepalende factor was voor de hele economie. Grond is schaars en dus worden huizen duurder. Daar zit een groot deel prijsopdrijving in vanwege schaarste. De bouwkosten van een huis zijn veel lager dan de WOZ waarde. Toch wordt de economische waarde belast.
Heel zorgwekkend dat er mensen aan de economische knoppen draaien die de verkeerde economieboeken gelezen hebben. Op zich is het al zorgwekkend dat er economische knoppen zijn om aan te draaien. Is immers nergens voor nodig. Daarom zit ik vol in de cryptomunten. Dat kunnen ze tenminste niet verkloten. Bad money drives out good money. Wat wil zeggen dat je het eerste je euro’s uitgeeft voordat je aan het waardevolle spul begint.
Zolang er niet echt gespaard wordt voor een pensioen via een aparte pot waar echt de gehele inleg van jou alleen is, is het maar de vraag of je dat mee moet rekenen als privé vermogen als er sprake is van een verplichte collectieve verzekering en premie betaald wordt aan een pensioenfonds of verzekeraar. Iets anders is lijfrente, dat lijkt mij vermogen.
Het enige wat ik mis is de omvang van de financiële economie die is door de geldgroei maar ook door de steunmaatregelen van de kredietcrisis enorm gegroeid en is een kind met een waterhoofd t.ov de reële economie. Komt nog bij dat de allergrootste multinationale beleggers – Blackrock, Vanguard Berkshire Hathaway etc, investeringsbanken zitten niet te wachten op een renteverhoging. Dit soort partijen kunnen de ECB wel doen bewegen om de rente niet verhogen. Daar zijn diverse nieuwsartikelen van te vinden op internet en wellicht wordt er ook stevig gelobbyd bij de ECB.
Pensioen is geen prive vermogen. Als je overlijdt is het weg en wordt niet geerfd door je kinderen. Prive vermogen, banksaldo, huis , boot etc wordt wel geerfd en is daarmee wel prive vermogen.
Lex Hoogduin werd voor deze functie gepasseerd door Klaas Knot, Klaas die beter in de plannen van onze MP Rutte past.
Klaas knot is een economische sukkel. Het bewijs? De blunder met pensioen indexatie. De pensioen pot is eigendom van de pensioen deelnemers en de gepensioneerden. Pensioen valt onder de wet op de loonbelasting. Pensioen is niets anders dan uitgesteld loon, waarover pas belasting wordt geheven op het moment dat het wordt uitgekeerd. Over het gezamelijk pensioenvermogen, groot 1600 miljard, is dus geen cent belasting geheven. De uitbetalingsverplichtingen minus de premie inkomsten is ca 30 miljard per jaar, terwijl de belegging resultaten ca 100 miljard per jaar zijn. Een extra aanwas van 70 miljard per jaar netto.
Als kluns Knot de rekenrente van 0,05% een losliet en de pensioenen met b.v. 40 miljard (over alle fondsen) zou laten stijgen, dan gebeurt het volgende.
1 de reserves blijven toenemen met ca 30 miljard per jaar.
2 over de uitgekeerde 40 miljard wordt minimaal 10 miljard inkomstenbelasting betaald.
3 over de resterende 30 miljard die door de gepensioneerden wordt uitgegeven wordt 21%, ofwel ruim 6 miljard btw afgedragen. Los van de benzine, tabaks en alcohol accijns binnen deze groep
Netto resultaat voor de overheid ( en Knot) 16 miljard extra belastin inkomsten per jaar.
Ruim voldoende om de AOW te blijven koppelen en de studieschulden ruimhartig te compenseren en Groningen te herbouwen.
Maar nee, Knot kijkt liever tegen een berg geld aan waar (nog) geen belasting over is betaald.
Of heeft hij, samen met de EU, andere plannen om on pensioengeld “weg te geven” ten behoeve van een basis inkomen voor iedere europeaan, die daar nooit een cent voor heeft gespaard?
Ik vrees dat ik gelijk krijg.
citaat: “Immers, vroeg of laat zal de rente stijgen als de hoge inflatie aanhoudt. ”
Dit moet binnen de EU toch een interessante situatie opleveren. 2% rente erbij, wat nog niet in verhouding tot de inflatie staat en Clubmed is failliet. Dat zou toch ook het einde van de € en in het kielzog daarvan het einde van de EU moeten zijn.
Overigens drijft de schaarste de prijzen van woningen ook op. Er moeten 845.000 woningen worden bijgebouwd omdat ons land jaarlijks met ca. 100.000 mensen groeit. Dat houdt in, dat er een tekort is aan woningen van ca. 12%. Een starter heeft sowieso meer dan 5 jaar wachttijd voor een sociale huurwoning. Die kan op de vrije markt huren, maar als je die huur van € 1.200 ,= per maand als budget neemt voor je woonlasten, dan kan je beter zwaar overbieden op een koophuis. Met een annuïtaire lening bouw je tenminste nog vermogen op.
Uitstekend artikel waar ik het hartgrondig mee eens ben. Wat een econoom is die Klaas Knot, eerder de slippendrager van Lagarde!
@Roorda: Wat ik wel eens zou willen weten, is wat de belastingdruk is als je de gemeentelijke belastingen meeneemt, want die blijven gewoonlijk buiten schot. De centrale overheid hevelt nu simpelweg taken over naar de gemeente, zonder de bijbehorende financiën en dat geld moeten de gemeenten weer ophalen bij de burger. We zien ook al jaren een stijging van allerlei gemeentelijke belastingen, die allang niet meer kostendekkend zijn voor hetgeen ze worden geheven, maar de algemene middelen moeten aanvullen van de gemeenten. Ik erkend dat dit een lastige vraag is omdat er verschillen tussen gemeenten zijn, maar er moet toch een soort van gemiddelde kunnen worden bepaald?
In het artikel stel je: “In de afgelopen tien jaar is het deel van het nationale inkomen dat de overheid via belastingheffing naar zich toetrekt met 4,2 procentpunt gestegen, van 35,5 procent tot 39,7 procent BBP.” Ik neem aan dat het hier gaat om het toetrekken uit de inkomens van particulieren. En zo ja, wat wordt er dan maar zich toegetrokken uit het bedrijfsleven? Want geld trekken uit het bedrijfsleven komt dan niet in het particuliere circuit meer terug: weet wel een ingewikkelde relatie maar vroeg of laat komen alle uitgaven óf via lonen aan uitvoerders, óf via dividenden aan kapitaal verschaffers, óf via winst aan de eigenaren weer terecht in het particuliere circuit. Ook dat geld heeft de overheid dan uit de particuliere sector naar zich toegetrokken. Dan komen waarschijnlijk een stuk hoger uit dan die 40%.