Ongewenste vermenging politiek en wetenschap
Wie spreekt er nou namens wie?

Titelfoto: Jaap van Dissel, Wikimedia Commons, gepubliceerd onder CC BY 3.0.
Mede door de razendsnelle communicatie via het internet zijn zulke korte lijnen tussen allerlei organisaties ontstaan, dat volledig diffuus is geworden wie er uiteindelijk namens wie spreekt. Is dat het RIVM, de wetenschap of de politiek? Of werken ze samen om de gewenste uitkomsten te bereiken? Ook in de Tweede Kamer is de dualiteit volledig zoek, vindt Rutger van den Noort.
In de afgelopen weken zijn we erachter gekomen dat Duitse wetenschappers willens en wetens hebben meegewerkt aan het creëren van een angstcultuur rond het coronavirus, om zo strenge maatregelen van de Duitse regering tijdens de eerste lockdown te rechtvaardigen. De NOS probeerde de berichtgeving van de Welt am Sonntag en haar eigen berichtgeving te relativeren met een soort meta-artikel waarin men weer reflecteert op haar eigen mediagedrag.
Toen ik aan het nadenken was over wat er hier aan de hand is, bekroop me plotseling hetzelfde gevoel als ik had toen ik zelf besloot om te stoppen met Twitter. Ik zal dit proberen toe te lichten.
En dan was er dat artikel over de samenwerking tussen regering en wetenschappers in #Duitsland om de bevolking BANG te maken, zodat men de strenge #Coronamaatregelen zou accepteren.
— Repel (@Repelsteeltje21) February 17, 2021
Is het hysterisch om te denken dat dit in ons land ook kan gebeuren?
3/6https://t.co/G0elpnDejl
Opkomst van ICT
Sinds de opkomst van het internet en social media is de wereld veel sneller geworden. Waar je vroeger alleen maar een vaste telefoon had, en dus ook vaak onbereikbaar was als je niet thuis was, ben je nu altijd bereikbaar. Waar een instituut vroeger brieven, memo’s of documenten moest sturen naar een ministerie, wordt er nu driftig heen en weer gemaild, zo valt te lezen in de verslaggeving rondom de angstcultuur. Waar vroeger op zondagen nauwelijks werd gewerkt, zien we nu deze versnelling in onderling zakendoen duidelijk beschreven in het artikel.
Op zondagmiddag om 12:26 stuurde een wetenschapper een email naar het Robert Koch Instituut (het Duitse RIVM) en om 12:28 werd er teruggemaild: “Vielen Dank“. Deze korte lijnen zijn in een crisis ongetwijfeld handig, maar het beeld dat ontstaat is dat er tussen wetenschappers, een belangrijk instituut en het ministerie wordt onderhandeld over gewenste uitkomsten, zodat het scenario kan worden geschapen dat er vele duizenden doden zullen vallen als gevolg van het Corona-virus.
Doordenken
Nogmaals: de communicatiesnelheid en het gemak zijn een zegen voor snel zakendoen, maar ik zat me opeens af te vragen hoe dit in de jaren zeventig van de vorige eeuw zou zijn verlopen. Ontegenzeggelijk was dit veel trager gegaan. In plaats van in een periode van enkele uren crisiscommunicatie in elkaar te zetten zouden hier dagen of weken mee gemoeid zijn geweest.
Dit is gevaarlijk, maar ik denk dat er in deze weken toch ook mensen iets verder hadden doorgedacht, binnen hun eigen instituut of ministerie kritische vragen hadden gesteld en iets meer hadden gereflecteerd op de adviezen of de getallen die zouden zijn gebruikt. Het is essentieel om grondig na te denken over belangrijke methodieken en overheidscommunicatie vanuit verschillende hoeken te bekijken, voordat er een definitief advies volgt.
Muren verdwijnen
Ook helpt het om zaken aan het papier toe te vertrouwen in een memo en eerst met collega’s door te spreken, voordat het naar een andere organisatie wordt verstuurd. Het is niet voor niets dat de ex-topman van Amazon Jeff Bezos alleen maar memo’s wilde lezen tijdens de bestuursvergaderingen en geen powerpoint-presentaties wilde zien. De wereld is zo plat geworden dat iedereen van iedere organisatie met letterlijk iedereen contact kan opnemen via Whatsapp, email en mobiele telefoon.
Hierdoor is de kans heel groot (en dat zie je nu ook gebeuren) dat de muren tussen de verschillende organisaties verdwijnen en dat de doelstellingen van een organisatie in het geding komen. Specifiek: het Robert Koch Instituut (en ook het RIVM in Nederland) moet slechts onafhankelijke wetenschappelijke adviezen geven en niet op de stoel gaan zitten van de politiek, en andersom moet de politiek besturen en geen wetenschappelijke pretenties hebben.
De experts zijn de experts en de politici zijn de politici.
Ik vind eigenlijk dat het RIVM/OMT te veel op de stoel van de politiek gaat zitten door constant te lekken naar de media en daar aan tafel te gaan zitten voordat er politieke keuzes gemaakt zijn. Daarmee sturen ze de beleidsvorming op een naar mijn mening onjuiste wijze.
— Kas Eistra (@KasEist) January 18, 2021
Ondoorzichtig
Het is compleet ondoorzichtig geworden wat de status is van allerhande communicatie. Het OMT bestaat uit mensen van het RIVM, en ook anderen, maar de status van deze adviezen is onduidelijk. Het is niet strikt wetenschappelijk, want er worden ook politieke adviezen gegeven en de maatregelen die door de politiek worden bedacht, worden deels ook weer aangedragen, doorgerekend en verdedigd door de wetenschappers. Daarnaast zijn allerhande onafhankelijke adviezen van het RIVM niet openbaar, omdat hier weer deels politieke gevoeligheden in zitten en daarmee wordt alles diffuus. Waarom zou onafhankelijke wetenschap eigenlijk geheim moeten zijn?
Verplatting
Eenzelfde verplatting van de wereld zie je optreden in de Tweede Kamer, waar de dualiteit volledig zoek is. Kamerleden van coalitiepartijen zijn versmeed met bewindspersonen van het kabinet en echoën elkaars standpunten, in plaats van zelfstandig na te denken over wetgeving bijvoorbeeld rondom de avondklok. De SGP bij monde van Kees van de Staaij is een positieve uitzondering en reflecteert bijna als een Eerste Kamer-lid af en toe op voorliggende wetgeving.
De autoriteit van veel organisaties is volledig verdwenen doordat zij zich totaal vermengen met aanpalende organisaties, waar ze in de keten mee samenwerken. Juist in het publieke domein is het cruciaal onderlinge grenzen te handhaven, om zo de rollen te scheiden en optimale checks and balances te hebben in onze democratie.
Het is makkelijk om populisten de schuld te geven van het verminderende vertrouwen in instituten, maar de echte schuldigen zijn toch echt de instituten en publieke organisaties zelf. Wanneer begint hier de zelfreflectie?
Over de auteur

Recent gepubliceerd
Klimaat en Milieu17 september 2023Hoezo piekbelasters? Harde stikstofmetingen tonen falen overheidsbeleid aan
Politiek Internationaal21 mei 2023Bilderberg-conferentie symboliseert gestage neergang van het Westen
Politiek Nederland31 december 2022We hebben een laf kabinet dat geen enkel probleem durft op te lossen
Economie6 oktober 2022Remkes’ mislukte zoektocht naar de stikstofsleutel
Goede vragen. Maar wat je niet zegt/ziet is dat de meeste ‘wetenschappers’, in ieder geval die verbonden aan universiteiten, ‘gewoon’ ambtenaren zijn. En aangezien we in de semi-socialistische heilstaat Nederland ongeveer de helft van het nationaal product opsouperen aan allerlei instituten/ambtenaren, is bijna iedereen die er in het openbaar bestuur toe doet ambtenaar. Ook die Van Dissel. Juist die Van Dissel. Ook de 1e en 2e Kamer worden voornamelijk bevolkt door ambtenaren. Of aparatchiks, of hoe je ze ook noemen wil. Ik heb ooit één maal een professor aan een andere professor de vraag horen stellen of ze werkelijk zo onafhankelijk waren. Eenzame eerlijkheid. Vandaar dat in deze lock-down bedrijven, middenstanders en gewone burgers zo makkelijk onder de tram raken. Die ambtenaren hebben werkelijk geen sjoege hoe het is om voor jezelf te werken, en voor je eigen inkomen verantwoordelijk te zijn. Het ambtenarendom leeft in de ultieme communistische samenleving. Hoeveel of hoe weinig je ook doet, het salaris aan het einde van de maand komt er toch wel. Wat overblijft en het verschil maakt is het spel om de macht (Max Weber, Gezag en bureaucratie, 1972). En ze hebben allemaal een baas, met Pinokkio als opperbaas. Om Cruijff te parafraseren: je ziet het pas als je het door hebt.
Ik heb van 1983 t/m 2017 op vele wetenschappelijke laboratoria gewerkt waaronder van 1984-1986 met promovendus Jaap van Dissel en van 2000-2002 onder prof. dr. Jaap van Dissel. Wat mij op al mijn werkplekken is opgevallen dat is het als normaal beschouwde gesjoemel met onderzoeksgegevens en dat ALTIJD weer! De corona-gegevens van het RIVM zijn voor mij dan ook bij voorbaat leugens en onbetrouwbaar.
Verder kan ik nog noemen Zwitserse bankrekeningen op het lab. Experimentele Infectieziekten van het toenmalige AZL = nu LUMC. Dat Jaap daar toen als promovendus ook van wist bleek wel toen hij zelf tegen mij zei dat oud-professor Ralph van Furth geschorst was door het LUMC vanwege het aannemen van grote sommen geld van de farmaceutische industrie. Het hangt allemaal van leugens en fraude aan elkaar. Ben blij dat ik in 2017 na mijn klokkenluiderschap de medische wetenschap voorgoed vaarwel heb gezegd.
knap dat je het weer op durft te schrijven. In deze tijd van verraad is er iets HEEL geks aan de hand.
Ik houd wel van klokkenluiders, maar ze hebben het vaak wel HEEL moeilijk.
Als Michael Mann de Hockey Stick Theorie niet had bedacht dan was Jaap van Dissel wel met iets dergelijks gekomen.
Los daarvan denk ik dat de rol van de journalistiek het grootste probleem is, van checks and balances binnen de overheid is sinds de introductie van de Ruttedoctrine geen sprake meer. De pers heeft zich vrijwillig massaal achter de gewenste boodschap geschaard, het OMT op het schild gehesen, (meer!) maatregelen te eisen en heeft verzuimd zich te verdiepen in de materie en kritische vragen te stellen.
Al met al een buitengewoon gevaarlijke situatie; een overheid die wetenschap kan misbruiken zonder controle op de waarde van de gebruikte informatie in de eigen organisatie (kamer!), afwezige kritische per,s en tech-reuzen die actief censuur toepassen om de gewenste boodschap te laten prevaleren.
We hebben wel wat meer nodig dan zelfreflectie alleen, vrees ik.
Die vermenging van wetenschap en politiek is al jaren gaande en dit proces heeft zich sluimerend voltrokken. Het had een reden dat resultaten van onderzoek een zeker nut moesten hebben voor de markt. Het moest ook kennis als product opleveren volgens verwachting en planning naar kosten en tijd. Nog wat later moest het product ook voldoen aan het vooraf eraan gestelde doel zo niet dan kwam financiering in het gedrang. De wetenschap heeft dit laten gebeuren. De wetenschap heeft zich laten prostitueren en ervaart daar nu de gevolgen van. Het vak is zo geraakt dat tegenwoordig iedereen met Wikipedia zich als ‘wetenschapper’ gaat gedragen.
Kijk Frans in een dagblad staat vandaag , een stuk over een Kamercommissie (Andre Bosman) die het falen van de overheid onderzoekt.
Hij is zelf Kamerlid voor de VVD en het eerste wat hij doet, is weglopen voor zijn eigen verantwoordelijkheid.
De burgers (kiezers) zijn monddood gemaakt en worden als zij een andere mening ondersteunen bij het grof vuil gezet.
Schandalig, maar in het Noord Korea aan de Noordzee, is dit de gewoonste zaak van de wereld.
Antwoord staat op verkeerde plek. Zie boven.
H.J.
Over de hoorzittingen:
“Overheid faalt op veel verschillende niveaus.”
Idd in meer of mindere mate en afhankelijk van het onderwerp gaat bovenstaande op. Het zou te maken kunnen hebben met het harde feit dat functies bij voorkeur worden ingevuld door mensen met te weinig kennis van zaken maar die wel een torenhoge ambitie hebben en zichzelf door gebrek aan zelfreflectie graag zien als goede bestuurders. Omwille van de omgeving waarin niemand zich wil storen aan echte kennis blijft deze situatie in stand en wordt er alleen maar door versterkt. In het land van de blinden kan zelfs eenoog niets uitrichten.
Vandaar dat wetenschap tegenwoordig ‘ook maar een mening’ is geworden.
Pssst, wetenschap te koop.
ja, zo zal het vaak ook wel zitten.
Inderdaad niet de kiezer bepaalt de koers, via het kiezen van onze volksvertegenwoordigers in het Nederlandse parlement, maar de randfiguren die geen enkele politieke verantwoording bezitten die hebben de macht.
Zij kweken en promoten een angstcultuur en zoeken daar de politieke poppetjes bij.
Schandalig dat de media als Links gekleurde groepering, deze strategie uit eigen lijfsbehoud ondersteund en verdedigt
Ik heb geen enkel vertrouwen in onze politici. Het enige verschil met de bende in Peking is dat we iets meer ruimte hebben om tegengas te geven. Er is nog vrijheid van meningsuiting, al zien we het begin van het kortwieken daarvan op de sociale media. En de politiek en de media zijn heel handig in het naar hun hand zetten en om de tuin leiden van die vrijheid en van onze protesten. Het optuigen van 1984 is in volle gang. Het wordt steeds duidelijker zichtbaar. We staan erbij en we kijken ernaar.
Het aantrekkelijke van de ‘sociale media’ zoals Twitter is dat het verleid tot snel reageren en dus oppervlakkigheid. Relativeren, overzicht krijgen kost inspanning en levert meer inzichten op en dus ook meer (mogelijke) confrontaties. Snel en oppervlakkig reageren vermindert het aantal mogelijke conflictpunten omdat er heel veel weggelaten wordt. De focus versmalt en men bereikt dan sneller conformiteit en unanimiteit.
Simpele wet van de communicatie: het coderen van de boodschap en het decoderen ervan zijn de knelpunten. Als je die twee processen beperkt tot het absolute minimum, is manipulatie veel gemakkelijker.
De marktwerking heeft helaas ook in de wetenschap zijn negatieve sporen nagelaten en daar ook geld stinkt niet.
Het wetenschap moet niet de politiek maar de mensheid dienen. Helaas is het niet altijd zo. De wetenschap zelf is het al niet altijd met elkaar eens en daar komen nu de wensen van politici bovenop. Politici zullen geneigd zijn om de crisis naar hun eigen politieke wensen te draaien. Dat de politiek de wetenschap beïnvloed is klaar als een klontje. Ziekenhuizen leveren het door politiek gewenste (virtuele) aantal IC bedden. De mening over het effect van mondkapjes varieert tussen het niet gebruiken want totaal niet werkende maatregel tot het verplichten ervan. De vaccinatie is door politieke gehakketak ook enorm vertraagd. Wetenschappers laten zich door politiek misbruiken of zij worden gedwongen wat niet zo gek is met verschijnsels als de woke cultuur die de hele doen en laten beheerst. De maatregelen vloeken vaak onbegrijpelijk met elkaar Wat men uiteindelijk via de media loslaat is een resultaat van veel ruzie tussen de verschillende instanties. Wie wil blijven tellen zegt alleen wat van boven af gedicteerd wordt. Dit soort communicatie draagt zeker niet bij snelle oplossingen. Wetenschappers willen meer zinnige onderzoek maar worden door bureaucratie en vooral privacy wetten gedwarsboomd. En zo vliegen allerlei prognoses en berekeningen om onze oren maar te weinig feiten. Dat zien wij bij de zelfgecreëerde klimaatcrisis ook. Op deze wijze vertrouwd niemand meer de wetenschap die zo uiteindelijk degradeert tot een mening die betwist wordt door diverse clubjes van mensen met een andere agenda. En de politiek is de oorzaak en zolang zich iedereen naar schikt zal dit voortduren. Net als het manipuleren met het resultaat van de verkiezingen. Men pikt het allemaal.
Beste Ni 28,
Eens dat de wetenschap de mens moet dienen, alleen sinds enige tijd, en dat is niet alleen voor de wetenschap, is de uitdrukking ‘wiens brood men eet wiens woord met spreekt’ vaak van toepassing. Kijk naar de NPO hun eenzijdige berichtgeving. En natuurlijk de deugmensen van verschillende NGO’s die betaald worden door de overheid door het geld wat de belastingbetaler moet opbrengen. Deze NGO’s samen met de spindoctors trekken aan de touwtjes van de marionetten in den Haag.
Uiteraard is dit de trieste waarheid die naar het communisme reikt. En de regeringen laten zich graag leiden door de ngo’s. Het is een verziekte samenleving.
Ooit hadden we het over de tweehonderd van Mertens als 200 individuen met vele onderlinge verbanden, een ouderwets netwerk of oligarchie ?. Is er nu sprake van een soort evolutie, de 200 vormen in deze tijd door de huidige technologie een soort computerbrein.
Mogelijk prototype van wat ons nog te wachten staat maar dan de KI de macht.
Opeens valt mij de associatie in met de Honger Spelen.
Is al langer aan de gang, oud min. Opstelten heeft toen der tijd ook de uitkomst van het “Coffeeshop dossier” van het WODC laten veranderen… is maar één voorbeeld, er zijn er meerdere.
De hedendaagse Cancel-Culture is funest voor het open wetenschappelijk klimaat zie Uni Leiden & prof. Cliteur of dat onwelgevallige sprekers, zoals bijv. J. Peterson, geweigerd worden op universiteiten.
Alleen omdat dan het Woke + Snowflake studenten contingent gekwetst word en instort… of omdat hij/zij de verkeerde (?) kleur heeft…
Hoezo open debat…?
De wetenschap zou onbevooroordeeld en onafhankelijk moeten zijn, maar is dat tegenwoordig nog wel zo?
Nee dus… wetenschappers met een andere mening of inzichten dan de Deug + Policor mensen worden afgefakkeld en kaltgestellt… zeg maar dag-met-je-handje naar je verdere wetenschappelijke carriére.
Daarbij moet je heden ten dage sowieso anti-Blank en 100% pro BLM racisme en pro Antifa tuig zijn… zoniet dan kun je het wel helemaal vergeten!
Wetenschap is dus juist niet een bewering als vaststaand brengen, maar juist er over willen debatteren. Want als er iets vast staat in de wetenschap dan is het wel het feit dat niets vast staat. Zodra men u iets als wetenschappelijk en vaststaand wil verkopen wordt u belazerd. Het gezag is verschoven van religieus naar wetenschappelijk. Maar voor religieuze zaken stond niets vast en dat geldt ook voor de wetenschap.
Gelukkig maar.
U werd belazerd vanuit de religie, nu doet men het met wetenschap dunnetjes over.
Nu ICT zo’n overheersende rol speelt, moeten we zelf een nadenk momentje inlassen. Terug naar de bode en de fiets ipv elektronische snelweg. OMT juist op verzoek 2e Kamer (= wij) uitgebreid met andere disciplines. Goede zaak na een jaar pandemie. Verplatting: ook coalitiekamerleden blijven kritisch, gelukkig, a al Omtzicht
Vermenging politiek met religies vind ik meer niet thuishoren in een regering en is een gevaarlijk iets.
Dat het RIVM en OMT op eigen houtje naar de media zouden lekken lijkt me bijzonder onwaarschijnlijk.
Denk maar niet dat Rutte bij zoiets belangrijks en ingrijpends als het VN / WEF Corona project de regie uit handen geeft!
Deze naïeve veronderstelling duidt op een gebrek aan kennis en inzicht.