Stop de vernietiging van onze soevereine natiestaat!

Foto: Vergaderzaal Europees Parlement te Straatsburg –

Al decennia is de Nederlandse regering bezig met een voortgaande machtsoverdracht aan de Europese Unie. De basis hiervoor is gelegd in de jaren 50 van de vorige eeuw toen in onze Grondwet werd opgenomen dat internationaal recht zwaarder weegt dan het nationale recht. Nederland gaat hierin veel verder dan andere Europese landen, wat tot bizarre gevolgen heeft geleid.

Prof. Kees de Lange analyseert hoe het zo ver heeft kunnen komen, in samenwerking met collega OpinieZ-auteur Robert Bor.

Monetair beleid

Nederland is in hoog tempo bezig de zeggenschap over de eigen essentiële belangen over te hevelen naar een EU zonder democratisch mandaat. De gevolgen daarvan zijn verstrekkend. Zo gaat De Nederlandsche Bank (DNB) al lang niet meer over ons eigen monetaire beleid. Dat is overgeheveld naar de Europese Centrale Bank (ECB). Deze instantie begeeft zich steeds meer op het glibberige pad van een Europese transferunie, waarbij Nederland vooral als financieel wingewest mag fungeren. Het lage rentebeleid van diezelfde ECB is een regelrecht drama voor de koopkracht van miljoenen gepensioneerden in ons land.

Uit handen gegeven

Ook de zeggenschap over de eigen grenzen is uit handen gegeven. ‘Vluchtelingen’ uit allerhande primitieve samenlevingen – maar al te vaak voorzien van een pathologische haatideologie – komen hun economisch heil in Europa zoeken, tegen grote economische en sociale kosten voor de eigen bewoners. De Nederlandse regering tekent met open ogen en tegen alle weerstand in het Marrakesh-pact dat deze migrantenstroom alleen maar zal versterken. Op het gebied van wetgeving heeft het Europese Hof zichzelf een rol aangemeten die ver uitgaat boven de bevoegdheden van de Nederlandse rechtspraak.

Recentere voorbeelden van soevereiniteitsoverdracht zijn het verbod op de Nederlandse pulsvisserij, de export van WW en de pleidooien voor een Europees leger. En dat is nog maar een kort overzicht.

Ach Wierd, verwacht je iets anders van een CDA minister? Het verkwanselen van de NL soevereiniteit staat bovenaan hun agenda. #StemZeWeg https://t.co/bPEf98da2I

— Fysicus (@Infocadl2015) May 7, 2019

Treurige geschiedenis

Hoe heeft dit in ’s hemelsnaam allemaal kunnen gebeuren? Wanneer is deze afbraak van onze soevereiniteit begonnen? De politieke omgang met referenda is daarvoor illustratief. Laten we dit stukje treurige geschiedenis de revue laten passeren.

In een raadplegend referendum heeft het Nederlandse electoraat zich op 1 juni 2005 uitgesproken tegen een Europese grondwet. Volgens de uitslag was 61,5 procent tegen en 38,5 procent vóór. De opkomst was 63,3 procent. De toenmalige premier Balkenende sprak na het bekendmaken van de uitslag zijn teleurstelling uit over de verwerping. Partijen in het Nederlandse parlement beweerden de uitslag van het referendum over te zullen nemen. Niettemin werd het slechts op kleine  punten gewijzigde Verdrag van Lissabon in 2008 door de Nederlandse volksvertegenwoordiging onderschreven.

Oekraïne-referendum

Op 6 april 2016 vond het referendum over de associatieovereenkomst tussen de EU en Oekraïne plaats, op basis van de op 1 juli 2015 aangenomen Wet Raadgevend Referendum, die het mogelijk maakte om een referendum aan te vragen over een reeds aangenomen wet, mits er door stemgerechtigden voldoende verzoeken worden ingediend. In totaal werden 427.939 geldige verzoeken bij de Kiesraad ingediend, veel meer dan de benodigde 300.000.

Het referendum werd gehouden en met een opkomst van 32,28 % was het rechtsgeldig. Het merendeel van de opgekomen kiezers (61 %) sprak zich uit tegen de voorgestelde overeenkomst. Tevergeefs dus, want hun mening werd door de regering Rutte met veel omhaal van lege woorden uiteindelijk volkomen genegeerd.

Raadgevend referendum afgeschaft

De ervaringen met het raadgevend referendum werden door de kartelpartijen met zorg bezien. De mogelijkheid dat de kiezer zich op deze wijze uitspreekt, is immers in hun ogen geen democratische verworvenheid, maar een groot gevaar voor de eigen benepen positie. Het verbaast dan ook niet dat in juli 2018 de Wet Raadgevend Referendum vervallen is verklaard. Curieus genoeg gebeurde dit met steun van de oorspronkelijke indieners. Veel cynischer kan het in Nederland niet worden.

Jetten wil EU in de Grondwet. Dan 2/3 meerderheid nodig om die EU er ooit weer uit te krijgen. De Grondwet misbruiken om normale parlementaire besluitvorming onmogelijk te maken. Na de afschaffing van ‘t referendum het volgende dieptepunt uit de keuken van D66. Schaamteloos #Pauw

— Toon Sesink (@Toon_Sesink) May 9, 2019

Constitutionele monarchie

Bestaat er een wettelijke basis voor deze grootschalige soevereiniteitsoverdracht? Aanvankelijk was dat zeker niet het geval. Dat Willem van Oranje algemeen als Vader des Vaderlands wordt betiteld, is reeds een indicatie van het uitgangspunt dat Nederland een soevereine natie met een soevereine vorst was. Het concept van de natiestaat werd verder onderbouwd in onze Grondwet, die op hoofdlijnen van 1848 dateert.

De teneur van onze Grondwet was glashelder: Nederland was een soevereine monarchie die zijn eigen grenzen had en de toelating en uitzetting van vreemdelingen zelf regelde. Aan het hoofd van de soevereine natie stond een soeverein vorst.  Deze soevereine vorst was op geen enkele wijze onderworpen aan welk internationaal lichaam ook.

In de huidige constitutionele monarchie is de koning gebonden aan de Grondwet. Ministers en staatssecretarissen zijn aan diezelfde Grondwet en de daarbij behorende uitgangspunten gebonden naar letter en geest. Artikel 49 is daar helder over:

‘’Op de wijze bij de wet voorgeschreven leggen de ministers en de staatssecretarissen bij de aanvaarding van hun ambt ten overstaan van de Koning een eed, dan wel verklaring en belofte, van zuivering af en zweren of beloven zij trouw aan de Grondwet en een getrouwe vervulling van hun ambt’’.

Grondwetsherzieningen

Onder meer in 1953 en 1983 hebben er echter belangrijke grondwetsherzieningen plaatsgevonden. Op voorstel van de Commissie Van Schaik in 1953 zijn de artikelen 93/94 aan de Grondwet toegevoegd. Daarin wordt als legaliteitsbeginsel gesteld dat internationaal recht boven nationaal recht gaat. Doel was om de prille ontwikkeling van internationale lichamen niet te belasten met tijdrovende nationale debatten. Bovendien ging het in die tijd vooral om verdragen op het niveau van afspraken tussen staten die weinig directe invloed op het leven van de burger hadden. Het is ook nu nog interessant om de dilemma’s die de discussies in 1953 beheersten, eens na te lezen.

Ongeschreven recht

Vanuit juridisch oogpunt zijn de grondwetsartikelen 93, 94 en 95 niet eens bepalend geweest voor het doorwerken van het internationaal recht in onze nationale rechtsorde. Dit wordt namelijk bepaald door historisch opgebouwd en ongeschreven recht in ons, zogenaamd, beperkt monistische stelsel. Ironisch genoeg is artikel 93 zelfs het middel waarmee deze beperking tot stand gebracht wordt. Met andere woorden, zonder dat artikel zou het internationale recht nog harder doorwerken. Desalnietemin spreekt artikel 93 duidelijk de intentie uit dat er sprake moet zijn van overdracht van soevereiniteit naar de internationale rechtsorde. Het formaliseert de facto het ongeschreven recht.

Rechter toetst internationale verplichtingen

Het is van groot belang om te beseffen dat het in de huidige situatie uiteindelijk de Nederlandse rechter is die bepaalt of en wanneer internationale bepalingen voorrang krijgen boven het Nederlands recht. Dit levert een onmiddellijk spanningsveld op wat betreft de scheiding der machten, de zo belangrijke Trias Politica. Men mag hopen dat de rechter de opvattingen van de wetgever of de uitvoerende macht meeneemt in zijn beslissing, maar daarvoor bestaat geen enkele garantie. Dit betekent dat de rechter aan zijn rol bij verdragsinterpretatie een aanmerkelijk sterkere rol ontleent dan in het geval dat de kwestie primair aan de wetgever of de regering als uitvoerende macht zou zijn overgelaten.

Urgenda-arrest

Het onvoldoende oog hebben voor de scheiding der machten kan leiden tot curieuze situaties, zoals in het zogenaamde Urgenda-arrest. Dit arrest is daarmee een soort lakmoesproef geworden voor de mate waarin momenteel in Nederland de Trias Politica als maatgevend en belangrijk wordt beschouwd. Bij dit arrest schreef de rechter namelijk de uitvoerende macht voor hoe te handelen in het geval van het ‘Akkoord van Parijs’ ten aanzien van CO2 reductie. Daarbij werd weinig tot geen gewicht toegekend aan het feit dat dit akkoord helemaal geen afdwingbaar verdrag behelst, maar vooral een intentieverklaring is waaraan een groot deel van de wereldbevolking ‘de facto’ helemaal geen boodschap heeft.

Rechters op de stoel van politici: daar komt ellende van. Door @fvbeetz https://t.co/8291iyDjpe pic.twitter.com/ll9d8D3XSp

— OpinieZ.com (@OpiniezMagazine) January 23, 2019

Voorts is de klimaatproblematiek een dusdanig natuurwetenschappelijke aangelegenheid dat het bizar is de interpretatie van een dergelijk akkoord aan rechters zonder relevante inhoudelijke wetenschappelijke kennis over te laten. Inderdaad was de Trias Politica het eerste en voorlopig enige klimaatslachtoffer ooit in Nederland.

Gat in de Grondwet

In verhouding met andere Europese grondwetten laat de Nederlandse Grondwet wel erg veel ruimte voor internationaal recht. Dat is niet alleen te zien aan artikelen 93 en 94. Wel heel bijzonder is de mogelijkheid dat Nederland internationale verdragen kan sluiten die in strijd zijn met de Grondwet. Dit zogenaamde ‘gat’ in de grondwet is wel aan regels gebonden. In artikel 91 lid 3 staat dat in zo’n geval het parlement het verdrag met een 2/3 meerderheid moet goedkeuren, maar curieus blijft het. 

In tegenstelling tot Nederland kent ons buurland Duitsland een Bundesverfassungsgericht, een constitutioneel Hof dat nieuwe wetgeving aan de Duitse Grondwet kan toetsen. Zonder dat systeem te willen idealiseren, is hier wel sprake van een belangrijk juridisch instrument dat op zijn minst enige garanties biedt voor het handhaven van de Grondwet.

Met het gat in onze grondwet en daarmee onze gevoeligheid voor beslissingen vanuit Brussel, is het juist cruciaal dat een blokkerend en trainerend blok het EP in wordt gekozen.

Negeer het zeer onverstandige advies van Wellens en stem wel op 23 mei. https://t.co/noLnEeFk9B

— Robert Bor – ÏӨ (@robert_bor) May 5, 2019

Oprekking grondwet

In de tijd waarin we nu leven, is de situatie van 1953 bepaald niet meer maatgevend. Internationale verdragen hebben een enorme directe invloed gekregen op het leven van de individuele burger, het aantal voorbeelden is legio. Hun zelfbeschikkingsrecht, hun veiligheid, hun koopkracht en zelfs hun vrijheid van meningsuiting liggen onder vuur van het Brusselse kalifaat. De facto is dus de ruimte die de Grondwet biedt door internationale verdragen boven de eigen nationale wetgeving te stellen tot gigantische proporties uitgebreid. Dit oprekken van de Grondwet kon door de wetgever in 1953 onmogelijk voorzien zijn, en is daarmee inhoudelijk uitermate dubieus.

Dat er een enorm spanningsveld is gegroeid tussen onze Grondwet, onze nationale wetgeving en de overdracht van soevereiniteit aan een niet democratisch gekozen extern lichaam moge duidelijk zijn. De politieke discussie daarover munt uit in afwezigheid. In Nederland worden discrepanties tussen de regelmatige voorgestelde overdracht van soevereiniteit en de geest van de Grondwet meestal zonder veel omhaal van woorden weggepoetst. Dat is reden voor toenemende zorg.

Overdracht aan niet-democratische entiteit

Ondanks de verwarring die helaas impliciet in onze Grondwet aanwezig is, moge niettemin duidelijk zijn dat in de geest van diezelfde Grondwet uiteindelijk de soevereiniteit in een rechtsstatelijk land slechts kan berusten bij één en slechts één instantie: het volk. Logischerwijs kan dus verandering in soevereiniteit dan en slechts dan plaatsvinden indien met instemming van de burgers.

Daarbij kan soevereiniteitsoverdracht aan een niet democratisch gekozen entiteit onmogelijk als een extra aanbeveling gezien worden. Partijen die zich daarvoor lenen, handelen dus volkomen tegen de geest van ons democratisch bestel en maken zich schuldig aan verwijtbaar gedrag. Het verkwanselen van de directe belangen van de Nederlandse burger zonder diezelfde burger zelfs maar te raadplegen is een politieke wanvertoning en een democratische doodzonde van de eerste orde.

Sorry, @RobJetten. Ik heb je eerder over het hoofd gezien.

Nu jij de Europese superstaat in de grondwet wilt vastleggen en net als ik maling hebt aan de boerenpummels verdien jij een plek in mijn campagnespot. Groet, Hans Brusselmans #HansBrusselmans🇪🇺 https://t.co/JrJeSkePZg

— Hans Brusselmans 🇪🇺 (@HansBrusselmans) May 10, 2019

Burger staat buitenspel

Het is zorgwekkend om te moeten constateren dat als het gaat om het handhaven van de nationale soevereiniteit, we ons in Nederland op een sterk hellend vlak begeven. De politieke meerderheid van dit moment, zo treffend samengevat onder de noemer ‘partijkartel’, laat geen mogelijkheid onbenut om op cruciale punten onze zeggenschap over onze eigen aangelegenheden over te dragen aan een Brusselse moloch zonder democratische legitimiteit. In de afgelopen jaren is het merendeel van de mogelijkheden die de burger bezat om zich tegen deze ontwikkeling te verzetten, door het partijkartel systematisch uit de wetgeving gesloopt.

Partijkartel ziet burger als probleem

We zien in toenemende mate hoe de eigen soevereiniteit en de soevereiniteit van de eigen bevolking als basis van onze samenleving worden verkwanseld en hoe bijna zonder enige diepgaande discussie standaard gehandeld wordt, niet tegen de sinds 1953 strikte letter, maar wel tegen de geest van onze eigen Grondwet. De voortgaande soevereiniteitsoverdracht raakt de burger in zijn meest essentiële belangen als zeggenschap, veiligheid, koopkracht, handhaving van eigen grenzen, controle over migratie, en vrijheid van meningsuiting. Het partijkartel vindt het allemaal wel best en ziet vooral de eigen burger als het voornaamste probleem voor de eigen machtspositie.

Terugveroveren

In de huidige dagelijkse politieke praktijk wordt op grote schaal verraad gepleegd aan de directe belangen van de Nederlander. Dat de Grondwetswijziging van 1953 tot de extreme mogelijkheden van soevereiniteitsoverdracht zou leiden die we thans meemaken, had toen geen mens kunnen bevroeden. Dat er in Nederland en in Europa een sterke stroming is opgekomen die deze ontwikkeling niet langer aanvaardbaar acht en vindt dat de eigen nationale soevereiniteit terugveroverd moet worden op de politieke regentenklasse, is voor iedereen die zijn ogen open heeft evident.

Hopelijk zullen meer kiezers dan ooit op 23 mei 2019 kiezen voor een Nederland als soevereine staat, een staat die de samenwerking met andere soevereine staten hoog in het vaandel heeft, maar de cruciale belangen van zijn eigen burgers niet langer verkwanselt en verraadt.

Over de auteur

Kees de Lange

Prof. Dr. C.A. (Kees) de Lange studeerde wis-, natuur- en sterrenkunde aan de UvA en promoveerde in de Theoretische Chemie in Bristol, UK. Hij is emeritus hoogleraar fysische chemie en chemische fysica aan zowel de UvA als de VU. Zijn research betreft atmosferische chemie en fysica, en magnetische resonantie, alsmede het ontwikkelen van complexe fysische modellen. Zijn onderzoek is vastgelegd in enige honderden publicaties. Hij is tot op de huidige dag actief in wetenschappelijk onderzoek. In de periode 2011-2015 was hij als een van de zeer weinige bèta’s lid van de Eerste Kamer.

Recent gepubliceerd

Archief

• Economie5 augustus 2020Het is de hoogste tijd voor kernenergie
• Economie26 januari 2020De EU is op jacht naar uw geld (2)
• Economie22 januari 2020De EU is op jacht naar uw geld (1)
• Media12 januari 2020Een nieuwe omroep, een nieuw geluid