Massale inzet windmolens verstoort klimaat

Politici gaan land en zee volzetten met windmolenparken

Windmolenpark Noordzee

Titelfoto: Windmolenpark Noordzee – CC0

Moeder Natuur is een aardig mens. Maar vergis u niet; ze laat niet met zich spotten. Af en toe tilt zij even haar pink op en de Homo Sapiens beseft plotseling weer wie er écht de baas is op deze planeet. Een voortrazende tsunami, een gigantische vulkaanuitbarsting, een vernietigende cycloon en we zijn weer even bij de les.

Ongetwijfeld zal Moeder Natuur met gefronste wenkbrauwen aanschouwen hoe wij met zijn allen de natuur die zij heeft gecreëerd, verstoren. En met gespitste oren de discussie volgen die er in ons land gaande is tussen klimaatsceptici en groene fanaten, die roepen dat door ons gebruik van gas en kolen het ijs op de Noordpool smelt. En die fanaten weten het zeker: het komt allemaal door de uitstoot van het broeikasgas CO2. Dat ze daarbij nog wel een paar klimaatverstorende factoren over het hoofd zien, schijnt niet ter zake te doen. Ik zie in gedachten Moeder Natuur al het hoofd schudden.

CO2-neutraal

Al dat geroep over CO2 heeft er toe geleid dat er nu recentelijk tussen overheid, belangengroepen en bedrijfsleven een Klimaatakkoord is gesloten over het terugdringen van de uitstoot ervan. Doelstelling: in 2050 moet alle electriciteit in Nederland CO2-neutraal worden geproduceerd. Er moet nog wel even bedacht worden hoe dat allemaal in zijn werk moet gaan; vaagheid troef voorlopig, maar ja, je moet ergens beginnen, nietwaar? Eén ding staat al vast: er gaat sterk ingezet worden op windenergie. Windmolens, zo heet het, zijn een volledig schone en onschadelijke manier om electriciteit op te wekken. Zet overal molens neer, oogst de wind en het klimaat is gered.

Maar omdat ik behept ben met een heilig ontzag voor Moeder Natuur, geloof ik niet dat je zomaar ongestraft in kunt grijpen in het ecosysteem van haar windstromen zonder dat zij kribbig wordt; enig onderzoek naar het effect daarvan leek me dus op zijn plaats.

Windmolens als redding

Om te beginnen een paar cijfertjes.

Op dit moment staan er op het land in Nederland 2300 windmolens; in 2050 zouden dit er 4.250 moeten zijn (opgave Nederlandse Vereniging Duurzame Energie).

Op de Noordzee zijn een aantal windmolenparken operationeel; drie voor de Nederlandse kust, en een aantal bij België, Denemarken, Duitsland en het Verenigd Koninkrijk. Het totale aantal turbines bedraagt 3240 stuks, in aanbouw zijnde molens die in 2020 operationeel moeten zijn, meegerekend. Hiervan staan 289 in het Nederlandse deel van de zee. Maar in 2050 zou dit kunnen oplopen tot zesduizend. En andere landen hebben soortgelijke plannen.

Bij de klassieke windmolen dreven de wieken middels een systeem van tandwielen de molenstenen aan. De moderne molen (turbine) drijft een generator aan die electriciteit opwekt; vergelijkbaar met een dynamo. Klassieke molens waren zo’n 25 tot 40 meter hoog. De moderne molen is echter beduidend hoger; momenteel zo’n 100 meter hoog en het plan is om types te ontwikkelen van 150-200 meter hoog. Over het effect daarvan straks meer. Nadelen te over.

Nadelen

In tegenstelling tot wat de CO2-goeroes roepen, is inmiddels duidelijk dat windmolens ook een paar nadelen met zich meebrengen. Op land zijn dit vooral de verwoestingen in het landschap die de bouw met zich meebrengt, het enorme lawaai dat de grote rotorbladen veroorzaken, de horizonvervuiling en het feit dat vogels en vleermuizen zich er in groten getale op te pletter vliegen.

Op zee kunnen de molens ook niet probleemloos geplaatst worden. Ook hier leggen veel vleermuizen en vogels het loodje; dan gaat het om kust- en trekvogels. Bovendien verliezen de vogels leefgebied; ze durven niet tussen de molens te komen. De universiteit van Wageningen stelde vast dat de klappen van het heien bij de bouw van de molens (die jaren gaat duren) zeezoogdieren als bruinvissen en zeehonden tijdens de bouw doof maakten en wegjoegen uit hun habitat.

Verstoorde ecologie

Ook verstoort het geluid van de rotorbladen de communicatie tussen zeedieren en het zoeken van voedsel, waar ze geluid bij gebruiken. Verder is met name de invloed van de parken op de vispopulatie nog niet helemaal duidelijk.De opgewekte electriciteit moet naar het land worden getransporteerd via kabels. Onderzoek, gedaan in opdracht van Rijkswaterstaat, toont aan dat het magnetische veld rond de kabels de oriëntatie en navigatie van de zeepopulatie verstoort; verder onderzoek werd aanbevolen.

Rijkswaterstaat is in 2016 een breed onderzoek gestart naar de ecologische gevolgen van het hele gebeuren (WOZEP, Wind op Zee Ecologisch Programma). Dit moet in 2021 afgerond zijn. In dat licht bezien is het vreemd dat de politiek nu al beslist dat al die molens er maar moeten komen.

Opwarmen en koelen

In 2002 verscheen er in The Guardian een artikeltje over een windmolenpark in Texas. Metingen hadden aangetoond dat de gemiddelde nachttemperatuur rondom de molens in het park in de laatste decade met 0.7 graad Celsius was gestegen; satellietbeelden bevestigden dit. Hoe kan dit? Moderne windmolens zijn, zoals gezegd, zo’n 100 meter hoog. ’s Nachts is de temperatuur aan de grond het laagst; de laag lucht erboven, waar de rotorbladen draaien, is warmer. Door het draaien van de bladen wordt die warmere lucht naar beneden geslingerd. Overdag is dat precies andersom; dan is de hogere luchtlaag kouder dan de laag op de grond en slingert de molen juist koelere lucht naar beneden.

Hoe het netto effect uiteindelijk uitpakt, hangt dus af van de windsituatie ter plaatse. In gebieden als de Great Plains in Amerika, waar het ’s nachts hard waait, zal de molen dus ’s nachts meer draaien en haar omgeving opwarmen. Op zee, waar overdag meer wind is, zal de molen dus koelen. Op zich is dat een lokaal effect. Maar hoe lokaal is lokaal nog wanneer wij in Nederland een (in het uiterste scenario) kwart van onze Noordzee vol gaan zetten met molens en tientallen parken op het land plaatsen? Andere landen hebben soortgelijke plannen, hetgeen zal resulteren in tien-zo niet honderdduizenden molens, die allemaal gaan opwarmen of koelen.

En 0.7 graad in tien jaar mag dan minimaal lijken; in dertig jaar is dat al twee graden.

Windoogst

Een ander effect van een windmolenpark is zo mogelijk nog bedenkelijker; in zo’n park wordt de wind ”geoogst”. Achter het park ontstaat er dus een kielzog waar hoeveelheid en sterkte van de wind sterk gereduceerd zijn. Satellietbeelden hebben inmiddels aangetoond dat er een zog kan ontstaan van tientallen kilometers, waar de wind met 40% is gereduceerd. Wind is echter een belangrijke factor in het klimaat; wind transporteert temperatuur, vocht en wolkenformaties en drijft zeestromen aan. Zo zal een windmolenpark dus wel degelijk consequenties hebben voor het lokale klimaat er direct achter. Wederom; wat gebeurt er dan als we honderden van die parken gaan installeren? Wanneer lokaal tot mondiaal wordt?

Inmiddels is naar dit alles het nodige onderzoek gedaan door gerenommeerde instituten als de Technische Universiteit van Massachusetts, het Max Planck Instituut (Liming Zhou, Kleidon en Miller) en de Universiteit van Illinois (Somnath Baidya Roy.) Ook onze eigen Groene Rekenkamer heeft er over gepubliceerd. De conclusies waren eensluidend: tien windmolenparken zullen weinig effect hebben, maar als we werkelijk op grote schaal molens gaan plaatsen, gaan de effecten wel degelijk consequenties hebben voor het mondiale klimaat. Welke cosequenties? Ze wisten het niet precies en bevalen allemaal meer onderzoek aan alvorens windenergie op grote schaal toe te passen.

Zeestromingen

Maar wat doet de politiek? Die loopt voor de muziek (of de wind zo u wilt) uit en wil overal molens plaatsen.
En denkt al helemaal niet over de vragen die ik mezelf nog stel, maar zelfs nergens hoor opwerpen. Als wij een groot deel van de zee gaan volzetten met molens, die hun omgeving koelen (op zee waait het overdag veel), wat zal het effect zijn op het zoutgehalte (saliniteit) van het water dat dan kouder wordt? Koud zeewater is zouter en dus ook zwaarder dan warm zeewater. Wat gaat dat, in combinatie met de verdwenen wind, voor invloed uitoefenen op de grotendeels windgedreven zeestromingen, die zo bepalend zijn voor ons klimaat? Wie het weet, mag het me vertellen.

Voorlopig ben ik maar voor één ding bang: dat Moeder Natuur uiteindelijk boos zal worden door dat ondoordachte gewapper van al die molens onder haar rokken. En dat ze dan haar pink op gaat tillen.

En dan zijn we te laat.

Over de auteur

Lettie Verburg
Lettie Verburg
Altijd dwalend tussen hoop en vrees, zekerheid en twijfel, vreugde en verwondering. Door links betiteld als populiste en beschouwt dit als een erenaam.

Reacties worden gemodereerd. Let op uw taalgebruik. Schelden en tieren is niet toegestaan.                                                 >>> Lees hier onze spelregels <<<

Reacties die onze regels schenden worden verwijderd. Herhaalde overtredingen, oproepen tot geweld, beledigingen, Holocaust-vergelijkingen en antisemitisme leiden tot een permanente ban. De redactie treedt niet in discussie over de reden voor verwijdering van een reactie, noch over een ban. Ongeldige e-mail-accounts worden geblokkeerd.

Abonneren op reactie(s)
Abonneren op
guest
17 Reacties
Meeste stemmen
Nieuwste Oudste
Inline Feedbacks
Bekijk alle reacties
Henny Keur
Henny Keur
5 jaren geleden

De mens is van God los en dat zal gevolgen hebben. Erger is dat men kennelijk ziende blind is. Geloven dat onze natuur geheel toevallig zo’n harmonieus geheel is gaan vormen op deze aarde en er tot nu toe geen spoor van vergelijking elders is gevonden, vraagt om een wel heel groot geloof. Ik heb dat niet en ben maar een kleingelovige, die het bestaan van een scheppende God aanvaard. Het is natuurlijk wel een keuze die de mens zelf moet maken. Een veel groter probleem is, dat de mens die meent, onderdeel en gelijk te zijn aan moeder natuur, er van overtuigd is, deze daadwerkelijk te kunnen aanpassen. U toont deze enorme vergissing ook in deze bijdrage duidelijk aan. De genoemde effecten zijn duidelijk en ook logisch. Immers het gesloten systeem binnen de gehele natuur, staat geen totale wijzigingen toe, hoogstens verplaatsingen met de daarbij behorende verstoringen van het functionerend geheel. Wetenschappelijk brengt u de gevolgen uitstekend in beeld en we mogen hopen dat de wijsheid mag terugkeren bij de mens, anders is hij reddeloos verloren, dat is zeker

EMK vissers
EMK vissers
5 jaren geleden

Als vissers zien wij de de laatste decenia de Noordzee veranderen , wij zien regelmatig half vergane bruinvissen in de netten , een bruinvissen zwemt gemakkelijk voor onze netten weg dus hebben de opgeviste bruinvissen een andere doodsoorzaak , uit TNO rapporten blijkt dat tijdens de aanleg van een windpark er door de schokgolf van het heien rot 1500 bruinvissen kunnen sterven , omdat er zonder geluidsgrens mag worden geheid zullen er nog meer slachtoffers vallen , dit waren onderzoeken van kleine windparken met 4 MW turbines en palen van 4 mtr deze worden nu opgeschaald naar 10MW en 10 mtr diameter turbinepalen, het negatieve effect zal alleen maar toenemen met alle gevolgen van dien voor het zeeleven. Het vreemde van het hele verhaal is dat natuurorganisaties zwijgen , zoals Greenpeace ,stichting de Noordzee en het WNF , waarschijnlijk hebben zij er belangen bij ?

ni28
ni28
5 jaren geleden

Elke actie van de mens heeft invloed op de natuur. Het gaat er om hoe groot het invloed is en hoe de natuur zich aanpast. Dat doet de natuur altijd, lijkt het maar in wezen bepaalt de natuur haar gang. Het is een voor de mens nog altijd onbegrijpelijk gang van zaken. Je kunt stellen dat wij het nooit helemaal zullen begrijpen. De veranderingen van het klimaat puur op de hoeveelheid CO2 op te hangen is te simpel en fout. Het zijn meer factoren die rol spelen in het geheel. De redding van de planeet zal niet door windmolens en zonnepanelen geschieden maar de stand van de planeet in het kosmische geheel en de gebeurtenissen die plaatsvinden. De werking van het binnenste van de aarde waar wij totaal geen invloed op kunnen uitoefenen bepaald wat op de oppervlak gebeurd. Niet de mens bepaalt maat de aarde. Wij zijn geëvolueerd tot tijdelijke bewoners en zullen ooit verdwijnen net als de dino’s deden. Door de denk vermogen van de mens kan deze mogelijk langer standhouden en dat is het. Het politiseren van het wetenschap helpt ons nog het minst.

Jubbe Feenstra
Jubbe Feenstra
5 jaren geleden

https://www.bibliotecapleyades.net/ciencia/ciencia_climatechange25.htm
The Butterfly effect.
Groene mensen voeren dit fenomeen vaak aan om hun gelijk aan te tonen. Maar over de door u beschreven effecten veroorzaakt door hun lievelings syndroom, de windturbine, hoor je ze ziet.
Wij zijn jaren geleden weggevlucht uit Duitsland omdat er 2 windturbines ons woongenot belaagden. (en gezondheid). Die waren misschien 100 meter hoog en stonden op 1300 mt. afstand. Instrumenten van de duivel zijn het.

J. Stuut
J. Stuut
5 jaren geleden

Uitstekend stuk. Zo zie je dat het “klimaatprobleem” niet door politiek of bedrijfsleven kan worden opgelost. Hun belangen liggen namelijk elders.
Daarnaast is de veroorzaakte afvalberg van de (te) vervangen molens ook nog een serieus probleem. Lees hiervoor: https://is.gd/VxJ1sn.

Cool Pete
Cool Pete
5 jaren geleden

Het klimaat verandert al miljarden jaren.

CO2 is 0.04 % van de atmosfeer.

Gas is een prima brandstof; de wereld-voorraden zijn gigantisch.
Zonne-energie functioneert, en staat voor grote verbeteringen.
Thorium m.s.r. kernenergie, kan binnenkort, een goede en grote energie-opwekker zijn.

Ronald van Tiggelen
Ronald van Tiggelen
5 jaren geleden

Die jacht op CO2 is volslagen imbeciel. Huidige niveau is gevaarlijk laag. Door de mens geproduceerde CO2 heeft nul effect op het klimaat. De politiek negeert de wetenschap, het klimaat zal de politiek blijven negeren.

Piet Karbiet
Piet Karbiet
5 jaren geleden

Hmm, moest ineens aan al die potvissen, walvissen, bruinvissen en dolfijnen denken die verward op onze stranden aanspoelen. Gebeurde dit 25 jaar geleden ook al? En in welke mate?

Jay
Jay
5 jaren geleden

Prima stuk, op wat kleine puntjes na. Lettie denkt tenminste wel na over wat anderen de “silver bullet” vinden.

Zodra een idee zich heeft genesteld in de bureaucratie als een te behalen doelstelling, zullen ambtenaren en visieloze politici er op in zetten, zonder verder kritische vragen te stellen. Het doel is immers duidelijk en de oplossing ook. De radartjes van de bureaucratie gaan draaien.. het is een machine. Het gebeurt op tal van onderwerpen als feminisme, de EU, migratie, multiculti en nu ook op ‘klimaat’.

Persoonlijk zou ik meer inzetten op nucleair, met name op Traveling Wave Reactor (Terrapower) en Molten Salt Reactor (bijv. met Thorium)..

trackback

[…] voor heilig te verklaren. Bovendien gaat het volplempen van land en zee met windmolens (die verstorend zijn voor flora en fauna) voorbij aan nieuwe wetenschappelijke ontwikkelingen op het gebied van […]

Hans
Hans
5 jaren geleden

Wel eens in het donker gefietst??? De dynamo tegen je voorwiel werd zo gloeiend heet dat je die niet meer kon aanraken, en dat voor een lampje van 2 watt!!!!! Al eens gekeken naar de giga koelradiatoren boven op de windmolen??
De ontwikkelde warmte gaat regelrecht de atmosfeer in!!!!

Jos Verstraten
Jos Verstraten
5 jaren geleden

1 rekenfout. Als je bovenlucht met onderlucht vermengd warmt het onderin op stel 0.7 graad maar bovenin koelt het af. Om dan te extrapoleren naar 30 jaar is 2 graden is onzin. Als onze voorouders hetzelfde hadden geredeneerd waren we nooit auto gaan rijden laat staan vliegen en had 80% van de bevolking nog boer geweest. Dat terzijde.
Moeder natuur heeft geen norm. Moeder natuur zorgt voor een veranderend evenwicht. Als je in die verandering niet mee kunt sterf je uit. Beperken van de klimaatimpact van menselijk handelen is puur uit lijfsbehoud. Na 2 wereldoorlogen, de koude oorlog , redden van de natuur,het volgende centrale punt het redden van onszelf. Waarbij wat we ook doen we altijd impact zullen hebben. Niets doen en gewoon doorbrassen is dat een optie?

Alexander Janknegt
Alexander Janknegt
5 jaren geleden

Erg interessant om te lezen ik hou me ook bezig met het ontwikkelen van Windturbine. En dit verhaal geeft me nog meer een lag op me gezicht, namelijk het ontwerp wat ik heb heeft al deze problemen niet. En maakt zelfs meer energie dan tot nu toe bekende windturbines 🙂 Ja ben zeker op de goede weg 🙂

Anton
Anton
5 jaren geleden

@Piet Karbiet
Omdat oceanen CO2 heel makkelijk opnemen en de heoveelheid CO2 aan het toenemen is, zijn de oceanen aan het verzuren. Dit heeft veel consequenties. Dit kan daar iets mee te maken hebben.
https://nl.wikipedia.org/wiki/Oceaanverzuring

Ardaan Walvis
Ardaan Walvis
5 jaren geleden

Wat mevrouw Verburg duidelijk laat blijken is dat ze voor dit opiniestuk uitsluitend op zoek is gegaan naar nadelen van windenergie – die er uiteraard zijn, dat wil ik hier geenszins ontkennen – om deze vervolgens op zeer insinuerende wijze te beschrijven. Helaas slaat ze hierbij ook nog een aantal keer de plank mis, al dan niet moedwillig. Het kan natuurlijk zijn dat dit haar tactiek is om de lezer een gevoel van angst voor windenergie in te boezemen. Het hellend vlak weet ze in elk geval met uiterst vaste voet te betreden.

Bij het beschrijven van de nadelen begint het al met een valse tegenstelling. Natuurlijk zijn er nadelen aan windturbines, “CO2-goeroes” beweren helemaal niet dat dit niet het geval is, evenmin is dit pas iets waar men recent achter is gekomen. Niet voor niets moeten er voor de vergunning en de bouw van windparken zeer uitgebreide onderzoeken worden uitgevoerd naar de verschillende mogelijke effecten op het milieu, en hoe deze effecten zo goed mogelijk kunnen worden gemitigeerd en/of gecompenseerd. Niet zelden leidt dit ertoe dat plannen voor windenergieprojecten moeten worden gewijzigd, in omvang gereduceerd of zelfs in hun volledigheid niet mogen worden gerealiseerd.

De stemming wordt er door mevrouw Verburg vervolgens goed ingebracht met schromelijke overdrijvingen als “verwoesting in het landschap”, “het enorme lawaai” en vogels en vleermuizen die zich “in groten getale” op de windturbines “te pletter” zouden vliegen. Toegegeven, niet iedereen vindt windturbines mooi, maar als je “verwoesten” opzoekt in het woordenboek vind je “totaal vernielen”, en “vernielen” op zijn beurt is “kapotmaken” of “onbruikbaar maken”. Dat is geen van allen aan de hand met het landschap als gevolg van de plaatsing van windturbines.
Verder maken windturbines inderdaad geluid. Dat is de reden dat er geluidsnormen bestaan voor windturbines, om zo te voorkomen dat te veel mensen hier last van kunnen ondervinden. In de praktijk betekent dit dat bij woningen in de omgeving van windturbines slechts een zeer beperkt geluid waarneembaar is, als dit al niet wordt overstemd door het geluid van de wind zelf. Van een “enorm lawaai” is zeker geen sprake.
Helaas zijn er ook soms slachtoffers te betreuren onder vogels en vleermuizen door windturbines. Het aantal slachtoffers valt echter in het niet bij het aantal vogels dat wordt gedood door wegverkeer, hoogspanningskabels of huiskatten.

Uit de conclusies die mevrouw Verburg trekt uit het artikel van The Guardian uit 2002 kan ik op mijn beurt concluderen dat ze geen kennis heeft van fysische transportverschijnselen of thermodynamica. (Toegegeven, ik vond dit tijdens mijn studie twee van de moeilijkere vakken). De beschrijving die ze geeft begint goed: windturbines zorgen er door hun rotatie voor dat luchtlagen achter de turbines met elkaar worden gemengd. Dit kan aan de grond lokaal inderdaad leiden tot een hogere (of lagere) temperatuur. Maar dit komt doordat er warmere (of koudere) lucht van een hogere luchtlaag naar de grond verplaatst. Niet omdat er spontaan ergens warmte ontstaat. Dat zou namelijk ingaan tegen de wetten van de thermodynamica (en bovendien in één klap het mondiale energieprobleem oplossen: gratis energie!).
De uitsmijter “En 0.7 graad in tien jaar mag dan minimaal lijken; in dertig jaar is dat al twee graden.” is ongetwijfeld bedoeld om in termen van “CO2-goeroes” te praten als het aankomt op klimaatverandering. Maar deze stelling is gewoonweg fout. Het gaat hier namelijk noch om een in de tijd toenemend effect, noch om een netto stijging van de temperatuur op (een klein stukje van de) Aarde.

Tot slot wil ik nog ingaan op het stukje over “Windoogst”. Het is inderdaad zo dat windturbines “wind oogsten”. De opgewekte elektriciteit komt immers ergens vandaan. In een windturbine wordt ‘kinetische energie’ (energie in bewegende materie, in dit geval de moleculen in de lucht) gedeeltelijk omgezet in elektrische energie. Hierdoor neemt de windsnelheid achter een windturbine af. Niemand ontkent dat dit gevolgen kan hebben voor het klimaat, en ik ben er ook groot voorstander van om hier meer onderzoek naar te laten verrichten. En laten we dan hetzelfde doen voor alle andere alternatieven die we hebben voor het opwekken van de gigantische hoeveelheden elektriciteit die we wereldwijd willen verbruiken. Op die manier kunnen we immers de beste afweging maken in de keuze voor de energiemix van de toekomst.
Blijven we lekker fossiel stoken met alle gevolgen van dien? Hoeveel zonnepanelen kunnen we wereldwijd eigenlijk neerleggen voordat de geabsorbeerde zonne-energie, die deels wordt omgezet in (rest)warmte, lokaal en mondiaal leidt tot al te grote stijging van de temperatuur? En kunnen we straffeloos enorme hoeveelheden warmte-energie winnen uit diepere aardlagen zonder bijvoorbeeld de bodem instabiel te maken en aardbevingen te veroorzaken?
Kortom: laten we niet een veelbelovende energiebron voor de toekomst uitsluiten, of proberen deze met drogredenen in een verdomhoekje te stoppen. Zeker niet zolang we nog geen betere en betaalbare alternatieven hebben die netto minder impact hebben op het milieu/klimaat.

Dick van Elk
Dick van Elk
5 jaren geleden

Moeder aarde reageert al ongeveer een eeuw op het verbranden van fossiele grondstoffen. De CO2 balans wordt daarmee ernstig verstoord. Het zo direct mogelijk omzetten van zonne-energie in een bruikbare vorm is in ieder geval beter dan doorgaan met nog meer CO2 in de atmosfeer door fossiel verbranden.
Moeder aarde zal ook hierop reageren. Het is verstandig om beide reacties tegen elkaar af te wegen.
O ja, nog even een vraagje in verband met de vogelslachtoffers: je hebt toch geen kat (2 miljoen vogelslachtoffers per jaar) en je rijdt toch geen auto (1,5 miljoen). Dat helpt enorm…

17
0
We zijn benieuwd naar uw reactiex
()
x