De intrinsieke hebzucht van Facebook
Er is behoefte aan een tegenkracht vanuit de gebruikers
Titelfoto: Facebook-topman Mark Zuckerberg getuigt voor het Amerikaanse Congres (10 april 2018) – foto: screenshot OpinieZ van Guardian New kanaal
Wat veel mensen nog steeds niet durven te accepteren is dat de onze eigen menselijke hebzucht de wortel is geweest van de bankencrisis tien jaar geleden. Wij, als consumenten, wilden hoge rendementen op onze bankrekeningen en pensioenen en dwongen impliciet banken om slimme trucs te verzinnen.
De bankiers verzonnen securisatiepakketten en wisten hierdoor zelf veel commissie te verwerven. De banken maakten ook veel winst en dus profiteerden de aandeelhouders er ook van. Een viervoudige hebzucht-cycle, zullen we maar zeggen. De samenvatting van de crisis is dat waar moraliteit ontbreekt in het handelen, uiteindelijk de rekening zal volgen.
Online bedrijven
Met deze hebzucht in het achterhoofd zou ik graag willen kijken naar online bedrijven, specifiek Facebook. Allereerst is er de globale machtconcentratie vanuit Silicon Valley. Slecht een handvol bedrijven bepalen de datastromen, absorberen de geconsumeerde internetminuten, verkrijgen de advertentie-inkomsten en bezitten onze privé-data. De voorbeelden zijn evident: Facebook, Google, Instagram, Snapchat, Apple, Twitter en Linkedin. Op dit moment spenderen we zo’n 5 jaar en 4 maanden van ons leven equivalent op deze platformen.
Misbruik
Het is natuurlijk evident dat als de macht zo geconcentreerd is, dat misbruik hiervan op de loer ligt. We hebben recentelijk het Facebook-Cambridge Analytica schandaal kunnen meemaken. Als een ware Mark Rutte had Facebook CEO Mark Zuckerberg echter zijn teflonpak aan tijdens de verhoren in het Congres. En kwam er met mooie praatjes mee weg.
Belangen
Er staat natuurlijk ook veel op het spel. Data is waardevoller dan olie wereldwijd en duidelijke regels ontbreken. In dit vacuüm zijn de winsten van Facebook in drie jaar van 3 naar 16 miljard dollar per jaar gegroeid en de beurswaarde ligt op dit moment bijna op 500 miljard dollar. En dus worden regels flexibel uitgelegd. Facebook “ontduikt” dus opnieuw actief de GDPR (privacy)-wetgeving door accounts op geselecteerde servers te verplaatsen.
Een laag dieper
Kijken we nog een laag dieper, dan komen we uit bij het business model van Facebook. Het overduidelijke primaire proces is dat advertenties verkocht worden en dat deze heel erg op maat gesneden kunnen worden voor bedrijven. Als je bijna alles van de consument weet (waar hij op vakantie gaat en wat hij eet, waar hij woont en met wie hij relaties heeft), dan kan je natuurlijk de ultieme aanbiedingen verstrekken.
Maar wat is hier eigenlijk aan de hand? Facebook verhandelt jouw persoonlijke data en verdient daar veel geld aan, in ruil voor het onderhouden van een platform waarop jij je leven kan delen. Ontegenzeggelijk is de waarde die Facebook aan de gebruikers verstrekt hoog en de gemiddelde consument heeft nou eenmaal een grotere behoefte aan “gluren bij de buren”, dan “bescherm je persoonlijke data”.
Alternatief
Deze vaststelling en acceptatie zijn echter gevaarlijk en onnodig. Het ideale model zou immers zijn dat je nog steeds kan kan gluren bij je buren (bij connectie), maar dat je eigen data wel beschermd zijn. Wat nodig is, is een online-democratie waarbij normale regels worden ontwikkeld waar gebruikers achter staan. Facebook laat gebruikers niet stemmen over de privacyregels, Facebook denkt alleen maar aan zichzelf. En binnen de huidige regels kan dit ook gewoon.
Hebzucht
Wat er ontstaat is een organisatie die, conform wensen van de aandeelhouders, over de rug van de klanten en gebruikers gaat voor haar ultieme en primaire doel: winstmaximalisatie. Doordat regels ontbreken en de mens maar moeilijk ontsnapt van zijn grote hoofdzonden, ontstaat hebzucht. Hebzucht om zoveel mogelijk geld binnen te graaien van adverteerders door maximaal informatie met hen te delen. En dat het moreel kompas van Zuckerberg en de zijnen zoek is, blijkt wel uit dit artikel uit de Washington Post.
Het goede doen
Uit dit artikel ontstaat een beeld Europe was ahead of us, dat Facebook pas interne privacyregels aanpast op het moment dat externe overheden optreden. Het vergelijk dringt zich op dat op het moment dat niemand tegen je zegt dat “stelen niet goed is”, je gewoon door blijft stelen. Maar op het moment dat er regels worden gemaakt rondom gewetensvragen, schrikt de organisatie en wordt men compliant. Er is geen zelfregulering, deels gedreven door de vrijheidsgedachte van Amerika. Maar als dit de cultuur is van het bedrijf, dan maak ik mij als gebruiker ernstige zorgen. Het ontbreekt intern volledig aan normale checks and balances om het bedrijf op de juiste route te houden. Dit in combinatie met de enorme belangen en machtsconcentratie leidt tot een gevaarlijke cocktail.
Online democratisering
Historisch gezien is het vrij logisch wat er aan het gebeuren is. Het internet begon als een anarchie, waarna de commercie het heeft overgenomen en wereldwijd we voordelen wisten te halen in nieuwe manieren van zaken doen. Daarbovenop is een sociale laag gekomen van communicatie tussen gebruikers. De meest logische stap die nu moet volgens op het internet is dat gebruikers zich wereldwijd gaan verzamelen op een democratische manier om zo een tegenkracht te gaan vormen tegen de machtspartijen. Dit kan in het groot, maar ook nationaal.
Pakketdienst
Want waarom zouden we eigenlijk Bol.com willen laten weten waar we wonen? De aankoop uit de webshop en de levering kunnen losgekoppeld worden via een sleutel, zodat Bol.com weet wat er besteld is, de pakketbezorger weet dat er een pakket ergens bezorgd moet worden en de informatie van gebruiker blijft privé.
Deze verandering en machtsafbraak van overheden en grote online bedrijven zal gepaard gaan met enorme strijd. Power to the people, laat de democratisering online beginnen!
Persoonlijk naschrift: Na bijna een half jaar in de luwte, heb ik besloten om af en toe weer een artikel te gaan schrijven. De reden is dat ik tot rust ben gekomen, de Nederlandse Leeuw compleet afgerond is en dat ik nog steeds af en toe emails krijg van mensen met de vraag wanneer ik weer ging schrijven. Ik ben vooralsnog niet actief op social media, maar reacties per email kunnen natuurlijk altijd!
Over de auteur
Recent gepubliceerd
Politiek Internationaal2023.05.21Bilderberg-conferentie symboliseert gestage neergang van het Westen
Politiek Nederland2022.12.31We hebben een laf kabinet dat geen enkel probleem durft op te lossen
Economie2022.10.06Remkes’ mislukte zoektocht naar de stikstofsleutel
Economie2022.05.17Vastgelopen stikstofdossier verdient nieuwe start
Toch zijn er natuurlijk ook nog gewoon mensen die Facebook links laten liggen,en Twitter etc, evenzo.
Mooi dat u weer van zich laat horen.
(beste Rutger – welkom terug in het publieke debat)
bij het onderwerp – je noemt alleen het “op een democratische wijze” tegenmacht organiseren. Ik mis daarbij elke uitwerking.
Ik denk aan andere bouwstenen: avg lijkt me aan goede stap voor wat de overheid kan doen. Voeg daar nou eens vpn technologie aan toe. Zou je dan al niet een aardig eind zijn?
Je kan dus al wel anonimiseren, maar het is alleen vrij duur.
Verder zou ik graag zien dat we er aandacht aan besteden in het onderwijs. Wij hebben nog andere tijden gekend. Maar, de jeugd? We voeden hele generaties kinderen op die niet beter weten dan dat ALLES wat ze doen en schrijven ergens wordt vastgelegd. En dat gaat gedrag beinvloeden… minder vrije mensen creeeren, ben ik bang.
mmm, dat is vreemd, ik zal het laten uitzoeken. Overduidelijk niet de bedoeling.
Dank voor uw reactie. Jammer genoeg werkt het nog niet. Als ik http://www.daavit.nl typ kom ik automatisch op daavit.com terecht, met de waarschuwing niet te openen want onveilige website. Mijn virusprogramma is f-secure, standaard meegeleverd bij een xs4all pakket. Voor nu laat ik het even zo. Na ongeveer een week ga ik het nog eens proberen.
Het is http://www.daavit.com of http://www.daavit.nl
Niet alleen de schending van privacy en het verhandelen van gebruikers is een probleem denk ik. Het feit dat vooral conservatievere geluiden en normale kritiek, feiten en beelden die bepaalde groepen niet bevallen door facebook, twitter enz. gecensureerd worden verhindert een noodzakelijk maatschappelijk debat, en kan onder andere ook verkiezingen beïnvloeden.
Zojuist heb ik in een artikel op een andere website gelezen dat u bezig bent met een initiatief om tot een advertentie- en censuurvrij internet te komen. Er werd verwezen naar de website daarvit.com voor meer info. Helaas geeft mijn virusscanner daarvan de melding: “geblokkeerd als schadelijke website”. Is er misschien ergens anders informatie voorhanden?