De democratie wordt steeds meer platgeslagen
Het is tijd voor echte politieke vernieuwing
Foto: referendumdebat Tweede Kamer - screenshot OpinieZ Beeld Tweede KamerHet woord democratie kent twee delen: dèmos dat ‘volk’ betekent en kratein dat ‘heersen’ betekent. Een democratie is dus letterlijk een volksheerschappij. Democratie kent rechtstreekse en representatieve versies.
Indirecte democratie
In rechtstreekse democratieën kan het volk bestuurders kiezen en oordelen vellen over wetsvoorstellen. In representatieve varianten kunnen slechts een beperkt aantal bestuurders gekozen worden. De rest wordt benoemd. Deze bestuursvorm kennen wij in Nederland sinds 1848. Het is een indirecte, ondoorzichtige vorm van democratie die veel ongenoegen wekt bij de bevolking. De eerste vernieuwing sinds 1848, het in 2015 ingevoerde raadgevend referendum, werd afgelopen donderdag al weer ten grave gedragen. Politieke partijen die democratische vernieuwingen voorstaan worden tegengewerkt en onderdrukt. Alle aspecten van onze democratie raken verlamd. Is onze democratie ziek of aan het flatlinen?
Verzuiling
Open discussies en inhoudelijke debatten zijn belangrijk voor een democratie. Ze worden genoeg gevoerd, maar open en inhoudelijk zijn ze niet meer. Ze zijn gereduceerd tot verbale gevechten waarbij degene die de meest vileine punch lines levert, ondersteund door klap- en juichvee om de tegenstander de mond te snoeren, wint. Sterker, als je als politicus iets niet wilt horen kom je gewoon niet opdagen. Zoals onlangs in de Eerste Kamer waar een PVV-senator over asielproblemen sprak voor een lege zaal.
Externe organisaties die debatten organiseren en leiden hebben allerlei status quo en media belangen. Hierdoor zijn debatten niet altijd evenwichtig. Debatten en discussies reflecteren echter wel op de werkelijkheid in Nederland: de polarisatie en allergie jegens elkaar. De samenleving raakt (opnieuw) in verzuiling. Zo blijkt wel uit het ‘verbond’ dat linkse partijen in Rotterdam sloten met NIDA. Elkaar uitsluiten voordat de stembussen nog maar zijn geopend is democratie op z’n zwakst. Als we onze democratie willen herstellen moeten we toch echt proberen om debatten te voeren zonder klap- en juichvee, elkaar niet voor de verkiezingen alvast uitsluiten en proberen weer naar elkaars standpunten te luisteren.
Weggegeven soevereiniteit
De grondwet van 1848 legde de basis voor onze huidige representatieve democratie. Zo is de Koning niet meer verantwoordelijk voor het beleid, maar de ministers. Daarnaast konden de leden van de Tweede Kamer gekozen worden. Dit was een mooie eerste stap, maar 170 jaar later zijn we klaar voor de volgende stap. De beginnende bestuursbetrokkenheid die de burgers toen is geboden had zich in 170 jaar tijd moeten uitbreiden en versterken. Alle initiatieven om de burger een stem te geven zijn echter gefrustreerd.
Onze staatssoevereiniteit wordt weggegeven aan organen als de VN, het Europese Hof en de Europese Unie. De EU-begrotingscommissaris Oettinger wil dat iedere Nederlander 40 euro extra gaat betalen. Momenteel is Nederland al koploper in betalingen naar de EU. De Nederlandse burger is een perssinaasappel geworden voor de EU-citruspers en met een minister-president die een baan in Brussel ambieert perst Brussel nog even door. Waarom blijven we stemmen op partijen die ons dienaren maken van ‘verlichte despoten’? Waarom hebben wij in vredesnaam als enige land ter wereld in onze grondwet vastgelegd dat internationale verdragen uitgaan boven nationale wetten?
Rechtstreekse democratie
Veel mensen die belangrijke beslissingen nemen zijn een League of Shadows voor ons. We vertrouwen belangrijke besluiten toe aan mensen die wij niet kennen en niet kunnen kiezen. Een orgaan als de Eerste Kamer die nota bene wetswijzigingen tot stand kan brengen is nagenoeg onbekend bij de bevolking. De soevereine macht moet terugkomen bij de burgers. De Nederlandse burger moet niet alleen direct leden voor de Tweede Kamer en gemeenteraad kunnen kiezen, maar ook leden voor de Eerste Kamer, ministers, burgemeesters, commissarissen en de minister-president. Bovendien zouden burgers een stem moeten hebben in belangrijke wetgeving of wetswijzigingen.
Afschaffing referendum
Even leek het raadgevend referendum een eerste stap naar een rechtstreekse democratie te worden. Maar nadat het volk een keer gesproken had is het alweer vermoord. Het zou een ‘halve maatregel’ zijn en de opkomstdrempel lag te laag. De argumenten voor het afschaffen van het raadgevend referendum zijn net zo wanstaltig als het huidige kabinet zelf. De coalitie vindt het prima dat D66 een donorwet doorvoert en de referendumwet afschaft, want zo blijft de besluitvorming in de eigen aristocratische kring, een groepje van zo’n 30.000 bestuurders.
Minachting
Als raadgevende referenda een ‘halve maatregel’ zouden zijn waarom komt er dan geen bindend referendum? Natuurlijk komt dat er niet! Een bindend oordeel als zelfs luisteren naar een advies van de bevolking al te veel gevraagd is? Het moge duidelijk zijn dat het kabinet en de minister er namens zichzelf zitten. Partijen als D66, VVD en CDA zien zichzelf als verheven vertegenwoordigers die het beter weten dan het slecht geïnformeerde volk. Kiezers maken bij nader inzien altijd ‘de verkeerde keuzes’. De minachting voor de kiezer is totaal! Zijn verkiezingen dan ook niet nodig? Oh, maar dan gaat het opeens om die befaamde zetels en dan is uw stem ineens wel belangrijk. Niet verwonderlijk dat veel jongeren niet meer stemmen.
Forum
Het Forum voor Democratie is een partij die het deksel wil lichten van deze ondemocratisch beerput. De partij wil meer rechtstreekse democratie en afrekenen met ondoorzichtig bestuur, het zogenaamde kartel. Deze nieuwe politieke beweging wordt door de seniore politieke grootmachten in het kabinet gehekeld en door het slijk gehaald.
Wat zij niet lijken te begrijpen is dat zij deze nieuweling zelf hebben gecreëerd. Jarenlang hebben de gevestigde partijen de conservatieve tak in de politiek onderdrukt. De VVD (voor het zesde jaar op rij uitgeroepen tot de meest corrupte partij in Nederland) heeft haar eigen conservatieve vleugel afgesneden. Partijen als D66, PvdA, SP en GroenLinks hebben hun ooit redelijke standpunten gereduceerd tot emotionele, halfbakken argumenten en zijn niet in staat tot echte vernieuwingen.
Oligarchie
Rita Verdonk kreeg geen kans bij de VVD en faalde met haar eigen partij. Wilders is weliswaar de tweede partij van Nederland, maar wordt genegeerd en buitengesloten. Fortuyn heeft zijn werk door een kogel van een linkse activist niet kunnen voltooien. Kan de politieke baby FvD wellicht het tij keren voor ‘conservatief Nederland’? Nederland is niet zo democratisch als zij zich voordoet. Nederland is eerder een oligarchie vermomd als ‘democratie’. Democratische vernieuwingen worden al geaborteerd voordat zij geboren kunnen worden of worden aangevallen en vervolgens zwaar gewond achtergelaten.
Het goede nieuws? Het is geen 1848 meer. Er is een nieuwe generatie volwassen aan het worden met idealen die niet per se rijmen met die van de gevestigde politieke orde of met die van “progressief Nederland”.De zaden zijn geplant en ze kiemen…
Onze democratie is aan het flatlinen. Start de reanimatie!
© OpinieZ.com 2018. U kunt dit artikel delen via de knoppen onder de advertenties.
De OpinieZ-artikelen van Pamela Pinas (volg 
@drsphenomenal) vindt u 👉🏽 HIER 👈🏽
Over de auteur
Vergeet niet dat bij het Oekraine-referendum de overheid en de EU alles uit de kast haalden om de uitslag te beinvloeden en de opkomst laag te houden; de NPO roeptoeterde dat het maar om een handelsverdragje ging en te ingewikkeld voor de mensen, er waren beduidend minder stemlokalen, weinig tijd, de Minister President had het over een ‘internetachtige constructie’ politici wilde niet meedoen aan lokale debatten etc. Niet echt veel overtuiging om er een succes van te maken. De opkomst was hoog genoeg, dus niet achteraf de regels veranderen. Bij de lage opkomst voor de verkiezingen voor het EP is dit nooit een argument geweest voor het partijkartel. Ook verwarring zaaien over de motieven om tegen het verdrag te stemmen was vals van de overheid. Moet je anders in de toekomst je stem voor een bepaald Kamerlid ook gaan motiveren? En vervalt je stem dan bij een ‘verkeerde’ motivering ..?
Interessant artikel, maar je trekt wel erg makkelijk conclusies.
De vraag die je moet stellen is of een referendum een goed, valide instrument is om ‘het volk’ te laten ‘heersen’. Ik zeg niet dat ik voor of tegen (raadgevende) referenda ben. Maar ik zie drie redenen waarom dat misschien niet het geval is:
1) het is in ieder geval opvallend dat nog geen 1/3 van het ‘volk’ zijn stem uitbracht in het enige raadgevend referendum dat we voorlopig zullen meemaken. De uitkomst daarvan zegt dan ook vrijwel niets over wat ‘het volk’ wil.
2) ik heb zelf gestemd tijdens dat referendum, maar wist ik goed waar ik op stemde? Als ik niet weet waar ik op stem, ‘heers’ ik ook niet daadwerkelijk: dan is het meer een soort gokken of een soort achternalopen van demagogen. Dat heeft niets te maken met ‘minachting’ voor het volk, maar is meer een erkenning van de complexiteit van de politieke realiteit (en zeker de geopolitieke realiteit).
3) een referendum waarin een ja of nee-vraag wordt gesteld, doet misschien geen recht aan wat het volk wil. Misschien wilde het overgrote deel van het volk geen volledig ja of nee stemmen. Die opties (tot nuance) zijn er niet in een referendum (ze zijn heel moeilijk in een referendum te vatten).
Ik ben het volledig met je eens dat onze democratie beter kan en moet. Maar dat er in 170 jaar niets is veranderd, is natuurlijk niet waar. Zo was er in 1848 nog geen stemrecht voor vrouwen…
De vraag is: hoe zorgen we ervoor dat onze politici doen wat het ‘volk’ wil. Een referendum is daarvoor een instrument, maar dat instrument kent substantiële beperkingen.
Als eerst bedoel ik dat er vrijwel niets is gedaan om een voortgang naar een meer rechtstreekse democratie te stimuleren. Er staat nergens dat er helemaal niets is veranderd. Ik heb het niet over allerlei aanpassingen tussendoor, want die zijn er genoeg. Het gaat puur over de ontwikkeling naar een directe vorm van democratie.
Mbt de drie punten die u terecht stelt als beperkingen van een referendum kunnen aanpassingen gemaakt worden. 1. de opkomstdrempel voor referenda kan verhoogd worden. 2. inlezen en kennis vergaring kunnen nooit helemaal gemonitord worden en ik denk dat gebrek aan kennis of inlezen vaker te wijten is aan luiheid dan aan gebrek aan kennis. Niet iedereen leest zich volledig in wat betreft verkiezingsprogramma’s van partijen tijdens de Tweede Kamer verkiezingen of de gemeenteraadsverkiezingen. Is dat dan ook maar een reden om die af te schaffen? Ik vind het (vooral in de huidige maatschappij met grotere en snellere informatiestromen) juist minachting naar de ‘doorsnee burgers’ toe, om te stellen dat zij complexe geopolitieke verhoudingen toch niet zullen snappen. 3. Antwoord opties voor referenda kunnen aangepast en/of vermeerderd worden.
Uiteraard hebben referenda beperkingen, maar die kunnen aangepast worden. Weggooien was naar mij idee een overhaastig besluit.
Geweldig goed artikel. Heel inzichtelijk en ook zeer leerzaam.. Dank je wel Pamela.
Buitengewoon interessant artikel. Het roept op tot verder nadenken. We zijn inderdaad beland in een situatie, waarbij de tegenstellingen tussen bevolking en bestuurders dusdanig zijn vergroot, dat er geen herkenning meer is, maar vooral ook geen erkenning. De samenleving is op drift en de stuurlui zijn stuurloos, want het schip reageert niet meer op de commando’s.
Prima analyse, brede insteek, goed geschreven ook. Dank u mevrouw Pinas.