Juncker’s gedram veroorzaakt dubbele scheuring in EU
Migratie en monetair beleid verdelen de EU
Sinds de recente State of The Union-speech 2017 van Juncker is het duidelijk: hervorming van de EU staat wat hem betreft niet op de agenda. Het motto van de voorzitter van de Europese Commissie (EC) is simpelweg: meer EU. De EU wordt bedreigd door twee schisma’s: tussen Noord en Zuid over het monetaire beleid en tussen Oost en West over migratie. Hoe moet dat nu verder?
Titelfoto: Jean-Claude Juncker by EU2017EE Estonian Presidency is licensed under CC BY 2.0
Deze week was ik vereerd door een tweet van Thierry Baudet naar aanleiding van mijn blog over de geschiedenis van de EU en haar voorlopers. Daarin gaf ik richtingen aan waarin de EU zich kan ontwikkelen: federaal, confederaal of gewoon weer een losse verzameling natiestaten na een serie exits.
Mooi stuk van @jangajentaan over de EU. Alleen hij vergist zich in mijn ogen in de vermeende hervormbaarheid ervan. https://t.co/NQZFNwScQu
— Thierry Baudet (@thierrybaudet) September 12, 2017
Die drie richtingen zijn van belang, omdat hiermee aangegeven wordt dat de kwestie van de EU niet geschikt is voor een binair referendum (erin of eruit), aangezien er meerdere wegen zijn naar Rome.
Strijd
We zien nu in de EU een strijd tussen centralen (federalen) en decentralen (confederalen). Daarbij maken Frankrijk en Duitsland zich op om de EU na de herverkiezing van Merkel een zet te geven in federale richting. Er komt als het aan deze landen en de EC ligt een gemeenschappelijke minister van Financiën voor de eurozone. Ook wil men gedeelde investeringen en gedeelde sociale voorzieningen. Tevens wil de EC een Europees IMF (met meer bevoegdheden) en een gemeenschappelijk asiel- en migratiebeleid, zo bleek gisteren uit Juncker’s State of the Union.
Schisma
Wat betreft de gedwongen opname van asielzoekers worden door Brussel nu al sancties in het vooruitzicht gesteld voor landen die niet mee willen werken aan herverdeling van asielzoekers, zoals de Visegrad landen. Hen wacht straf van supercommissaris Frans Timmermans. Taferelen die aan de USSR doen denken. Het is niet ondenkbaar dat hierdoor een schisma zal ontstaan in de EU.
Welke hervorming?
Hoe moeilijk het is om enige helderheid te krijgen in het EU-debat blijkt wel uit het gebruik van de kreet hervorming. Iedereen roept dat de EU hervormd moet worden. Natuurlijk moet dat, veranderingen in de wereldeconomie dwingen daartoe. In zijn eurosceptische boek Zielloos Europa schreef Pim Fortuyn twintig jaar terug al dat er hervormd moet worden, vooral op het niveau van de landen. We moeten dus onderscheid maken tussen hervormen van de lidstaten en hervormen van de EU zelf. Bij het laatste is de vraag in welke richting we de EU willen hervormen: federaal, confederaal of gewoon een verzameling vrije staten?
Defensie
Me realiserende dat het een tamelijk futiele exercitie is – want wie ben ik? – hier in het kort mijn ideale EU. Op een aantal vlakken denk ik dat de samenwerking juist geïntensiveerd moet worden. Ik denk dan vooral aan het bewaken van de buitengrenzen op basis van ‘Australisch’ Sovereign Borders-beleid. Ook op het gebied van Defensie moet de samenwerking geïntensiveerd worden, wat echter niet hoeft te betekenen dat er een EU-leger komt. Wel moeten we onder ogen zien dat de Amerikaanse defensieparaplu niet eeuwig stand zal houden en dat de EU-lidstaten elk afzonderlijk te klein zijn, gezien de geopolitieke bedreigingen (Turkije, Midden-Oosten en de Russische beer). Nauwe samenwerking op defensiegebied is volgens mij essentieel voor het overleven van een vrij Europa.
Migratie terug naar de lidstaten
Zoals eerder aangegeven op OpinieZ zou ik wat betreft migratie de EU juist decentraler willen zien. Laat de lidstaten over hun eigen migratiebeleid gaan en zelf besluiten wie ze asiel willen verlenen. Door deze stap kan een schisma worden voorkomen tussen Oost- en West-Europa. Onbegrijpelijk dat men dit niet inziet in Brussel en steeds een destructieve ramkoers blijft varen.
Monetaire flexibiliteit
Tenslotte het monetaire deel; de meest complexe hervorming. Te complex om hier uitgebreid te behandelen. Ik zal daarom volstaan met te herhalen dat een gemeenschappelijke munt voordelen heeft. Maar in een muntunie van 19 verschillende landen met verschillende economische cycli een zekere monetaire flexibiliteit onmisbaar is. Dat wil zeggen dat met name de zwakkere lidstaten in de eurozone hun wisselkoers en rente moeten kunnen aanpassen in geval van economische crisis of andere schokken.
Zonder monetaire flexibiliteit wordt de EU een transferunie, waarin het Zuiden de welvaart van het Noorden opzuigt. Hiervoor zijn verschillende oplossingen (parallelle munten, TMS, Neuro/Zeuro, euro-holiday, etc). Wat de beste oplossing is moet onderzocht worden, maar tot nu toe voelt de EU daar niets voor.
Intergouvernementeel model
Langs deze lijnen komen we dus uit op een confederale of decentrale EU, met uitzondering misschien van nauwere samenwerking bij de bewaking van de buitengrenzen. Er kan dan volstaan worden met het intergouvernementele besturingsmodel. De EC en het Europees Parlement kunnen dan veel kleiner worden of mogelijk zelfs worden afgeschaft.
In slaap gesust
De economische groei in de eurozone waarvan vooral Duitsland en Nederland profiteren is kunstmatig, want te danken aan Draghi’s geldpers (60 tot 80 miljard euro per maand via het ECB-opkoopprogramma). Dit beleid leidt tot gevaarlijke zeepbellen op huizenmarkten en aandelenmarkten. Het sust ons in slaap. Mede daarom is er nu weinig enthousiasme in Nederland voor een discussie over de toekomst van de EU en de euro. Alles gaat toch goed? Ja, in Nederland wel, in ieder geval tot de volgende aandelencrash of inflatiegolf. Het rommelen zal beginnen in het Zuiden.
Twee schisma’s
Oplossingen zoals hierboven aangegeven zijn denkbaar, maar de EU-elite houdt vooralsnog vast aan de eigen tunnelvisie. Het monetaire spanningsveld zal alleen maar toenemen nu Jean-Claude Juncker heeft aangekondigd dat de euro verplicht doorgevoerd wordt in alle EU-lidstaten. Zelfs het keurige Duitse liberale blad Die Welt noemt dit völlig absurd.
Ook wat migratie betreft wordt het spanningsveld steeds groter. De grote vraag is wat deze EU-elite bezielt om het federalisme steeds maar verder door te drukken. Dit terwijl een meerderheid van de lidstaten én van de burgers vindt dat de Europese integratie best een aantal tandjes minder kan. Zeker nu we leven op de rokende puinhopen van het EU-migratiebeleid en het gevaar van massale ontwrichting door de eenheidseuro permanent op de loer ligt.
Ik blijf hopen dat de EU-elite bijtijds bij zinnen komt. Want Europa is mij lief.
Over de auteur
- Amsterdammer in Rotterdam, blogger, schrijver van e-books, voetbalvader, Volvo 940 rijder, in het dagelijks leven Recruitment / Human Resources Consultant.
