Hoog tijd voor erkenning Armeense Genocide

Het is 102 jaar geleden dat in Turkije de Armeense Genocide begon, waar tussen de 600.000 en 1,5 miljoen mensen de dood vonden. De volkerenmoord op de christelijke Armeniërs, Assyriërs en diverse andere volkeren vond plaats tussen 1915 en 1923. Deze gebeurtenis wordt dan ook beschouwd als één van de ergste massale slachtpartijen in de geschiedenis van de mensheid.

Hoe zat het ook al weer?
In 1909 was de militaire groepering ‘Jonge Turken’ in het overwegend islamitische Ottomaanse rijk aan de macht gekomen na een staatsgreep. In eerste instantie werkte deze groepering samen met Armeense politieke partijen. Toen de Armeense christenen in 1913 echter hervormingen wilden en daarvoor steun kregen van de buitenlandse mogendheden Rusland, Engeland en Frankrijk, werd die inmenging door de ‘Jonge Turken’ als een bedreiging gezien. Zij vreesden de afbrokkeling van het Ottomaanse Rijk. Het leidde tot een vertrouwensbreuk en later tot het begin van etnische zuiveringen, waar het Armeense volk het voornaamste slachtoffer van werd. Na de Eerste Wereldoorlog stortte het Ottomaanse rijk in elkaar. In 1923 werd de Turkse republiek uitgeroepen door Kemal Atatürk. Sindsdien heeft Turkije altijd veel nadruk gelegd op de grootsheid van het Turkse volk. Daarbij horen geen misdragingen en dus is het zwarte verleden lange tijd verzwegen.

Duitsland
Maar waarom erkent Nederland de Armeense genocide dan niet? Wetenschappers hebben veelvuldig geconcludeerd dat er sprake is geweest van een volkerenmoord, maar toch erkent bijna geen enkel democratisch land die. De angst voor de Turkse reactie schijnt er bij Westerse politici diep in te zitten. De Duitse Bondsdag heeft pas op 2 juni 2016 (!) een voorstel aangenomen om de Armeense genocide als zodanig te erkennen. Dit leverde gelijk felle kritiek op vanuit Turkije, waar het zelfs wettelijk verboden is om van de Armeense genocide te spreken. De Turkse ambassadeur werd direct uit Berlijn teruggeroepen. En de diplomatieke storm hierover is nog lang niet voorbij. Ook de VS heeft tot dusver een erkenning niet aangedurfd.

Nederland
Tot op de dag van vandaag loopt ook ons kabinet op eieren en spreekt uitsluitend over ‘de kwestie van de Armeense genocide‘, in plaats van over ‘de Armeense genocide’. Deze bewust gekozen juridische formulering lijkt een klein verschil te maken, maar de symboliek ervan is levensgroot. Op 1 april 2015 werd de motie-Beertema – waarin het kabinet werd opgeroepen expliciet te spreken over ‘de Armeense genocide’ – verworpen door een Kamermeerderheid van VVD, PvdA en (uiteraard) de fractie Kuzu/ÖztUrk. Het moge duidelijk zijn dat het Nederlandse kabinet en regeringspartijen bang zijn voor een heftige reactie van Turkije.

Als deze motie nu opnieuw in stemming zou worden gebracht, is er – althans op papier – een meerderheid voor in de Kamer te vinden. PvdA en VVD zijn ingestort resp. teruggelopen qua zetelaantal en daarnaast heeft de PvdA ook nog aangegeven voorstellen van de PVV op de inhoud te gaan beoordelen en het cordon sanitaire om de PVV te verbreken.

Chantage
Er leven veel vragen over de intenties van Premier Rutte bij de rellen in Rotterdam tijdens het weekend voor de verkiezingen. Was het echt leiderschap of heeft Rutte deze escalatie gebruikt tot eigen voordeel in het zicht van de Tweede Kamerverkiezingen? Het wordt hoog tijd om te kijken of het kabinet opnieuw het lef heeft om de woede van Turkije te trotseren als de Armeense genocide door het parlement wordt erkend.

Burgerinitiatief
Het is na ruim een eeuw doofpotterij hoog tijd om te stoppen met deze geschiedvervalsing. Nederland loopt in de wereld immers altijd voorop als het gaat om het aan de kaak stellen van schendingen van mensenrechten. Om de politieke partijen in Den Haag een gezond zetje in de rug te geven, is er een burgerinitiatief opgestart. Doel is de Kamer aan te moedigen de erkenning van de Armeense genocide opnieuw te agenderen. De Nederturken mogen deze week stemmen voor het referendum over het vergroten van de macht van Erdogan. Het lijkt me heel rechtvaardig als ook Nederlanders een proteststem uitbrengen. Daarvoor kunnen zij deze petitie voor de erkenning van de Armeense genocide tekenen.

==============================================================
Titelfoto: 94th Anniversary of the Armenian Genocide by Arev G is licensed under CC BY 2.0
==============================================================

Over de auteur

Rutger van den Noort

Bedrijfskundige, publicist, ondernemer.

Recent gepubliceerd

Archief

• Klimaat en Milieu17 september 2023Hoezo piekbelasters? Harde stikstofmetingen tonen falen overheidsbeleid aan
• Politiek Internationaal21 mei 2023Bilderberg-conferentie symboliseert gestage neergang van het Westen
• Politiek Nederland31 december 2022We hebben een laf kabinet dat geen enkel probleem durft op te lossen
• Economie6 oktober 2022Remkes’ mislukte zoektocht naar de stikstofsleutel