Hoe Pokémon onze wereld verandert
De hele dag worden we bewust gestuurd door onze omgeving. Dat is natuurlijk helemaal niet nieuw: fietspaden zijn niet voor niets rood, agenten hebben niet voor niets een uniform en over logo’s van bedrijven wordt jaren nagedacht om mensen zoveel mogelijk te laten kopen. Ik hoef u ook niet te vertellen dat supermarkten hun product placement in den treure hebben doorontwikkeld en u vooral als een lopende bankrekening zien.
Beïnvloeden
We worden beïnvloed in ons bewustzijn en onbewustzijn en dat weten we eigenlijk allemaal. De digitale revolutie brengt ons ook zogeheten persuasive technology: technologie die ons gedrag beïnvloed. Het aardige van de digitale wereld is dat zij zichzelf continu kan verbeteren. Werkt iets niet zo goed, dan past het systeem zich automatisch aan. Algoritmen verbeteren zichzelf. Dat biedt enorme kansen voor bedrijven (en overheden) om u nog meer bewust en vooral onbewust te beïnvloeden.
Afgelopen week zag ik een experiment waarin een heel vriendelijk ogende robot (denkt u aan een roze mensachtige robot met een mooie glimlach) rustig naar een groepje mensen rijdt. Op het moment dat de robot vlakbij komt, lopen mensen naar de robot toe en gaan er vanuit dat de robot heel vriendelijk is. De robot biedt een drankje aan en uit een luikje komt een glaasje water. Met gif. Niets is wat het lijkt.
Augmented Reality
Het voorgaande voorbeeld is wat extreem, maar het illustreert hoe (simpele) technologie ons voor de gek kan houden. Minder duidelijk is hoe online omgevingen ons gedrag beïnvloeden. Grote commerciële websites zijn er op ingericht om door allerhande nudges zoveel mogelijk uw gedrag te beïnvloeden. En als Tony Blair met z’n Behavourial Insight Team de mogelijkheden van nu had, zouden er wellicht nog wel mensen op Labour hebben gestemd…
De meeste invloed van technologie ontstaat op het moment dat werkelijkheid en onwerkelijkheid met elkaar worden vermengd. Augmented Reality is daarvoor het een goed middel: een laagje digitale wereld over de echte wereld heen. Die technologie was tot op heden nog niet erg geavanceerd en vooruitstrevende bedrijven als Layar (nu onderdeel van Blippar) of Google met Google Glass slaagden er niet in om op grote schaal consumenten te bereiken. Pokémon GO doorbreekt dat en naar mijn verwachting is dit slechts het begin. De analoge wereld zal voor veel mensen nooit meer hetzelfde zijn nu de digitale laag is toegevoegd.
Bedrijven
Nintendo is er met Pokémon in geslaagd om op (bizar) grote schaal mensen Augmented Reality te laten gebruiken. Miljoenen mensen zijn op zoek naar digitale toverdieren die zich verstoppen in de “echte” wereld. Dit betekent dat Nintendo eenvoudig kan bepalen waar ze mensen heen stuurt.
Een voor de hand liggend business model is natuurlijk om bepaalde locaties te veranderen in een Pokémon Gym of een Pokémon Stop. Ook kan Nintendo vrij eenvoudig extra (of zeldzame) Pokémons naar een locatie sturen. Het is een kwestie van tijd tot bedrijven hiervoor (fors) gaan betalen. Deze beïnvloeding is, denk ik, nog redelijk bewust, veel mensen zullen hier mee om kunnen gaan.
Wat onbewuster kan de digitale wereld nog veel meer beïnvloeden. Wat zijn straks de “goede” teams en wat zijn de vijanden? Welke gebouwen zijn “veilig” en welke niet? Krijg je straks landenteams of mogen minderheden ook een eigen team? Worden christelijke en islamitische feestdagen gevierd? Hoeveel geweld is normaal? Mag iedereen een wapen ter verdediging? Allemaal keuzes die niet democratisch worden gemaakt.
Maar ach, het is een spel.
Nu nog wel.
Over de auteur
- Vraagt zich vooral dingen af en verwondert zich over technologie, innovatie en samenleving. Werkt bij een overheid.
Recent gepubliceerd
Economie18 mei 2019Straks deel je al je bankgegevens voor een Pizza Pepperoni
Innovatie&Techniek20 februari 2019Drie basisregels voor gebruik sociale media
Economie4 januari 2019We moeten weer dijkenbouwers worden met ambitie en visie
Migratie5 september 2018De Mensenleven Indicator