Forse renteverhoging door ECB is zeer nadelig voor Nederland

Remedie tegen hoge inflatie zorgt voor koopkrachtdaling

Titelfoto bij artikel Forse renteverhoging door ECB is zeer nadelig voor Nederland Maarten spil opiniez

Foto:

De ECB staat voor de keus hoe op de oplopende inflatie te reageren: laten oplopen of juist bestrijden door forse renteverhoging? In een vorig artikel pleitte Maarten Spil voor langdurige hoge inflatie in combinatie met lage rente. Velen menen dat die lage rentes vooral in het voordeel van de zuidelijke landen zijn. Maar wat betekent een keuze voor het tegendeel: lagere inflatie door hoge rente? Veel grotere rampspoed voor Nederland, stelt Maarten Spil.

Mijn artikel over de keus waar de ECB voor staat met betrekking tot het rentebeleid ontlokte de nodige reacties, waaronder Johannes Vervloed op Twitter en Jan Gajentaan op OpinieZ. Ook waren er vrij veel reacties van lezers onder het artikel.

 

Het valt mij op dat in deze reacties steeds lijkt te worden aangenomen dat een ECB-beleid, waarbij in de eurozone de rente laag wordt gehouden en de inflatie mag oplopen, wordt gezien als iets dat uitsluitend ten bate van Italië en andere ‘knoflooklanden’ is. Voor Nederland zou een dergelijk beleid zeer ongunstig zijn, zelfs het einde kunnen betekenen van een Nederlands Wirtschaftswunder, aldus Gajentaan.

Het lijkt me goed die veronderstelling eens nader te analyseren. Wat zou een ECB-beleid van drastische renteverhogingen om de inflatie de kop in te drukken voor Nederland betekenen?

 

Oplopende inflatie

De inflatie in de eurozone loopt momenteel richting de 10-12% op jaarbasis en aangezien de schokken in de bevoorradingsketens wereldwijd nog maar net beginnen zou dit voor 2022 nog aanmerkelijk hoger kunnen worden.

Om op een neutrale rentevoet te komen, waarbij de rente gelijk opgaat met de inflatie, zou de ECB dus in vrij korte tijd de rente naar zeker 10-12% op jaarbasis moeten brengen en mogelijk veel hoger. Ter vergelijking: toen de FED onder Volcker besloot de inflatieperiode van de jaren ‘70 drastisch ten einde te brengen resulteerde dat in FED Funds van 20% per jaar in 1980, bij een inflatie die piekte bij 13% in 1979. Het is dus goed mogelijk dat de ECB om inflatie nu drastisch de kop in te drukken de korte rente naar 20% moet trekken.

Wat zou een dergelijk ECB-rentebeleid voor Nederland betekenen?

 

Recessie

Allereerst zou een diepe recessie volgen en een enorme sprong in werkloosheid. In de VS bereikte de werkloosheid ruim 11% in 1982, in Nederland piekte in diezelfde periode de werkloosheid boven de 9% in 1983.

Een periode met hoge werkloosheid levert voor tal van Nederlanders verlies van inkomsten en financiële problemen op. Ook zal het begrotingstekort van de overheid zeer fors toenemen, door lagere belastinginkomsten en veel hogere uitgaven voor uitkeringen.

De Nederlandse staatsschuld is weliswaar veel kleiner dan die van bijvoorbeeld Italië, deze bedraagt nog altijd tegen de 50% van het BNP. Momenteel zijn de rentelasten over die schuld laag, een scherpe verhoging van de rente door de ECB zou dat veranderen en ook op die manier het begrotingstekort laten oplopen.

 

Hypotheekschulden

Waar de Nederlandse staatsschuld relatief niet zo hoog is, zijn de Nederlandse private (hypotheek)schulden juist zeer hoog. Dit maakt ook dat een vergelijking met Nederland omstreeks 1980 mank gaat: hypotheekschulden zijn nu drastisch hoger ten opzichte van het inkomen en hypotheeklasten worden voor veel mensen laag gehouden door de jarenlange lage rentes, waartegen een lening kon worden afgesloten. In 2021 lag de ration tussen hypotheekschuld van huishoudens en het BNP in Nederland boven de 100%.

Wanneer de rente door de ECB sterk wordt verhoogd zullen tal van Nederlandse huishoudens, honderdduizenden, zelfs miljoenen, ernstig in de problemen komen wanneer zij moeten herfinancieren. Waar nu nog een tien jaar vaste rente kan worden afgesloten voor 2,5-3%, en dat is na relatief forse verhogingen de laatste paar maanden, zou een hypotheek dan moeten worden overgesloten tegen 12-15% per jaar. Voor velen onbetaalbaar, en executieverkoop en schuldsanering zullen voor velen volgen.

 

Dalende huizenprijzen

Tegelijkertijd zullen nieuwe kopers bij lange na niet zoveel kunnen lenen als zij nu kunnen. Huizenprijzen zullen dus fors dalen. De vorige keer dat in Nederland de huizenprijzen fors daalden, in de periode 2010-2014, leverde dat een jarenlange nasleep van hoge restschulden bij (gedwongen) verkoop op. De huizenprijzen zijn nu relatief veel hoger dan in 2009 en een daling zal vermoedelijk drastisch groter zijn wanneer de rente inderdaad naar 15% gaat.

 

Nieuwe bankencrisis

Niet alleen tal van huishoudens komen in de problemen. De Nederlandse banken financieren op grote schaal langlopende (hypotheek)leningen met op kortere termijn aangetrokken geld. Op zichzelf is dat hun functie als bank. Wanneer de korte rente echter drastisch stijgt door ECB-beleid, dan is het onvermijdelijk dat de banken veel meer rente moeten gaan betalen op het geld dat zij aantrekken dan zij ontvangen op de leningen die zij hebben uitstaan. Gegeven de enorme omvang van de (hypotheek)schuldenberg in Nederland en het extreme verschil tussen de in de afgelopen jaren vigerende rentes en het soort rente dat allicht nodig is om de inflatie hard te breken, is een bankencrisis zonder weerga dan onvermijdelijk.

Wanneer de banken failliet gaan werkt dat weer door naar huishoudens en bedrijven, geld op bankrekeningen boven de garantiegrens zal in veel gevallen vervallen. Kredietverlening aan het bedrijfsleven stokt, met alle gevolgen van dien voor de investeringsmogelijkheden.

 

Schuldencrisis

En lest best, overheden en bedrijven met euroschulden, in en buiten Nederland, zullen op grote schaal niet meer in staat zijn hun schulden te betalen en deze herstructureren. Aandelen van bedrijven vervallen en obligatiehouders, van bedrijven of overheden, krijgen een fractie van de nominale waarde in nieuw schuldpapier. Wie deze aandelen op de beleggersrekening heeft ziet veel van het vermeende bezit verdwijnen.

 

Pensioenen onder druk

Pensioenfondsen hebben noodzakelijkerwijs min of meer een afspiegeling van het universum van beleggingsinstrumenten in bezit, ze zijn collectief te groot om dat heel anders te laten zijn. Pensioenfondsen zullen dus veel van hun aandelen en obligatiebezit zien verdampen en daarmee hun vermogen sterk zien dalen. Daarmee daalt dan ook de dekkingsgraad en verlaging van pensioenuitkeringen ligt voor de hand.

Bij het voorgaande laat ik nog buiten beschouwing dat een extreem hoge rente in de eurozone, terwijl andere grote centrale banken de rente laag houden of veel minder verhogen, de koers van de euro fors zal laten stijgen. Hoe dat vermoedelijk uitpakt voor een land als Nederland, dat zeer veel exporteert, laat zich denk ik wel raden.

 

Forse verarming

Een drastische verhoging van de rente door de ECB zal dus een groot deel van de Nederlandse bevolking fors verarmen. Door werkloosheid, hoge hypotheeklasten, restschulden, gekorte pensioenen. Dat is ook onvermijdelijk. Want hoe bestrijdt de centrale bank de inflatie? In essentie alleen maar door koopkracht te vernietigen. Inflatie, prijsstijgingen, ontstaan omdat producenten hun prijzen kunnen verhogen, omdat er ook bij de hogere prijs genoeg vraag naar het product is. Door op grote schaal koopkracht te vernietigen kan de centrale bank de vraag naar producten verminderen, waardoor producenten de prijzen niet kunnen verhogen of zelfs moeten verlagen. De inflatie zakt dan snel weg, terwijl vraag en aanbod weer in balans komen. Pijnlijk is een dergelijke koopkrachtvernietiging natuurlijk wel.

 

Minder koopkracht

Zowel hoge inflatie als koopkrachtvernietiging door de centrale bank leveren een herbalancering van vraag en aanbod op. De gevolgen van renteverhoging schetste ik hiervoor. Bij een periode van hoge inflatie zullen niet alle lonen volledig indexeren. Dat hoge inflatie en beperkte indexering de pensioenen betaalbaarder maakt voor overheden en pensioenfondsen heeft een keerzijde in minder koopkracht voor gepensioneerden. Wie veel geld in obligaties heeft of op een spaarrekening ziet de effectieve koopkracht daarvan verminderen bij hoge inflatie.

 

Negative Sum Game

Beide routes hebben ook distributie-effecten, er zijn steeds winnaars en verliezers. De hoge werkloosheid en bedrijfsfaillissementen die komen kijken bij het middels hoge rente wegdrukken van inflatie betekent, dat bij die methode de reële productie van goederen en diensten daalt, waar dat bij inflatie niet of veel minder het geval is. Ik meen dan ook dat hoge inflatie een zero sum game is: winnaars winnen wat de verliezers inleveren, terwijl hoog rentebeleid een negative sum game is: de verliezers raken meer kwijt dan de winnaars erop vooruit gaan.

 

Nederland niet gebaat bij hoge rente

Ik concludeer aan de hand van het voorgaande dat een drastische verhoging van de rente door de ECB voor Nederland zeer negatieve gevolgen zal hebben, gevolgen die, gelet op de grote schade die mensen persoonlijk ondervinden van langdurige werkloosheid of erger: een persoonlijk faillissement, veel groter zullen zijn dan de nadelen verbonden aan een periode van hoge inflatie. In ieder geval moeten de voor- en nadelen van beide routes tegen elkaar afgewogen worden en kan niet eenvoudig gezegd worden dat de ECB de rente maar flink moet verhogen, aangezien Nederland daar, anders dan ‘knoflooklanden’, geen last van zal hebben.

 

Hoge rente of hoge inflatie

Ik meen daarmee dat de ECB aan het kiezen is voor het minste van twee kwaden, ook voor Nederland. Een periode van hoge inflatie gaat problemen geven, maar het reële alternatief is erger. Allicht was het beter geweest wanneer erop gestuurd was om de keuze nu niet zo scherp voorgelegd te krijgen, maar dat had heel ander economisch beleid gevergd in Nederland, de eurozone en daarbuiten, gedurende zeker de afgelopen twintig jaar. Dat is niet gebeurd en er zal nu gehandeld moeten worden naar de situatie zoals die is.

Er is op papier veel meer koopkracht en geld, dan er reële goederen en diensten geleverd kunnen worden. Dat is het gevolg van beleid van zeker de afgelopen twintig jaar. Die onevenwichtigheid zal linksom of rechtsom verdwijnen. Het is niet realistisch te denken dat er een pijnloze methode is om koopkracht, die mensen dachten te hebben, op grote schaal te vernietigen.

In de eurozone vermoed ik dat het vooral door inflatie zal gebeuren, en dat is ook voor Nederland maar goed ook. Het alternatief, koopkracht vernietigen door een schuldencrisis en het daarbij behorende herstructureren en in nominale termen verlagen van inkomens en bezittingen is, meen ik, het grotere kwaad.

Reacties worden gemodereerd. Let op uw taalgebruik. Schelden en tieren is niet toegestaan.                                                 >>> Lees hier onze spelregels <<<

Reacties die onze regels schenden worden verwijderd. Herhaalde overtredingen, oproepen tot geweld, beledigingen, Holocaust-vergelijkingen en antisemitisme leiden tot een permanente ban. De redactie treedt niet in discussie over de reden voor verwijdering van een reactie, noch over een ban. Ongeldige e-mail-accounts worden geblokkeerd.

Abonneren op reactie(s)
Abonneren op
guest
24 Reacties
Meeste stemmen
Nieuwste Oudste
Inline Feedbacks
Bekijk alle reacties
Frank
Frank
1 jaar geleden
Artikelwaardering :
     

Tsja, bij dit artikel weet ik eigenlijk niet waar ik moet beginnen om op te reageren. De schrijver probeert ietwat wanhopig een hoge inflatie goed te praten met dat een hoge rente nog veel erger is. En dat is eigenlijk onzin. Heel erg onzin zelfs. Gevaarlijke onzin.
In de eerste plaats zou een rente van 3-6% al heel goed kunnen helpen om de inflatie sterk terug te dringen. De 20% van Volcker was ook een noodgreep omdat de inflatie volledig uit de hand was gelopen. 3-6% is een prima rentevoet, nog maar kort geleden (enkele decennia) was dit allemaal prima in de NL economie. Veel schulden in NL zijn met langere rente gefinancierd en blijven voorlopig wel betaalbaar.
Omdat de ECB ‘behind te curve’ is en blijft zoals het nu lijkt wordt de zwerende wond van de inflatie heel snel een acute IC-opname om de medische analoog maar even uit de kast te trekken. Zover hoeft het helemaal niet te komen. Gewoon de rente vlot met vele procentpunten verhogen de rest van het jaar, net zoals de FED doet. Niet dralen.
Anders gaan we nog veel spijt krijgen hier in de EU zone.

Anton van Haasteren
Anton van Haasteren
1 jaar geleden
Antwoord op reactie van  Frank

Het is feitelijk al te laat. Het minimumloon gaat met 7 % omhoog en de salarissen zitten al in de lift, 10 % voor de politie en noem maar op.
\We zitten al in een spiraal die niet meer te houden is.

Anton van Haasteren
Anton van Haasteren
1 jaar geleden
Antwoord op reactie van  Anton van Haasteren

Het enige wat ze nog kunnen doen, is geld bijdrukken.

Rienus
Rienus
1 jaar geleden
Antwoord op reactie van  Frank

Er is door meerdere deskundigen gewaarschuwd dat na Bretton Woods, een loskoppeling van de dollar en goud het wachten was op catastrofes. Sprookjes bestaan alleen in voorleesboeken dus nu heeft de keizer geen kleren meer aan.
Feitelijk is het financiële stelsel kaput en sinds 2008 heeft men zoveel pleisters lopen plakken dat de patiënt niet meer kan bewegen.
En daar gaat iedereen, behalve The Happy Few heel veel last van krijgen.
Leuker kan ik het niet maken.

Bernardo A.
Bernardo A.
1 jaar geleden
Artikelwaardering :
     

Voor wat betreft hypotheken: Maarten heeft duidelijk geen flauw benul van de materie. Nog niet een begin daarvan. En maar zwetsen en zwatelen.
Om te beginnen worden de leennormen (wat je mag lenen t.o.v. je inkomen) sterker afgeknepen naarmate de rente lager is. In die normen wordt rentestijging al verdisconteerd. Het leeuwendeel van de hypotheken is annuïtair, waarbij de rentevasttermijn vaak 10 jaar is. Of langer. De rentes zijn zo laag dat dat verder niet boeit. Bij een renteherziening na 10 jaar is al 30% van het hypotheekbedrag afgelost. Waarbij de woningprijzen 10 jaar geleden meer dan 30% lager waren dan ze nu zijn.
Tot slot zou je kunnen overstappen op een spaarhypotheek, waarbij de rentevergoeding op het spaardeel ook hoog is. HRA topt de rest af.
Dus die renteverlening is in het echt een storm in een glas water. Niet te vergelijken met totaal andere omstandigheden in 1979. De woningcrisis van 2012 stelde nauwelijks iets voor.

Een hogere rente zorgt er ook voor dat geld voor de overheid niet meer gratis is. Er moet dus beleid worden gemaakt wat haaks staat op het onbenul wat 070 op dit moment uitbraakt. We krijgen een ander soort politici als opvolging op de huidige totaal verrote kliek. Zowel qua integriteit als intelligentie. Als je goed kunt leren ben je nog niet intelligent.

En die Euro? Bij een rente van meer dan 5% zijn Griekenland, Italië en Frankrijk failliet. Daarmee knalt de € en dat sleept in haar kielzog de EU mee in haar ondergang.

Wordt geen comfortabele periode, maar het verlost ons wel van een kwaadaardig bestuurlijk en financieel kankergezwel, de EU.

Laatste aanpassing 1 jaar geleden door Bernardo A.
Anton van Haasteren
Anton van Haasteren
1 jaar geleden
Artikelwaardering :
     

De ECB heeft de rente veel te lang veel te laag gehouden, daarom kon de inflatie gaan stijgen.
Waarom heeft de ECB die rente zo laag gehouden? Om de zuidelijke landen, die hoge schulden hadden, uit de wind te houden. Een andere reden was natuurlijk om het investeringsklimaat gunstig te houden zodat er meer geld geleend kon worden.
Waarom zijn de Nederlandse hypotheekschulden zo hoog? De hoogste van Europa, omdat je vrijwel geen rente hoefde te betalen.
Ook internationaal is de schuld ontzaglijk. Daarom zijn ze zo bang voor rente.

Als de ECB de rente hoger had gehouden waren de schulden niet zo opgelopen als ze nu gedaan hebben. Dus minder inflatie.
Het echte probleem nu, is dat deze situatie veel te lang is volgehouden en er een monetaire ramp dreigt die met rente niet meer is bij te sturen.
Dus ja, we doen gewoon niks en kijken de andere kant uit. Typisch ECB beleid.

Erdogan was ook zo anti rente, de situatie in Turkije valt niet meer bij te sturen en een groot gedeelte van de bevolking moet bloeden en de verwachting is, dat het nog erger gaat worden.
Vreemd genoeg horen we daar in Nederland niet zo veel over.

JJ Wondergem
JJ Wondergem
1 jaar geleden
Artikelwaardering :
     

Een langdurend hoge inflatie gaat vaak gepaard met een wisselend niveau hiervan. Dit geeft onzekerheid over de inflatie op termijn, wat tot een hogere inflatierisicopremie zal leiden. Alle planning door producenten, consumenten en overheden wordt hierdoor bemoeilijkt, en (in reële zin) duurder dan nodig. Alle inspanningen om inflatie te ontwijken gaan ook nog ten koste van de productiviteit in een economie. Beslissingen over sparen en beleggingen worden in toenemende mate gedomineerd door inflatieverwachtingen. Tenslotte, snelle prijsstijgingen maskeren relatieve prijsveranderingen die normaal gesproken tot andere aankoopbeslissingen zouden hebben geleid.

Maar goed, ik kijk graag naar de uitkomsten van het Turkse experiment hiermee!

Anton van Haasteren
Anton van Haasteren
1 jaar geleden
Artikelwaardering :
     

Het is nu al het probleem dat je de salarissen niet meer gelijk kunt houden met de inflatie. Er is nog lang geen einde aan de prijsverhogingen van energie zodat andere kosten vrolijk meestijgen en dan komen daar de salarisverhogingen weer bovenop.
Een spiraal weetjewel.
Maar goed, lekker doen alsof er niets aan de hand is.

Anton van Haasteren
Anton van Haasteren
1 jaar geleden
Antwoord op reactie van  Anton van Haasteren

Producenten gaan dus meer vragen voor hun product om geld te blijven verdienen. Daarmee krijg je teruglopende vraag. Bedrijven moeten sluiten, de economie holt achteruit.
En dat allemaal vanwege een irrationeel standpunt over rente.

Lenen creëert schuld. Als schuld gratis is creëer je nog meer schuld.
Dus als je schuld binnen de perken wilt houden, moet je het geld laten kosten.

Anton van Haasteren
Anton van Haasteren
1 jaar geleden
Artikelwaardering :
     

Wat de schrijver dus zegt, is dat het te laat is voor renteverhogingen. Dat ben ik met hem eens.
Maar de vraag is, wat nu?
De schrijver denkt dat het allemaal vanzelf over zal gaan.
Kijk, dat is een beetje te makkelijk.
De schuld blijft bestaan en wordt alleen maar nog hoger.

Youp
Youp
1 jaar geleden
Artikelwaardering :
     

Ja, een hogere rente kan eigenlijk niet. Zelfs een stijging naar meer historische gemiddeldes van 5% is waarschijnlijk al funest voor de grootste kredietbubbel uit de geschiedenis der mensheid en het gevolg daarvan: ’the everything bubble’. Crashende aandelenkoersen, de overspannen huizenmarkt door het putje, failliete overheden, alle banken plat, massawerkloosheid, sociale onrust. Dat soort werk. Maar langdurig, hoge inflatie is evenmin houdbaar. Niet in de laatste plaats omdat dit het beleid is wat sinds 2008 gevoerd wordt. Ofschoon de geldgroei vooral zijn weg heeft gevonden in de financiële markten, minder in de reële economie. Maar met de stijgende grondstoffenprijzen komt daar nu verandering in. Dus we gaan naar een CBDC, het volgende monetaire experiment sinds, eigenlijk Bretton Woods. Straks maar even wat goud en bitcoin bijkopen.

Laatste aanpassing 1 jaar geleden door Youp
PearlDragon
PearlDragon
1 jaar geleden
Antwoord op reactie van  Youp

Ik ben het helemaal eens met uw reactie. Wel vraag ik me af of een bitcoin de redmiddel is tegen een monetaire reset. Goud heeft echte waarde omdat het als onderpand van centrale banken en landen dient om het nieuwe geld na de reset een “startwaarde” te kunnen geven. Maar op een klein landje als El Salvador na heeft niemand hiervoor bitcoins ter beschikking. Dus is de waarde van de bitcoin eigenlijk alleen maar wat iemand ervoor over heeft in de hoop op een later moment iemand te vinden die er nog meer voor over gaat hebben.

Maar na een reset wanneer er weer stabiel geld is uitgegeven en er voorlopig geen monetaire crisis te verwachten is hoeft het helemaal niet zo te zijn dat er zich iemand aan gaat dienen die meer gaat bieden. Toen de tulpenbubbel geklapt was kwamen de tulpenbollen in koopkrachttermen ook nooit meer terug naar het niveau van de tulpenbollenmanie. Het kan met de bitcoin ook zo gaan lopen dat het nooit meer de waarde in termen van koopkracht gaat krijgen van toen hij was tijdens de everything bubble. Bij goud weet je tenminste altijd zeker dat het waarde gaat hebben na de reset, en is het dus de ideale middel om je gespaard geld van het oude geldsysteem naar het nieuwe te brengen.

Dat is tenminste hoe ik erover denk. Mocht u daar een andere mening over hebben dan hoor ik die graag want dan kan ik daar ook wat van leren.

Youp
Youp
1 jaar geleden
Antwoord op reactie van  PearlDragon

Als er idd een deflatoire crash komt dan zakt alles, ook goud, zilver en bitcoin. Ik geloof zelf wel in Decentrale Ledger Technologie waarvan bitcoin de bekendste is, maar zeker niet de enige toepassing. Ook hebben de verschillende crypto netwerken verschillende functies. Ze zijn niet allemaal hetzelfde. Maar goed, het is nieuw en daarmee risicovol. Cash geld in verschillende soorten (roebels zijn misschien wel het beste) ouderwets onder de matras (niet op een bank, dat is risicovol) totdat de storm is uitgeraasd, is het meest veilig in het deflatoire crash scenario.

Prykmans
Prykmans
1 jaar geleden
Antwoord op reactie van  Youp

🤣….Prachtig, heerlijke reactie en helemaal mee eens. Cash geld in een sok en goed opbergen.👍

Bernardo A.
Bernardo A.
1 jaar geleden
Antwoord op reactie van  Youp

De gevolgen van een rentestijging is inderdaad wat gaat gebeuren. De enige vraag is hoelang men dit nog kan uitstellen. Die bubbel wordt een keer doorgeprikt.

Dat is voorwaarde voor een reset die we wèl nodig hebben, het herstructureren van onze samenleving. We hebben een leger aan consultants en overbodige ambtenaren, die meteen op non-actief gaan. We hebben een leger aan NGO’s dat goud geld kost en dat meteen kan worden wegbezuinigd. We geven vermogens uit aan subsidies, waarvan het leeuwendeel per direct kan worden gestopt. We hebben veel medelanders, die weinig productief zijn en waarvan een groot deel terugkeert naar land van herkomst zodra hier het gratis geld op is. Schaf NPO af en je houdt weer 1 miljard in je zak. We zijn van dat peperdure instituut EU verlost, scheelt een vermogen. We minimaliseren de ontwikkelingshulp tot een klein budget aan noodhulp.

Dat houdt ook in, dat we niet langer van onderaf bestuurd worden door activistische clubjes, die leven van ons belastinggeld en advocaten die van ons belastinggeld tegen de staat procederen, maar dat we weer van boven worden bestuurd door een regering. Is ook een mooi moment om eens flink te snoeien in allerhande bestuursorganen.

Nogmaals, het zal geen comfortabele tijd zijn, maar wel een heilzame ommekeer.

Anton van Haasteren
Anton van Haasteren
1 jaar geleden
Antwoord op reactie van  Bernardo A.

Een groot gedeelte van de schuld is staatsschuld. Normaal gesproken leen je geld om te investeren en met de winst van die investering los je de schuld af. Zo hoort het te gaan.
Bij een staat werkt dat anders. We hebben al vragen gesteld over de kosten van de migratie bijvoorbeeld. Die kosten komen er nooit meer uit. Dan hebben we het klimaatbeleid. Duurzame vormen van energie zijn duurder dan het gebruik van fossiele energie met nog een aantal andere nadelen. Toch gaat daar flink geld in, blijvend.
Defensie is ook zo een kostenpost waarmee je geen geld verdient, maar na Russische invasie gaat er nog veel meer geld in.

Een duurzame economie is een economie die zichzelf kan bedruipen.
Als de geldpers stopt is Nederland van de kaart geveegd.

Youp
Youp
1 jaar geleden
Antwoord op reactie van  Bernardo A.

Eens. Ik ben eigenlijk behoorlijk positief over de toekomst omdat er nogal wat hoopgevende ontwikkelingen zijn. Maar we zullen idd eerst door een reset moeten gaan. Of de democratie dat gaat overleven waag ik te betwijfelen. Ik hoop in ieder geval dat de supranationale engerds met hun bijbehorende clubjes en hun technocratische agenda naar de annalen van de geschiedenis verwezen gaan worden. Daarnaast vermoed ik dat we een meer spirituele tijd indrijven na al die jaren met een accent op economie, ondernemerschap en technologie.

Laatste aanpassing 1 jaar geleden door Youp
Roberto
Roberto
1 jaar geleden
Antwoord op reactie van  Bernardo A.

Helemaal mee eens!!!! Groot Brittannië, Zwitserland, Noorwegen, Ijsland en Liechtenstein kortom de NIET!!! EU landen liggen weer in een deuk van het lachen. Ook hebben Zwitserland en Noorwegen een lagere inflatie. Deze slimme landen vallen buiten deze ellende. En de meerderheid in de 2e slaapkamer en de meerderheid van de kiezers. Denken nog steeds dat de EU een handelsunie is. Nou slaap dan maar lekker verder. De snoeiharde werkelijkheid is dat de EU een politieke/transfer/schuldenunie is geworden. Dat betekend voor Nederland maar 1 ding : betalen. Wat heeft Nederland in de EU en de Euro te zoeken???? HE-LE-MAAL NIKS!!!!!
En de slapende meerderheid slaapt lekker verder.

H.J.
H.J.
1 jaar geleden
Artikelwaardering :
     

Gratis geld bestaat niet, als je niet over voldoende geld beschik moet je het verdienen, erven, stelen of lenen.
Aan alles hangt namelijk een prijskaartje.

Martin
Martin
1 jaar geleden
Artikelwaardering :
     

Allemaal waar. En helemaal waar omdat inmiddels de hele economie op schulden gebaseerd is. In het noorden is een renteverhoging niet echt nodig, in het zuiden juist wel. En daardoor zal het zuiden weer daar uitkomen waar zijlaan het begin van hun EU en euro avontuur waren, nl. landen met een lagere financiële levensstandaard, maar sterk in familiaire banden en parallelle economie.
Nu zullen we allemaal de kant van lagere financiële levensstandaard opgaan, zonder echter de sterke familiaire banden en parallelle economie. Uiteindelijk zullen we allemaal hier armer uitkomen. De enige winnaars van inflatie of renteverhogingen zullen nu die mensen zijn die al over meer dan genoeg vermogen beschikken en grote bedrijven (corporations). Dit was allemaal te voorzien toen Draghi, als oud-bankier, zijn opkoopprogramma startte.

AAA
AAA
1 jaar geleden
Artikelwaardering :
     

‘Forse renteverhoging zeer nadelig’ Het is maar hoe je het ziet. Volatiliteit geeft ook handelskansen, voor sommigen..

Rien E
Rien E
1 jaar geleden
Artikelwaardering :
     

Beetje vreemd om het enige wapen tegen inflatie ter discussie te stellen. Schrijver is mi hardstikke blind voor de gevolgen in de economie. Ik noem de enorm uit de hand gelopen huizenprijzen die in de eerste plaats door de “overstap” naar de euro en in de tweede plaats door het aanzetten van de geldpers tgv de crisis in 2008 en die men tot op de dag van vandaag nog steeds weigert uit te zetten om de knoflook-landen (dixit schrijver) te ontzien. Vervolgens worden mede daardoor onze pensioenen, ook van hen die nog niet met pensioen zijn, verder uitgehold. Verder zie ik ook geen voordelen in de alsmaar oplopende prijzen, kortom ik heb ooit wel economie als vak onderwezen gekregen(zonder daar verder in door te leren) maar de schrijver heeft mi een paar lesjes overgeslagen of heeft toen zitten slapen. Ik heb ook nooit de drijfveer van de ecb begrepen waarom er een target inflatie zou moeten zijn. Voor zover ik altijd begrepen had is inflatie een gevolg van gevoerd beleid en geen doel an sich.

Henk de Verschrikkelijke
Henk de Verschrikkelijke
1 jaar geleden
Artikelwaardering :
     

Beste Maarten,

Gezien de reactie hierboven heb je voors en tegens en ook weer tegens en voors op die voors en tegens. Droste-blikjes waiting to happen.

Goede raad is duur en voor dat we het goed en wel door hebben is het redeloos, radeloos en ook nog een reddeloos. Iets met muntjes maar één keer kunnen uitgeven.

Jeffrey V. Nukubu (het achterneefje van opa Jan Modaal) zal dus voor bescherming van waarde/bezit willen gaan, voor zover Jeffrey überhaupt enige notie heeft van wat er gaan de is. Iets met schermpjes, korte concentratieboog en een maatschappij die dat volop faciliteert.

Of we nou iets doen, of het tegenovergestelde van iets; consistentie lijkt van grote waarde te zijn. Niets doen – waar het nu alle schijn van heeft – inclusief het blijven inkopen van de hobby producten uit Mario’s financiële tuinschuurtje is zoiets als de weg van de goede intenties, die zelden naar een happy place leidt.

Als dat inhoudt dat het hele Euro-spel de kar op moet (wat dan waarschijnlijk eerst inhoudt dat we daar unverfrohren nog een hele tijd mee doorgaan voordat het echt schunnig wordt), dan heeft Jeffrey 100 % gelijk. Alleen je geld is digitaal, bezit in toenemende mate onbetaalbaar en duur belast, dus hoe verschanst onze brave Nukubu zich achter zijn hoogverschulde voordeur?

Een element uit de vorige Euro-crises – het gedeeltelijk naasten door de Cypriotische van private banktegoeden – is naar verluidt nu staand beleid.

De penning zal geïnd worden. En wanneer worden Jeffrey en zijn post Vinex-buurtjes wakker? Als het te laat is …

Theo Prinse
Theo Prinse
1 jaar geleden
Artikelwaardering :
     

Bij een hoge inflatie zorgen de hoge prijzen voor hoge winstmarges, waardoor bedrijven veel willen produceren. Om veel te produceren, zijn veel werknemers nodig. De werkloosheid is dus laag. Bovendien leidt deze hogere productie tot een krappere arbeidsmarkt en daarmee tot een stijging van de lonen.
https://www.examenoverzicht.nl/economie/phillipscurve#:~:text=Bij%20een%20hoge%20inflatie%20zorgen,een%20stijging%20van%20de%20lonen.

24
0
We zijn benieuwd naar uw reactiex
()
x