Wie wordt de opvolger van Angela Merkel?
Keuze CDU-partijvoorzitter heeft grote invloed op toekomst EU
Titelfoto: Angela Merkel, publicatie onder vermelding copyright Europese Unie.
Vandaag kiezen de CDU-leden een opvolger voor Angela Merkel. Daarvoor is weinig media-aandacht vergeleken bij alles wat zich in Amerika afspeelt en het einde van het kabinet Rutte III. Onterecht, stelt Johannes Vervloed. Want de opvattingen van de nieuwe partijvoorzitter van het CDU – die waarschijnlijk na de verkiezingen in september ook de nieuwe Bundeskanzler wordt – hebben een grote invloed op de toekomst van de EU. Komt er een verdere omvorming van de EU tot transferunie of verandert de koers?
Leiderschapsverkiezing
Hoewel het begrijpelijk is dat de gebeurtenissen in de VS in de belangstelling staan, is het opmerkelijk dat er zo weinig aandacht is voor the most momentous political process the European Union faces in 2021: the Christian Democratic Union (CDU)’s leadership election, zoals het huisorgaan van de Jonge Europese Federalisten het beschrijft. In een video-conferentie kiezen 1001 gedelegeerden vandaag namens 400.000 CDU-leden de opvolger van Angela Merkel.
Einde tijdperk Merkel
Na ruim twintig jaar (waarvan vijftien als Bondskanselier) lijkt er een einde te komen aan het tijdperk Merkel. Zij heeft zich geen kandidaat gesteld voor het partijleiderschap van de CDU en ziet daarmee de facto af van verlenging van haar Bondskanselierschap. Onvoorziene omstandigheden daargelaten zal de in het CDU-congres gekozen nieuwe partijleider van de CDU de nieuwe Bondskanselier van Duitsland worden. Hij (er zijn geen vrouwelijke kandidaten) zal volgens traditie de lijsttrekker worden van de CDU/CSU-kiescombinatie voor de verkiezingen van 26 september dit jaar.
Het is schreeuwen tegen de wind van onze eigen kabinetscrisis. Maar in Duitsland gebeurt iets belangrijks: de voorzitter van de CDU wordt gekozen, waarschijnlijk de volgende Bondskanselier. Wie volgt Angela Merkel op: een man, man of man? https://t.co/eRWku7rVwD via @volkskrant
— Sterre Lindhout (@sterrelindhout) January 15, 2021
Kandidaten
Formeel zijn er drie kandidaten voor de opvolging van Merkel: Armin Laschet (de huidige minister-president van Noordrijn-Westfalen), Norbert Röttgen (voorzitter van de Vaste Kamercommissie voor Buitenlandse Zaken van de Bondsdag) en Friedrich. Merz (oud-fractievoorzitter van de CDU/CSU-vertegenwoordiging in de Bondsdag).
Alle drie komen ze uit Noordrijn-Westfalen, zijn jurist, katholiek, getrouwd en hebben drie kinderen. Politiek hebben ze echter minder gemeen. Merz is de vertegenwoordiger van de rechtervleugel van de CDU en Röttgen van de linkervleugel. Laschet is de voorkeurskandidaat van Merkel. Hij is de man die beide flanken wil verbinden, zoals ook in de Nederlandse CDA-traditie een goed christendemocraat betaamt.
Een vierde kandidaat zou op het laatste moment nog de populaire en jeugdige (veertig jaar) minister van Gezondheid Jens Spahn kunnen zijn. Hij heeft zich tot nu toe in het kamp van Laschet geschaard, maar er wordt vanuit de partij sterke druk op hem uitgeoefend om zich alsnog kandidaat te stellen.
Kanshebbers
Er zijn twee grote kanshebbers overgebleven na de Umfragen (binnen de CDU-gelederen gehouden enquêtes), Armin Laschet en Friedrich Merz. Zij zullen de verkiezingsstrijd naar alle waarschijnlijkheid samen moeten uitvechten.Voor Armin Laschet hoeft er niet veel te veranderen aan het beleid dat door Merkel is ingezet en kachelt Duitsland samen met Frankrijk rustig verder richting een federale Europese Unie. Friedrich Merz voelt weinig voor de Franse wensdroom van de EU als transferunie. Hij is voorstander van een conservatief begrotingsbeleid. Duitsland zal wat hem betreft zijn Midden-Europese positie weer innemen en samen met de Visegrad-landen een sterk blok binnen de Europese Unie vormen.
Outsider
Theoretisch zou ook nog de voorzitter van zusterpartij CSU, Markus Söder, voor het lijsttrekkerschap van de CDU/CSU-kiescombinatie in aanmerking komen. Maar Söder heeft laten weten geen interesse te hebben in het lijsttrekkerschap van CDU/CSU en in Beieren te blijven. Wel zal zijn steun onontbeerlijk zijn om als lijsttrekker namens de CDU/CSU-kiescombinatie de verkiezingen in te gaan. Geeft hij die niet aan de nieuwe CDU-partijleider, dan is het veld weer open en kunnen andere pretendenten zich opwerpen. Söder kan zelfs terugkomen op zijn beslissing en zich alsnog kandidaat stellen.
Waarschijnlijk is een dergelijk scenario niet, maar het kan voeding krijgen als de nieuwe politiek leider het slecht gaat doen in de komende Vier Länder-verkiezingen. Op de rol staan verkiezingen in de deelstaten Baden-Württemberg, Rijnland-Palts, Thüringen en Saksen-Anhalt. De ogen zijn daarbij vooral op Thüringen gericht. De vorige verkiezingen daar betekenden namelijk het einde van Annegret Kramp-Karrenbauer, de toenmalig gedoodverfde opvolgster van Merkel.
“Merkel wankelt, maar haar tijdperk is nog niet afgesloten”. Door @Diplo_JV https://t.co/EUv2Qxxjzn pic.twitter.com/nQHWwNeZaA
— OpinieZ (@OpiniezMagazine) February 23, 2020
Een wereld van verschil
Waar de leiderschapsverkiezing op neerkomt is niet minder dan een keuze voor de richting, die Duitsland in de Europese Unie in zal slaan. Zonder het ‘gewicht’ van de grootste en economisch sterkste lidstaat er in de EU kunnen er immers geen fundamentele beslissingen worden genomen. De hamvraag daarbij is of Duitsland verder meegaat in de Franse wens om van de EU een begrotingsunie met een eigen minister van Financiën (lees: een transferunie), te maken of dat de nieuwe Bondskanselier op de rem gaat staan.
Van Laschet is bekend dat hij het beleid van Merkel wil voortzetten. In 2015 was hij van de minister-presidenten van alle Länder één van de weinigen die Merkel steunden in haar Wir schaffen das, de opname van grote aantallen Syrische vluchtelingen. Laschet koos Merkels zijde bij de verrassende draai die zij maakte met het Frans-Duitse initiatief voor een Corona-herstelfonds van 750 miljard euro. De traditionele Duitse begrotingsdiscipline werd daarmee overboord gegooid.
Conservatief
Friedrich Merz zag dit met lede ogen aan. Hij is van de conservatieve begrotingsschool en is verklaard tegenstander van een transferunie. Lidstaten moeten in zijn visie geen middelen en excuses gegeven worden om niet te hoeven hervormen als zij begrotingsproblemen hebben. Dat is doping die even lucht geeft, maar op de langere termijn verslavend werkt. Wel is Merz – evenals Laschet – voor een sterker, een meer ‘handelingsbekwame’ EU, zoals ook in Nederland door de VVD bepleit. Zonder echter tot een politieke unie over te willen gaan, laat staan een eigen EU-leger te creëren. Hij wil dat de EU zich economisch teweer kan stellen tegen China en andere grootmachten.
Anti-establishment
Als Laschet de nieuwe Bondskanselier van Duitsland wordt verandert er niet veel, maar als Merz het wordt is het een ander verhaal. Hij heeft een anti-establishment reputatie en wordt om die reden wel de Duitse Donald Trump genoemd. Merz is een criticaster van Merkel, die hem in 2007 politiek min of meer aan de kant heeft gezet.Hij maakte carrière in het bedrijfsleven en werd voorzitter van raad van toezicht van het Hedge Fund BlackRock. Zijn terugkeer in de politiek vond plaats onmiddellijk na de aankondiging van Merkel in 2018 dat ze niet langer beschikbaar was voor een nieuwe termijn als partijleider van de CDU.
In september van dit jaar vinden er in Duitsland verkiezingen plaats. Een Duitse regering met Merz aan het roer zal financieel voorzichtiger opereren en niet langer de rekening gepresenteerd willen krijgen voor het federale wensenlijstje van Macron. Merz zal zich meer richten op Oost-Europa en samen met Hongarije en Polen een realistische immigratiepolitiek voorstaan. De NAVO zal weer de hoeksteen worden van het Duitse veiligheidsbeleid en het Macron-plan voor een eigen Europees leger zal in de la verdwijnen.
Update 16 januari 13 u:
Armin Laschet volgt Merkel op als nieuwe leider van de CDU https://t.co/KnmA06eqfh via @NOS Zoals voorspeld @MPHoogeveen 😉
— Jean Wanningen (@trias_politica) January 16, 2021
Over de auteur
Recent gepubliceerd
EU30 november 2023Nederland is in Europa niet uniek met de ruk naar rechts
Politiek Nederland12 november 2023Er moet worden afgerekend met het desastreuze Rutte-beleid
Politiek Internationaal25 oktober 2023Biden’s weifelende geopolitiek heeft gefaald
EU16 september 2023Machtsbeluste EU in ons land geen verkiezingsthema, in Polen wel
Ook al zou Merz gekozen worden, dan zal dat weinig invloed hebben op de koers van de EU. De gevestigde kaders zullen hem in korte tijd dwingen tot het volgen van de uitgezette koers.
AKK dacht ook dat ze in Thüringen een wat meer conservatieve koers kon varen, met als resultaat dat ze een dag later plotseling afgezet werd als partijleider.
De achterliggende belangen zijn te groot. Alleen een grote verkiezingsoverwinning van AfD kan iets veranderen. Zoals de situatie nu is, zal de CDU altijd een coalitie moeten vormen met de socialisten of de groenen, met de bekende catastrofale gevolgen.
Het is toch godgeklaagd dat 75 jaar na de beëindiging van WOII Duitsland wéér de leiding van Europa in handen heeft .
De derde Duitse leider die binnen een ruime eeuw Europa naar de afgrond heeft gevoerd.
Ben bang dat de opvolger van Merkel daar weinig verandering in zal brengen, wie er ook gekozen wordt.
Er is vanuit de NOS meestal weinig nieuws over Duitsland en de EU landen, behalve over Polen en Hongarije want die kunnen zij bashen.
Ik denk dat dit met opzet gebeurt, opdat de snode EU plannen sluipend en gluipend een feit kunnen worden.
Laschet schijnt gewonnen te hebben. Nexit!
Er is in Duitsland iemand nodig die de misdaden van Merkel recht trekt wat niet makkelijk zal zijn. Er is maar een kandidaat die het zou kunnen proberen. Het is een tegen twee.
Na keizer Wilhelm en Adolf Hitler de 3e Duitser die Europa in een enorme crisis heeft gestort. Het is bijna cynisch om te constateren dat haar destabiliserende immigratiepolitiek – met afspraak relifascist Erdogan – op kosten van alle EU landen, behalve van degene die hun recht recht hielden zoals Polen en Hongarije, voortgekomen is uit haar schuldgevoel over het Nazi-verleden van Dld.
Armin Laschet schijnt te hebben gewonnen, geen nieuws dus. Ik vraag me af of deze verkiezingen net zo “eerlijk” zijn verlopen als die in de VS.
Het onzekere met Duitsland blijft altijd de Duits Franse as in centraal Europa. Nu er weer een groot Duits rijk is door de samenvoeging van het voormalige Oost en West Duitsland en de Duitsers minder en minder schulden hebben aan Brussel van geleende gelden voor de opbouw van oost Duitsland komt er vanzelf weer om de hoek dat de Duitsers meer onafhankelijk willen zijn van Brussel en ook minder met de Fransen. In Brussel zingt het al rond dat de Fransen pertinent willen dat er minder Engels wordt gesproken. Als de rookwolken van Brexit zijn opgetrokken en de Duitsers zien dat Brussel enkel maar een geldverslindende bureaucratie is, willen die ook een heel andere opbouw van Europa.
Een groot Europees leger zit er hoe dan ook gewoon niet in omdat de Fransen daar telkens opnieuw op aandringen, en de duitsers willen hoe dan ook Amerikanen houden in hun land en ook voor hun defensie materieel Amerikaans blijven kopen, wat weer tegen het zere been is van de Fransen. Nederland en Duitsland gaan best goed samen, en mogelijk krijg je een scheuring in europa voor zover die er al niet is doordat de zuidelijke landen steeds opnieuw geld nodig hebben, iets wat de Fransen ook maar blijven doen!
De Duitse bevolking zelf is helaas groot EU fan. Vooral het voormalige West Duitse deel. Hen is wijs gemaakt dat Europese eenwording , de enige weg is om te voorkomen dat Duitsland weer dezelfde fout zal maken met een Führer als Hitler.
Dat de Duitsers die fout al min of meer hebben gemaakt, door blind en massaal achter Merkel met haar
“welkomboodschap” en EU politiek aan te lopen, hebben zij kennelijk nog steeds niet in de gaten .
Woont u ook in Duitsland? Ik wel en ik vind het schokkend hoe u alle Duitsers over één kam scheert. Vrienden zoals u beschrijft, heb ik niet. Wel heel veel andere vrienden, die wél kritisch kunnen zijn en zelf kunnen nadenken.
Oei , schokkend nog wel! Ik kom als fervent langjarig Beethoven liefhebster zeer veel in NRW. Ik woon in Nederland, 50 meter van de grens met NRW . Derhalve lees ik ook Duitse kranten, zie ik Duitse tv en praat ik met Duitse mensen. Tevens woont mijn zoon in Noord Duitsland. Connecties genoeg zou ik zeggen om enigszins geïnformeerd te zijn.
Bovenstaande is wat ik tot mijn verbijstering vaak hoor en zie passeren, vooral op de Duitse televisie, als het gaat om de (uitbreiding van) de EU te verdedigen, of te motiveren. Maar ik hoor het de bevolking ook zeggen.
Gelukkig zijn er, net als in Nederland, altijd mensen met een andere mening , die Merkel niet als slaaf volgen. U boft met uw kritische vrienden met hun afwijkende mening.
Uw reactie op mijn commentaar echter, vind ik wat overtrokken. Het zou toch te ver voeren om alle politiek meningen die in Duitsland heersen hier weer te geven. Daarbij is het algemeen bekend dat er tussen voormalig West en -Oost Duitsland een behoorlijk politieke kloof bestaat en nog steeds niet alleen op politiek terrein! Maar dit alles voert voor hier te ver
Hoewel mijn antwoord gericht was aan Netty, dank ik u voor uw reactie. U heeft gelijk, in mijn spontaniteit heb ik te eenzijdig gereageerd. Die kant, die u schetst, heerst hier natuurlijk ook in veel kringen, en ja, gelukkig niet in de mijne. Maar op tv en in de kranten lees ik het uiteraard ook. Ook komt het in de gesprekken ter sprake binnen mijn vriendenkring, maar daar is het absoluut geen overtuiging. Ik voelde na het lezen van de reactie van Netty verontwaardiging, omdat zij over slechts één kant van de samenleving sprak en ik wilde de andere kant graag laten zien. Met als gevolg dat ik precies hetzelfde deed: één kant laten zien! Goed dat u mij daar op attendeert! Ik woon niet in NRW, maar in RP, een buurdeelstaat. Overigens, uw smaak voor Beethoven deel ik helemaal! Wat muziek betreft woon ik in luilekkerland!
In sept gaan we zien hoe de verhoudingen in Duitsland liggen.
Dat nu Armin tot lijsttrekker is gekozen voor het CDU en daarmee waarschijnlijk ook de lijsttrekker wordt van de CDU/CSU, zal juist veel mensen ertoe bewegen te stemmen op het Afd te gaan stemmen.
Uiteindelijk verwacht ik dat juist de kojona de catelisaror kan worden van een andere umwentelung.
We gaan het zien,
Kijk Nederland is gewoon al jaren een onderdeel van Duitsland, kijk maar naar de familie van WA.
Als Rutte gaat trouwen, is Merkel zijn bruidsmeisje.
Wij kunnen het prima vinden op velerlei gebieden met de Duitsers, iets wat de Fransen ook niet zint. Rutte en Merkel dat gaat natuurlijk ook lekker samen in Brussel en dat komt omdat Rutte een linkse oriëntatie heeft!
Als, (een grote als) Rutte gaat trouwen, dan kiest hij een bruidsjonker. MMW
De Duitse bezetters gebruikte de Avondklok (Spertijd) omdat zij zich niet gebonden achtte aan de grondwet.
Vandaar Ruttes sympathie voor deze spertijd.
Is het leger al paraat.?
Het wachten is op het eerste slachtoffer van deze spertijd.
Als oud voorzitter van de raad van toezicht van BlackRock kan het bijna niet anders zijn dat deze ( deep State)heer Merz een voorstander is van verdere integratie van de transferunie. Zijn kritische anti establisment houding zie ik eerder als een schijnbeweging. Het afd moet natuurlijk de wind uit de zeilen worden genomen.
Dat zou best zo kunnen zijn, en toch zou een CDU/CSU met de heer Merz een coalitie met het AfD waarschijnlijker maken.