Nederland en de EU: tijd voor heroriëntatie
Brussel dendert door ondanks breukvlakken tussen lidstaten
Titelfoto: Rutte, Merkel en Macron op de Europese Raad van 28 juni 2018 – bron: persdienst Europese Raad
Meer dan ooit is de EU onderwerp van debat. De “populistische” partijen in Europa zijn groeiende. Het Verenigd Koninkrijk verkeert in grote onzekerheid over de voorgenomen Brexit. De Franse president Macron en de Europese Commissie willen juist een stap vooruit doen richting méér integratie, middels een aparte eurozone-begroting en -regering. Nederland is tegen.
Wat wil Nederland eigenlijk met de EU? Is het niet tijd voor een brede heroriëntatie?
Hybride oorsprong
Over het ontstaan van de EU en haar voorgangers EGKS, EEG en EG is veel te zeggen. Volgens de Britse politieke wetenschapper Richard J. Aldrich was het streven naar een verenigd Europa na de Tweede Wereldoorlog geen spontane reactie van vredelievendheid. De totstandkoming van een Europese gemeenschap werd in sterke mate gestimuleerd én gefinancierd door de CIA. De Amerikanen wilden een verenigd Europa als tegenkracht versus de Sovjet Unie. Daarnaast om een nieuwe Duitse Alleingang te voorkomen. De CIA speelde daarbij leentjebuur bij de nazi’s, want in tegenstelling tot wat menigeen denkt waren die laatsten overtuigd voorstander van een verenigd Europa.
Natuurlijk, dat moest een Europa worden onder Duitse leiding, gezuiverd van niet-Germaanse rassen. De nazi-ideologie was onmiskenbaar tegenovergesteld aan de neoliberale ideologie van de EU. De brute nazi’s waren ook niet in staat hun eigen plannen voor Europa te verwezenlijken. Maar in de vorm zijn er raakvlakken. Bijvoorbeeld het uitvaardigen door de EU van directives (richtlijnen) als bestuurlijke methode, is ontleend aan Hitlers Derde Rijk.Dat alles neemt niet weg dat Europese samenwerking van de jaren vijftig tot heden een belangrijk idealistisch en vredelievend aspect kent en veel heeft bijgedragen tot verzoening.
Ik wil er slechts op wijzen dat het Europese project een hybride oorsprong heeft. De propaganda uit Brussel daarover moeten we maar niet al te letterlijk nemen.
Nederland in Europa
Nederland speelt sinds de late jaren veertig een voortrekkersrol in de Europese integratie. In een open brief uit 1995 Tijd voor een nationaal reveil constateerde professor Couwenberg dat het internationalisme van Nederland na de oorlog een logische reactie was op het falen van onze neutraliteitspolitiek van vóór de oorlog. Een falen dat had geleid tot het verlies van Nederlands-Indië, de bezetting (1940 – 1945) van Nederland en de georkestreerde moord op de Joodse gemeenschap in ons land.
Couwenberg constateerde ook een kentering midden jaren negentig: het verlangen naar een eigen identiteit als natie werd weer zichtbaar, ook in cultureel opzicht. Couwenberg noemt de terugkeer van Nederlandstalige muziek als voorbeeld.
Luns versus De Gaulle
Al in de jaren vijftig en zestig bleken er verschillende ideeën te zijn bij Europese leiders over Europese samenwerking. De Franse president De Gaulle wilde een confederale samenwerking van soevereine natiestaten (dat waren er toen nog maar zes, zonder het VK), die wel een nauwe samenwerking zouden aangaan op militair en economisch vlak. De Gaulle wilde niets weten van een supranationaal Europa, geregeerd door Brusselse instellingen. Op dit punt vond hij de Nederlandse minister van Buitenlandse Zaken Joseph Luns tegenover zich. Luns was bang dat de Benelux-landen in het model van De Gaulle teveel gedomineerd zouden worden door de grote landen Frankrijk en Duitsland.
Daarnaast waren er ook andere, onoverbrugbare verschillen. Luns (Nederland) was Atlanticus, De Gaulle vertrouwde de Amerikanen niet en wilde een neutrale positie van Europa, tussen USA en USSR in. Ook over het Verenigd Koninkrijk bestonden verschillende ideeën. Nederland wilde het VK graag erbij hebben, De Gaulle niet. In dit artikel (met dank aan @janjaapdevries) wordt gewezen op de ironie dat het VK (net als de De Gaulle) weer niets moest hebben van supranationale instellingen. Europa was toen al een vat vol tegenstrijdigheden! De Gaulle voorspelde in 1962 dat het Verenigd Koninkrijk zich nooit volledig zou overleveren aan een supranationaal Europa. De komende Brexit heeft hem uiteindelijk postuum gelijk gegeven.
Verdrag van Maastricht
Ook bij het Verdrag van Maastricht (1993) en alle opvolgende verdragen heeft Nederland zich ingezet voor een supranationaal Europa, dat wil zeggen een Europa dat aangestuurd wordt vanuit instellingen die boven de lidstaten werden gesteld. Om dat proces enigszins af te remmen werd het nogal vage begrip subsidiariteit geïntroduceerd: wat de natiestaten zelf konden doen moesten ze zelf blijven doen. Maar gaandeweg werden toch steeds meer bevoegdheden overdragen aan de EU, met de eenheidseuro vaak als breekijzer.
Zo zagen we bijvoorbeeld dat immigratie bij het Verdrag van Maastricht nog tot de nationale zuil behoorde, maar bij latere verdragen (Amsterdam, Nice, Lissabon) werd overgedragen aan de EU. Ondanks de tegenstem in Frankrijk en Nederland in 2005 bij een referendum over de Europese grondwet (de stemming over Europa was toen al gekanteld), werden de beginselen van die grondwet door de EU-elite toch doorgevoerd. En wel in een dusdanige verdragsmatige vorm, die nauwelijks is terug te draaien.
Uitbreiding EU
Een heel belangrijk element is de uitbreiding van de EU vanaf 2004 als gevolg van het vallen van de Muur in 1989. Waar de EEG in de tijd van Luns 6 lidstaten telde, zijn het er nu 28 (27 minus VK). Dit gegeven alleen al zou aanleiding moeten zijn tot een debat over de Nederlandse houding tegenover Europa. Want waar er in de tijd van Luns vanuit Benelux-perspectief wel wat voor het standpunt van supranationale instellingen te zeggen viel (daarin hadden Nederland en België immers een grote inbreng), zal door de grootte van de huidige EU onze inbreng automatisch verwateren.
Ik betwijfel of die grote EU met sterke supranationale instellingen in ons voordeel is. Is Nederland niet meer gebaat bij het confederalisme als samenwerking van soevereine natiestaten, met een beperkte rol voor Brusselse instellingen? Vreemd genoeg vindt discussie hierover nauwelijks plaats. Het debat wordt gedomineerd door de tegenstelling Nexit (PVV, FvD) versus pro-EU (de rest), terwijl de meer wezenlijke vraag is wat voor Europese samenwerking we dan wel willen.
Huidig speelveld
Het huidige speelveld in Europa ziet er heel anders uit dan in de jaren vijftig en zestig. Frankrijk (Macron) lijkt nu voorop te lopen in de ambitie een grotere rol toe te delen aan supranationale instellingen. Vermoedelijk met het idee dat zij die kunnen domineren. Daarin aarzelend gevolgd door Merkel, die te kampen heeft met een verdeelde coalitie en verlies aan politieke steun in eigen land.
De Oostenrijkse premier Kurz, de Visegrad-landen en sinds kort ook Italië lijken meer de lijn te vertegenwoordigen die De Gaulle ooit innam. Zij zien niets in overheersing door “Brussel”, ze willen zelf over immigratie gaan in eigen land en ook over sociale en economische vraagstukken. Wel zijn ze voorstander van een gemeenschappelijke inspanning op het vlak van Defensie (net als De Gaulle destijds). Deze zou gericht moeten zijn op het verdedigen van de buitengrenzen van de EU (Sovereign Borders beleid). Verder het behoud van zaken die welvaartsbevorderend zijn, zoals de interne markt.
Twee kampen
In grote lijnen (dit kan altijd weer veranderen aan de hand van verkiezingen) kunnen we Europa nu indelen in twee kampen, dunkt mij. Het supranationale kamp bestaat o.a. uit Frankrijk, Duitsland, België en Spanje. Het confederale kamp o.a. uit Oostenrijk, Italië en de Visegrad landen.
De positie van Nederland daarin is niet geheel duidelijk. Met de recente open brief van minister van Financiën Wopke Hoekstra die gesteund wordt door 12 landen, lijkt Nederland afstand te nemen van Macron’s supranationale plannen voor een eurozone-begroting en transferunie. Maar Rutte hield in juni een soort liefdesverklaring aan de EU. Ook steunt Rutte het beleid van Merkel om migranten verplicht te verdelen over de EU. Een beleid dat onaanvaardbaar is voor Centraal- en Oost-Europa en tot een breuk kan leiden.
Heroriëntatie
Kortom, de situatie in de EU is chaotisch. Er wordt verschillend gedacht over het migratievraagstuk en de komende Brexit maakt het er niet eenvoudiger op. Mogelijk zal er een EU met twee snelheden komen. Wat wil de Nederlandse regering? Zetten we onze traditionele lijn door en gaan we verder met het overdragen van bevoegdheden aan supranationale instellingen in Brussel? Of kiezen we voor de confederale lijn, waarin natiestaten in onderling overleg besluiten nemen en Brusselse instellingen dienend zijn aan hetgeen besloten wordt in de Europese Raad van regeringsleiders? Of willen we er helemaal uitstappen middels de Nexit? Vooralsnog is het laatste niet mijn keuze.
Christen-Unie en SGP hadden ooit een mooie slogan over Europa: Samenwerking JA, Superstaat NEE. Maar de aard van het Brusselse beestje is dusdanig dat daar weinig van terecht is gekomen. De euro als eenheidsmunt dwingt telkens tot stappen van verdere integratie, die je eigenlijk niet zou moeten willen.
Het huidige zeer complexe speelveld in de EU en de positie die Nederland daarbij inneemt, vragen om een diepgaand debat en een heroriëntatie.
Over de auteur
- Amsterdammer in Rotterdam, blogger, schrijver van e-books, voetbalvader, Volvo 940 rijder, in het dagelijks leven Recruitment / Human Resources Consultant.
Recent gepubliceerd
Migratie2023.06.06Immigratie: gedraag je als natiestaat en Take Back Control!
Politiek Nederland2023.05.17Polarisatie politiek debat maakt meer kapot dan je lief is
EU2023.05.03Nederland moet nieuw evenwicht vinden: internationaal én zelfstandig
Politiek Nederland2023.04.21Elitair kabinet sloopt het gewone volk
Waarom nog zoveel tijd besteden aan een ten dode opgeschreven EU ? Zonde v.d. tijd en energie.
Óók de “leiders” weten dit, maar doen alsof hun neus bloedt, immers, zij lonken naar een véél te goed betaald baantje binnen die EU. Dagelijks worden wij bedonderd door diezelfde “leiders”. Zag gisteren dat men in het “uiterst welvarende én rijke” Duitsland, Voedsel- én kledingbanken tekort komt om een groot deel van de bevolking te voorzien van eten en/of kleding. Óók de kosten van verzorging, geneeskundige hulp e.d. zijn daar praktisch onbetaalbaar geworden. In Nederland is het idem-dito ! Een schandalige zaak. Waarom, denkt u, roept “den Haag” ieder uur : “Oh oh oh, wat zijn wij toch welvarend en rijk in NL. !!” Herhaling is de kracht van de reclame !!!!
Afgelopen maand : kosten van levensonderhoud méér dan 2% hoger dan voorgaande maand; hebt u meer salaris ontvangen om dat op te vangen ?
We laten ons al véél te lang het bedrog en de leugens vanuit “den Haag” aanleunen.
Wie maakt een einde dit toneelstuk ?
De positie van Nederland is best wel duidelijk. Die is namelijk een beetje meestribbelen en dan, als het zover is, tekenen bij het kruisje. Waar precies voor getekend wordt, is eigenlijk bijzaak. Het was immers ‘erg moeilijk en lastig’ en het is uiteindelijk een ‘mooi compromis’ geworden.
Met deze werkwijze komt een toekomstig baantje van de kindeloze onzijdige leptosoom Rutte niet in gevaar en worden de multinations te vriend gehouden. Dat zijn namelijk geen bijzaken.
De foto is wel treffend: de kinderlozen die de toekomst van onze kinderen bepalen?
Zou dat niet anders moeten?
Frankrijk en Duitsland houden zich al jaren niet aan het Verdrag van Maastricht dat stelt dat het begrotingstekort niet boven de 3% mag uitkomen. Treinmachinisten in Frankrijk gaan op hun 54e met pensioen. Lekker als grote landen zich niet aan afspraken houden. Merkel veegt haar reet af met de Verdragen van Dublin en Schengen. Weg met die EU. https://www.ftm.nl/artikelen/frankrijk-voldoet-helemaal-niet-aan-de-eu-begrotingsregels?share=1
Gajentaan brengt de EU kwestie terug tot de vraag of Nederland een confederaal of supranationaal Europa zou moeten willen. Het is duidelijk dat het voor overheersing door de grote buurlanden niet uitmaakt. Met name Frankrijk gaat geheel voor het eigen belang, houdt zich doof en blind voor de Nederlandse belangen, en sleept Duitsland daarin mee omdat zonder de Frans-Duitse As de EU tot stilstand zou komen. Als we invloed willen, al is het maar in eigen land, dan is het confederale model de enige optie. Daarnaast is er de vraag over de hervormbaarheid of beinvloedbaarheid van de EU door Nederland om het supranationale project af te remmen, om te buigen, of terug te draaien. Volgens FvD is de EU inderdaad een doordenderende trein, dus is een Nexit de enige optie. Kost misschien 20 miljard, maar dan ben je van een hoop ellende af. Aan de andere kant is Nederland op wereldniveau te klein, dus zou er toch weer een EU moeten komen. Het wordt tijd voor een coalitie van kleine landen waaronder Nederland die de grote landen gaat dwingen tot een confederale koers, waarbij de grote problemen van migratie (handhaving), Euro (geen transfer), Islam (kritiek is wenselijk), China (stop infiltratie, kennisroof en oneerlijke handel), en politiek (politieke macht terug naar nationale parlementen) doortastend worden aangepakt, In een dergelijke aanpak zitten natuurlijk spanningen, maar die zijn er nu ook. En die van nu zijn erger, met name voor de toekomst.
De EU heeft een reset nodig en inderdaad een herbezinning.
Helaas zijn machthebbers niet gauw bereid tot afstaan van macht, waardoor een Nexit onvermijdelijk is als we fundamenteel iets willen veranderen. Ook onze technocraten zullen moeilijk bereid zijn afstand te doen van hun promoveringskansen naar de EU bureaucratie.
Ik wil de afkorting TINA niet meer horen van deze leugenaars en profiteurs.
Ik ben er voor dat we EERST allianties smeden met anderen en een actieplan maken, voor we uit de EU stappen. Het moet een weloverwogen stap zijn, zodat we direct kunnen doorpakken. Bepaal wat we uit zo’n samenwerking willen halen EN wat we niet bereid zijn op te geven.
NL dat in de EU blijft of NL dat er plotseling uitstapt, vormen een gevaar voor onze welvaart.
Hoe veelzeggend is de foto boven het artikel. Kinderloosheid is de norm bij de bonobo’s van de EU. Geen kinderen geen toekomst. Import van achterlijkheid is geen alternatief.
Als men het nog kan is in mijn ogen de beste oplossing emigreren naar een land wat niets met de EU te maken heeft. Het is een schande dat dit soort figuren de eigen burgers in Europa zo naar de afgrond hebben geholpen en overgeleverd aan de grillen wat hun geimporteerd hebben. Men spreekt van toekomst? Onze toekomst als Europese burger is al aan diggelen geslagen toen Duitsland massaal de toekomst ellende voor de eigen burgers Europa binnen haalde, wat inhoud dat Europa binnen 5 jaar totaal geislamitiseerd is.