Op naar volledige werkgelegenheid! Mijn herstelplan

Het banenbeleid is mislukt, zo lazen we van de week. Zonder te overtuigen op immigratie of werkgelegenheid blijft de VVD achter met wat Rutte is: een lege liberale huls. De VVD richt zich te veel op de PVV, waarbij de eigen verkiezingsagenda vergeten wordt: het gedrag van een toekomstige verliezer.

Met man en macht probeert team-Rutte de PVV van zich af te houden in de peilingen. Wilders wint de slag om het immigratiethema met zijn duidelijke en harde aanpak. De nuance van de VVD wordt uitgelegd als besluiteloosheid en het overdreven eurofiele stemgedrag van de laatste weken in de Kamer helpt daarbij niet.

Falend banenbeleid
Een thema waar de VVD in het verleden sterk op presteerde is werkgelegenheid. Maar ook hier faalt het kabinet-Rutte. Als de VVD niet heel snel ingrijpt in de campagne, loopt het een groot risico op het thema van de werkgelegenheid en ondernemerschap te worden leeggegeten door VNL, het rechtse broertje van de VVD. Wilders daarentegen richt zich zoveel op het immigratiethema, dat de visie op werkgelegenheid niet uit de verf komt. Of we nou premier Wilders of toch premier Rutte krijgen: een nieuwe duidelijke visie op werkgelegenheid is nodig.

Globalisering
Nederland is een handelsland. We zijn geen Amerika. Een protectionistische “America First” aanpak zal nooit werken in Nederland. Toch heeft de Amerikaanse verkiezingsstrijd wel iets duidelijk gemaakt. De ongebreidelde globaliseringsgolf van de afgelopen dertig jaar komt ten einde. Onbeperkt uitbesteden heeft geleid tot een race-to-the-bottom. Daarnaast heeft er een enorme banen- en waardeoverdracht plaatsgevonden vanuit het Westen naar ontwikkelingslanden. Er is werkloosheid onder lager opgeleiden. In combinatie met migratie leidt dit tot de maatschappelijke onrust die we nu zien.

Loongroei
Een nog grotere banenmoordenaar is overigens robotisering, die voor 60% van het banenverlies zorgt in ontwikkelde landen. Automatisering heeft geleid tot een hogere productiviteit voor veel bedrijven, zonder dat dit is doorvertaald in hogere lonen voor de werkenden. Het gevolg is een toename van bedrijfswinsten, zonder een equivalente loongroei.

Kapitalisme
Begrijp me niet verkeerd. Ik ben een groot voorstander van kapitalisme, maar ik houd nog meer van Nederland. Er is een betere balans nodig van loongroei, banencreatie en winstgevendheid. Daarnaast zullen meer lonen en meer banen leiden tot meer consumptie en dus meer economische groei. Het wordt dus zaak om onszelf tot doel te stellen om volledige werkgelegenheid te realiseren in 2021.

Exporteren
Om dit voor elkaar te krijgen moet de overheid zich op een kapitalistische wijze gaan bemoeien met het bedrijfsleven. Net als Singapore. Afgezien van de doorvoerhandel waar Nederland sterk in is, is het simpele doel om zoveel mogelijk te exporteren en zo min mogelijk te importeren. De methode wordt als volgt: naast de inkopen van de Nederlandse overheid zelf, worden alle bedrijven verplicht om via een “Nederlandse leverancier-tenzij”-principe al hun inkopen te doen in Nederland. Op deze manier ontstaat er automatisch opnieuw een maakindustrie.

Maakindustrie
Waar bijvoorbeeld Shell nu zijn boorplatform inkoopt bij een internationale leverancier moet dit in de toekomst een Nederlandse leverancier zijn. Zo gaan de overheid, multinationals en het MKB veel meer hand in hand lopen en wordt er een enorme hoeveelheid banen gecreëerd in Nederland. Ook maken we op deze manier gebruik van de grote multinationals (Unilever bijvoorbeeld) met internationale merkkracht om het geld Nederland in te trekken en daarna in Nederland te houden.

De service- en maakindustrie kan dan vervolgens groeien en zijn vleugels gaan uitslaan: de multinationals van de toekomst. In dezelfde denklijn moet er prioriteit worden gegeven aan Nederlandse werknemers. Onlangs is in Zwitserland een plan aangenomen waarin banen eerst worden vergeven aan de lokale bevolking, voordat buitenlanders kunnen solliciteren.

Assemblage
Bij het succesvol uitrollen van deze strategie gaan we zien dat we niet alleen maar hoogwaardige chipmachines gaan maken bij ASML, maar dat we ook laagwaardige desktops opnieuw gaan assembleren in Nederland voor bijvoorbeeld de zenuwcentra van de grote Nederlandse banken. Waarom zouden we tenslotte Dell- of Fujitsucomputers willen importeren uit China?

New deal
Om dit te systeem te laten rondrekenen moeten de werkgevers en bonden opnieuw om tafel. Voor bepaalde banen is een aangepast loonbeleid nodig, maar er zullen veel banen voor terugkomen. Mensen met een arbeidsbeperking krijgen door de verbreding van de industrie opnieuw meer kansen om deel te nemen aan het arbeidsproces. De gezonde bijstandtrekkers moeten vanuit de overheid worden gedwongen in de nieuwe fabrieken te werken (eerste jaar volledig betaald door de overheid, waarna bedrijven worden verplicht deze mensen over te nemen).

Migranten die wachten op hun status worden daarnaast verplicht om in de nieuwe fabrieken te werken in ruil voor opvang. Verveling is voor niemand goed en op deze manier assimileren ze aan de assemblagelijn. Bij onvoldoende presteren wordt respectievelijk de bijstandsuitkering afgepakt of de status voor de migrant niet verleend. De tijd van zielig met elkaar omgaan moet eens afgelopen zijn. Voor wat, hoort wat.

Stijgende lonen
Het betekent tevens het einde van de loze CAO-discussies door vakbonden die over non-items aan het praten zijn. We gaan weer over belangrijke zaken praten. De overheid eist volledige werkgelegenheid, de loonkosten moeten gaan stijgen en werkgevers krijgen meer inkomsten door meer werk. Er mag uiteindelijk best iets meer worden betaald voor Nederlands maakkwaliteit en op deze manier wordt er geld overgeheveld vanuit de extra bedrijfswinsten naar de lonen, de winstgevendheid blijft op peil. Op microniveau gaan de inkoopkosten omhoog voor de multinationals, maar op macroniveau blijft er veel meer geld in Nederland. Exact de verschuiving die nodig is.

Concurrentie
Dit model lijkt op een inperking van de vrije markt. De inkoopmarkt is namelijk niet meer globaal, maar wordt afgebakend tot de Nederlandse markt. Binnen de nationale markt blijft er echter vrije concurrentie over. En binnen het model past het niet om staatsbedrijven te beginnen; de Nederlandse markt moet zijn werk doen. Daarnaast moet het tarief voor vennootschapsbelasting omlaag (om verhoogde inkoopkosten te compenseren) om zo multinationals blijvend te binden aan Nederland en meer buitenlandse multinationals naar Nederland te halen, waarbij ook de nationale voorwaarden aan de inkoop worden gesteld.

Dynamiek
Als Nederland deze weg inslaat zullen andere (Europese) landen hetzelfde gaan doen. En dat kan een negatieve tweede orde impact gaan hebben op het Nederlandse MKB dat nu veel exporteert. De stroom aan inkooporders zal ook in andere landen gaan nationaliseren, tenzij er specifieke kennis is die andere landen niet hebben. Net zo goed als dat Nederlandse multinationals nog steeds internationaal kunnen inkopen als er geen Nederlandse leverancier voorhanden is. Het resultaat is een MKB dat sterk zal blijven innoveren om toch nog flink te kunnen exporteren. Daarnaast zal Nederland het voordeel hebben door als eerste dit model in te voeren en daarmee te kunnen sturen. Dit heet het first-mover voordeel.

Vlucht naar voren
In de verte hoor ik de criticasters die beginnen te zeuren over de realiteit van vrij verkeer van mensen en goederen naast de bestaande Europese aanbestedingsregels. We onderscheiden hiermee de volgers van de leiders. Het is zeer aannemelijk dat de EU in zijn huidige vorm zal verdwijnen. Met deze kennis is een alternatieve visie op Nederland als handelsland nodig. En dus moeten we als land de vlucht naar voren kiezen in plaats van als konijnen in de koplampen van de aanstormende auto te blijven kijken.

Ambitie
De EU is stervende, de globaliseringsgolf komt ten einde. Premier Wilders zal het immigratiethema oplossen. We moeten verder vooruit kijken. Het wordt tijd voor een nieuwe Nederlandse visie op werkgelegenheid. Met een gezonde dosis kapitalisme, met een gezonde dosis nationalisme en een gezonde dosis omkijken naar elkaar.

Volledige werkgelegenheid in 2021 is geen utopie.

===============================================================
Foto: Satellite image of Europoort by Nasa World Wind is licensed under CC BY SA 3.0
===============================================================

Over de auteur

Rutger van den Noort

Bedrijfskundige, publicist, ondernemer.

Recent gepubliceerd

Archief

• Klimaat en Milieu17 september 2023Hoezo piekbelasters? Harde stikstofmetingen tonen falen overheidsbeleid aan
• Politiek Internationaal21 mei 2023Bilderberg-conferentie symboliseert gestage neergang van het Westen
• Politiek Nederland31 december 2022We hebben een laf kabinet dat geen enkel probleem durft op te lossen
• Economie6 oktober 2022Remkes’ mislukte zoektocht naar de stikstofsleutel