IVF-leeftijd moet juist naar beneden
In dezelfde week dat er berichten verschijnen dat de zorgpremies omhoog zullen gaan, horen we dat als minister Schippers haar zin krijgt, vrouwen binnenkort tot hun 50ste in aanmerking komen voor een ivf-behandeling. Die grens ligt nu bij 45 jaar.
De Nederlandse Vereniging voor Obstetrie en Gynaecologie (NVOG) schijnt de minister hierover positief geadviseerd te hebben. Nou heb ik zelf -tot mijn grote geluk- twee kinderen gebaard en met vallen en opstaan tot fantastische mensen grootgebracht. Ik gun dat iedereen, maar niet tot elke prijs. Er zijn grenzen.
Financieel
De kosten van een ivf-behandeling bedragen zo’n 10.000 euro, waarbij het eigen risico weliswaar meetelt, maar dat bedraagt nog geen 400 euro op jaarbasis, voor rijk en arm. Bovendien zijn kosten die je als particulier maakt voor een ivf-behandeling onder voorwaarden ook nog eens (gedeeltelijk) aftrekbaar voor de Belasting. Al met al kun je dus stellen dat de gemeenschap van Nederlandse belasting- en zorgpremiebetalers in grote mate financieel bijdraagt aan ivf-behandelingen.
Daar komt bovenop dat nog steeds niet is vastgesteld in hoeverre de geestelijke en lichamelijke ontwikkeling en gezondheid van ivf-kinderen negatief beïnvloed wordt door de manier waarop ze in hun prilste begin in elkaar zijn gefabriekt. Het kan ook zijn dat dezelfde factoren die de ouders verhinderden om op een natuurlijke wijze een zwangerschap tot stand te brengen, kunnen leiden tot gezondheidsrisico’s bij kinderen die door middel van ivf verwekt zijn. Het lijkt me dat deze gezondheidsrisico’s en de daaruit voortvloeiende kosten eerst eens zorgvuldig in kaart moeten worden gebracht, voordat het aantal ivf-behandelingen zomaar wordt opgevoerd.
Uitgestelde zwangerschappen
Nederlandse vrouwen baren op steeds latere leeftijd hun eerste kind met alle negatieve consequenties van dien. Het percentage geboorten bij vrouwen van 35 en ouder is relatief hoog in Nederland: 21,5% (meer dan een vijfde!) in 2010. De gemiddelde leeftijd van Nederlandse moeders was in 1980 nog 27.7 jaar en is sindsdien gestegen tot 31.1 jaar in 2014. Een zonder twijfel zeer verontrustende ontwikkeling.
De redenen waarom vrouwen het krijgen van kinderen uitstellen zijn verschillend. Het niet kunnen vinden van de juiste partner, bang zijn om de eigen carrière te schaden en zo lang mogelijk willen genieten van het vrije leven zijn er enkele. Het is een goede zaak dat vrouwen in Nederland de middelen tot hun beschikking hebben om daadwerkelijk baas in eigen buik te zijn: anti-conceptiemiddelen zijn gemakkelijk verkrijgbaar en in geval van nood behoort een veilige abortus goddank tot de mogelijkheden.
Feminisme
Het feminisme heeft dus veel positiefs betekend voor de seksuele en reproductieve zelfbeschikking van vrouwen in Nederland. Verworvenheden waar we trots op mogen zijn. En nu laat een vrouwelijke minister die zich onlangs nog in haar H.J Schoo-lezing een pleitbezorger voor vrouwenrechten toonde de oren hangen naar een lobbyclub van gynaecologen, die het wel een goed idee vinden om de leeftijdsgrens voor een ivf-behandeling op te krikken tot 50 jaar mits de eicel voor het 43ste levensjaar is geoogst…
Een ivf-behandeling lijkt al redelijk normaal, maar is bepaald geen kattenpis. Er moeten regelmatig fikse hoeveelheden hormonen worden ingespoten die een meervoudige eisprong stimuleren. Hormonen = gierende emoties. Als er inderdaad eitjes vrijkomen, moeten ze worden “geoogst” en buiten de baarmoeder bevrucht met sperma. Indien dat gelukt is, wordt er vervolgens een aantal embryo’s teruggeplaatst.
Pas als die embryo’s zich in de baarmoeder weten in te nestelen om zich daar verder te ontwikkelen, is er sprake van een zwangerschap, die uiteindelijk -als alles goed gaat- uitmondt in de geboorte van een of meerdere kinderen. Helaas komt het regelmatig voor dat een zwangerschap als gevolg van ivf op natuurlijke wijze wordt afgebroken. Dit uiteraard tot groot verdriet van de betreffende aspirant-ouders en hun omgeving.
Discussie
Waar gaat dit uiteindelijk heen? Waarom wordt er geen discussie gestart over hoe we er als samenleving aan kunnen bijdragen dat Nederlandse vrouwen weer jonger aan het moederschap willen beginnen? Waarom wordt er niet nagedacht over wat we ervan vinden dat we steeds oudere moeders krijgen en wat dat allemaal voor maatschappelijke consequenties heeft? Zijn het allemaal te ingewikkelde vraagstukken, waarvoor de tijd en de aandacht ontbreekt?
Net zoals er weer onveiliger gevreeën wordt sinds een HIV-besmetting niet meer per se een afschuwelijke dood betekent, zullen vrouwen het moederschap waarschijnlijk minder lang uitstellen als ivf-behandelingen niet zo vanzelfsprekend beschikbaar zijn. Ik zou er dus voor willen pleiten om de leeftijdsgrens voor een ivf-behandeling eerder te verlagen dan te verhogen. Dat bespaart individuele vrouwen waarschijnlijk veel keuzestress en de belasting- en zorgpremiebetalers in ieder geval een hoop geld. Leden van de VNOG moeten maar op een andere manier aan de financiering van hun tweede huis zien te komen.
Over de auteur
- 3e generatie, 1 paspoort en nog niet geïntegreerd/ slechte huisvrouw, goede moeder/ leraar en coach in het onderwijs, vmbo/ A'dam/ schrijft/ twittert @MajaMischke