Minister Kaag doet vaag over subsidiëren terroristenleider

Titelfoto: Minister Kaag (januari 2020) door Ministerie van Buitenlandse Zaken, gepubliceerd onder CC BY-SA 2.0.

Voor de zoveelste keer blijkt onze overheid terroristische groeperingen te subsidiëren, ondanks allerlei waarschuwingen vooraf. Volgens het Parool van vandaag is zelfs de subsidie aan de Syrische terroristenleider Labib al-Nahhas nog altijd niet stopgezet. Dus staan we voor de zoveelste keer in ons hemd omdat ons geld niet naar vrijheidsstrijders, maar naar radicale islamisten is gegaan. Sonja Dahlmans zet de zaken op een rijtje en roept op tot een ideologische confrontatie.

🔊 Beluister dit artikel

Vandaag moest D’66-minister Sigrid Kaag in het Vragenuurtje van de Tweede Kamer uitleggen waarom de subsidie aan de Syrische terroristenleider Labib al-Nahhas nog altijd niet is stopgezet. Ze zei dat er wordt gewacht op antwoord van het Europese Vredesinstituut (EVI) dat met Nederlands geld een ‘adviseur’ aanstelde die jarenlang betrokken was bij een jihadistische terreurbeweging. Kaag wil ‘opheldering’ van het EVI alvorens zij zelf een besluit neemt.

Daadkrachtig

Sigrid Kaag, u weet wel, de beoogd lijsttrekker van D66 die zichzelf zo daadkrachtig vindt en uit het juiste hout gesneden om niet alleen haar eigen partij, maar ons hele land te leiden. Zij zei vandaag, volgens het Parool, dat: “bekend is dat de strijdgroep ‘een salafistische en jihadistische achtergrond’ heeft. En er zijn berichten over mensenrechtenschendingen. Wij willen dan ook weten: wie heeft er van dit geld geprofiteerd?” 

Dat laatste lijkt mij nogal wiedes: de organisatie aan wie het geld verstrekt is en die dus een nogal dubieus persoon in de gelederen heeft die ook nog ‘adviseur’ genoemd wordt van het EVI. Een vredesinstituut dat een jihadist om advies vraagt, kan het nog gekker?

Sigrid Kaag: grote woorden en weinig daden. @SonjaDahlmans zoekt de leiderschapskwaliteiten https://t.co/1lyDZrGEml

— OpinieZ.com (@OpiniezMagazine) September 7, 2020

Ontkenningen

Vervolgens komt er een heel rijtje ontkenningen van de D66-bewindsvrouwe: de verantwoordelijkheid ligt niet bij haar ministerie, maar bij het EVI. Weliswaar is Nederlands geld gebruikt voor het inhuren van deze man, maar het ministerie, zo zegt Kaag, financiert deze groep niet, het ministerie werd niet ingelicht door het EVI en zo verder. Pas veel later ‘daagde’ het, volgens Kaag, dat het om deze Labib al-Nahhas ging. Dat vindt zij zelf kennelijk een afdoende antwoord, ik niet.

Het lijkt mij dat het, gezien de ernst van de situatie in Syrië en de grote, grove mensenrechtenschendingen aldaar en de verschillende jihadistische groeperingen die daar actief zijn (en niet alleen IS), zaak is dat je heel goed weet waar je geld naartoe gaat en dat je dat nauwlettend zelf in de gaten houdt. Wel geeft Kaag aan dat zij het ‘zorgelijk’ vindt.

Daar kopen we wat voor! De man heeft volgens Kaag ook nog eens een Spaans paspoort en staat op geen enkele lijst die hem de toegang tot Europa, en dus ook Nederland, zou kunnen ontzeggen. Dát vind ik pas zorgelijk.

Gevechtsgroep

Op 10 oktober kwam aan het licht dat ons Nederlandse ministerie van Buitenlandse Zaken jarenlang subsidie heeft verstrekt aan de burgerrechtenbeweging SACD (Syrian Association for Citizens’ Dignity). Aan het hoofd van deze beweging staat Labib al-Nahhas, alias Abu Ezzeddine al-Ansari. Deze man was betrokken bij Ahrar al-Sham: een islamistische gevechtsgroep die samenwerkte met Nusra Front, de Syrische tak van al-Qaida.

In de VS, waar Al-Nahhas werd toegelaten voor een kort bezoek (in mei 2016) door de regering-Obama, werden destijds al vraagtekens bij deze gang van zaken gezet. Hoe was het toch mogelijk dat deze man het land werd binnengelaten en een paar maanden later de toegang tot de VS werd geweigerd aan Raed Saleh, van wie gezegd wordt dat hij meer dan 40.000 mensen het leven redde? Saleh wilde naar de VS om een award op te halen voor zijn werk, in samenwerking met de Witte Helmen, die werd toegekend door InterAction, een Amerikaanse NGO. Deze man, een mensenrechtenactivist, was niet welkom in de VS, maar Al-Nahhas, leider van een organisatie met banden met terroristische organisaties, dus wel.

Al-Nusra

Goed, terug naar Al-Nahhas en zijn Ahrar al-Sham. Deze groep werkte samen met Jabhat al-Nusra, ook bekend als Jabhat Fateh al-Sham, een salafistische groepering in Syrië. Dit alles is al jaren bekend en kan het ministerie van Buitenlandse Zaken niet hebben verrast. Noch kunnen zij blijven volhouden dit niet te hebben geweten, wanneer zij terdege onderzoek doen (en daar mogen wij toch vanuit gaan) naar organisaties of groepen, nota bene in oorlogsgebied, alvorens aan hen subsidie te verstrekken.

Nederlandse steun

Al eerder, in 2018, werd bijvoorbeeld bekend dat de Nederlandse overheid pickup trucks en mobiele telefoons leverde aan terroristen die daar vervolgens mee pronkten op beeldmateriaal. Vragen van Kamerleden aangaande geld aan 22 rebellengroepen in Syrië werden niet of niet afdoende beantwoord. Het gaat onder andere om Jabhat al-Shamiya, een – volgens onze eigen overheid – salafistische en jihadistische groepering. Toch kreeg deze dus in de vorm van goederen steun van onze overheid.

From 2015 until 2018 the Dutch government supported 22 combat groups in #Syria including terrorist group Jabhat al-Shamiya with €70 milion worth in supplies of Toyota Hilux-and Isuzu Dmax pickup trucks, uniforms, satellite telephones, laptops, mattresses, backpacks and cameras. pic.twitter.com/bE0K9mOa6x

— Leander (@LeanderWoltinge) September 20, 2020

In dit artikel van september 2018 staat bijvoorbeeld: “Moreover, the Dutch government supported 22 armed groups in Syria between May 2015 and March 2018, despite knowledge of grave human rights violations by these groups.”

De Nederlandse intentie was, volgens SP-Tweede Kamerlid Karabulut om de zogenoemde oppositie in Syrië te ondersteunen als een alternatief voor Assad (nog altijd de zittende president van het land, ondanks alle westerse en andere bemoeienissen) en jihadisten. Maar het resultaat was dat: “ (…) islamistische en jihadistische milities werden versterkt en dat mensenrechten werden geschonden”, aldus Karabulut.

Volgens een artikel in Trouw uit september 2018 heeft de Nederlandse regering bij haar besluit om Syrische strijdgroepen te steunen via het zogenaamde non-lethal assistance programma (NLA-programma), geen advies ingewonnen bij haar eigen volkenrechtelijk adviseur, prof. Nollkaemper. Deze verklaarde later dat Nederland daarmee wellicht zelfs in strijd met het internationale recht had gehandeld.

Moord op Rina Schnerb

Nog verser in het geheugen ligt de moord op het 17-jarige Joodse meisje Rina Schnerb, in augustus 2019. Zij kwam om het leven door een bermbom; haar vader en broer raakten ernstig gewond. De daders waren leden van het Volksfront voor de Bevrijding van Palestina (PFLP), dat gelieerd is aan de Palestijnse Union of Agricultural Work Committees (UAWC). Ook het UAWC wordt door Nederlands belastinggeld ondersteund. En ook hier was Nederland al gewaarschuwd (mei 2019), maar besloot dit te negeren.

Er werden Kamervragen gesteld door onder meer PVV, CU en SGP, maar ministers Blok en Kaag, hielden vol dat er geen Nederlands geld ging naar de PFLP:  “Volgens minister Kaag zijn er nooit aanwijzingen geweest dat de UAWC banden heeft met terreurorganisaties. Uit brieven van drie pro-Israëlische instellingen blijkt echter dat de Nederlandse vertegenwoordiging in de Palestijnse gebieden in 2012, 2018 en 2019 is gewaarschuwd voor banden tussen de UAWC en de Palestijnse terreurgroep PFLP (Volksfront voor de Bevrijding van Palestina).”

Waarschuwingen genegeerd

Aldus de verslaggeving in het Parool, waarin tevens werd aangegeven dat het ook nog eens bijna een jaar duurde voordat Buitenlandse Zaken een extern onderzoek naar deze zaak aankondigde, terwijl al in 2019 bij de Nederlandse regering werd gemeld dat twee UAWC-medewerkers betrokken waren bij de dood van Rina Schnerb, dochter van rabbijn Eitan Schnerb. Toegegeven, Kaag schortte later tijdelijk de donaties aan deze organisatie op, maar dat maakt niet goed dat, niet voor het eerst, adviezen en waarschuwingen werden genegeerd en jihadisten hun gang konden gaan, met dodelijke gevolgen.

De subsidie aan een Palestijnse NGO die terroristen in dienst had, is door #Kaag bevroren, maar ze had dat al veel eerder kunnen doen. Ze negeerde de signalen. Onder geen beding mag terrorisme wordt gefinancierd met Nederlands belastinggeld. https://t.co/9GQs1w9vAt

— Ronny Naftaniel (@RonnyNaftaniel) July 21, 2020

Wat betreft subsidieverstrekking aan deze groeperingen – er zullen meer van dergelijke blunders volgen, mark my words – zal er wel weer een onderzoek komen, Kamervragen etc. over dit specifieke geval. Maar voor het grotere geheel citeer ik graag professor Peter Riddell: “There is an international network of radical Muslims, committed to terrorism that must be stopped. They pose a legitimate threat which cannot be ignored, but confronted, and immediately.” (2014)

Ideologische confrontatie

Die confrontatie zit niet alleen in het, achteraf, onderzoeken waarom je voor de zoveelste keer in je hemd gezet bent omdat je geld naar terroristen in plaats van naar vrijheidsstrijders is gegaan. Ik bedoel er ook geen militaire of politionele interventie mee, noch een politieke, maar een ideologische confrontatie.

Te vaak worden gemakkelijke antwoorden gegeven. De geopolitieke situatie in bijvoorbeeld Israël-Palestina, de burgeroorlog in Syrië of de inmenging in Afghanistan en Irak dienen dan als voornaamste bron van grieven, waardoor ‘strijders’ niets anders te doen staat dan de wapens oppakken. Ik ontken ook niet dat dit van invloed zal zijn, maar het is niet de enige motivatie die deze – en het zijn er talloze – terreurorganisaties hebben.

Al zo vaak, denk aan de zogenaamde Arabische lente, bleek in het kielzog van vrijheidsstrijders de radicale islam mee te komen, wat de situatie telkens weer complex en onoverzichtelijk heeft gemaakt. Die kennis alleen al zou Buitenlandse Zaken en de rest van de regering duidelijk moeten maken wel heel voorzichtig te zijn met wie men geld geld toe wil schuiven of via andere middelen wil ondersteunen. Vreemd is ook dat de slachtoffers van al deze terroristische organisaties eerder hun hulp moeten zoeken en vinden bij particuliere initiatieven dan dat zij steun krijgen van onze of andere regeringen. Te denken valt aan de Yezidi’s en de christenen in landen als Irak, Nigeria, Syrië, Turkije enzovoort. Als we hun leed al zien en erkennen.

Kopjes thee

Het verbannen, het opstellen van zogenaamde lijsten met verboden organisaties, het via militair ingrijpen de kop in willen drukken, het negeren (door de main stream media), het hopen op een reformatie of een, van binnenuit gevoerde, heruitvinding van de islam: al deze oplossingen hebben tot nu toe niets opgeleverd. Al-Nahass zelf nota bene schreef eens: “… the misguided way that Syrian revolutionaries are labeled as either ‘moderate’ or ‘extremist…”. Benamingen die met name in het Westen onder niet-moslims populair zijn.

De geschiedenis heeft ons geleerd dat organisaties die zich gesteund voelen door een – in hun ogen – goddelijke openbaring juist extremer reageren wanneer zij zich onderdrukt voelen of naar de flanken gedrukt worden naar eigen zeggen. Dat los je niet op door militair ingrijpen of verbieden, want dat zal alleen het beeld dat men onderdrukt wordt, versterken. Er zal een ideologische confrontatie plaats moeten vinden. Dit moet verder gaan dan de ‘dialoog aangaan’ (ook wel kopjes thee drinken genoemd) en een publiekelijk debat is hoognodig. Niet alleen binnen de politiek, maar maatschappij-breed, zoals in de academia, de media en de kerken. Weet wat je niet wilt ondersteunen, niet financieel, niet materieel, niet ideologisch en weet waarom je dat niet wilt.

Import van conflicten

De vraag ‘waarom haten ze ons’ is alleen relevant wanneer je er vanuit gaat dat er een soort rechtvaardiging zit in aanslagen, donaties misbruiken enzovoort en je daar, omdat je er debet aan bent, invloed op kunt uitoefenen. Luister en kijk goed naar wat deze terroristische organisaties zelf zeggen en doen en reageer op hun ideologische wereldbeeld, niet op de gewelddadige uitbarstingen van tijd tot tijd. Het enige dat daarmee bereikt wordt is dat meer en meer de conflicten van elders naar hier worden gehaald, wat de situatie voor de hele wereld alleen maar erger maakt.

Immers: de verspreiding van onrust, chaos en geweld is voor niemand goed maar biedt, wanneer het in dit tempo doorgroeit, straks ook geen veilige haven meer voor diegenen die eraan proberen te ontsnappen. Kijk maar in eigen land waar in de AZC’s , maar ook in sommige kerken, al onderdrukking en geweld jegens homoseksuelen en christenen plaatsvindt.

Lees de teksten

Houd niet elke moslim verantwoordelijk voor gewelddadige acties van anderen, reageer niet op de waan van de dag om je punt te maken. Het heeft geen zin iemand een ‘haatimam’ of ‘haatprediker’ te noemen, op de man te spelen, zonder kennis te hebben van de teksten waarop hij zich baseert en hem daarmee te confronteren. Laat islamcritici zich uitspreken en neem hun analyse serieus. Geef ruimte aan mensen die angst hebben voor aanslagen en andere zaken, zonder hen weg te zetten als onmensen waar je niets mee hoeft of wilt.

Zie de ander, elke ‘Ander’, als mens, niet als een wappie, racist, nazi, xenofoob, islamofoob en alle andere superlatieven die het gesprek dat we echt dringend moeten voeren alleen maar in de weg staan en met de dag onmogelijker maken.

Stop met de grenzeloze naïviteit waar het subsidies betreft aan dergelijke ‘adviseurs’, ‘vredesgroepen’ of ‘vrijheidsstrijders’. Nu is de tijd het door Kaag zo hoog opgegeven leiderschap en daadkracht te tonen en je niet te verschuilen achter anderen.

Over de auteur

Sonja Dahlmans

Student theologie

Recent gepubliceerd

Archief

• Politiek Nederland14 juli 2023Afscheidsbrief aan Sigrid Kaag: een verdiende val
• Klimaat en Milieu24 juni 2023Westerse klimaatprofeten vervangen de traditionele religie
• Islam/Moslims14 mei 2023Verkiezingen Turkije: geen enkele hoop voor religieuze minderheden
• Antisemitisme12 april 2023De imam, de moskee en de pro-Palestinalobby