Van het gas af: onhaalbaar en onbetaalbaar
Onmogelijke opdracht voor provincies en gemeenten
Foto: 
Gemeenteraden en provincies behandelen in deze periode de Regionale Energiestrategie (RES). Soms zijn er lovende woorden, hier en daar wat voorzichtige zorgen. In veel gevallen is dit zonder al te veel bespreking gegaan, vaak zelfs geruisloos. Het gaat om een uitvloeisel van het Klimaatakkoord: verminderen van de uitstoot van CO2 in 2030 met 49% en van broeikasgassen met 95% in 2050.
Waar gaat het om? Nederland is verdeeld in dertig regio’s die hun concept-RES voor 1 oktober 2020 klaar moeten hebben. Het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) analyseert de kwantiteit (hoeveelheid op te wekken duurzame elektriciteit) en de kwaliteit (o.a. ruimtegebruik en draagvlak). Op 1 juli 2021 moeten de plannen rond zijn en bestuurlijk vastgesteld.
Van het gas af
Naast een RES moeten de regio’s ook uiterlijk 1 juli 2021 een Regionale Structuur Warmte (RSW) opleveren. In deze RSW geven de regio’s op hoofdlijnen aan welke kansen en mogelijkheden er binnen hun gebied zijn om naar ‘duurzame verwarming’ (lees: ‘van het gas af’) te gaan. Duurzaam wil zeggen: warmteoplossingen met de laagste maatschappelijke kosten per gebied.
Om van het gas af te raken zijn er volgens de diverse concept-RSW’s drie mogelijkheden: biogas, warmtenetten of all-electric.
Wishful thinking
Biogas heeft als nadeel dat het maar beperkt beschikbaar is. Het kan worden (en wordt al) toegevoegd in de aardgasnetten, maar de potentie is zeer beperkt volgens de schrijvers van de RSW’s. Van lokale warmtenetten wordt wat meer verwacht, maar dan alleen in dichtbevolkte stedelijke gebieden. Als je door de woorden en cijfers heen leest is het echter voornamelijk wishful thinking. Restwarmte – van fabrieken bijvoorbeeld – is beperkt beschikbaar. De haalbaarheid van alternatieve warmtenetten op basis van geothermie of aquathermie is domweg onbekend. Bovendien vereisen deze oplossingen in de meeste gevallen alsnog bijstook via elektrisch aangedreven warmtepompen.
Voor het overgrote deel van de woningen in Nederland zal ‘van het gas af’ dus vooral ‘alles elektrisch’ betekenen.
Nauwelijks bijdrage aan beleidsdoel
Los van de enorme kosten die het volledig elektrisch maken van de huidige Nederlandse woningvoorraad met zich meebrengt, gaat dit nauwelijks helpen om het uiteindelijke doel van het Klimaatakkoord, CO2-vrij verwarmen in 2050, dichterbij te brengen. In 2018 hebben de hoogleraren Machiel Mulder en José Luis Moraga González van de Rijksuniversiteit Groningen in een onderzoek aangetoond, dat bij volledige elektrificatie van verwarming de sterke toename van de vraag naar elektriciteit vooral door gascentrales zal moeten worden opvangen. Zij concluderen dat “alle ambitieuze doelstellingen op het gebied van duurzame energie via zon en wind (…) bij lange na niet voldoende (zullen) zijn om de groei in de elektriciteitsvraag bij te houden”.
Zelfs met de huidige overheidsambities op het vlak van de energietransitie zal de gasconsumptie in Nederland in 2050 daarom nog 75% van het huidige niveau zijn.
#gasverbod is een volkomen onjuiste beslissing van #Rutte geweest. #Warmtenetten falen vaak. Burgers mogen niet gedwongen worden over te gaan op een warmtenet. Niet van het #aardgas af totdat er #waterstofgas door de leidingen stroomt. #kernenergie is OK https://t.co/7yTfI5J6lS
— Herman Oldenhof🚜 (@hermanoldenhof) June 4, 2020
Maatschappelijk draagvlak
Hoe gaan we de resterende elektriciteit dan opwekken? Dit brengt mij weer bij de RES-plannen. Die laten weinig aan de verbeelding over: we gaan voornamelijk grote, meer dan 200 meter hoge windmolens bouwen en overal in het land weilanden vol zetten met zonnepanelen. Let wel, de RES gaat over energie opwekken op land, niet op zee!
Hier komt het maatschappelijk draagvlak om de hoek kijken. De plannen zijn niet alleen een aanslag op het landschap, maar ook zadelen we toekomstige generaties, gezien de levensduur van windmolens en zonnepanelen, over 20-25 jaar op met een enorme hoeveelheid industrieel afval. Daarnaast is het zo dat burgers best wel aan CO2-reductie willen doen, maar echt niet zitten te wachten op optische vervuiling van hun landschap. Bovendien blijkt uit onderzoek dat veel burgers niet of nauwelijks klimaatkosten willen betalen.
Kosten
Bijkomend nadeel is de enorme kosten-inefficiëntie. Want hoeveel windmolens of zonnepanelen we ook neerzetten, als het niet of nauwelijks waait of de zon niet schijnt leveren ze nauwelijks elektriciteit. Een dubbele infrastructuur blijft dus noodzakelijk: er zal steeds bijgeschakeld moeten worden met vooral gascentrales. Ik neem aan dat we het niet meer over biomassa-centrales hoeven te hebben. Het draagvlak hiervoor onder de Nederlandse bevolking is (terecht) vrijwel nihil.
Natuurlijk het grote probleem van energie uit zon en wind: het is wiebelstroom. Schijnt de zon niet en/of waait het wat minder, dan moet er altijd fors bijgeschakeld worden met gas/kolen. Kortom: altijd een kostbare dubbele energie infrastructuur. Dat is niet gratis. https://t.co/QQLBa0q4u3
— Ronald Dijksterhuis (@DijksterhuisRG) May 17, 2020
Ongemakkelijk gevoel
Bij het lezen van de plannen bekruipt je dan ook een ongemakkelijk gevoel. Beleid maken is altijd dealen met onzekerheden, maar de huidige aannames hebben een hoog wensgehalte en zijn met dermate grote onzekerheden omgeven dat iedere beleidsmaker, bestuurder en politicus tot de conclusie zou moeten komen dat het onderzoeken van alternatieven de eerste prioriteit moet hebben.
De conclusie van de diverse RES- en RWS-plannen zou dan ook moeten zijn: CO2-vrij verwarmen in 2050 is onhaalbaar, nauwelijks uitvoerbaar en onbetaalbaar.
Plan B
Ik vind van alles van het doel van het Klimaatakkoord om in Nederland in 2050 vrijwel geen CO2 uit te stoten, maar als we de CO2-uitstoot echt willen verminderen zullen we op termijn naar een CO2-vrij alternatief voor de basislastcentrales (elektriciteitscentrales met een vaste productie) moeten kijken. We zullen zelfs met al onze weilanden vol zonnepanelen en enorme windmolens op land (en zee) nog veel aardgas nodig hebben voor onze energieopwekking. Zeker als de vraag naar elektriciteit zal toenemen bij het elektrisch maken van onze warmteoplossingen.
Kernenergie
Een redelijk alternatief zou dan ook zijn om geen geld en energie te steken in landschap-belastende zonneweides en reuze-windmolens, maar in plaats daarvan te investeren in het verzwaren van de elektriciteitsnetwerken en onderzoek te doen naar (nieuwe vormen van) kernenergie en het bouwen van kerncentrales. Uiteraard heeft kernenergie ook nadelen, maar de opwekking van elektriciteit hiermee is wel CO2-vrij.
Als we de klimaatdoelen willen halen, moet ook kernenergie een kans krijgen | Trouw https://t.co/nKarA04k9O
— Ronald Plasterk (@RPlasterk) May 22, 2020
Door dit alternatief goed in de tijd te zetten geven we bedrijven en kennisinstituten ook de mogelijkheid om nieuwe producten te ontwikkelen die het all-electric maken van woningen eenvoudiger en goedkoper kunnen maken. Dan nemen we maar de tijd tot 2060. Tot die tijd kunnen we prima met aardgas in onze energiebehoefte voorzien. Want dat is er nog genoeg.
Over de auteur
Het is na Balkenende, Rutte geweest die volledig is doorgeslagen met zijn Linkse Leugenaars Club.
Een gasloos Nederland is in tegenstelling tot bv Duitsland, het lachertje op bestuurlijk niveau.
Ik vertel het vandaag nog maar een keer, Rutte is het slechtste wat Nederland na de tweede wereldoorlog is overkomen.
Zijn knieval voor de anti Zwarte Pieten Club spreekt boekdelen.
RUTTUP en NEXIT.
En wat te denken van het plan van Amsterdam voor bio-massa centrales voor een warmte-net… ..raad eens wat er wordt gekapt : oer-bomen in Canada en de beren worden verjaagd.. super groen.. ..stelletje debielen : https://thenarwhal.ca/bc-opens-sunshine-coast-forest-logging/
Ik ben het volledig eens dat Rutte en co, de slechtst mogelijke ” bestuurders” zijn die we ooit gehad hebben. En de roofbouw van ons mooie land gaat nog gewoon door.
Laat er toch alstjeblieft een politieke partij zijn die in staat is een kentering te bewerkstelligen.
Ik maak me grote zorgen om die RES. Wekelijks vallen er folders in de bus om als burger toch maar mee te doen met zon op het dak-projecten of andere zg.milieuvriendelijke initiatieven. Wie de werkelijke kosten gaat dragen wordt er niet bij verteld; alleen maar rooskleurige plaatjes.
In de RES voor West Brabant zie ik dat er een zg. Zoekgebied voor windenergie (vanaf 2030) is gepland tussen mijn woonplaats Zundert en Rucphen. Het is een prachtig natuurgebied;dat ga je toch niet opofferen voor windturbines.
Maar de gemeenteraad gaat gewoon akkoord met dit RES-plan.
Ik word er echt moedeloos van. Inspraak voor burgers is trouwens een wassen neus.
Corona gaat uiteindelijk alles oplossen ,het werk ,de regering,de EU,socialisten ,Merkel,Timmermans met zijn waanideen ,omdat er geen stuiver meer overblijft om al die onbenullen in het zadel te houden ,regeren is vooruit zien,wat er nu zit is een hysterie die niet verder kijkt dan hun neus lang is,en meer bezig is met de komende verkiezingen dan met het volk van Nederland,Nog 4 jaar Rutte,en we zijn bankroet .
Weg ermee,stem op een partij die er voor de Nederlanders is ,juist die worden geboycot,raar he .
Dit schreef ik 7 maanden geleden onder een artikel van Alma van Hees:
Uit de reportage van Roderick Veloo begreep ik dat bij dit Duitse experiment 90% van de gesloten kerncentrales is vervangen door vervuilende bruin- en steenkolencentrales. Ten koste van oeroude bossen. Er schijnt ook te weinig zon in Duitsland. Die compleet mislukte Energiewende heeft wel 590 miljard gekost. En veel natuur. Kijktip: https://www.rtlz.nl/opinie/video/4462896/hoe-minder-kernenergie-hoe-groter-de-opwarming
Die klimaatfantasten zijn uiteindelijk zeer schadelijk voor het milieu.
…………….
Er is dus niets geleerd van dit mislukte project bij de Oosterburen.
nee, ze zijn hardleers.
Juist, simpel. Kernenergie op termijn, aardgas voor de transitie, ondertussen realistische plannen uitwerken voor het verlagen van de energie-intensiteit van het BNP en het stabiliseren van de bevolking op een houdbaar niveau. Demografisch beleid gaat langzaam dus moet zo snel mogelijk worden ingezet. De grens hoeft niet potdicht, maar de in- en uitstroom moet wel verantwoord kunnen worden gereguleerd. En verantwoord verondersteld verantwoording die publiekelijk ergens wordt afgelegd. Logisch toch?
“Van het gas af: onhaalbaar en onbetaalbaar”
Jazeker en daarbij onnodig en onzinnig.
Van het Gronings gas af is prima maar er worden al voorbereidingen getroffen om het Russisch gas binnen te halen en dit geschikt te maken voor onze apparatuur.
Het gevaar zit in de RES waar lieden met veel ambitie maar weinig kennis bereid zullen zijn de meest idiote plannen te gaan verzinnen.
Dat klimaatakkoord moet zo snel mogelijk van tafel. Van het gas af is mogelijk voor nieuwbouw maar zelfs dan is het de vraag waarom zonder echt werkende alternatieve technieken gas als schoonste van de fossiele bronnen zo overhaast uitgefaseerd moet worden. Als alleen het klimaatakkoord de reden is dan moet men niet vergeten dat dit akkoord een natte vinger aanpak voorstaat voor een nog niet bewezen probleem (AGW).
De energietransitie wordt erdoor gedrukt vanwege groepswaan, angst voor gezichtsverlies en heel machtige partijen die er veel geld aan verdienen. De gewone burger heeft nauwelijks iets in te brengen, of is zodanig gehersenspoeld dat-ie het allemaal viert als betreft het een nieuwe religie. En heb je kritiek dan ben je direct een nazi, of iets in die trant.
Wat een goed, helder artikel! Als ik jonger was geweest was ik vast begonnen met het breien van heel veel warme truien, want: arm Nederland! Wat zal er veel kou geleden worden!
Die hele energie transitie in Nederland is gebaseerd op drijfzand. Verkeerde aannames en al helemaal verkeerde berekeningen. Zolang wij beroeps politici hebben zonder enig gezond verstand, basis kennis van natuurkunde en bij wie enig technisch inzicht ontbreekt gaat dit glad de verkeerde kant op. We leven op een veel te grote voet. Maar laten we vooral niet vergeten dat de meeste uitstoot nog altijd bij de industrie vandaan komt. En dat het aandeel huishoudens relatief een klein aandeel is van het totale plaatje. Zolang de vlieg industrie, de zeevaart en de zware industrie vrijuit gaan is het dweilen met de kraan open. En is ons toch al aangetaste landschap nog verder aangetast en dan vooral weer een rekening van vervuiling naar de toekomst verplaatst. Die grote windmolens zijn op termijn net zo vervuilend. Je kunt er helemaal niets mee als afval. Dus laten we ons gezond verstand gebruiken, daar waar mogelijk afvalwarmte die nu de lucht in gaat hergebruiken, rioolwarmte hergebruiken en voor degenen die het willen kunnen, de warmtepompen laten gebruiken. En voor al dat extra stroomgebruik, zowel huishoudens als vervoer en verkeer ligt er nog lang niet genoeg koper in de grond. Dus nee helaas, op voorhand al niet haalbaar.
Aardgas is de meest efficiënte energiebron voor individuele woningverwarming. Buitenom correcte linkse deugpolitiek over broeikasgassen is er geen enkel argument denkbaar waarom je zou moeten stoppen met het verwarmen van woningen met aardgas
De aap, die onze overheid voorlopig het liefst in de mouw laat zitten is deze. Stel dat wij in 2050 compleet van het gas af zijn. Daarvoor heeft het leeuwendeel van de huishoudens tienduizenden Euro’s moeten investeren in isolatie en andere verwarmingstechniek.
Het gas krijg je zo ongeveer tegen een geringe bijbetaling op je belasting over het gas; het leeuwendeel is belasting.
In de aanloop naar 2050 gaat de overheid dus tientallen miljarden Euro’s aan belastinginkomsten missen.
De tering naar de nering zetten, daar doet de overheid niet aan, dus die belasting op gas zal door een andere heffing worden vervangen.
Naast je dure investering in een gasloze woning blijf je dus evengoed het leeuwendeel van de gasrekening betalen.
Met een andere naam, maar betalen zal je.
Plaats kerncentrales dichtbij grote steden en gebruik de restwarmte,het koelwater dus,om mee te verwarmen.zo warm het zeewater niet op,
Goed artikel, gebaseerd op feiten en gezond verstand. Maar helaas ook een die niet tot de hersencellen van de Haagse bestuurders zal doordringen. Klimaat is immers een religie en dan zijn feiten geen argumenten meer.
Het gasloos maken van Nederland zal het milieu onevenredig belasten door alle grondstoffen die daarvoor benodigd zijn. Dat gaat gepaard met de uitstoot van veel CO2
Ik ben van mening dat je de trias energetica beter kunt volgen door het energieverbruik in Nederland te verminderen.
We hebben nog voldoende energie tot onze beschikking en daar heeft iedereen recht op.
Om het energieverbruik evenredig te verdelen zou ik het gasverbruik voor ieder huishouden beperken tot maximaal 1500 m3 gas per jaar. Daardoor worden we gedwongen om energiebesparende maatregelen te nemen.
Het verzwaren van de gehele infrastructuur kan daarmee achterwege blijven.
Er is een oplossing die zowel de kool als de geit spaart. Die bestaat eruit dat zoveel mogelijk daken in Nederland worden voorzien van zonnepanelen. Die wekken overdag meer energie op dan nodig is. Dit overschot wordt via hydrolyse omgezet in pure waterstof, die zoveel mogelijk decentraal binnen gemeentes en bij pompstations beschikbaar is voor huishoudens en auto’s.
De waterstof kan ’s nachts weer worden omgezet in elektriciteit. Auto’s kunnen rijden op waterstof.
Dit systeem is CO2 neutraal en maakt ons tevens geheel onafhankelijk van Rusland en oliesjeiks.
Het is al tien jaar geleden uitgerekend dat het technisch mogelijk is. Ook de Rabo heeft er een studie naar verricht.
Ierder land krijgt de bestuurders waarop zij hebben gestemd.
Wat betreft alternatieve energie, dan is mijn inziens kernenergie uit den boze.
Zelf ben ik van mening dat men terug naar de tekentafel moet en dat aardgas niet wordt uitgesloten…
Zeker in een dichtbevolkt land als Nederland, kun je m.i. uiteindelijk niet om kernenergie heen, hoewel aardgas al een stap in de goede richting is. Kernenergie maakt het land minder kwetsbaar voor allerlei (geo-) politieke factoren. Liefst in de vorm van thoriumreactors: (relatief weinig nucleair afval met een korte halfwaardetijd), in afwachting van de doorbraak van fusiereactors .Die gaan zeker komen, al kan dat nog tientallen jaren duren.
Als ik u was zou ik me eens danig verdiepen in kernenergie. De angst daarvoor is onterecht. Onlangs een documentaire gezien van stralingsdeskundigen. Die pleiten voor een extreme verruiming van de veilige waarden. Mooiste uit die uitzending; het nucleaire incident bij Tsjernobyl heeft een nauwelijks meetbare toename van leukemie laten zien bij de bevolking aldaar!! Men heeft compleet verkeerde aannames gedaan in het verleden.