Spraakherkenning doodt onze taal

Titelfoto: unsplash.com CC0

Onze taal gaat dood. En de meeste andere talen overigens ook. De oorzaak? Spraakgestuurde apparaten. De grote internettechnologiebedrijven (Apple, Amazon, Google, Facebook en Microsoft) investeren de komende jaren in spraakherkenning en –sturing. Denkt u daarbij aan Science Fiction-series als Star Trek waar continu met de computer gesproken wordt met commando’s als: “Computer, start holodeck program…”. De computer wordt bijna als mens beschouwd, het “dankjewel” ontbreekt alleen na elk commando.

Echo

Dat kan sinds kort ook thuis. In Nederland is (eindelijk) Amazon’s Echo nu verkrijgbaar en samen met Google Home gaat dat een enorme impact hebben op hoe we voortaan interacteren met machines. Apple’s Siri wordt in Nederland nog weinig gebruikt, maar kan ook veel meer dan alleen maar emailjes-dicteren of iemand bellen. Zelf ben ik inmiddels fan en bedien muziek en verlichting met stem, dicteer emailtjes regelmatig en bel vrienden via Echo waardoor iedereen in de ruimte onderdeel kan zijn van het gesprek (leuk als je bijvoorbeeld je kinderen belt).

Overigens zijn de eerste applicaties die real-time je stem kunnen vertalen in de maak (of in beta). Het maakt dus niet uit in welke taal je spreekt, om de ontvanger te kunnen bereiken. Bellen met Tokyo wordt daardoor ineens veel gemakkelijker, er is geen noodzaak meer om de taal te leren. De grootste problemen op dit moment zijn nog in de zinconstructies: synchroon vertalen naar het Japans is bijvoorbeeld lastig, omdat de volgorde van woorden anders is.

Stem

Onze stem wordt dus een steeds krachtiger instrument. Apparaten worden aangestuurd en er kan in vele talen vertaald worden. Inclusief programmeertalen. De manier waarop we communiceren zal daardoor veranderen en daarmee zullen talen fundamenteel veranderen of zelfs verdwijnen in een ongekend tempo.

Dat is wezenlijk anders dan nu, want verandering kan niet te snel gaan. Anderen begrijpen dat niet meer wat je bedoelt. In het pre-internet tijdperk was het veranderen van woorden en grammatica een ingewikkelde bezigheid, omdat de kennis van nieuwe woorden langzaam werd overgedragen. Woordenboeken ontvangen geen push-berichten.

Daar komt bij dat hoe ouder mensen zijn, hoe conservatiever ze met taal lijken: leraren, bureaucraten, bankiers en vele anderen hebben vaak archaïsche taal als standaard. Dat is veilig en staat erudiet.

Taalvernieuwing

Inmiddels is het internet overal. In verschillende subculturen op het internet zie je (vaak jongeren) met een razend tempo tot nieuwe communicatievormen komen. In de basis lijkt dit op taal, maar als je in de chatfuncties van computergames kijkt zullen vele mensen er geen chocola van kunnen maken, maar er worden op uiterst effectieve manier boodschappen overgebracht. Dit laat zien dat de potentie om taal te vernieuwen, of opnieuw te maken, heel dichtbij is.

De andere grote reden waardoor taal gaat veranderen is dat het spreken tegen computers op een hele andere manier werkt, veel woorden zijn overbodig: “Zou je de lichten aan willen doen alstublieft”  wordt “licht aan” en uiteindelijk vermoedelijk zelfs “li..”.

Essentie

Dat laatste is misschien nog het minst goed voor te stellen: het lerende vermogen van de systemen achter Echo, Home of Siri zorgt ervoor dat je steeds minder hoeft te zeggen. In de ochtend als je de keuken inkomt, weet het welke zaken logisch zijn op dat moment. Dus bij “li” in een situatie dat de lampen uit zijn wordt begrepen dat de verlichting aan zal gaan.

Kortom: ik denk dat de combinatie van real-time vertalen, razend snelle ontwikkeling van taal door online communities, de interactie met computers in combinatie met machine learning de komende jaren voor grote verandering gaat zorgen. Er is geen enkele reden om te denken dat de Nederlandse Taal zoals die nu eenduidig in (groene) boekjes is opgeschreven over vijftig jaar nog lijkt op wat het nu is. Of uberhaupt bestaat. Taal gaat terug naar haar essentie: elkaar begrijpen en daarvoor hebben we geen lijsten met vervoegingen, bijwoorden of omslachtig uitgeschreven teksten nodig.

Taalpuristen

Dat is helemaal niet erg, zolang we maar niet afhankelijk gaan worden van gesloten systemen aangeboden door een paar aanbieders om elkaar nog te kunnen begrijpen. Dat is wellicht de grootste uitdaging op dit gebied  – niet om mensen met elkaar te kunnen laten communiceren.

Taalpuristen gaan het lastig krijgen de komende tijd.

© OpinieZ.com 2018. U kunt dit artikel delen via de knoppen onder de advertenties.

De OpinieZ-artikelen van Ger Baron (volg @GerBaron) vindt u 👉🏽 HIER 👈🏽

Over de auteur

Ger Baron

Vraagt zich vooral dingen af en verwondert zich over technologie, innovatie en samenleving. Werkt bij een overheid.

Recent gepubliceerd

Archief

• Economie18 mei 2019Straks deel je al je bankgegevens voor een Pizza Pepperoni
• Innovatie&Techniek20 februari 2019Drie basisregels voor gebruik sociale media
• Economie4 januari 2019We moeten weer dijkenbouwers worden met ambitie en visie
• Migratie5 september 2018De Mensenleven Indicator