Onze eigen hysterie bepaalt kijkcijfers NPO

15 december 2016 - Peter van Duyvenvoorde

Sinds de overwinning van Trump is de NPO zich aan het bezinnen op haar positie in het Nederlandse medialandschap. Niet alleen de berichtgeving over de Amerikaanse presidentsverkiezingen heeft als gevolg dat er veel kritiek is op de media. Ook items als de “dwaze moeders van de vaccinatie” bij Pauw, de buitenproportionele aandacht binnen de NPO voor types als Quincy Gario veroorzaken dat.

Ze zou een linkse agenda propageren, het volk op willen voeden in de richting van de door hen gestelde morele horizon. Dit is een veilige kritiek, omdat de burger zichzelf hiermee buiten spel zet. Maar juist die burger is de oorzaak van de rol van de media.

Linkse agenda
Het is misschien wel waar dat de media een linkse agenda hebben. Het aantal PvdA’ers dat aan mag schuiven bij de publieke omroep is een stuk hoger dan bijvoorbeeld het aantal VVD’ers. Maar het is nogal makkelijk om hier conclusies uit te trekken. Als het zo is dat veel intellectuelen PvdA stemmen en ondernemers VVD, is het logisch dat er meer PvdA’ers aanschuiven, want zij hebben iets te zeggen over verschillende vraagstukken.

Reuring
Maar ook al is de NPO ideologisch aan de linkerzijde van het spectrum te vinden, ze wil wel hoge kijkcijfers. In plaats van dat ze de kijker echt iets mee wil geven, wil ze voldoen aan de diversiteit, dus ieder programma moet voor iedere kijker begrijpelijk zijn, waardoor het niveau toch vaak niet boven MBO-4 uitstijgt. En het moet reuring teweeg brengen, er moet over gesproken worden de dag daarna, het moet iets losgemaakt hebben.

De redactie van Pauw – of DWDD – weet dat zodra Quincy aanschuift, het programma voor een dag de talk of the town is. Filmpjes worden gedeeld op GeenStijl, Dumpert en Facebook, mensen reageren verhit, hysterisch en Pauw kan zichzelf weer ontzettend relevant voelen, want ze praten toch over het programma? Dan zal het wel zinnig geweest zijn.

Kijkcijfers
Nog belangrijker dan de vermeende linksigheid van de NPO is de obsesssie met kijkcijfers. En de kijkcijfers stijgen wanneer ze een snaar van de hysterie raken bij de kijker. Of althans, niet eens de kijker zelf, maar alle hysterische mensen die nooit kijken, behalve wanneer er een filmpje van negen minuten geplaatst wordt op Facebook.

Stel dat niemand hysterisch had gereageerd op Quincy Gario, dan had hij veel minder aandacht gekregen. Hij was dan veel minder belangrijk geweest voor de NPO. Hij wordt gevraagd, omdat hij de kijkcijfers doet stijgen. Sylvana Simons is iedere keer weer een garantie voor een rel. Het slaat nu eenmaal aan, mensen willen graag ontevreden zijn over iets. U vraagt, zij draaien, zoiets.

Hysterie
Het “volk” – wie dat dan ook zijn – is geen slachtoffer van een links complot, het is slachtoffer van de eigen hysterie. En die hysterie speelt op bij een tegenstrever. Vaccinatiemoeders, Quincy Gario, Uzturk, Simons, het zijn de tegenstrevers waar de NPO van afhankelijk is voor kijkcijfers en roem. Ze leren de mensen weinig, ze zeggen weinig verheffends, maar ze maken de mensen boos en boosheid zorgt voor clicks.

Er is veel valide kritiek te leveren op de NPO. Maar het is te makkelijk om te doen alsof ons, de kijkers, geen blaam treft. Het is onze hysterie die bepaalt wat de talkshows laten zien. Eerder dan dat de NPO moet veranderen, zouden we eens in de spiegel moeten kijken. Dan zien we misschien eens in hoe buitenproportioneel onze hysterie vaak is. Als we dat een beetje in weten te dammen, zal misschien de NPO ook een beetje veranderen.

===============================================================
Foto: NPO Logo by Riemer Palstra is licensed under CC BY-NC-SA 2.0
===============================================================