De diamanten van Moishe
Het is negen uur ‘s avonds en donker. Midden op het plein in de joodse wijk van de oude stad van Jeruzalem staat een tafel met boeken. Achter de tafel ontwaar ik een magere, bebaarde jongeman met een zwarte Fedora op het hoofd.
Hij is van de Chabad. De beweging van de Lubavitcher Chassidiem, de missionarissen van het Jodendom. Zij richten zich op het terugbrengen van seculiere en afgedwaalde Joden naar – zoals ze zeggen – het ware Tora Jodendom.
Ik probeer de boektitels te lezen en word aangesproken door de Chabadnik. Hij nodigt me uit op de stoel naast hem te komen zitten. Hij heet Moishe en komt oorspronkelijk uit Chicago. “The wonderful town”, zeg ik. Hij kijkt me niet begrijpend aan. “The song by Frank Sinatra”, leg ik uit. Moishe lacht en haalt zijn schouders op. Ik vraag wat hem hier heeft gebracht. Moishe vertelt. “I want to help people how to become more Jewish. Begin with something small. And gradually expand. Do it with your family.”
Moishe praat door. Hij is een begenadigd spreker. Hij vervlecht de ene parabel in de volgende. Ik luister gefascineerd. Ik word geraakt als hij het over perception heeft. Je kan Torastudie zien als het dragen van een zware tas. Als iemand je zegt dat er stenen in zitten, zie je er tegenop de tas te dragen. Als iemand je echter zegt dat er diamanten in zitten, wordt het dragen een plezier. “All a matter of perception. Way of thinking.” Moishe zwijgt en kijkt me aan.
De poëtische en psychologische gaven van de jonge Chabadnik doen hun werk bij me. 3000 jaar jodendom als een tas vol edelstenen. Ik heb de neiging hem ter plekke te omhelzen. Ik doe het niet en slik even. Moishe ziet mijn reactie en pakt een klein boekje. Overdenkingen van Menachem Mendel Schneerson, de vorige Lubavitcher Rebbe. “Let’s study one paragraph together”. Ik lees voor wat hij me aanwijst. De straatverlichting is net sterk genoeg. Het gaat over zakendoen en zingeving.
Als ik klaar ben, vraagt Moishe wat ik er van vind. “It makes sense”, zeg ik. “I don’t know what I am doing on this planet.” Moishe knikt. “If you want to give meaning to your life, start with five minutes Torah study a day. See what it does to you.” Ik voel vrede en rust over me neerdalen. Zo eenvoudig is het dus. Om mij heen zie ik Chassidische gezinnen wandelen. Er staan sterren aan de hemel. Kleine jongetjes met lange pijpekrullen rennen lachend achter elkaar aan.
Ik ben even ieder besef van tijd kwijt. Ik zweef boven het plein en zie mezelf zitten. Moishe legt een hand op mijn schouder en schenkt een bekertje water voor me in. Ik drink het in een teug leeg, keer terug op de aarde en sta op. Ik schud Moishe’s hand. Ik zoek naar woorden. “You could have been my son”, zeg ik uiteindelijk. Moishe lacht en geeft me een brochure met teksten van de Lubavitcher Rebbe. “Read it. It will help you. Discover the diamonds. Take your time, Asher.”
Ik loop over de grote, witte stenen van het plein. Zo werkt het dus. Outreach Chabad-style. Ze kunnen er wat van. Nee, niet generaliseren: Moishe kan er wat van. Als ik een uur later op bed lig weg te doezelen, schrik ik wakker. Het is tot me doorgedrongen dat ik mezelf niet had voorgesteld aan Moishe.
Over de auteur
