De ijdele premier als wetsovertreder
Wat ik heb overgehouden aan het referendumdebat van gisteravond is een bevestiging van mijn cynisme over de politieke moraal van de minister-president. Dat Mark Rutte zich niet laat leiden door ideologische bevlogenheid was mij al jaren duidelijk.
Dealmaker
Hij is een onderhandelaar pur sang, een dealmaker. Voor hem geen vergezichten, geen ideologie. Gewoon de problemen aanpakken en oplossen die hij onderweg tegenkomt. Manager Mark die met een altijd parate woordenwaterval elke kritiek op zijn handelen zelfverzekerd denkt te kunnen afslaan.
Gisteravond zagen weer een voorbeeld van zijn stuurmanskunst. Rutte’s belangrijkste argument was het claimen van onderhandelingsruimte in Brussel. We kunnen daar niet aankomen met een door het Nederlandse parlement afgewezen verdrag, zo was zijn stelling. Met lege handen en zonder wisselgeld bereiken we niks.
Strohalm
Daarom klampte hij zich vast aan de strohalm van het “zo spoedig mogelijk” uit de Referendumwet. Dit taalkundig niet voor nadere interpretatie vatbare begrip rekte hij uit voorbij de letter en de geest van de wet. Sinds gisteravond weten we dat in de opvatting van de minister-president “zo spoedig mogelijk” een periode van drie maanden kan omvatten. De Nederlandse taal heeft dus een belangrijke vernieuwing ondergaan. Onbetwistbare urgentie blijkt een flexibel begrip te zijn.
Dialoogzoeker
De onderhandelaar Rutte heeft met deze retorische truc de tijd geclaimd die hij nodig denkt te hebben om zich te kunnen profileren als dialoogzoeker. Dat wil hij doen door het nee-kamp te consulteren en in Brussel te kijken of er nog iets te regelen is qua aanpassing van het Oekraïneverdrag. Een haast wereldvreemd plan.
Ten eerste wil het nee-kamp niet geconsulteerd worden, want voor de initiatiefnemers van het referendum is het Nee gewoon een Nee. Ten tweede valt er in Brussel niets te halen. Alle andere lidstaten hebben het verdrag al geratificeerd zonder voorbehoud. Ze hebben geen zin om een voor hen voldongen feit achteraf nog eens ter discussie te gaan stellen.
Persoonlijke reden
Ik denk dat Mark Rutte dit allemaal van binnen heel goed weet. Het onderhandelingsresultaat dat hij zegt na te streven, komt er gewoon niet. Het eigenlijke doel van de minister-president is tijd winnen om een duidelijke, persoonlijke reden. Zijn belang is primair om de periode van zijn voorzitterschap van de EU niet te besmetten met een Nee tegen het Oekraïneverdrag. Want politici als Rutte zijn ijdel en willen internationaal een ongeschonden, succesvol imago. En een verdere loopbaan in het Brusselse.
Politieke ruimte
Pas na het referendum over de Brexit eind juni – en de commotie die daarover gaat ontstaan gezien de verwachte uitslag – ontstaat er voor Rutte verdere politieke ruimte om het Nederlandse Nee ook om te zetten in een echt Nee en de goedkeuringswet in te trekken. Als het Verenigd Koninkrijk daadwerkelijk besluit uit te treden uit de EU, maakt niemand zich in Brussel en de Europese hoofdsteden nog druk over het minor issue van het Nederlandse Nee. En na 1 juli is Mark geen EU-voorzitter meer en kan hij de geschiedenisboeken in als de behendige, capabele dealmaker met Erdogan.
Loyaliteit
Rutte’s opstelling brengt hem en de VVD in eigen land echter in grote problemen. Kan hij binnen de EU mogelijk nog zijn flitsende imago handhaven, in Nederland gaat hem dit opbreken. Hij heeft in het referendumdebat laten zien waar zijn loyaliteit ligt. Niet bij zijn eigen partij, waar 2/3 van de VVD-achterban tegen het Oekraïneverdrag was. Niet bij de Nederlandse burgers, niet bij het ondubbelzinnig overnemen van de uitslag van een wettelijke volksraadpleging, de wens van de kiezers, hoezeer hij dat ook in het debat beweerde.
De loyaliteit van de minister-president ligt – en dat is heel ernstig – zelfs niet bij het eerbiedigen van de wet. De referendumwet is namelijk erg binair: óf je accepteert het Nee en trekt de goedkeuringswet onmiddelijk in óf je legt het naast je neer. Een derde uitstel- en onderhandelingsoptie staat simpelweg niet in de wet.
Ik ben bereid de premier zijn ideologische leegte te vergeven, zijn verbroken beloftes, zijn ijdelheid en zijn carrièreplannen. Ik waardeer zijn onderhandelingsgerichtheid zelfs positief. Maar that is where the buck stops.
Wat ik hem niet kan en wil vergeven, is dat zijn ambitie hem zover heeft gebracht dat hij zich niet aan de wet houdt. Een ijdele premier is tot daar aan toe, maar een premier als bewuste wetsovertreder is onaanvaardbaar. En dat gaan hij en zijn partij over een jaar merken bij de Tweede Kamerverkiezingen. Ik gun het ze van harte. De wet is geen speelgoed.
Over de auteur

[…] omgaat. Van een verbroken verkiezingsbelofte tot eenonderste steen die boven zou komen. Van de wet niet naleven tot een beetjegoochelen met cijfers. Onze premier draait er zijn hand niet voor […]
Rutte overtreedt hier niet alleen de wet op ambtsmisbruik, maar zijn gedrag holt meteen de hele (eigen!) referendumwet uit en maakt deze tot een farce.
De ijdele geile gaat voor zijn eigen sucses, wees gerust, we zijn met meer, en dat zal ie weten!!!
#LyinMarkRutte
Yes but no but yes but no…
Afgezien van dit referendum [ : rechts-geldig; duidelijke uitslag ],
zijn DE ECHTE PROBLEMEN :
– de on-democratische, dictatoriale EU
– de onbeperkte, illegale immigratie
– de islamisering
!!!
Helemaal juist geformuleerd.
Waar zijn onze juristen ?
– staats-recht; internationaal recht –
Welk onderdeel van raadgevend wordt niet gesnapt. Twintig procent stemde tegen, tien procent voor en zeventig procent vond dat het kabinet prima in staat is zelf een afweging te maken. Raad en zeker slechte hoef je niet te volgen
Dat hoeft ook niet. De referendumwet biedt de regering bij een afwijzende uitslag 2 opties: of het verdrag niet ratificeren door direct een intrekkingswet in te dienen, of de uitslag van het referendum naast je neerleggen en het verdrag ratificeren. Rutte heeft een derde optie verzonnen die niet in de wet staat.
Dit is op Deze Dagen herblogd.
Rutte kan het niet goed doen……hij wordt sowieso met de grond gelijk gemaakt en leugens over de gang van zaken worden toch verteld. Meteen na het referendum heeft hij namelijk al gezegd dat het tijd zou kosten, mogelijk wel 3 tot 6 maanden. Er zou weloverwogen een besluit genomen worden, maar met het referendum in het achterhoofd. Dus als de scribent het gisteren pas begrepen heeft ligt dat toch echt aan hem. Iedereen gaat voorbij aan wat er werkelijk speelt: a) was het een adviserend referendum. Als je het zo noemt en in de wet vastlegt, mag je nu niet ineens doen alsof het dwingend is. b) Slechts 32% van de bevolking heeft de moeite genomen om te stemmen. Dat daarvan 61% tegen gestemd heeft betekent alleen maar dat slechts 19% van de bevolking het de moeite waard vond om nee te gaan stemmen. Om de kiesdrempel te halen moesten de ja-stemmers absoluut gaan stemmen……c) het merendeel wist nauwelijk waar ze voor stemden. Enkelen vonden het een stem tegen uitbreiding van de EU (iets dat helemaal niet aan de orde was) sommigen wilden de Russen niet tegen het hoofd stoten en ik heb zelfs een vrouw horen zeggen dat ze tegen stemde omdat Pechtold voor was.
Het is totaal irrelevant wat de motieven van de stemmers waren. Die vraag wordt ook niet gesteld bij gewone verkiezingen. Het referendum is gewoon rechtsgeldig verlopen en heeft een rechtsgeldige uitslag. Rutte kan van alles vooraf en achteraf roepen over de tijd die hij nodig heeft, ook hij is gebonden aan de Referendumwet. Die kent slechts twee smaken na een afwijzende referendumuitslag: of direct een intrekkingswet indienen of de uitslag van het referendum naast je neerleggen. Rutte introduceert een derde variant die niet in de wet staat. Daarmee handelt hij in strijd met de Referendumwet.
Rutte maakt handig gebruik van de ruimte die de wet hem biedt. “Zo snel mogelijk” is een formulering zonder deadline. In mijn vak vermijd ik de afspraak om door een ander iets “zo snel mogelijk” te laten regelen altijd. De ervaring leert namelijk dat een afspraak zonder keiharde deadline uiteindelijk op de lange baan belandt.
De wettekst zal dus moeten worden aangepast. Gebeurt dat niet, dan blijf de wet een speelbal voor de politiek. Dan blijft het een wassen neus.
Rutte kan zich natuurlijk niet verschuilen achter een dergelijke technische taalkundige “onduidelijkheid” in de wetstekst. Hij weet drommels goed wat de bedoeling is van de Referendumwet. Juist geen uitstel, direct doorhakken van de knoop na de uitslag. Zo is het ook besproken in de Tweede Kamer bij de behandeling van de Referendumwet vorig jaar.
… ik twijfel of een omschreven deadline gaat helpen, want een deadline heeft alleen zin als je er een consequentie aan vasthangt voor het overschrijden ervan. Wat moet dat dan weer zijn?
Die harde deadlines ken ik ook… ertoe leidend dat mensen maar wat gaan roepen, elkaar gaan bezig houden met rapporteren en escaleren, in plaats van gewoon je werk doen. Je ontkomt denk ik niet aan – gedeelde intenties, of geaccepteerde intenties. En ja – dan zit je nu met een generatie politici die daar met ehm… een zekere soepelheid mee omgaat. En dat is erg.
Juist. De formulering moet worden: Per direct. Niet zo spoedig mogelijk. zo spoedig mogelijk betekent ‘zodra het kan’ en Rutte gebruikt dit om te stellen dat het pas kan als er gesprekken zijn geweest met de Neestemmers (2,5 miljoen mensen!) en de EUbobo’s. Volgens Rutte is het pas mogelijk als het Brexitrefendum is geweest.
“Zo spoedig mogelijk” is er bewust ingebouwd om de politiek een uitweg te geven. Dit moet als eerste veranderd worden in de wet.
Samenvatting van het debat:
Oppositie (tegenkamp): kiezer heeft gesproken, nee is nee!
Oppositie (voorkamp): kiezer heeft gesproken, het is (helaas) duidelijk nee.
Kabinet/coalitie: kiezer zegt ‘nee, tenzij’, geef ons de ruimte om het te zien als ‘ja, mits’.
Uiterst goede analyse. Ik kan er niets aan toevoegen.
Rutte wil enkel zijn toekomstig baantje bij de EU veilig stellen.
Het is niet voor het eerst in de geschiedenis dat er een MP is geweest die dit de kiezer heeft aangedaan. VVD, de partij van bazen, zakenllui, bonzen en aardappelbabbelaar, heeft een leider die net als ene Jan Peter Balkenende, de belastingbetaler volkomen schoffeert.
Laten we wel zijn, als je namelijk pretendeert, de belastingbetaler te respecteren, dus je ook neer zou moeten leggen bij de uitkomsten van een referendum, en daar met deze voorspelbare flagrante minachting om gaat, verdient geen plaats in de geschiedenis van de Nederlandse geschiedenis. Het kan niet anders dan dat je dit sujet ongenadig hard straks af serveert.
En dat is iets wat MP Mark Rutte weet. Er is in Nederland bijna geen plaats meer voor hem.
Nog even….
“…Er is in Nederland bijna geen plaats meer voor hem…”
En dat is dan net het probleem met deze politiekers. In eigen land geen plaats meer hebben en dan verhuizen naar het o zo grote Europa waar zij dan de volgende generatie politici in hun land gaan dicteren ( aanmanen, opdringen, ja verplichten ) hoe ze de door hen gecreëerde mesthoop moeten gaan opkuisen en dit zonder enig schaamtegevoel. Begrijpe wie kan.
Er was er toch 1 gisteren die Rutte daarnaar vroeg?
(ik weet helaas niet meer wie…)
De Brusselse route is leuk, maar is de binnenlandse prijs (- verder verlies aan vertrouwen) niet te groot?
Niemand die dat verder oppikte.
Ik verbaas me erover. Op korte termijn krijgen ze misschien hun zin. Maar de lange termijn schade kan enorm worden. Beetje bij beetje vertrouwen uithollen dat het zin heeft om je stem te laten horen.
Mark hanteert de Mark versie van de Erdogan doctrine democratie is als een trein je stapt uit wanneer je doel bereikt is met de Mark aanvulling als je de verkeerde trein hebt trek je aan de noodrem en stap je ook uit.