Macron’s “Meer EU”-rede vraagt om weerwoord
Er is een tegengeluid nodig: een decentrale EU
Dinsdag presenteerde de Franse president Macron zijn al eerder aangekondigde plannen voor verdieping van EU en eurozone in een lange rede op de universiteit van Sorbonne. De meeste punten waren al bekend, zoals een eigen budget voor de eurozone, een eigen minister van Financiën en een eigen parlement.
Titelfoto: Screenshot door redactie OpinieZ van YouTube-video, kanaal France 24 English
Vergemeinschaftung
Opvallend was dat Macron zich toch enigszins op de vlakte hield, wetende dat de Duitse bondskanselier Angela Merkel aan een delicaat proces van coalitievorming begint. De Duitse liberalen (FDP) hebben al laten weten helemaal niets te zien in Vergemeinschaftung (collectivisering) van de eurozone middels een gemeenschappelijk budget. De liberale leider Lindner heeft dat een rode lijn genoemd. Macron benadrukte daarom zaken als gemeenschappelijke defensieprojecten, asielbeleid, sociale voorzieningen en EU- innovatiebeleid.
Macron’s dogma
Het dogma van Macron lijkt te zijn, groter is beter. De Franse president benadrukt keer op keer dat de enkele natiestaten van Europa niets vermogen tegen powerplayers als de V.S. of China en dat een Verenigd Europa dat wél kan. Of die vlieger opgaat voor een continent dat nu eenmaal uit verschillende natiestaten bestaat, is nog maar de vraag. Tot nu toe brengen de Brusselse organen alleen maar stroperigheid en bureaucratie. Ook weten we dat Europa zich sneller ontwikkelde dan bijvoorbeeld het Chinese keizerrijk (denk aan de Verlichting of de Industriële Revolutie) juist omdat er géén overkoepelende bureaucratie was die particulier initiatief smoorde. Er is dus een case te maken dat juist een decentraal georganiseerd Europa beter de concurrentie aankan dan de bureaucratische superstaat waarvan Macron droomt.
Decentrale visie ontbreekt
Het is jammer dat we in het debat over EU en eurozone steeds twee contrasterende visies horen: de federalistische (Macron, Pechtold, Verhofstadt) en de separatistische visie van degenen die met de EU willen stoppen (Wilders en Baudet, in het VK Farage, in Frankrijk Marine Le Pen, etc.). Uiteraard is er ook een kamp die een middenweg wil bewandelen. Hiertoe kunnen we de liberalen rekenen (VVD bij ons, FDP in Duitsland, voorheen de Conservatives in het VK onder Cameron). Ook het conservatieve deel van de christen-democratische partijen (CDU/CSU, CDA bij ons) neigen tot deze visie. Maar duidelijk uitgewerkt wordt die nooit. Wat we wel zien en velen sceptisch maakt tegenover gevestigde partijen als VVD en CDA is een groot verschil tussen hun retoriek enerzijds (wij willen minder EU!) en hun daadwerkelijk handelen anderzijds (soevereiniteit afstaan aan Brussel).
Decentrale hervormers, verenigt u!
Ik vind daarom dat degenen die niet voor Nexit zijn, maar wel vinden dat de EU decentraal moet zijn en natiestaten zo veel mogelijk soeverein moeten blijven, zich geprononceerder moeten opstellen in het debat en een visie moeten ontwikkelen en presenteren. Ook al heeft Rutte een hekel aan het woord visie. Want wie zich visieloos in het debat begeeft en alleen maar tegenwerpingen maakt, wordt vroeg of laat van het bord geveegd.
Monetaire aanpassingen
Zoals ik eerder in verschillende blogs betoogd heb, ontkomen we niet aan monetaire aanpassingen als we de eurozone decentraal willen houden. De huidige economische groeispurt is kunstmatig en wordt gedragen door ruim monetair beleid van de ECB. De eenheidseuro is de stille motor van het richting federalisme bewegen van de EU en is zo bedoeld door de vader van de euro, Jacques Delors.
Een houdbare visie op een decentrale EU valt of staat met het ontwikkelen van een alternatief voor de eenheidseuro, wat niet hoeft te betekenen dat de euro als gemeenschappelijk betaalmiddel wordt opgegeven. Je kunt beginnen vast te houden aan het no bail-out principe van het Verdrag van Maastricht. Dan zal er minstens een geloofwaardig euro-exit of euro-holiday scenario moeten komen voor landen die niet aan de eisen voldoen, zoals Griekenland.
Hoofdzaak is dat de decentrale EU-hervormers zich meer laten horen in het debat. Ik denk dat zij zich zowel bevinden onder de gevestigde partijen (VVD, CDA) als onder nieuwere partijen als PVV of FvD.
Over de auteur
- Amsterdammer in Rotterdam, blogger, schrijver van e-books, voetbalvader, Volvo 940 rijder, in het dagelijks leven Recruitment / Human Resources Consultant.
