Links populisme in strijd met economische werkelijkheid
Progressieve stokpaardjes werken averechts
Foto: 
Links populistisch beleid gaat meestal voorbij aan de economische effecten op wat langere termijn. Populaire ‘progressieve’ maatregelen als het verhogen van belastingen en minimumloon en het reguleren van huurprijzen pakken juist averechts uit, stelt Wouter Roorda.
Erik Mouthaan tweette onlangs enthousiast over maatregelen van de regering Biden, zoals betaald verlof en gratis onderwijs, die worden gefinancierd met een belastingverhoging die alleen miljonairs treft. Niet lang daarna berichtte de Wall Street Journal dat de verdubbeling van deze belasting zal leiden tot een vermindering van de totale opbrengst. Dit illustreert treffend de denkfout die aan dit soort beleid ten grondslag ligt, namelijk dat het berekende korte termijneffect op de economie gelijk is aan dat op de wat langere termijn.
Als dat zo’n goed plan is waarom dan niet gelijk volledig betaald verlof tot de peuterschool en gratis onderwijs voor iedereen. Hoeft men alleen de dividendbelasting voor miljonairs nog een keer te verdubbelen. En wellicht kan men nog meer gratis maken door nog een keer enz.
— Wouter Roorda (@WouterRoorda) April 23, 2021
Minimumloon
Een breed verspreid misverstand in met name links-populistische kringen is dat rijke mensen weinig belasting betalen en dat er bij deze groep zonder negatieve economische gevolgen veel meer geld valt te halen. Deze focus op het statische effect van een maatregel ligt ook ten grondslag aan de campagne om het wettelijk minimumloon te verhogen. Volgens de FNV en de linkse partijen zou het moeten stijgen naar 14 euro per uur om minimumloners en uitkeringstrekkers meer geld te geven. Een verhoging van bijna dertig procent!
Fatsoenlijke minimumlonen dragen bij aan een sterke economie, die voor mensen werkt!
Niet alleen President Biden, maar ook wetenschappers Thomas Piketty @MazzucatoM & @PdeGrauwe onderschrijven dit.
Doe ook mee aan de strijd!#EUMinimumWages #minimumloonhttps://t.co/eZKJHIq2f3
— Agnes Jongerius (@a_jongerius) May 7, 2021
Bevriezen huren
Een andere populistische maatregel is het bevriezen van de huren dit jaar voor sociale huurwoningen. De overheid grijpt nu ook in om de huren boven de sociale huurgrens te reguleren. Op die manier zou bij de huidige schaarste wonen betaalbaar blijven voor huurders.
Wat deze maatregelen gemeen hebben is dat zij op korte termijn de overheid geld opleveren en/of voordelig zijn voor de groep die het betreft. Belastingopbrengsten stijgen en ongelijkheid daalt. Werknemers met een baan op minimumloonniveau gaan meer verdienen. Huurders hebben geen stijgende woonlasten. Op langere termijn zijn deze maatregelen echter dermate desastreus dat de korte termijnvoordelen teniet worden gedaan. Degenen die dat weigeren in te zien, geven liever rijke mensen, werkgevers of verhuurders de schuld van het falen van dergelijk beleid.
Yes! Goed nieuws voor mensen in een sociale huurwoning: eindelijk stemt de meerderheid van de Tweede Kamer in met ons voorstel om de huren dit jaar te bevriezen. 💪
Een hele goede eerste stap. We gaan door want álle huren moeten omlaag!
— Lilian Marijnissen (@MarijnissenL) February 9, 2021
Stabiele inkomensverdeling
Mensen met een hoog inkomen en/of vermogen zijn een makkelijke prooi voor populistische politici. Ze zijn met weinig en staan al decennia in een kwaad daglicht door de voortdurende suggestie uit politiek linkse hoek dat het niet deugt dat mensen veel geld hebben en dat de rijken steeds rijker worden en de armen steeds armer. Dat laatste klopt evident niet. Ook de verdeling van inkomens en vermogens is al decennialang stabiel in Nederland, ook al wordt er op links, in navolging van de verkeerde voorstelling van zaken door Thomas Piketty, luidkeels anders beweerd.
De bovenste twintig procent van de inkomensverdeling is goed voor de helft van de belastingopbrengst. Nederland kent tientallen inkomensafhankelijke regelingen, zo inventariseerde de commissie Van Dijkhuizen in 2012 en sindsdien zijn het er alleen maar meer geworden. In tal van belastingen is sprake van ‘progressiviteit’. Tot een factor drie in de vermogensrendementsheffing en bijna vijf wat betreft het eigen woningforfait!
Kleine groep rijken
In 2014 viel slechts 6,6 procent van de belastingplichtigen (ofwel 850.000 personen) in het toptarief van de inkomstenbelasting, dat toen begon bij ruim 56.000 euro. Van deze groep had twintig procent (175.000 personen) een inkomen van meer dan 100.000 euro. Meer dan negentig procent van de belastingplichtigen betaalt niet of nauwelijks belasting over vermogen in box 3. Wie denkt veel geld op te halen door de belastingen voor de kleine groep “rijken” nog verder te verhogen, zal bedrogen uit komen.
Linkse symboolpolitiek
Gezien de kleine aantallen en de al hoge belastingdruk gaat het dus vooral om symboolpolitiek, waar de linkse populist echter niet vies van is. Begerig verwacht men dat een verhoging van een heffing tot eenzelfde toename zal leiden van de totale opbrengst. Dat veronderstelt dat de mensen die het treft niet zullen reageren op een verhoging en hun gedrag niet zullen aanpassen.
Voor deze groep komen dan echter alternatieve fiscale opties in beeld of zij zullen hun aandacht verleggen naar andere, minder belaste activiteiten of deze verplaatsen naar landen met een fiscaal vriendelijker klimaat. De politiek reageert hierop door te proberen de fiscale duimschroeven verder aan te draaien. Zo zal de komende jaren ook het effect zichtbaar worden van het beperken van de laatste twee aftrekposten, waarmee met name de hogere inkomens hun afdracht konden verlichten, die voor pensioen en hypotheekrente. Ook is men al begonnen met het verminderen van de zelfstandigenaftrek om een vlucht naar box 2 minder aantrekkelijk te maken. Een hypotheek aflossen wordt minder aantrekkelijk door de afbouw van de wet ‘Hillen’.
Uit de markt prijzen
Door het wettelijk minimumloon fors te verhogen prijzen de werknemers met de minste opleiding en vaardigheden zichzelf uit de markt. Zij zijn niet in een concurrentiestrijd verwikkeld met werkgevers, waarbij het gaat om elkaar zoveel mogelijk centen af te pakken. Zij concurreren met werknemers die meer opleiding hebben genoten, betere vaardigheden hebben, meer werkervaring en dergelijke. Hun belangrijkste troef daarbij is de prijs van hun arbeid, die zij kunnen inzetten ter compensatie van tekortschietende kennis en vaardigheden. Door het wettelijk minimumloon te verhogen wordt die troef hen uit handen geslagen.
De beste remedie tegen koopkrachtverlies is niet loonsverhoging, maar belastingverlaging.https://t.co/3B5wvreyVF #telegraafpremium
— Johannes Vervloed (Parler: @JohannesVervloed) (@Diplo_JV) May 8, 2021
Ook worden zij duurder ten opzichte van machines die het werk van hen kunnen overnemen. Een extra nadeel in de Nederlandse situatie is, dat de uitkeringen zijn gekoppeld aan het wettelijk minimumloon en dus in dezelfde mate meestijgen. Berekeningen laten zien dat dit op korte termijn weliswaar tot meer bestedingen leidt, maar dat gunstige effect wordt al snel overtroffen door de negatieve effecten. Per saldo resteren hogere werkloosheid, lagere investeringen en hogere collectieve lasten.
Onrendabele huurmarkt
De gevolgen van de overheidsingrepen op de huurmarkt beginnen inmiddels zichtbaar te worden. Voor bouwers is het op veel plaatsen niet meer rendabel om woningen neer te zetten. Gemeenten willen invloed op de huur die zij mogen vragen (en zijn vaak niet bereid concessies te doen wat betreft de grondprijs). Verder confronteren zij ontwikkelaars ook nog eens met allerlei verplichtingen als het gaat om duurzaamheid en dergelijke, die de bouwkosten verder opjagen.
Sociale huurwoning? In zeker een kwart van de gemeenten wacht je meer dan 7 jaar | NOS https://t.co/50iHHgeBcj – effect van regulering/ afwezigheid marktwerking is altijd en overal hetzelfde: tekorten, wachtrijen, rantsoenering, vriendjespolitiek/corruptie.
— lex hoogduin (@lexhoogduin) April 24, 2021
Waartoe verregaande regulering van de huren leidt is zichtbaar in Berlijn. Een coalitie van SPD, Grünen en Die Linke besloot daar de huren gedurende langere tijd te bevriezen en waar mogelijk te verlagen. De gevolgen waren negatief voor de beoogde doelgroep, zo bleek uit onderzoek. Particuliere woningbezitters doen hun bezit in de verkoop of verhuren niet langer woonruimte. De hoeveelheid betaalbare huurwoningen in de stad neemt dan ook snel af.
Berlijn
Links populisme bevoordeelt de groep insiders die een geringe kans lopen hun baan te verliezen en die al in een sociale huurwoning wonen. De negatieve effecten die zich op de wat langere termijn manifesteren nemen linkse populisten op de koop toe, want die zijn niet hun schuld, vinden ze. Vaak ziet men er juist een rechtvaardiging in om de bestaande maatregelen nog harder in te zetten. Zo wil de linkse coalitie in Berlijn nu landelijk regelen dat hun beleid niet in strijd is met de grondwet, zoals het Duitse Constitutionele Hof oordeelde. Zij zijn dus blind voor de schade die dat beleid aanricht.
Duidelljk dat het #neoliberale (rendement denkende) bedrijfsleven de overhand heeft t.o v. de #sociaal handelende politiek!! En wat doet de burger: #neoliberaal blijven stemmen.
De huren in Berlijn zouden weer betaalbaar worden. M….. door de linkse droomhttps://t.co/xDx0nRkTrt— Rene Isselman (@reneisselman) April 15, 2021
Een bijkomend voordeel, zo vinden velen, is dat de verantwoordelijkheid voor de uitvoering van het beleid meer en meer bij de overheid komt te liggen. Als particulieren en investeerders zich terugtrekken uit de woningmarkt, dan wordt de invloed van de corporaties zonder winstmotief groter. Dit zijn de corporaties die al 75 jaar bezig zijn om in Nederland de woningnood op te lossen, elk jaar er weer niet in slagen hun bouwquotum vol te maken, eentonige woonwijken neerzetten en ongevoelig zijn voor de woonwensen van huurders.
Obsessie
Deze drie voorbeelden illustreren dat de linkse obsessie met korte termijnherverdeling maakt dat op langere termijn juist het tegenovergestelde wordt bereikt. Wie daar op wijst, met wetenschappelijk onderzoek in de hand, krijgt het verwijt ongevoelig en harteloos te zijn. Dat is de wereld op zijn kop.
Goed besturen begint met de beperkingen van overheidsingrijpen kennen en inzicht in de lange termijneffecten van beleid.
Over de auteur
Recent gepubliceerd
Politiek Internationaal27 augustus 2023Wij hebben geen ereschuld aan Afghaanse beveiligers
Migratie25 juli 2023Bij asiel en immigratie doen de harde feiten er niet meer toe
Economie24 mei 2023Graaiflatie: een linkspopulistische complottheorie
Economie12 maart 2023De onthutsende toestand van ons land na ruim 12 jaar Rutte
Linkse economische kolder hoor ik al sinds de jaren 70 van de vorige eeuw. Het is talloze malen weerlegd, zowel in theorie als in de praktijk, maar het intellectuele gezwel blijft maar dooretteren. Niet in de laatste plaats omdat deugdelijke economische informatie angstvallig uit het onderwijs wordt weggelaten. Bovendien, de verwachting dat gecoördineerde diefstal en herverdeling leidt tot meer rechtvaardigheid, impliceert dat economisch succes per definitie het resultaat is van onrecht. Wat natuurlijk niet zo is. Tenzij je welvarend bent geworden van het herverdelen of ontvangen van herverdeelde gelden. De sociaaldemocratische gedachte dat je een moreel hoogstaande samenleving kunt hebben op een immorele basis is wel hun grootste morele blunder.
Links beleid heeft nog nooit tot een brede welvaartsbeleving geleid. Immers, als er uiteindelijk voldoende genivelleerd is en iedereen evenveel welvaart heeft (en dus even arm is), welke kale kip kan dan nog geplukt worden? In plaats van gelijkheid af te dwingen kunnen we beter de ongelijkheid koesteren. Het zorgt voor ambitie, economische groei, welvaartsgroei, innovatieviteit, enz. Waarom zou je onder links bewind je best doen om rijk te worden als je beter arm kunt zijn? Dan krijg je namelijk alles aangereikt!
Hoe linkser het beleid, hoe meer zin ik krijg om ook maar jarenlang op de zak van de overheid te teren. En dat terwijl ik daar eigenlijk principieel tegen ben.
De menselijke prikkel tot eigenbelang is vele malen sterker dan die tav altruïsme.
Dat is de basis van het kapitalisme. Een economie die gebaseerd is op socialisme/communisme/altruïsme vergeleken met een die is gebaseerd op kapitalisme verhoudt zich dan ook zoals een fiets zich tot een Ferrari verhoudt.
En natuurlijk weten we dat allemaal al, maar de linkse jaloezie (want dat is de ware linkse motivatie; niet rechtvaardigheid of empathie) is zo sterk en stompzinnig dat deze altijd weer de kop opsteekt.
Als links zo jaloers is (en dat zijn ze), dan rijst de vraag of ze ooit tot het besef zullen komen dat het hun eigen manier van handelen is die ten grondslag ligt aan hun achtergesteldheid. Je zou toch denken dat het kwartje ooit bij hen gaat vallen dat ze zelf de oorzaak zijn van de noodzaak die zij voelen. Volgens mij zijn ze dolblij met ongelijkheid, dat is namelijk het enige bestaansrecht van links.
Tja ik weet niet of dat kwartje ooit gaat vallen omdat de linkse jaloezie wellicht meer pathologisch dan praktisch van aard is.
Ik denk dat linkse mensen overwegend erg ongelukkig zijn, maar waar een ander de oplossing hiervoor binnen zichzelf zoekt en tracht op een adequate wijze met deze ongelukkige gevoelens om te gaan en deze te verminderen, zoekt de linkschmensch de oorzaak hiervan buiten zichzelf.
Hetgeen als snel leidt tot het in staat van beschuldiging stellen van “de ander”, die vervolgens verantwoordelijk wordt gehouden voor de eigen ongelukkige gevoelens. En dus tekent zich al heel snel een verregaande polarisatie af; de wereld wordt verdeeld in de goeden en de slechten.
Eigenlijk heeft de linkschmensch weinig tot geen zelfreflectie..
Ze zijn gefocussed op de splinter in andermans oog, maar de balk etc..
Deel 2.
Waarom zou je voor een woning € 1.000,- huur vragen wanneer je ook eenvoudig
€ 1.500,- kunt krijgen?
Dat doet niemand met enig gezond verstand en daar is dan ook helemaal niets mis mee.
Een absolute uitwas van dit maskeren van het eigen falende beleid is hoe Prins Bernard nu als de kwade genius naar voren wordt geschoven door de Amsterdamse politiek en de media.
Je kunt natuurlijk alles van de man vinden, maar ik vind het schandalig hoe hij als zondebok op het schavot gehesen wordt.
En dan zijn er van die stupide, goedkoop-opportunistische figuren zoals die Michiel Couzy (zo heet hij als ik me niet vergis) die hier dan vlotjes misbruik van maken door een boekje over Bernard te schrijven.
Alles onder het mom van sociale rechtvaardigheid; terwijl het boekje eigenlijk zou moeten gaan over een falende overheid.
Eigenlijk draaien de Amsterdamse politiek en de media oorzaak en gevolg om, teneinde hun falen te maskeren.
Het falende overheidsbeleid is namelijk de oorzaak van het woningtekort en het feit dat door de hierdoor ontstane schaarste de huren stijgen, het gevolg.
Zeer goed artikel van de heer Roorda.
Helemaal terecht stelt hij dat de politiek zelf de schuldige is van de woningnood.
Uit eigen ervaring weet ik dat de Gemeente Amsterdam het voor ontwikkelaars bijkans onmogelijk maakt om snel en effectief woningen te bouwen.
Hoewel zij iedereen verwijdt op geld belust te zijn, is geen enkele instantie meer op geld belust dan de Gemeente Amsterdam.
Dit vertaalt zich in zeer hoge grondprijzen, zeer hoge erfpachtcanons en zeer hoge leges. Verder is de bureaucratie enorm en bijna ondoordringbaar en dus is het heel moeilijk om binnen redelijke termijnen tot een verleende vergunning te komen.
Ook is het niveau van de gemiddelde ambtenaar waar je als ontwikkelaar mee moet werken vaak bedroevend.
Dan is er natuurlijk de klimaat waanzin die zich uit in extreme EPC normen, energielabels, BENG-eisen en gasloos bouwen. Deze werken alle ook kostprijsverhogend en complicerend het einde is hiervan ook nog niet in zicht.
Verder is er dan de “sociale” component die dan nog aan het eisenpakket wordt toegevoegd waarbij een ontwikkelaar vaak verplicht wordt op basis van 40-40-20 (40% sociaal/40%middenhuur/20% vrije sector) zijn woningen te verhuren, hetgeen vele ontwikkelingsmogelijkheden de das omdoet. Financieel is het eenvoudigweg niet rond te rekenen.
Deze factoren, in combinatie met de extreem gestegen bouwkosten, maken het heel lastig om het aantal woningen te bouwen waar de markt om vraagt.
En wat doet de Amsterdamse politiek vervolgens, om hun eigen falen te maskeren?
Ze geven de beleggers de schuld. De beleggers die niets anders doen dan handig gebruik maken van een toegenomen schaarste, gewoon gebaseerd op normale economische principes van vraag en aanbod.
Uitstekend artikel
Inderdaad Jan Smit het artikel bewijst eens te meer, dat Links er alleen voor zichzelf is en nooit voor anders denkenden.
Zal allemaal best, maar voor de 70% praktisch opgeleiden is het al zeker 30 jaar een kwestie van achteruitgang. Mijn vader kon 40 jaar geleden met 1 inkomen een gezin met vrouw en 3 kinderen onderhouden, auto rijden en op vakantie. Kom daar tegenwoordig eens om. Al die flutkabinetten links of rechts, hebben stuk voor stuk de multinationals ontzien.
Nou ja, maar Erik Mouthaan hoort zichzelf graag praten, maar is natuurlijk een domme jongen. En zo links als de neten, dus die bewierrookt die Biden. Heeft ook niet in de gaten dat Biden OOK niet zo slim is, maar dat komt natuurlijk over 4 jaar duidelijk naar voren.