In handelsoorlog met VS wordt de EU realistischer
Brussel komt Trump tegemoet
Foto: 
De handelsoorlog die de Amerikaanse president Donald Trump ontketende, zette heel wat in beweging. In de eerste plaats lijkt het de Europese Unie weer aangezet te hebben tot meer ambitie met het eigen handelsbeleid. Zo startte de EU meteen na de aankondiging van Trump begin april opnieuw bilaterale handelsbesprekingen op met de Verenigde Arabische Emiraten. Iets wat de Brusselse ambtenaren eerst tegenhielden omdat ze vonden dat er beter een handelsakkoord kon worden afgesloten met de Gulf Cooperation Council, een regionaal handelsverband van alle Golfstaten naar model van de EU.
Ook op vlak van de handelsrelatie met India lijkt de Europese Unie nu bereid tot tegemoetkomingen. Het Europese protectionistische klimaattarief Carbon Border Adjustment Mechanism (CBAM) is daarbij een doorn in het oog van de India. De EU wil dit douanetarief opleggen aan handelspartners die het Europese klimaatbeleid niet of niet voldoende volgen. De Indiase minister van Buitenlandse Zaken Subrahmanyam Jaishankar stelde onlangs daarover: “Het idee dat één deel van de wereld normen oplegt aan alle anderen is iets waar we tegen zijn”.
Zowat de helft van de hoofdstukken in het voorgestelde handelsakkoord tussen de EU en India zijn reeds onderhandeld. “Europa wordt veel realistischer”, aldus Jaishankar, waarbijhij tevens benadrukte: “We hebben zeer grote bedenkingen bij CBAM en we zijn daar heel open over geweest”. Met andere woorden: Het Europese klimaatbeleid ondermijnt Europese pogingen om handelsakkoorden te sluiten ter compensatie van het nieuwe protectionisme van Trump.
Tarieven
Toch lijkt Trump tot heel grote compromissen bereid, in die mate dat tegenstanders nu het acroniem “TACO” hanteren, wat staat voor “Trump Always Chickens Out”. Hij maakte reeds een deal met het Verenigd Koninkrijk, alsook met China, los van de afkoelingsperiode die hij inlaste. De internationale markten lijken alvast gerustgesteld dat het uiteindelijk allemaal wel zal meevallen. Met de Europese Unie is er echter nog steeds geen akkoord. Sinds april wordt de meeste EU-uitvoer naar de V.S. belast met invoerheffingen van 10 %. De extra Amerikaanse invoerheffingen van 25 % op staal en aluminium, die in maart zijn ingesteld, blijven eveneens van kracht. De EU heeft tot nu toe wel de hogere tarieven voor China weten te vermijden. De EU stond klaar om terug te slaan met ingrijpende tegenmaatregelen op allerlei gebieden, van whisky tot motorfietsen. Het bereidde ook een tweede pakket voor. Beide zijn echter opgeschort omdat de onderhandelingen tussen de EU en de VS nog gaande zijn.
Tegemoetkomingen EU
Een beetje onder de radar maakte de EU wel al een grote tegemoetkoming aan Trump. Eind verleden maand deelde de Europese Commissie importen vanuit de Verenigde Staten immers in als “laag risico” in het kader van de nieuwe anti-ontbossingsrichtlijn. Dit na forse druk vanwege het Amerikaanse handelsagentschap USTR, dat deze Europese regelgeving als een “niet-tarifaire belemmering” beschouwt, oftewel verkapt protectionisme.
De richtlijn in kwestie, die allerlei bureaucratische verplichtingen oplegt voor handelspartners om producten zoals cacao, koffie, soja, palmolie en rundvlees naar de EU te exporteren, leidde niet alleen tot een rel met de V.S. Ook Zuid-Oost-Aziatische producenten van palmolie maken zich er zorgen over. Ze beschouwen het feit dat hun imports als “standaard risico” worden beschouwd, in tegenstelling tot het Amerikaanse “laag risico” als onfair, zeker gezien het feit dat het probleem van ontbossing in landen als Maleisië net sterk verbeterd is. Dat komt onder meer door het opleggen van eigen MSPO standaard, maar desondanks blijft de EU weigeren die Maleisische standaard te erkennen als equivalent, in tegenstelling tot bijvoorbeeld het Verenigd Koninkrijk. Het feit dat de nieuwste versie van die standaard nog strenger wordt dan de Europese verandert niets aan de zaak.
Relatie met China
Ook ten aanzien van de relatie met China, lijkt de EU nu in de richting van Trump op te schuiven. “Wanneer we onze aandacht richten op tarieven tussen partners, leidt dat onze energie af van de echte uitdaging – een uitdaging die ons allemaal bedreigt”, stelde Europees Commissievoorzitter Von der Leyen op de recente G7 – top, in het bijzijn van Trump. “Op dit punt heeft Donald gelijk – er is een ernstig probleem”, voegde ze eraan toe, waarbij ze de Amerikaanse president aanmoedigde om samen met zijn bondgenoten de handelsonevenwichtigheden van China aan te pakken, in plaats van tarieven op te leggen aan zijn bondgenoten.
In welke mate dit Trans-Atlantisch front China tot grote beleidswijzigingen zal kunnen bewezen is nog maar de vraag. Dankzij de controle over zeldzame aardmetalen heeft China immers heel wat onderhandelingsmacht. Maar uiteraard hebben alle handelspartners vooral veel te verliezen. De V.S. kunnen zowat iedereen hard treffen, via douanetarieven of de eigen sterke defensie. Dat laatste kan zowel via het opvoeren van de druk op China als via het verminderen van de defensie aan bondgenoten.
Het zorgde er alvast voor dat de in april door China nieuw aangekondigde beperkingen van zeldzame aardmetalen voor Amerikaanse autobouwers al vrij snel weer ophief voor de top drie autobouwers in de V.S. Trump zelf trok zoals gezegd dus ook wel al heel wat maatregelen in, en het ziet er naar uit dat de voorgestelde Amerikaanse secundaire sancties tegen Rusland, die China hard zouden treffen, uiteindelijk ook de V.S. indirect zullen raken. Dat verhoogt dan weer de kans dat het ook hier allemaal niet zo’n vaart loopt.
ASML
De EU zelf kan echter ook schade berokkenen, indien het dat zou willen. Het Nederlandse ASML is naar verluidt in staat om ‘s werelds meest geavanceerde chipfabricagemachines uit te schakelen vanop afstand, bijvoorbeeld in het geval dat China Taiwan zou binnenvallen. Dit zou Europa echter even weinig opleveren als de Amerikaanse douanetarieven de V.S. helpen of de Chinese beperkingen op zeldzame aardmetalen China, maar het toont aan dat het gewoon fout is om te denken dat er winnaars en verliezers bij handel zijn. Er zijn enkel verliezers bij een handelsconflict. Misschien waren de voorspellingen over het einde van de globalisering toch wat voorbarig. We zijn gewoon te afhankelijk van elkaar.
Over de auteur
- Pieter Cleppe is de hoofdredacteur van http://www.BrusselsReport.eu, een webstek die zich richt op EU en Eurozonebeleid
Recent gepubliceerd
EU11 november 2025Nog meer duur EU-klimaatbeleid aangekondigd
Economie25 oktober 2025Ursula von der Leyen overleeft twee moties van wantrouwen
EU16 september 2025Belaagde Ursula von der Leyen kiest voor vlucht naar voren
Politiek Internationaal25 augustus 2025Het einde van de Oekraïne-oorlog lijkt nog ver weg
Het hele Carbon Border Adjustment Mechanism is gebaseerd op de veronderstelling dat fossiele CO2 een grote invloed heeft op het klimaat. Al in de jaren 1990 werd het systeem van emissierechten opgezet, wat ook al een gewone industrie-belasting was.
In de politiek en in de media wordt de suggestie gedaan dat fossiele CO2 hoofdzakelijk of bijna geheel verantwoordelijk is voor de klimaatverandering EN dat dit wetenschappelijk bewezen zou zijn.
Zelfs het IPCC beperkt zich tot gematigde bewering als ‘high confidence’ of ‘medium confidence’ in betrekking tot een bepaald verband. Wat die termen nu eigenlijk betekenen, weet niemand. Het kan duiden op 10 % invloed van fossiele CO2 of op 80 %.
Een berekening op basis van natuurkundige feiten levert op dat fossiele CO2 voor ongeveer 5 % van de klimaatopwarming verantwoordelijk is. De rest is natuurlijke variatie.
We helpen dus onze economie om zeep om een illusie van 95 % luchtbel na te jagen.
Artikel op de NOS site van vandaag:
” CO2-heffing verdwijnt: klimaatdoelen verder weg, maar industrie opgelucht “.
Of de industrie echt opgelucht is, betwijfel ik.
De CO 2 heffing in het artikel is alleen de extra inspanning die tijdens de kabinetten Rutte werd ingeteld boven op de Green Deal op EU niveau.
De Green Deal blijft doorgaan.
De concurrentie positie ten opzichte van de VS en andere landen zal dus blijven verslechteren.
Ik heb het nog even nagezocht. De Green Deal van 55 procent reductie zou niet gehaald worden en daarom werd de extra co2 heffing ingesteld.
Die is nu van de baan en dus zal er iets anders verzonnen moeten worden om alsnog de 55 procent te halen.
Het probleem is dat de overheid geld nodig heeft. Het gaat helemaal niet over groen of over wat dan ook.
Het gaat gewoon over geld dat op de een of andere manier in de schatkist moet verdwijnen om allerlei kosten, migratie, energietransitie, woningbouw, defensie en noem maar op, te kunnen betalen.
Dat de heffing nu van de baan is, geeft alleen maar aan dat de industrie aan de grens van de mogelijkheden is gekomen zonder de continuïteit aan te tasten.
Nu is de burger aan de beurt.
Ja, Anton, u heeft door waar al die heffingen voor zijn. Het ‘doel’ wat ze zeggen is natuurlijk onzin. Ze hebben inderdaad mega veel geld nodig om al die kosten te betalen waar ze ons mee op zadelen.
Het is te hopen dat Trump invloed zal hebben op de klimaat en migratie maatregelen van Brussel. Ik zie niemand anders die dat kan veranderen en hij zou het kunnen afdwingen. De 5% voor de NAVO hoeft geen probleem te zijn als je bespaart op migratie en klimaat. Beide zijn weggegooid geld terwijl de NAVO broodnodig is voor de veiligheid. En dan blijft er nog geld over voor de zorg en andere dingen. Nederland moet weer leefbaar worden.
Dat gevoel heb ik ook. Door het handelen van Trump worden wij ook weer een beetje zakelijker e kijken met wat meer afstand naar het wereldgebeuren. Emotie is goed, nadenken is beter.
Net als bij de navo top vrees ik dat het bij een semantische oorlog zal blijven. De namen van de heffingen veranderen, het doel blijft. Het geld moet tenslotte blijven rollen richting elite en hun vrinden in de grootindustrie, dus veranderen ze ‘lidstaten’ in ‘bondgenoten’. En in de handels/tarieven/klimaat oorlog gaan ze ook gewoon hier en daar wat mooie namen verzinnen. Het volk blijft uitgekleed worden.
Het probleem is dat het geld aan het opraken is terwijl er meerdere prioriteiten zijn om het aan uit te geven.
Defensie, of energie, of migratie?
De prioriteit voor energie is al erg hoog. In Noord Brabant wordt gewaarschuwd dat men de komende winter rekening moet houden met een mogelijke stroomuitval voor meerdere uren.
Maar goed, tanks en raketten zijn ook belangrijk en de migranten moeten ook een dak boven het hoofd hebben.
V.w.b. defensie: al sinds decennia ben ik de mening toegedaan dat je als land óf een inzetbaar en geëquipeerd leger hebt, of geen. Dus als men voor een leger kiest, moet daar (genoeg) geld heen. Dat betekent echter nog geenszins dat de megalomane 5% bbp noodzakelijk is.
Maar het groot-militair-industrieel complex laat de kurken knallen.
Het afzwakken, want dat is het, van de navo-slottekst, geeft landen die ook nu al niet hun deel leveren de mogelijkheid zich te onttrekken. En u weet wat dat betekent: wij gaan extra opdraaien.
Ik weet niet of u het nieuws uit de provincie Noord Brabant gezien hebt, maar er was een ernstige stroomstoring vanavond die 25.000 huishoudens getroffen heeft.
Er is al geen geld meer voor een betrouwbaar elektriciteitsnet. Er zullen zeker meerdere storingen volgen.
De politiek heeft zijn prioriteiten niet op orde.