Zwarte Piet èn de roodharige clown: slavernij!

De Zwarte Piet-discussie voor komende december is alweer losgebarsten. De Bijenkorf gaat overstag met gouden pieten. Alleen Blokker heeft nog een paar sessies heropvoeding nodig, maar dat zal ook wel goed komen.

Nu zelfs de NRC weet dat zij niet langer ongestraft vanuit haar blanke ivoren toren post-ironisch de politieke correcteling kan uithangen, is het succes van het antiracismefront onmiskenbaar. Nu is het de vraag of Quincy Gario en Sunny Bergman echt gaan doorpakken en volgende maand de Redhead Day in Breda zullen bezoeken.

Daar is namelijk alle aanleiding voor als zij hun strijd tegen Zwarte Piet als symbool van slavernij en kolonisatie willen verdiepen en verbreden. Want op die dag wordt in aanwezigheid van de schrijfster Jacky Colliss Harvey het boek Red – A history of the Redhead gepresenteerd. Vorige maand verscheen het in het Nederlands onder de nogal melige titel Ginger: het mysterie van de roodharigen.

Afgaande op de recensie in the Wall Street Journal van 10 augustus wordt er in Red op vermakelijke wijze eigentijds geneuzeld over de “ander” en gender double standard towards redheads, gelardeerd met allerlei interessante wetenswaardigheden over de herkomst van de roodharigen, enzovoort. Maar het verhaal over de clown geeft goede reden om het boek eens in de winkel open te slaan en in te kijken. Het blijkt maar weer dat blij kindervermaak zelden echt onschuldig is. Daar hebben wij Quincy en Sunny niet voor nodig.

Dat er iets fundamenteels niet klopt aan de clown, zou iedereen op zijn klompen moeten kunnen aanvoelen. Eigenlijk kan je concluderen dat het imago van de clown velen malen naargeestiger is dan Zwarte Piet, sinds het hanteren van de roe niet meer gepast is. De clown is een niet meer weg te denken element in de horrorcultuur. Om een of andere reden is het ook het enige aangewezen karakter om terminale kinderen in ziekenhuizen de stuipen op het lijf te jagen.

Maar achter deze straffeloze stereotypering blijkt ook weer een hele verdrongen geschiedenis van kolonisatie, uitbuiting, onrecht en leed schuil te gaan. Vandaar ook waarschijnlijk die onafscheidelijke traan van de clown, denk ik zo. Want volgens Jacky Colliss Harvey is het archetype van de roodharige, onberekenbare clown met wit gezicht en rode lippen, terug te voeren op de vele roodharige Thracische slaven in het oude Griekenland. Een detail dat in ons door het Zwarte Pieten Debat verscheurde land nog niet is opgemerkt, maar waar wij ongetwijfeld volgende maand meer over gaan horen. Tijdens de Redhead Day in Breda. Een evenement dat altijd toch met enigszins verlekkerde publiciteit is omgeven.

En laten wij eerlijk zijn; ten minste een paar kanttekeningen bij het fenomeen clown zijn na al die eeuwen wel op zijn plaats!

Over de auteur

Ruben Gischler

Documentaire- en programmamaker.
Arabist. Afgestudeerd op de "moderne" geschiedenis van het Midden Oosten.

Recent gepubliceerd

Archief

• Islam/Moslims2 november 2020De onnodige nasleep van de moord op Samuel Paty
• Islam/Moslims10 februari 2019Neo-moslim Joram van Klaveren kent illustere voorgangers
• Cultuur7 december 2018Filmbespreking: Meyer Levin en “The Illegals”
• Islam/Moslims22 februari 2018NIDA en de linkse ongelovige kudden