De overheid blijft een Rupsje Nooit Genoeg
Permanente groei van regels en personeelsbestand
Titelfoto: Binnenhof, Den Haag door Wim Hoppenbrouwers, CC BY-NC-ND 2.0.
Of het nu om klimaatbeleid, defensiebeleid of welk overheidsbeleid dan ook gaat, de overheid komt altijd geld tekort. Altijd maar weer worden de belastingen verhoogd. En alsof dat nog niet genoeg is geeft de overheid meer geld uit dan het via de belastingen binnenkrijgt, met inflatie en dus uitholling van de koopkracht van de burger en bedrijfsleven als gevolg. Althans in Nederland en ook in de meeste landen in Europa. In de VS (en in Argentinië) zien we sinds kort een tegenovergestelde beweging. De overheid treedt terug, laat meer aan burger en bedrijf en aan de samenleving zelf over en kan daardoor de belastingen verlagen.
Maakbaarheidsdenken
Het is het verschil tussen centralisatie en decentralisatie. Tussen socialisme en een vrije markteconomie, tussen de illusie van het maakbaarheidsdenken en de overtuiging dat de overheid meestal niet de oplossing is, maar eerder het probleem. Het zijn twee werelden waarin fundamenteel anders over de relatie tussen overheid en samenleving wordt gedacht. Zo mag in de VS alles, tenzij het verboden is, terwijl in Europa niets mag, tenzij het is toegestaan. Het laatste betekent dat Europa bolstaat van ge- en verboden, die zowel de burger als het bedrijfsleven in een knellend harnas zetten. Een proces dat versterkt werd met de komst van de EU, een regelmachine in Brussel, waar ambtenaren de hele dag niets anders doen dan nieuwe regels verzinnen.
Explosie van regels
Met de kabinetten Rutte III en IV is er een explosie van beleid, wet- en regelgeving over Nederland heen gerold. Het verlangen naar een maakbare samenleving was ooit een typisch links ideaal, maar is sindsdien door zowel regering als Kamer omarmd. Bij de rijksoverheid (inclusief defensie en Belastingdienst) steeg het aantal voltijdbanen tussen 2018 en 2024 met maar liefst dertig procent, meldde het Centraal Bureau voor de Statistiek afgelopen week.
In dat groeicijfer zijn echter alleen werknemers in loondienst meegeteld. De werkelijke groei ligt, gezien de verslaving aan extern ingehuurde medewerkers en consultants, hoger. Ook hier een stijgende lijn sinds 2018, blijkt uit eerder dit jaar gepubliceerd onderzoek van het ministerie van Binnenlandse Zaken. De externe inhuur steeg van tien procent van de personele uitgaven in 2018 naar vijftien procent in 2023. Denk aan ICT-specialisten, maar ook mensen die helpen bij de gasboringenschade-afhandeling in Groningen en de dienst herstel kinderopvangtoeslagen.
Overheid kan markt niet verslaan
En die extra ambtenaren en ingehuurde consultants zijn nodig om al die extra regelgeving in- en uit te voeren. Zij doen ongetwijfeld hun best, maar falen jammerlijk. Dat ligt niet aan hen, maar aan de complexiteit van de maatschappelijke problemen die zij geacht worden op te lossen.
De overheid is niet in staat om alle wensen van iedereen te vervullen. Dat kan alleen de onzichtbare hand van Adam Smith, de ondernemer die de wens van de consument vervult, op straffe van weggeconcureerd te worden. De overheid is niet in staat om de ‘markt’ te verslaan. Dat is vaak geprobeerd, in de Sovjet-Unie, in Cuba en laatstelijk in Venezuela. Met funeste gevolgen. Want niet alleen slaagt de overheid er niet in de wens van de burger te vervullen, de middelen die de overheid inzet om in de buurt van die wens te komen zijn zo ingrijpend dat vaak van dwangmaatregelen sprake is en dat bovendien het tegendeel wordt bereikt van wat wordt beoogd. In plaats van dat de burger geholpen wordt komt hij in de knel.
Ter adstructie mogen twee voorbeelden dienen.
Woningbouw
Minister Hugo de Jonge wist het wel. Met allerlei maatregelen probeerde hij alle betrokken partijen in de richting van het bouwen van meer woningen te sturen. De markt laat zich echter niet sturen. Marktpartijen, in dit geval projectontwikkelaars, bouwondernemingen en woningbouwcooperaties maken hun eigen afweging. Als zij in een keurslijf van regels worden geperst, als zij geen winst meer kunnen maken, bouwen ze niet. Zo simpel is het. In België bemoeit de overheid zich niet met de woningbouw en is er dan ook geen woningnood.
Energiebeleid
Een heel ministerie werd opgetuigd, het ministerie van groene groei. Een contradictio in terminis, maar dat terzijde. Bepaalde vormen van energie werden zwaar gesubsidieerd, zoals windparken op zee, die ook nog eens een nieuwe kostbare hoogspanningsinfrastructuur vergen, maar ook zonnepanelen met een dure salderingsregeling. Kregen we daarmee een betere energievoorziening? Nee, integendeel. Energie is niet meer betaalbaar en de leveringszekerheid is weg. Ondernemingen kunnen vaak niet meer worden aangesloten op het net.
Bron van problemen
Traditioneel ziet men op de politieke linkerflank de overheid niettemin als de beste en vanzelfsprekende partij om maatschappelijke problemen op te lossen. Meer beleid, meer regels, meer uitzonderingen, meer complexiteit, meer ambtenaren, meer geld. De ongemakkelijke waarheid is echter dat juist de overheid de bron is geworden van de problemen en de ogenschijnlijk onontwarbare knopen. De ongemakkelijke waarheid is tevens dat de politieke rechterflank geen tegenwicht biedt aan het linkse maakbaarheidsmantra, maar erin meegaat.
Van Willem Drees, de sobere sociaaldemocratische premier in de naoorlogse economische wederopbouwjaren, is de uitspraak: “Niet alles kan en vooral niet alles tegelijk.” Zo’n nuchter richtsnoer wordt node gemist.
Ook nog ten tijde van Paars zagen de sociaaldemocraten in dat veel aan de markt dient te worden overgelaten en dat de overheid slechts een beperkte taak had te vervullen. Deze wijsheid is verloren gegaan. Zowel regering als Kamer geloven heilig in de maakbaarheid van de samenleving door de overheid.
EU
Met de omvorming van de EEG tot een Europese Unie heeft het maakbaarheidsdenken zijdens de overheid een extra impuls gekregen. De EU kreeg er met het verdrag van Lissabon (2009) vele bevoegdheden bij op allerlei gebied. Daar hebben de ambtenaren van de Commissie in Brussel dankbaar gebruik van gemaakt. Zodanig zelfs, dat inmiddels 60 % van alle regelgeving in de lidstaten, inclusief in Nederland, uit ‘Brussel’ komt.
In tegenstelling tot de VS, waar de rol van de overheid in het maatschappelijk leven wordt verminderd (decentralisatie) en een einde wordt gemaakt aan regel- en belastingdruk, gaat de EU onverdroten door met centralisatie. Een nieuw paradepaardje is de komende digitale euro, de CBDC, waarmee alle particuliere bestedingen gecontroleerd kunnen worden.
Stablecoins
In de VS heeft Trump het Central Bank Digital Currency (CBDC)-project van voorganger Biden in de prullenbak gegooid. Hij zet in op stablecoins, cryptomunten die de private banken mogen uitgeven. Ook het geldsysteem wordt met andere woorden gedecentraliseerd.
Centrale banken zien stablecoins als een potentiële bedreiging voor hun monetaire autonomie, vooral als deze munten op grote schaal gebruikt worden voor betalingen en als spaarmiddel. Als bijvoorbeeld een stablecoin die aan de euro is gekoppeld wereldwijd eenvoudig toegankelijk wordt, kan zelfs een grote centrale bank als de ECB de controle over de geldhoeveelheid gedeeltelijk verliezen. Dit verklaart waarom centrale banken versneld werken aan hun eigen digitale valuta (CBDC’s) als tegenreactie.
ECB president Lagarde is als de dood voor stablecoins.
Keuze
Nu er in Nederland een enorm begrotingstekort dreigt vanwege de in NAVO-verband afgesproken 5% bbp-norm staat de regering voor een fundamentele keuze. Of afbraak welvaartsstaat (bijl in zorg en AOW) of minder overheid en ruimte voor de samenleving (burger en bedrijfsleven) om hun eigen zaken te regelen. Een ambtelijk advies pleit voor het eerste, ik voor het laatste.
De kiezer mag op 29 oktober beslissen. Wat de EU betreft is er eveneens een keuze. Uit de EU is niet verstandig. Maar met alle nieuwe regelgeving uit ‘Brussel’ instemmen is niet nodig. Een stop op EU-regelgeving geeft lucht aan burger en bedrijfsleven. Dat is voor de korte termijn. Met gelijkgezinde lidstaten vervolgens werken aan het terugdringen van regelzucht en bevoegdheden ‘Brussel’ vergt een langere adem, maar is niet minder van belang.
Over de auteur
Recent gepubliceerd
Economie16 december 2025Blokkade Russische tegoeden door EU is rampsscenario
EU18 november 2025Brussel wil EU-kritisch geluid op de sociale media smoren
EU4 november 2025Nederlands EU-beleid kan breekpunt worden in kabinetsformatie
Politiek Internationaal18 oktober 2025De laatste stuiptrekkingen van globalistisch links
Heb de schrijver altijd heel hoog zitten, behalve in dit stuk “Uit de EU is niet verstandig”. Ik denk juist dat het een voorwaarde is om NL weer op de rails te krijgen en de doorgeslagen juridisering (‘mag niet van Brussel’) van zowat ‘alles’ te stoppen.
Nexit geeft weer lucht en maakt ons weer baas in eigen huis. Dan verder de weg vervolgen naar een Zwitsers model in alle opzichten (referenda, formatie partijen, Centrale Bank filosofie) en NL kan weer floreren.
Maar ik ben bang dat het allemaal too little too late is…
Ik denk dat uit de EU een bittere noodzaak is willen we als natie overleven. Dat is echter iets van de lange adem en dat duurt te lang om het land te redden. Uit de verstikkende verdragen moet een eerste daadkrachtige stap zijn, dat kan direct en eenvoudig. Op het moment dat de brieven verstuurd zijn, er wel onmiddellijk naar handelen en geen ‘opzegtermijn’ afwachten.
Met alle middelen die we hebben de grenzen gaan bewaken, Defensie is tenslotte in 1e instantie voor het verdedigen van het eigen land, want de massa-immigratie die nu al decennia het land teistert, daar kun je alle ellende op alle domeinen uiteindelijk op terug voeren.
Ja ik snap ook die hardnekkige liefde voor de EU niet. De EU is schuldig aan de voornaamste oorzaken van de ellende die we elke dag over ons heen krijgen:
– de Dublinregels van de EU verhinderen ons de immigratie zelf te reguleren;
– de Green Deal van de EU verhinderen ons zelf ons energiebeleid te bepalen en dwingen ons de Noordzee vol te bouwen met horizon-vervuilers die microplastic uitstrooien over zee en land;
– de Green Deal van de EU in combinatie met Natura2000 jaagt boeren weg, zodat nog meer weilanden volgebouwd kunnen worden met vinex-wijken;
– de tomeloze ambitie van de Opperste Sovjet in Brussel om nieuwe lidstaten als Oekraïne op te nemen in de EU, heeft ons in conflict gebracht met Rusland.
Een liefde die leidt tot zelfbeschadiging…brrrr…ik weet echt wel leukere dingen.
Nix vinex-wijken zonnepanelen weides. Het nieuwe asbest
Ben het met u eens. Zeker regeren volgens een Zwitsers model is al jaren een wens van mij.
Gezien de laatste plannen 2000 miljard, van de volledig van het padje zijnde Von der Leyen, is uit de Europäischer Uneinigkeit, de enige oplossing.
De bureaucratische dictatuur EU is een groot probleem, geenszins een oplossing voor welk probleem dan ook!
Volledig mee eens, zonder een NEXIT gaat er niks veranderen en voor de mensen die het nu nog niet begrijpen, de EU is een niet verkozen geldverslindend vehicle en dient maar één belang; eigenbelang!
Rutte, bij aantreden, alle Nederlanders €1000 en een kleine overheid. De omgekeerde waarheid. VVD, de veroorzaker van de asielinstroom, hun motto, hoe meer vluchtelingen, hoe beter. De deur naar Timmermans staat wagenwijd open en toch zijn er nu nog mensen die 29 oktober VVD stemmen. Het kan verkeren.
De exorbitante toename van de ambtenarenkeizerrijkjes gaan vooral op het conto van de VVD. En dan is de externe inhuur nog niet eens meegerekend. We zijn en worden mede en vooral door de VVD kapot geambtenard.
Inderdaad het maakt ons weer baas in eigen huis.
Maar ik vraag me vaak af: willen Nederlanders dat wel?
Het lijkt er vaak op dat Nederlanders het wel best vinden dat de beslissingen ver weg worden genomen, want dan zijn ze niet verantwoordelijk.
Veel Nederlanders hebben alleen belangstelling voor het dagelijkse gebeuren, de kleine pleziertjes, als ze maar het gevoel hebben dat ze hun best doen en alles wel zo een beetje doorgaat, dan zijn ze al tevreden.
Ze hebben het al heel lang opgegeven om baas te zijn over hun eigen leven, laat staan dat ze baas in eigen huis (Nederland) zouden willen zijn.
Daarbijkomt dat er steeds meer mensen in ons land wonen die niets met Nederland hebben dan alleen maar het goede sociale stelsel, uitkeringen en toeslagen.
De EU is gied op weg naar het socialisme. De vijfjaren plannen gekopieerd van de Sovjet unie zijn een teken van verval samen met de linkse politiek strikt hangend op de eisen van de VN vooral betreffende de migratie en klimaat. Een opmaat naar een nieuwe wereld orde op Marxistische leest gemaakt. Het socialisme eist een enorme bureaucratie daar nodig is dat iedereen sterk afhankelijk blijft waarbij de overheid kan ingrijpen. Alle verzonnen crisissen zijn met dat doel losgelaten want crisissen vereisen weer nieuwe regels. Wij hoeven niet meer bang zijn voor het socialisme want wij zitten er inmiddels diep in. Vrijheden worden beperkt andere geluiden in de kiem gesmoord. Alle media vertellen hetzelfde behalve de echte waarheid. Wie socialisme heeft meegemaakt herkent heel veel in huidige samenleving. Jarenlange hersenspoeling heeft het werk gedaan men weet niet beter. Partijen die beloven dat het beter wordt liegen en weten dat beter al geweest is.
Indedaad, om Nederland weer een mooi land te laten zijn moeten we terug naar de basis en de grondwet beter opstellen en dat dan ook handhaven. Vrijheid van denken en van handelen kan alleen in een monocultuur.
Met de huidige linkse invloed zal het nooit veranderen.
We leven in een krankzinnige wereld. Dat betekent letterlijk ‘het zinnige is ziek’.
Want is er aan de hand tegenwoordig t. o. v. vroeger?
Vroeger leerde je eerst een vak, waardoor je dus ook begreep hoe alles werkte binnen dat vak.
Tegenwoordig begin je met bestuurskunde, waar je leert om leiding te geven aan vakmensen en bepaalt hoe zij dat vak moeten uitoefenen. Je wordt daarin niet gehinderd door gebrek aan kennis.
Ieder weldenkend mens concludeert daaruit, dat het zo niet kan werken en dat alles dus geheid vastloopt. Dat geldt voor elk gebied en een mooi voorbeeld is het volgende.
Het communisme is volgens de huidige westerse regels absoluut achterhaald en slecht.
Dus doen we het nu volgens de regels van de moderne bestuurders:
Gezinnen worden afgebroken, want kinderen moeten worden opgevoed in de BSO’s en de scholen.
De overheid bepaalt wat informatie of desinformatie is.
Gezondheid wordt door de overheid bepaald. Denk hierbij aan ondersteuning zoals door zorgbureaus etc.
Woningbouw en landbouw beheer wordt bepaald door de overheid.
Komt het bekend voor? Inderdaad, zo gebeurt dat in communistische systemen.
Maar dat weten die bestuurders niet, die besturen en bedenken, zoals zij graag willen dat het moet werken. Ze volgen klakkeloos allerlei wetenschappelijke rapporten, die ze zelf ook niet snappen en al helemaal niet of die commercieel zijn opgezet of andere belangen vooropstellen. Komt er dan een goed beargumenteerd op praktijk gebaseerd onderzoek, dat hun eigen bron weerspreekt, dan wordt dat als ‘niet wetenschappelijk’ verworpen.
Uiteraard kunnen ze het zelf niet beoordelen, want ze hebben nooit een vak geleerd, laat staat dat ze het in de praktijk hebben ervaren. Het overgrote deel van die lieden zijn dus ambtenaren.
Ambtenaren en instituties vol ambtenaren hebben nu een nieuwe bron van extra inkomsten ontdekt. Afbraak van de AOW. Afbraak van de zorg. Dat een groot deel van destijds hierheen gekomen buitenlanders nu een onvolledige AOW hebben en niet/nooit gewerkt dus geen aanvullend pensioen, wordt gecompenseerd via de AIO. Met ook vrijstelling van b.v. gemeentebelastingen. Die personen zullen dus niet worden geraakt door deze nieuwe aanval op de verzorgingsstaat.
Bestaan er cijfers over dit aandeel in de AOW uitgaven?
Ook die afbraak maar vooral afschrijving van ouderen past in het cummunistisch systeem. De omvolking is alleen een vrij nieuw fenomeen, waar die ambtenaren al helemaal geen idee over hebben, welke desastreuze gevolgen dat heeft. Hun doel is om daarmee nog meer volgzaamheid af dwingen, maar als ze ook maar 1% kennis hadden van die culturen, dan zou het vandaag nog stoppen.
Het wordt steeds erger en is niet te stoppen. De geschiedenis zal zich ook nu herhalen. Deze totale verloedering leidt tot een opstand en naar revolutie met oorlog tot gevolg en het einde van deze, misschien wel laatste beschaving.
Het binnenlaten van asielzoekers wordt de ondergang van de verzorgingsstaat. Hier is al veel jaren geleden voor gewaarschuwd en zelfs velen van de huidige politiek gaan hier onverdroten mee door en dat is zeer kwaadaardig.
Ik verdenk de VVD ervan dat ze stiekem de instroom van asielzoekers door laten gaan juist als breekijzer om het laatste stukje sociale voorzieningen af te breken.
Al in de 90er jaren van de vorige eeuw stelde gedragswetenschapper prof.dr.dr. Irineaus Eibl-Eibesfeld in der Spiegel, dat de Duitsers zélf eens wat radicaler moesten worden en massaal opstaan tegen de uitwassen van de (politieke) islam. Ik meen naar aanleiding van het oprollen van de zg. ‘kalifaatstaat’, een enclave in ik meen Dusseldorf, die letterlijk van de rest van de stad was afgesloten en waartoe niemand toegang had, ook het gezag niet. Alleen de uitkeringen enz. mochten er in.
Dat is erg. Ik wist niet dat dit achter de vernieuwing van de AOW zat.
Heel goed verwoord ,het zijn tegenwoordig vak inhoudelijke onbenullen/nietsnutten die wij moeten betalen voor hun niets doen als alleen de marionet uithangen.
En het slaat terug om eigen mensen. Bijvoorbeeld is het middenstandsdiploma in 2000 afgeschaft zodat buitenlanders maar ook Nederlanders zonder warenkennis een zaak kunnen beginnen.
Ik vrees dat de links versus rechts discussie (overheid of markt) een relikwie is uit de jaren 70 en 80 van de vorige eeuw. Dat pleit is beslecht in 1989 met de val van de muur waarna zelfs hardnekkige linksdraaiers knarsetandend hebben moeten toegeven dat het socialisme mislukt is. Sommigen lijken wel nog een maximale hoeveelheid socialisme te willen, zoveel dat het net niet kapot gaat, dat noemen we dan wel eens sociaaldemocratie, maar die mensen zijn vaak van het eigenwijze type die hun oude liefde niet kunnen loslaten. Ik vind het moeilijk te geloven dat beleidsmakers in NL en de rest van de EU van dezelfde persuasie zijn en niet verder kunnen kijken. Er is een nieuwe ideologie, die in uitvoering lijkt op socialisme, omdat er veel elementen van centrale planning inzitten, maar die op cruciale punten principieel anders is: de technocratie. De technocratie stamt oorspronkelijk uit de jaren 30 van de vorige eeuw, maar maakt nu een renaissance door, met name dankzij een hele serie technische ontwikkelingen die het mogelijk maakt om hun idealen te verwezenlijken (denken ze ten minste, zo lijkt het).
Het gaat niet meer over de arbeider, of kansarmen, dat kan niemand ter linkerzijde veel schelen. Je hoort ze er ook niet meer over. Het gaat over het managen van schaarse resources. Dat betekent om te beginnen dat de populatie gemanaged moet worden. Er kunnen niet te veel mensen zijn. Grondstoffen gebruik moet gemanaged worden, vandaar het enthousiasme voor hernieuwbare, groene energie. Vanzelfsprekend dient dit allemaal op een zo groot mogelijke schaal te gebeuren voor een maximaal resultaat (globalisme). En plotseling passen alle radertjes in elkaar. Het is geen onkunde, geen ideologische verdwazing. Er is een plan met concrete doelen. De 17 SDG of Agenda 2030.
De foto in de kop zegt het beeldend: het Binnenhof met de schaduw van de deep state.
Bij de overheid zijn we het normaal gaan vinden, dat de overheid elk jaar teveel geld uitgeeft (10 miljard in 2024). We geven er zelfs toestemming voor via de verkiezingen.
De overheid geeft elk jaar miljarden uit aan maatschappelijke doelen, sociale activiteiten onder het mom van ‘sociaal belang’. Rapporten voor de overheid concluderen altijd dat er meer geld moet worden uitgegeven aan het onderwerp dat in dat rapport staat.
De overheid wordt aangestuurd door politieke partijen die het gemeenschapsgeld gebruiken om groepen in de samenleving te paaien en dus om stemmen te werven.
Uiteindelijk wordt het doel van al dat geld nooit echt gehaald, vanwege de verstorende effecten van verschillende soorten beleid. Ruimhartig immigratiebeleid verstoort de woningmarkt; energietransitie verstoort de ruimtelijke ordening en jaagt bedrijven naar het buitenland.
Beste Johannes,
Het volgen van de wijze woorden, als is het maar voor een ietsiepietsie, veronderstelt een zelfstandige afweging bij onze vroede vaderen (M/V/X) en (daarmee) het willen overwegen van een alternatief op wat het ‘verstandige midden’ / uniparty / WEF-UN/SDG alternativlos presenteert.
En laten we nu de afgelopen maanden in ons sompig Nederlandje 1 op 1 hebben kunnen meemaken hoe zo iets zich vertaalt in de nationale polletiek. Als er ergens paar zaadjes dreigen te kiemen omtrent ‘iets anders willen’ tolereren kiemideeën niet het kiemen van andere noties niet.
Rechtstatelijkheid, voldragen argumentaties, wel of geen noodmaatregelen, adviezen van de Raad van State en alle al dan niet volledig mee gesubsidieerde geheel onafhankelijke adviesraden tot zoetelievegerritje aan toe. Statis, zand in de raderen en afknappend volk.
De Mieke Telkamppuntjes van waar de weg heen zou moeten leiden scoren dus heel netjes in je artikel, alleen blijft het hoe en de kansen op een ander ‘hoe’ nogal boven de markt hangen.
Er is never nooit niet een bureaucratie geweest die zich – en al zeker niet bij ongewijzigde inflatie gecorrigeerde funding – vrijwillig zal afschaffen dan wel op enige manier zal weten te beperken. En al helemaal niet als die regelfabriek zelf de regeltjes mag aanreiken waarmee ze zelf gefinancierd worden.
De heren Timmermans en Samsom financierden de eigen promotie van hun eigen nogal drieste milieuborgingsplannen op een manier die – ook naar Brusselse maatstaven – nou niet helemaal binnen het democratisch rechtstatelijke comme il faut paste.
Dus dikke nix dat zo’n toch wat heel bijzonder geworden biotoop in staat zou zijn tot maathouden en/of dat vazalletjes en leenheren op de niveaus daaronder een andere CoolAid willen overwegen.
De eerste ambtenaar die een probleem oplost moet nog aangesteld/geboren worden!
Ambtenaren creëren problemen en/of maken ze groter, ze oplossen ligt volledig buiten hun intenties en competenties!
De situatie met Trump is trouwens niet meer zo duidelijk. Hij is goed en voortvarend begonnen, maar nu met zijn big, beautiful bill vervalt hij in dezelfde fouten als zijn voorgangers. Elon Musk is niet voor niets weggelopen. Ook is de oorlog in Oekraïne niet beëindigd maar lijkt hij deze te willen outsourcen aan Europa. Net zo makkelijk is hij nieuwe oorlogen begonnen, of is daar een speler in geworden.
Wat betreft Europa, er valt zeker een argument te maken voor Europese organisatie in de nieuwe, multipolaire wereldorde. De EU kan dat niet zijn, want te ver heen en niet meer te hervormen. Wat evenmin een optie is, is Europa als bijwagen of vazal van de VS, zoals het nu is. Europa moet voor haar eigen belangen opkomen en dat zijn niet noodzakelijkerwijs dezelfde belangen als de VS. Rusland is een natuurlijke bondgenoot en met China valt prima te handelen. Dat de VS als gevolg daarvan niet meer op de top van de apenrots zitten, het zij zo.
Maar goed, voor het zover is zal eerst de huidige elite eruit geknikkerd moeten worden omdat die een hele andere agenda volgen.
Klinkt allemaal makkelijker dan het in werkelijkheid is. Ook vrij eenzijdig het grote kostenplaatje van de migratie negerend.
Wat meer diepgang hoeft echt niet ten koste van de leesbaarheid te gaan
Op de ongebreidelde massa-immigratie is vrijwel elke crisis uiteindelijk terug te voeren. Onmogelijk dat onze bestuurders dat niet zouden weten. Het moet dus wel opzet zijn.