Nederland pakt niet de juiste klimaatroute
Veel maatregelen met onzeker effect tegen hoge kosten
Titelfoto: windmolens bij Anna Paulowna. 
Eerlijk gezegd vind ik de klimaatdiscussie best lastig. Ja, het klimaat verandert en ja, ik denk dat de mens daar ook aan bijdraagt. Er lijkt een relatie tussen CO2 en opwarming te zijn, maar hoe deze relatie precies dynamisch werkt is onduidelijk. Voor mij is het dus te simpel om het klimaatdogma – “het klimaat verandert als gevolg van CO2-stijgingen en de mens is hier schuldig aan” – kritiekloos te volgen.
Systeemtheorie
Uit de complexe systeemtheorie weet ik namelijk dat in een multivariabel systeem als het klimaat allerlei andere invloeden gelden zoals zonneactiviteiten, de hoeveelheid wolken en verschuivingen van aardplaten met bijbehorende vulkanische activiteiten. Zo zijn er ongetwijfeld nog meer variabelen. Dus ik weet het niet precies.
En ik heb daarom ook het gevoel dat ik mensen die zeggen dat ze weten hoe het wél precies zit niet zomaar geloof. Tegelijkertijd vind ik dat de aarde kwetsbaar is en dat we als mensheid een verantwoordelijkheid hebben voor ons nageslacht.
Scenario’s
En daarom is het belangrijk om te gaan denken in scenario’s. Wat nou als het echt waar is en achteraf blijkt dat de klimaatlobby 100% gelijk heeft? Maar wat nou als achteraf blijkt dat ze geen gelijk hebben? En hoe verhoudt zich dat tot onze inzet, de miljarden die we gaan besteden aan klimaatbeleid?
Ik heb de impact van klimaatmaatregelen geprobeerd grafisch weer te geven in onderstaande Matrix 1.
Matrix 1. Impact klimaatmaatregelen. ©️ Rutger van den Noort
Uitleg
Het overzicht leest vrij simpel. Op de horizontale as zijn er twee mogelijkheden. Je gaat veel geld uitgeven (hoge inzet) of je gaat weinig geld uitgeven (lage inzet). Op de verticale as staat het effect van deze maatregelen op de klimaatverandering. Dit kan laag zijn, maar ook het beoogde, hoge effect leveren.
Het Nederlandse klimaatbeleid gaat uit van het kwadrant rechtsboven. Het politieke doel is: “We gaan 1000 miljard uitgeven, maar dan gaan we de klimaatverandering stoppen! We gaan er in slagen om de opwarming van de aarde te stoppen en het zal blijken dat we achteraf succesvol zijn geweest in het uitstippelen van het juiste beleid!”
Geen effect
Je kan echter ook niets doen (zie kwadrant linksonder), waarbij het klimaat verder verandert. Deze verandering kan een verdere opwarming zijn, maar ook een plotselinge daling. Dat weten we immers niet. Er kan een ijstijd volgen, waarbij we op dat moment met nieuwe informatie geconfronteerd worden. Ook kan het klimaat plotseling in de gewenste richting veranderen, zonder dat we iets hebben gedaan. Het bleek dat onze inzet niet nodig was (zie kwadrant linksboven) en het klimaat toch veranderd is in de juiste richting.
Tot slot kunnen we ook nog heel veel inzet doen, maar zonder enig effect (zie kwadrant rechtsonder). We blijken achteraf te hebben ingezet op de verkeerde maatregelen, het klimaat verandert door en daarmee is onze inzet nutteloos gebleken. Ik denk dat we hier op uitkomen.
Akkoorden van Parijs
Het kwadrant rechtsonder is des te interessanter als je kijkt naar de impact van Nederland in de wereld. Ondanks het feit dat 195 landen initieel het Parijs-akkoord ondertekenden en onze aanpak echt wereldwijd leek te worden, heeft Amerika zich teruggetrokken en hadden de groeilanden China en India sowieso al minder strenge afspraken. Daardoor zijn de landen die zorgen voor meer dan 50% van de uitstoot passiever. Nederland draagt voor 0.4% bij aan de wereldwijde emissies en alleen kunnen wij dus geen deuk in een pakje boter slaan. Laten we dit ook eens nader bekijken, zie Matrix 2.
Matrix 2. Klimaatinzet Nederland.©️ Rutger van den Noort
Inzet van Nederland
Nederland zet zich van harte in voor de klimaatagenda. We proberen echt voorop te gaan lopen (kwadrant rechtsonder), waarbij de inzet van de wereld laag is en de inzet van Nederland hoog. Het alternatieve, tegengestelde scenario is het kwadrant linksboven, waarbij de hele wereld zich inzet en Nederland eigenlijk op zijn lauweren rust. We spelen Wait and See. Rechtsboven is de situatie waarbij ieder land evenveel doet.
We zitten mis!
Maar wat nou als we in Matrix 1 helemaal mis zitten? Wat nou als onze inzet eigenlijk gericht is op niet-effectieve maatregelen en het effect er niet is (kwadrant rechtsonder)?
Dan is onze maatschappij drastisch veranderd, de koopkracht van de burgers afgenomen door klimaatmaatregelen (“van het gas af”), de concurrentiepositie van de industrie is serieus verslechterd door gestegen energiekosten. Nederland is in dat geval op slot geraakt door verstikkend klimaatbeleid.
Wat nou als we helemaal fout zaten? Is het wel zo slim om het braafste jongetje van de klas te zijn op een beleidsterrein waar de effecten nog zo onbekend zijn? Is het niet veel slimmer om de groene route in Matrix 3 te kiezen en niet de rode route?
Matrix 3. De klimaatroute van Nederland. ©️ Rutger van den Noort
Klimaatroute
Want zeg nou zelf: wat is de kans dat je met 0.4% van de wereldwijde uitstoot een wereldwijde impact kan hebben? Wat nou als je nadenkt over het feit dat de landen die 50% van alle uitstoot voor hun rekening nemen sowieso al enorm veel minder dan Nederland qua inzet leveren. Nederland kan dit niet compenseren.
Komen we niet sowieso uit op een laag effect van de maatregelen omdat er eigenlijk op wereldschaal – misschien wel helaas – een te lage inzet is? Waardoor je dus moet hopen dat het klimaat zichzelf corrigeert (matrix 1, kwadrant linksboven). En op het moment dat deze werkelijkheid is ingedaald, is het de vraag waarom we dan als Nederland toch zo enorm voorop moeten lopen.
Ik vermoed dan ook dat Nederland niet de juiste klimaatroute volgt. Een hoge inzet van maatregelen met een onzeker effect tegen hoge kosten, terwijl de rest van de wereld achterblijft.
Over de auteur
Recent gepubliceerd
Politiek Internationaal2023.05.21Bilderberg-conferentie symboliseert gestage neergang van het Westen
Politiek Nederland2022.12.31We hebben een laf kabinet dat geen enkel probleem durft op te lossen
Economie2022.10.06Remkes’ mislukte zoektocht naar de stikstofsleutel
Economie2022.05.17Vastgelopen stikstofdossier verdient nieuwe start
Leuke benadering, lekker (politiek) voorzichting. Maar Nederland is altijd al degene met het vingertje. En van het geld weggeven van de burger aan het geeft niet wie. Als het maar goed klinkt. Maar beleid vooraf doorrekenen, en de effecten toetsen, daar zijn de heren politici en hoge ambtenaren niet zo van. Want in 9 van de 10 gevallen blijken de uitgangspunten politiek wensdenken. En dus per definitie onjuist.
Ja maar dit een rationele benadering. Bij de klimaathysterie gaat het om het gevoel van deugen. Dat je een of andere Zweedse wicht op een zeilboot moet steunen die het heelal gaat redden. Want dat hebben ”we” afgesproken, zag ik op het Journaal. Ik heb helemaal niks afgesproken met die spijbelaar. Doe mij maar een tafel met ervaren ingenieurs en geen nieuwe klimaatkerk aub. Ik geloof niet in hysterie.
@ Piet Karbiet.
Dat roept “den Haag” mij véél te vaak : dat “we” iets hebben afgesproken, dat “we samen” iets hebben besproken, dat “we samen” iets hebben geregeld, enz. enz.
Dat clubje denkt, nét als met onze “rijkdom en welvaart” : als we ’t maar vaak genoeg herhalen gaat dat domme volk het wel geloven !
Inderdaad Karton, en 25% van de stemmers wordt al vele jaren totaal buitengesloten. Maar als een paar duizend scholieren zonder stemrecht de straat op gaan wordt er alle aandacht gegeven door de pers en politiek. Misselijkmakende propaganda.
@ Piet Karbiet.
Dat is nou de “democratie” waar “den Haag” de mond van vol heeft. Gelukkig doorzien steeds meer Nederlanders de smeerlapperij vanuit “den Haag”.
Nederland pakt niet de juiste klimaatroute ?
Nederland is al járen de weg kwijt !
De meeste politieke partijen zijn volslagen dogmatisch geworden. In die hele keten van de Parijs akkoorden tot aan het NL klimaatakkoord zit de aanname dat we het klimaat kunnen beheersen (als er al wat aan de hand is, en als CO-2 daar echt zo’n grote rol in speelt). Doe mij maar koele zomers. #zucht.
Zijn een paar problemen: de aanneme dat we met het voorgestelde klimaatbeleid onze huidige welvaart kunnen behouden is onzin. Er is een helaas een vrij harde relatie tussen de beschikbaarheid van energie en welvaart. Er is ook een relatie tussen mobiliteit en welvaart. Als je daaraan gaat morrelen, als dat minder toegankelijk en minder betrouwbaar gaat maken voor mensen, dan ga je dat hoe dan ook merken in je welvaartsniveau.
Het allerergste vind ik daarenboven dat het rechtstreeks raakt aan onze vrijheid. Vrijheid betekent onder meer het recht om vermogen en bezit op te bouwen en ZELF te bepalen waar je dat aan uitgeeft. Wat we nou zien is een overheid die jou gaat dwingen uitgaven te doen aan een doel dat zij bedacht hebben. Met de leugen “dit ga je terugverdienen”. Als je daar op doorvraagt valt dat helemaal niet te onderbouwen en kom je terecht in een soort logica zoals ik laatst hoorde op BNR = ja, terugverdienen. Daar moet je niet naar kijken. Het gaat erom dat het goed voelt in je buikje en dat we als land allerlei toffe dingen gaan doen. (het koste me moeite mijn lunch binnen te houden, eeerlijk gezegd). Op mij komt het over als gedwongen winkelnering. Als gelegaliseerde roof van private vermogens. En ze weten e.e.a zo goed te manipuleren dat een groot deel van de bevolking met liefde haar eigen bankrekening plundert, zichzelf volmetselt met schulden om de buit te overhandigen aan de klimaatreligie. Fascinerend.
Goed verhaal. Wat ik mij wel afvraag is hoe een realistisch kostenplaatje voor het thorium alternatief afsteekt tegen het onwerkbare windmolenperspectief van win-win-win McKinsey Wiebes en de rest van de regering.
De auteur zou hier nog aan toe kunnen voegen dat, als men de problemen te lijf wil gaan, men zich beter kan richten op adaptatie: zorg er voor dat je de eventueel nadelige gevolgen van opwarming, zoals zeespiegelstijging en ecologische verstoringen de baas kunt. Dat vind ik nog steeds de grootste waanzin: denken dat je met 1000 miljard het tij kunt keren (alsof wij in NL de thermostaat van de aarde kunnen bedienen), zonder over de consequenties na te denken als het allemaal anders blijkt te gaan. Werkelijk, de torenbouwers van Babel waren minder hoogmoedig en de Trojanen die het houten paard naar binnen reden minder dwaas dan de hedendaagse klimaathysterici.
Goed stuk Rutger, beetje zware kost, twee keer volledig (moeten) door lezen.
Kan mij volledig vinden in je stuk, zeker je laatste opmerking, die staat als een huis oftewel, een waarheid als een koe.
Er is geen juiste klimaatroute, het klimaat doet wat het wil, klimaat is gewoon een politieke slogan om ons steeds meer te doen betalen, door velen wordt milieu en klimaat nog al eens verward, milieu is onze verantwoordelijkheid, klimaat niet.
@ Gysels Arthur.
Natúúrlijk heeft u volkomen gelijk.
Maar Rutte en co. zeggen : “Het klimaat doet wat het wil, maar wij zullen eens laten zien dat WIJ het klimaat laten doen wat WIJ willen !”
Zielige figuurtjes.
Natuurlijk heeft de mens ook invloed op het klimaat al blijft de grootte van zijn aandeel op het geheel bedenkelijk. Zeker als het gaat om de zeven miljard mensen in tegenstelling tot de drie miljard van jaren terug toen het al als groot probleem werd aangewezen. Nu met een aantal van meer dan eens zoveel wordt hierover collectief gezwegen. Mag niet van de VN want het gaat om landen die in alle politieke correctheid voor nooit aangesproken zullen worden. De nodig groeiende consumptie put de aarde helemaal uit. Al die mensen willen niet alleen eten maar alle moderne voorzieningen. Afgezien daarvan veranderd het klimaat vanzelf volgens de niet goed volgbaar natuurlijke invloeden waar wij nog steeds geen vat op hebben. Het is het binnenste van de aardbol wat bepaald wat er op het oppervlak gebeurd en dat samen met de invloeden van de zon zorgt voor een onbegrijpelijke dilemma. Steeds meer bomen worden gekapt om de economie te laten groeien en niet alleen in de Amazone want Europa heeft de vernietigende werk al eerder gedaan. Een kale landschap zal negatiever het klimaat beïnvloeden dan een begroeide landschap. Het klimaat is een onberekenbare harde dobber die je door kunt krijgen alleen door een onafhankelijke niet gepolitiseerde wetenschap.Wetenschap zoals die hoort te zijn en niet in dienst van iemand die alleen geld mee verdient.Iets doen is voor huidige politici blijkbaar beter dan niets doen want dan heb je het tenminste geprobeerd. Zo kunnen zij zich als redders van de aarde profileren voor behoud van hun macht. Een dure gok terwijl Nederland de wereld sowieso niet gaat redden maar mogelijk alleen eigen samenleving kapot maakt. De rest van de wereld zit echt niet op de redding vanuit Nederland te wachten. Nederland trekt weer eens een te grote broek aan.
schoot me vanochtend nog te binnen, je kan ook kwadranten maken waarom we nou in deze ellende beland zijn:
Fanatisme:
GroenLinks, ’66
Emotie – politiek (‘de aarde redden’):
GroenLinks, ’66, CU
Ego-politek (‘NL moet voorop lopen’):
VVD, CDA, PvdA, SP, 50+, GroenLinks, ’66, CU
Opportunisme, dommigheid (‘de wetenschap zegt het, dus stoppen wij met nadenken’): VVD, CDA, PvdA, SP, 50+
In een ander kwadrant zou dan kunnen staan…
Doelmatigheid van beleid, belangen afwegen, behoorlijk bestuur, kosten/baten afwegen… Niemand meer die zich DAAR mee bezig houdt.
En… we zijn f%&^^@$#$$$… want mw. Von der Leyen… volledig in het standje groen en klimaat enzo. Mw. Lagarde… zou zich mss druk moeten maken over rentes, ECB balans, en inflatie. Nee hoor, volledig in het standje groen en klimaat enzo.
We zijn de ratio al voorbij. Het proklimaat kamp ziet ongelovigen als zondaars. Kinderen worden als schilden gebruikt.
Als ze gelijk zouden hebben, dan hadden ze dat soort tactieken niet hoeven gebruiken.
Ik ben het er helemaal mee eens, maar dan moeten we ook de volgende stap zetten: internationale samenwerking! En dan hebben we een instituut als de EU toch nodig. De huidige bosbranden in de Amazone zijn een goed voorbeeld. Na internationale druk is Bolsanaro toch bereid om er iets aan te doen.
@ Frans B.
Heeft de EU iets met de bosbranden in de Amazone te maken ? Dat doen de Brazilianen toch zelf ? Bolsanaro is inderdaad eventueel bereid er iets tegen te doen maar wél tegen heul veul geld !!!!
Dus pure chantage en géén internationale druk.
Ik ben benieuwd wanneer landen met actieve vulkanen onder internationale druk bereid zijn iets aan de uitbarstingen te doen…..
Frans B, Toe nou toch! Het actie ondernemen door Bolsanaro heeft niets te maken met internationale druk. Gedurende de 2 weken vanaf de G7 waar ‘Napoleon’ Macron zijn verwijten blaatte, zijn ALLE verwijten als valsheid in geschrifte BEWEZEN. Hoor graag van u als u al mijn bewijzen wilt lezen, hetgeen overigens Niet MIJN bewijzen zijn, maar die van onderzoeks-journalisten.
Ik begrijp dat u als EU slaaf dat niet kon hebben, maar ja, de EU en de waarheid, dat zijn 2 volstrekt verschillende zaken. Er is precies 1 reden dat Bolsanaro ondernomen actie in de media heeft gebracht, Macron moet denken dat hij wat doet want Macron kan met eerst de Macron LEUGENS en dan een boycot Bolsanaros kiezers schade berokkenen. Daarin geef ik hem groot gelijk. Ik zou gaan denken dat u heeft besloten ECHTE onderzoeks-journalisten onder geen voorwaarde te geloven, want het is zo veilig om rutte en de EU te volgen, hoeft u niet zelf na te denken…….