Trump en het propagandistisch prutswerk van de NPO

Titelfoto: Donald Trump , gepubliceerd onder CC BY-SA 2.0.

Krantenredacties slaan zichzelf graag op de onafhankelijke borst. Toch kent Nederland geen onpartijdige dagbladen. Het snel slinkende lezersbestand blijft voornamelijk geabonneerd uit gewoonte of vanwege de politieke voorkeuren van de krant.

Eigen gelijk
Soms laat een nieuwsredactie, zoals de behendig opererende Volkskrant, tegendraadse pennen aan het woord, niet ter stimulering van ‘het debat’ maar bij wijze van PR en contrast, zodat de krant even zelf in het nieuws is en de verontruste lezersschare zich op de andere pagina’s weer heerlijk kan wentelen in het warme bad van het eigen gelijk. Voor luie lezers een genot maar voor nieuwsgierigen een gruwel. Afgehaakte abonnees en onafhankelijke journalisten op zoek naar feiten profileren zich en masse op het internet en andere digitale kanalen.

Nieuwsuur
Naar eigen zeggen zijn de dagelijkse TV-journaals en de actualiteitenrubriek Nieuwsuur wel strikt onafhankelijk, onpartijdig en ongebonden. Het is zeker waar dat er geen TV-kijker in ons land te vinden valt die de NOS verdenkt van rechtse sympathieën. Dat het voornamelijk linkse kijkers zijn die de berichtgeving als neutraal ervaren, terwijl de rest van Nederland zich mateloos ergert aan de paternalistische toon, de prietpraat-analyses en de politiek-correcte praathoofden, is een vorm van kritiek die met gespeelde verbazing van de hand wordt gewezen door highbrow Hilversum. Omdat de publieke omroep uitsluitend voor eigen parochie preekt en de deur dichthoudt voor de meer ongelovige belastingbetaler, stellen steeds meer Nederlanders digitaal hun eigen TV-programma’s samen. Een beetje kijker is tegenwoordig zijn eigen Zomergast.

Montagetrucs
We leven in een beeldcultuur. Geoefende ogen herkennen welke filmtechnieken worden gebruikt om een verhaal te vertellen. Filmediting speelt een grote rol. Zo kan men door knippen en plakken gebeurtenissen vertragen of versnellen, uitvergroten of verkleinen en de chronologische volgorde of de context wijzigen. Maar ook datgene waar men de camera niet op richt en de beelden die men tijdens het monteren weglaat zijn bepalend voor het verhaal.

Voor de geïnteresseerden onder u heb ik een aantal interessante documentaires opgezocht die een aardige introductie vormen in deze boeiende materie. Wie de moeite neemt ze te bekijken wordt rijkelijk beloond. U gaat films, documentaires en ander beeldmateriaal met andere ogen bekijken. U zult zien hoe ingenieus een verhaal verteld kan worden, hoe u meer en intensiever kunt genieten van speelfilms en hoe montage u manipuleert.

Narratief
Een editor stuurt en controleert de informatie. In de editruimte bepaalt men de filmrealiteit. Zo worden op de montagetafels en computers van nieuwsredacties lange uitspraken of discussies ingekort tot een paar ‘bruikbare’ zinnen, gebeurtenissen in een andere context geplaatst, relaties aangebracht tussen ongerelateerde gebeurtenissen of bestaande verbanden verbroken. Alles voor het gewenste narratief.

Stel dat u deze vakantie ieder dagdeel een kwartier lang wordt gefilmd. Het levert na twee weken veertien uur film op. Om dit terug te brengen naar een vakantieverslag van pakweg tien minuten zullen er keuzen moeten worden gemaakt. De editor kiest het narratief. Hij kan besluiten alleen scènes te gebruiken waarin u eet, slaapt, struikelt of iets laat vallen, iemand aanraakt of kust, of waarin u boos kijkt en uw stem verheft. Voor kijkers die u niet persoonlijk kennen bent u dan, al naar gelang de montage, een vraatzuchtige, slaperige, onhandige, tedere of boosaardige vakantieganger. Met uw werkelijke vakantie of karakter heeft zo’n reportage weinig van doen.

“Beelden liegen nooit” zijn woorden die weinig waarheid bevatten. Beelden liegen opvallend vaak en zeker als ze gedraaid zijn door crews van de publieke omroep en bewerkt op de montagetafels van Hilversum. Neem bijvoorbeeld de reportage die Nieuwsuur op woensdagavond 20 juli uitzond over de nominatie van Donald Trump.

Trumpkiezers
De reportage opent met een verzameling dreigende close-ups van Trumpkiezers en politiepaardenbillen. De toon wordt gezet met schreeuwende mannen en vrouwen, tokkietatoeages en onflatteus gefilmde vrouwenlichamen. Na een minuut verschijnt de eerste vlot formulerende congresganger in beeld. In een lege conventiezaal plaatst politiek analist Elaine Karmack kanttekeningen bij het fenomeen Donald Trump. De kijker wordt niet verteld dat deze deskundige een door de wol geverfde Democrate is en directielid van het Brookings Instituut, een Democratische denktank. Integendeel.

Nieuwsuur wekt door de conventiesetting en vraagstelling de indruk dat we hier met een kritische, intellectuele Republikein van doen hebben. Na wat schimmige Trumpbeelden volgen er twee compleet uit hun context gelichte en hard op elkaar gesneden fragmenten van Trumps voormalige tegenstander gouverneur Chris Christie. Door het contrast en de onverklaarbare tegenstelling wordt de suggestie gewekt dat deze Republikeinse gouverneur volstrekt onbetrouwbaar is. Donald Trump horen wij niet speechen en is slechts zichtbaar in een aantal vage, lelijke shots gedraaid vanaf de zijkant van het podium.

Onherkenbaar
De Nieuwsuurcrew schotelt het Nederlandse TV-publiek een beeld voor van intense treurigheid en intellectuele leegheid, een plein en hal vol ‘laagopgeleide’ kiezers en één kritische intellectueel. Voor wie de Republikeinse conventie heeft gevolgd via livestreams op internet is dit een volslagen onherkenbaar beeld. In Hilversum beoefent men de kunst van het verdoezelen, verdraaien en weglaten. De Republikeinse conventie zat boordevol emotie, steunbetuigingen en vlammende betogen. Toch kregen de Nederlandse kijkers hier niets van mee.

Beelden uit de toespraken van Trumps kinderen Donald Trump Jr., Tiffany Trump, Eric Trump en Ivanka Trump liet men niet zien. Het zijn toespraken die in Amerika veel indruk hebben gemaakt. Door hun optreden en houding tijdens de conventie benadrukten Trumps kinderen hoe welopgevoed, intelligent en politiek bekwaam ze zijn.

Suggestief
Ook in de andere verslagen van Nieuwsuur en de NOS over de Republikeinse conventie wordt dezelfde naargeestige toon en suggestieve omgang met beeldmateriaal gehanteerd. In de langere reportages komt onze journalistieke verkenner en verteller Tom Kleijn, gefilmd door cameraman Roel van Hees, ook zelf in beeld terwijl hij met gespeelde verbazing rondkijkt in de Republikeinse conventieruimte of instemmend knikt tijdens een kritisch interview met een ‘deskundige’ die het Nieuwsuurnarratief onderstreept. Want waar ter wereld een Nieuwsuurcrew ook filmt, men vindt altijd wel een geschikte ‘deskundige’ in de kaartenbak. Wie wel eens naar andere politiek correcte zenders kijkt ontwaart een heus deskundigennetwerk waarvan alle links georiënteerde nieuwscrews in de wereld gebruik lijken te maken.

Democraten
Het is duidelijk: onze onafhankelijke, onpartijdige en ongebonden publieke omroep heeft een politieke agenda. En Trump past daar niet in. In Hilversum vindt men alles aan Trump, zijn Republikeinse collega-politici en zijn kiezersaanhang verwerpelijk. Dat de Democratische conventie een opeenstapeling van verwerpelijkheden was, is de trouwe Nieuwsuurkijker ontgaan. Er wordt wel bericht over de spanningen in de partij tussen de Bernie Sanders- en Hillary Clintonkiezers, maar waar de aanhang van Sanders voor staat, wordt de kijker niet verteld.

Zo kreeg u niet te zien hoe de Democratische partij haar weerzin tegen muren en hekken overwon en rond de conventiehal lustig aan het bouwen sloeg, dit alles om de agressieve Bernie Sandersaanhang en extreemlinkse activisten buiten de deur te houden.

In Nieuwsuur geen beelden van betogers die hekken bestormen, die Amerikaanse en Israëlische vlaggen verbranden en oproepen tot een Intifada. Zelfs de Palestijnse en Sovjetvlaggen in de conventiezaal zijn u bespaard gebleven.

Alle malle speeches zijn genegeerd. Ook het hysterische gejuich en applaus van de Democratische afgevaardigden tijdens de ‘Jesus was a brown-skinned Palestinian Jew’ toespraak van Rev. William Barber vond de Nieuwsuurcrew kennelijk niets wezenlijks bijdragen aan het beeld dat wij dienen te hebben van Democratisch Amerika. U begrijpt dat heel veel Democratisch beeldmateriaal niet is gedraaid of domweg is gesneuveld onder het mes van de kritische Nieuwsuur-editor.

Hilversum is links
In Hilversum is men links tot in de tenen en daardoor overtuigd Democraat. Om de linkse boodschap verhuld te verkondigen worden, zoals u ziet, alle middelen ingezet. Zelfs de schijn van onafhankelijkheid, onpartijdigheid en ongebondenheid.

Manipulatie
Wie met een een filmtechnisch oog in het archief van Nieuwsuur grasduint, valt op dat de manipulatieve omgang met beeldmateriaal sinds jaar en dag standaard is bij deze actualiteitenrubriek. Voor degene die net kennismaakt met filmtechniek vormt dit archief een rijke bron vol duidelijke praktijkvoorbeelden. Voor de gevorderde kijker is het gebodene al snel te doorzichtig en voorspelbaar. Want in vergelijking met het echte werk is en blijft het gesubsidieerd propagandistisch prutswerk. Wendt u voor de broodnodige (ont)spanning liever tot de ware meesters van de montagetafels.

Ter inspiratie de documentaire The Cutting Edge: The Magic of Movie Editing:

Grootmeester Alfred Hitchcock ontvouwt drie theorieën over filmediting:

Cut and transitions 101

Editing: Creating the “OH F**K” Moment

Over de auteur

Uri van As

Adjunct-hoofdredacteur http://OpinieZ.com  | Schrijft stukken die worden (voor)gelezen in rechtszalen, Den Haag en redactielokalen

Recent gepubliceerd

Archief

• Innovatie&Techniek8 januari 2023Leo Lucassen schijnt dol te zijn op OpinieZ
• Antisemitisme9 september 2021De pauselijke ambities van Sigrid Kaag
• Antisemitisme16 mei 2021De wederopstanding van duister Nederland
• Woke14 april 2021Woke Woensdag – Van BLM-miljonair tot afgewezen transgender-non