Bohemian Rhapsody en Nederlandse partijpolitiek

Over loyaliteit en verraad

Foto: Standbeeld Freddie Mercury in Montreux.

Op de voorlaatste avond van het jaar 2020 keek Henk Strating naar de film Bohemian Rhapsody. Het rhapsodische meesterwerk van de Britse rockband Queen. Geschreven door de legendarische leadzanger Freddie Mercury. Gaandeweg kwamen bij hem associaties naar boven. Met de Nederlandse partijpolitiek en -politici, in het bijzonder met Forum voor Democratie, zijn leider Thierry Baudet en zijn politieke ‘vrienden’, zoals Joost Eerdmans en Annabel Nanninga.

Queen en Mercury beleefden extreme hoogtepunten. Met als apotheose het optreden in 1985 in het afgeladen Londense Wembley-stadion ter gelegenheid van Live Aid met meer dan een miljard kijkers all over the world. Maar ook onmetelijke dieptepunten. Zoals de breuk nadat Freddie, onder invloed van uit eigenbelang handelende ‘vrienden’, volgens de andere bandleden te veel zijn eigen weg wilde volgen.

 

Muzikaal hoogtepunt

Bohemian Rapsody is 45 jaar nadat het in 1975 werd uitgebracht (maar Freddie Mercury werkte er al vanaf 1968 aan…) nog steeds een muzikaal hoogtepunt. Rhapsody verwijst naar de rapsodische vorm van contrasterende onderdelen en verschillende stijlen: ballade, opera en hardrock, die tóch een eenheid vormen. Bohemian staat voor de creatieve en individualistische cultuur in het Tsjechische Bohemen, waarin vrijheid centraal staat en mensen zelf mogen kiezen hoe zij hun leven invullen.

Een groot deel van de tekst lijkt te bestaan uit ogenschijnlijke onzinwoorden als Scaramouch, Fandango, Figaro en Bismillah. Mysterieuze woorden die de platenmaatschappij er aanvankelijk van weerhield het uit te brengen. Maar die wel degelijk betekenis blijken te hebben. Zoals ook de nadrukkelijke ‘aanwezigheid’ van Galileo, die met zijn stelling dat de aarde niet het centrum van het heelal is, lijnrecht tegen de gangbare opvattingen van de gevestigde orde inging en daarvoor werd vervolgd.

 

Ewald Engelen

Maar mijn associatie begon eigenlijk al een paar dagen eerder. Toen ik op Twitter het bericht aantrof waarin professor-publicist Ewald Engelen het meesterwerk van Queen afdeed als bombastische shit.

Engelen omschrijft zichzelf als gentleman-hooligan en linkse populist en wordt wel de Thierry Baudet van links genoemd. Wat hen beiden verbindt is hun waardering van het populisme als een legitieme reactie op het veronachtzamen van de belangen van gewone burgers door de globalisering. En hun afkeer van het zichzelf in standhoudende partijkartel. Een klein elitair groepje bestuurders dat het leven voor zichzelf gemakkelijker maakt, terwijl burgers het steeds moeilijker krijgen. Engelen noemde dat in 2018 in De Groene al Het Grote Gelijk van Baudet.

 

Afrekening

Het verschil van mening over Bohemian Rhapsody – kunst of shit – brengt mij bij de avond waar, volgens de hoofdrolspelers zélf, een ruzie over de muziekkeuze bij het diner de opmaat vormt voor de ineenstorting van Forum voor Democratie en de afrekening met de eigenzinnige oprichter en leider van de grootste partij bij de laatste Nederlandse verkiezingen Thierry Baudet.

En kort daarna voor de oprichting van JA21, de nieuwe partij van zijn politieke ‘vrienden’ Joost Eerdmans en Annabel Nanninga. Die inmiddels vooral gevuld is met de leegloop van politici die op de kandidatenlijsten van Forum voor Democratie voor de Provinciale Staten, de Eerste Kamer en het Europees Parlement gekozen waren…

 

Loyaliteit

Als ik het gedrag van Eerdmans en Nanninga, en van alle overlopers die hen inmiddels zijn gevolgd en mogelijk nog zullen volgen, vergelijk met de film over Queen en Mercury ontbreekt het hen vooral aan één ding: loyaliteit. Loyaliteit vormde de sleutel voor de hereniging van Queen, nadat de eigenzinnige keuze van Freddie Mercury voor solo-optredens tot een tijdelijke breuk had geleid. Loyaliteit bleek sterker dan het Aids-virus dat bij Freddie werd ontdekt. Loyaliteit werd beloond met het absolute hoogtepunt in de geschiedenis van de band op het Live Aid-concert in 1985.

 

Deugd

Loyaliteit is volgens Wikipedia verbondenheid, vasthoudendheid, trouw en het zich houden aan een verbintenis, band of verplichting. Zeker als iemand die verplichting vrijwillig is aangegaan, bijvoorbeeld door zich kandidaat te stellen voor een politieke partij. Mijn overleden moeder leerde mij dat wat je vrijwillig bent begonnen, je verplicht bent af te maken. In de filosofie wordt ook veel waarde aan loyaliteit toegekend.

Plato zegt dat loyaliteit een essentiële deugd is en dat alleen een mens die correct handelt loyaal kan zijn. De Amerikaanse filosoof Josiah Royce vindt loyaliteit op zichzelf zelfs belangrijker dan datgene waaraan men loyaal is! Loyaliteit is in de partijpolitiek vaak ver te zoeken.

 

Verraad

Het tegenovergestelde van loyaliteit is verraad. Voorbeelden dáárvan liggen voor het oprapen. Partijpolitici die even gemakkelijk als dat ze zich aan een partij verbonden, er weer afscheid van nemen om zich aan een andere partij te verbinden. Of, bij gebrek daaraan, er weer één oprichten. Om maar deel van het partijkartel te kunnen blijven…

De afkeer daarvan van Baudet en Engelen deel ik. Die afkeer is niet nieuw. Het is de Achillespees van de parlementaire democratie. Het partijbelang dat, als het erop aankomt, boven het landsbelang gaat. En het persoonlijke belang dat, als het erop aankomt, nog weer boven het partijbelang gaat. Ik schreef er eerder over op OpinieZ.

 

Versnipperd

De teller van het aantal politieke partijen dat voor de komende verkiezingen van de Tweede Kamer in maart 2021 is ingeschreven staat inmiddels op 89! Een recordaantal. Dat belooft helaas weinig goeds voor het bestuur van ons land, waarvoor in het versnipperde partijpolitieke landschap nu al vijf partijen nodig zijn. Wat de slagvaardigheid en besluitvorming ervan niet ten goede komt, zoals we ervaren bij tal van onderwerpen, waaronder het bestrijden van de corona-crisis in het afgelopen jaar.

Wie de parlementaire democratie een warm hart toedraagt doet er goed aan de film Bohemian Rhapsody te zien en van Queen en Freddie Mercury te leren dat het doel, de democratie, áltijd boven het middel, de partij, en al helemaal boven het eigenbelang van partijpolitici gaat.

Over de auteur

Henk Strating
Henk Strating
Henk Strating is oprichter van HS ARBEIDSVOORWAARDEN CAO-advies & onderhandelingen en schreef het boek 10 JAAR PUZZELEN over de Nederlandse arbeidsverhoudingen in de periode 2007-2017.
Te bestellen op https://www.bol.com

Reacties worden gemodereerd. Let op uw taalgebruik. Schelden en tieren is niet toegestaan.                                                 >>> Lees hier onze spelregels <<<

Reacties die onze regels schenden worden verwijderd. Herhaalde overtredingen, oproepen tot geweld, beledigingen, Holocaust-vergelijkingen en antisemitisme leiden tot een permanente ban. De redactie treedt niet in discussie over de reden voor verwijdering van een reactie, noch over een ban. Ongeldige e-mail-accounts worden geblokkeerd.

Abonneren op reactie(s)
Abonneren op
guest
17 Reacties
Meeste stemmen
Nieuwste Oudste
Inline Feedbacks
Bekijk alle reacties
ruth jacobus
ruth jacobus
2 jaren geleden
Artikelwaardering :
     

Prachtig artikel. Kleine nuance. Vind het wel goed dat individuele eigenzinnige Kamerleden en soms ook hele goede Kamerleden lees Volksvertegenwoordigers het lef hebben om een eigen partij op te richten. Groot respect in dit geval voor Femke Merel van Kooten die samen met haar man Frank de de partij Splinter hebben opgericht. Ik was onder de indruk wat 1 Kamerlid (in dit geval Femke) kan inbrengen in de Kamer, moties en de enquete kindertoeslagen en nu heb ik ook het concept verkiezingsprogramma onder ogen gezien en kritisch gelezen en kan niet anders zeggen dat dit verkiezingsprogramma verfrissend, vernieuwend en goed in elkaar steekt voor een beter, sociaal en rechtvaardig Nederland. Mijn standpunt is ik kies niet meer voor een partij maar liever een goede volksvertegenwoordiger met een goed verkiezingsprogramma ipv een partijprogramma ben daar wel klaar mee zeker als het aankomt op coalitievorming en uitwisselen voor mij belangrijpe programmapunten. Fijne dag voor een ieder.

Tan Lan Ing
Tan Lan Ing
2 jaren geleden
Artikelwaardering :
     

Dank je wel, Henk Strating, dat je een lans breekt voor Thierry Baudet. Wat een prachtig artikel, zo recht uit je hart. Inderdaad, verraad is het tegenovergestelde van loyaliteit. Het doet mij heel veel pijn Eppink, Roos en Rooken zo triomfantelijk lachend samen te zien, onder de vlag van ‘JA21’. Groet van Tan Lan Ing, Utrecht.

Maenhout
Maenhout
2 jaren geleden
Artikelwaardering :
     

Die 89 lijsten worden vooral echt lastig voor stemmers en stemmentellers. En dan te bedenken dat er zeker 75 niet in de buurt van de kiesdeler komen, en de VVD op wonderlijke wijze toch weer de grootste partij zal zijn. Ongeacht toon of muziek.

Helena
Helena
2 jaren geleden
Antwoord op reactie van  Maenhout

Niet wonderlijk, de vvd fraudeert al heel lang…

Andre
Andre
2 jaren geleden
Artikelwaardering :
     

Zo is het precies. In een woelige wereld die de veranderingen over ons heen gooit in een moordend tempo, is loyaliteit en vasthoudendheid de hoogste deugd van alle. Deze deugd blijkt uit de vaste wil om te zorgen voor datgene dat de samenleving nodig heeft.
Verraad, het moddersmijten naar iemand die een keer iets ongelukkigs heeft gezegd, conformisme, en het stroop smeren met de Opperste Sovjet in Brussel en dat vervolgens uitventen als ‘Nederlands belang’ – al deze gedragingen krijgen we al in ruime mate te verwerken door de kartelpartijen. Ook zonder JA21.
Respect voor dit artikel.

Ni28
Ni28
2 jaren geleden
Artikelwaardering :
     

Een rapsodie geeft aan dat de verschillende stijlen in een harmonische geheel gesmolten te krijgen een hele klus is.
De Bohemian Raphsody is een mooie geheel geworden wat wil zeggen dat het in de muziek beter lukt om de verschillen te overbruggen dan in de politiek daar een rapsodie door een man gecomponeerd wordt anders dan in de politiek. Loyaliteit heeft grenzen en die zijn bij de FvD kennelijk voor velen overschreden. Waar Mercury een verschillende stijlen wist te smelten tot een succes is het Baudet niet gelukt en in tegendeel, met zijn soms onbegrijpelijke dwalingen door de theoretische grenzen op te zoeken heeft hij geen volledige stuk geschreven. Loyaliteit betekent niet om alle grillen te slikken en dat is waarschijnlijk te lang gesmeuld in de partij. Als je de baas niet meer begrijpt dan kom je in strijd met jezelf. Het is niet het programma zelf die tot deze tragedie heeft geleid maar de te vaak voor een ander onbegrijpelijke uitspraken van Baudet. Zijn denken heeft zijn mond voorbijgestreefd. Ik denk niet dat wij hier over verraad kunnen spreken. Filosofie is prachtig en ook vaak voor anderen onbegrijpelijk en toch hoort het de basis van alle doen van ons te zijn. Maar het moet ook voor iedereen mogelijk zijn om dat bij te kunnen benen. Velen hebben duidelijke uitleg nodig. Het moet dan een gezonde basis voor een partij vormen waarbij de rapsodische snippers tot een harmonische geheel gecomponeerd worden om een duidelijke doel te
kunnen bereiken.

Kilian
2 jaren geleden
Artikelwaardering :
     

Mooi artikel!
De ‘leiders’ en volgers van JA21 hebben een inderdaad een zeer laag gehalte aan loyaliteit en dat is kwalijk. Als er meningsverschillen zijn of fouten worden gemaakt hoef je de boel nog niet te gaan saboteren.

De coupplegers zijn / waren het op de meeste hoofdlijnen eens met Baudet en de FVD. Je steunt je partij dan toch als het in zwaar weer verkeerd, i.p.v. het verder te beschadigen?
Het gedrag van Nanninga, Eerdmans en Nicky Pouw-Verweij is stuitend. Je kan het nog zo oneens zijn met bepaalde keuzes die je partijleider maakt, maar het lekken naar de pers, demoniseren en een partij (plus alle leden) moedwillig beschadigen als je je zin niet krijgt, is laaghartig.

De gevolgde oprichting van de ‘nieuwe’ (copycat)partij is een vreemde keuze, gedreven door een gebrek aan loyaliteit en opportunistisme. Beschamend. Het in stand houden van een sterke liberaal-conservatieve partij zou toch veel zwaarder moeten wegen dan het eigen belang?

H.J.
H.J.
2 jaren geleden
Artikelwaardering :
     

Inderdaad Henk een keigoede film, met 100% rasartiesten.
Ik ben naar Freddy zijn geboorte eiland (Zanzibar) geweest en het vervallen huis in Stone Town gezien.
Persoonlijk is John Deacon mijn favoriet, zijn basloopjes oa in Under Pressure zijn weergaloos.
Kijk zo’n Engelen is een zielig figuur, hij heeft geen verstand van politiek en de muziek van Queen.

Gussel
Gussel
2 jaren geleden
Antwoord op reactie van  H.J.

Freddy en John Deacon. Niet alleen zijn basloopjes maar ook zijn loyaliteit, nadat Freddy overleden was.

Kees Tummers
Kees Tummers
2 jaren geleden
Artikelwaardering :
     

Appels met peren? Wel grappig om te lezen hoe Engelen en vooral Verhagen laten zien dat democratie alleen telt als de meerderheid voor hun waarheid kiest. Engelen roept vanuit z’n ivoren toren dat Bohemian Rhapsody ‘bombastische shit’ is, en Verhagen verbiedt 0-15 jarigen hun vrije muziekkeuze.

Geraldine
Geraldine
2 jaren geleden
Artikelwaardering :
     

Waarom is deze column niet op de facebook pagina van Opiniez geplaatst?

Lou
Lou
2 jaren geleden
Artikelwaardering :
     

Aardige vergelijking hoor met dien verstande dat, in tegenstelling tot de film suggereert, Queen nooit uit elkaar is geweest en er dus van een hereniging ook geen sprake was.

s.f.hoekstra
s.f.hoekstra
2 jaren geleden
Artikelwaardering :
     

als liefhebber van muziek zonder electronische ondersteuning is die Bohemian Rhapsody de enige compositie die het beluisteren waard is, Engelen, aandachtshoer, verdiep je in de muziek zonder electronica en begin bij Alban Berg’s vioolconcert.
Ik ben weggegaan bij FvD/Baudette partij wegens het gebrek aan deugdelijk opgeleide mensen, bèta’s, mijn voorwaarde toen ik lid werd. De brokstukken van de alfa’s zie je dagelijks, nu helemaal bij de corona opera.
Loyaliteit, is een mooie eigenschap, maar waar aan wel/niet ? Criterium is de wederkerigheid m.i..

Pieter
Pieter
2 jaren geleden
Artikelwaardering :
     

Aardig artikel maar het raakt niet de kern waarom ik de volgende ronde niet op Baudet zal stemmen. De bandleden van Queen wisten wel dat zij zonder Mercury niet zo veel meer waard waren, dus die loyaliteit was ook financieel gedreven. Ik ben ook vrijwillig met mijn vrouw getrouwd maar als zij vreemd gaat is het over en uit. Baudet is een prima wetenschapper maar geen politicus. Hij lijkt een beetje op mijn dienstmaat, een Urker visser, die zei altijd tijdens het marcheren “ik ben de enige die in de maat loopt” , daarnaast had Baudet eerder afstand moeten nemen van die nare uitspraken van de jongerenclub. Hij heeft zelf de enige echte oppositiepartij opgeblazen en daarmee een groot deel van zijn kiezers in de steek gelaten. Hij ging een beetje te veel in zuchzelf geloven alsof hij de nieuwe Fortuijn was…..maar dat is hij zeker niet….

Helena
Helena
2 jaren geleden
Antwoord op reactie van  Pieter

Die zgn nare uitspraken, waren er niet. Er is een onderzoek geweest waarbij ze onschuldig zijn verklaard. Alweer vergeten?

Pieter
Pieter
2 jaren geleden
Antwoord op reactie van  Helena

Nee hoor, dat ben ik niet vergeten….zo iets als de slager die zijn eigen vlees keurt….weet u nog?

Ni28
Ni28
2 jaren geleden
Antwoord op reactie van  Pieter

Ik wil de minnetjes niet goed praten maar de uitspraak van de Urker visser is tekenend voor de figuur Baudet en steunt in wezen achteraf mijn bijdrage. Jammer, ik had van deze partij veel verwacht maar het optreden van Baudet heeft mij van begin af aan blijven afremmen hoewel ik voor hem gestemd heb. Niet de man op zijn plaats. Geen woordvoerder maar meer de ideoloog van de partij. Een monoloog past hem meer dan een dialoog. En zo hebben waarschijnlijk meer leden over gedacht en daar kan ik mij in vinden. Wij zijn weer een illusie armer. Het gaat niet goed met rechts in Nederland en overigens nergens. En zo gaan wij het nieuwe jaar in.

17
0
We zijn benieuwd naar uw reactiex
()
x