Waarom Hezbollah en Iran tegen IS strijden

17 juni 2015 - Frank Berkemeier

Voor veel mensen lijkt inzet van de sjiitische milities van Hezbollah (partij van God) de manier om het oprukken van de soennitische IS in Libanon en Syrië te stuiten, maar zo eenvoudig is het niet. De cruciale vraag is: waarom vecht Hezbollah eigenlijk tegen IS?

Hezbollah is een sjiitische beweging die het zuiden van Libanon domineert. Hezbollah is ontstaan tijdens de eerste Libanonoorlog met Israël (1982-1985) als radicale afsplitsing van een andere sjiitische beweging, Amal. Hezbollah en Amal waren elkaars tegenstander tijdens de “kampenoorlog”, een strijd die tegen Palestijnse vluchtelingenkampen in Libanon werd gevoerd door meerdere partijen van meerdere religieuze stromingen in wisselende formaties. Welkom in Libanon, waar de duur van allianties kan variëren van 10 minuten tot in eeuwigheid.

De laatste tijd zijn Amal en Hezbollah weer de beste vrienden. De huidige alliantie kan worden verklaard door de omstandigheid dat beide sjiitische partijen met behulp van Iran en de Syrische regering hun machtsbasis in Libanon willen handhaven en versterken. Hezbollah deelt de lakens uit in Zuid-Libanon, waar het eigen Libanese leger alleen als gast en waarnemer welkom is.

De hulp van Iran is bepalend voor de keuzes van Hezbollah. Hezbollah is in naam onafhankelijk, maar loopt in de praktijk aan de financiële, militaire en ideologische leiband van Iran. In Teheran wordt het beleid van Hezbollah bepaald. Hezbollah is inmiddels de zwaarst bewapende terreurorganisatie die de wereld ooit heeft gezien. Recente cijfers wijzen uit dat Iran meer dan 50.000 raketten aan Hezbollah heeft geleverd, waarmee doelen overal in Israël kunnen worden geraakt. Hezbollah is daarmee beter bewapend dan het reguliere Libanese leger.

Het strategische doel van de vernietiging van Israël staat zo hoog op de Iraanse agenda, dat juist daarom Hezbollah van Teheran de opdracht heeft gekregen om IS te vuur en te zwaard te bestrijden. IS bedreigt namelijk de toevoerwegen tussen Iran en Libanon, de levensader van Hezbollah.

Er zijn vast lezers die mij nu willen wijzen op de sektarische verschillen tussen sjiieten en soennieten en dat langs deze sektarische verschillen de strijd wordt gestreden en dat het niets met Israël te maken heeft. Dat is waar en dat is niet waar. De sektarische spanning is een feit. Maar toch is het de laatste jaren zo dat in Libanon zelf, op een paar incidenten na, een gewelddadige confrontatie tussen Libanese sjiieten en soennieten is uitgebleven.

De as Iran-Syrië-Hezbollah is dus van cruciaal belang voor de strategische sjiitische dreiging tegen Israël. Hezbollah-leider Hasan Nasrallah verklaarde onlangs dat Libanon en Syrië nu zijn verenigd tot een geografisch aaneengesloten front tegen Israël. En IS mag niet worden toegestaan om dat front te verbreken. Vandaar de strijd van Hezbollah tegen IS.

Als IS bijvoorbeeld alleen in Libië actief zou zijn, dan kan ik u verzekeren dat noch Iran, noch Hezbollah ook maar één strijder zouden leveren om tegen IS te vechten. Zo principieel is de strijd tegen de soennitische vijand blijkbaar niet. Hezbollah en Iran bevechten IS alleen om uiteindelijk hun plan voor vernietiging van Israël te kunnen uitvoeren.