De 15 minuten-stad: hoe een utopie een nachtmerrie dreigt te worden
Nieuwe hobby van linksdraaiende bestuurders

Foto:
Heeft u er al iets over gehoord, over die 15 minuten-steden die ook in Nederland in opmars zijn? Het zijn steden die zo zijn ingericht dat iedere inwoner binnen een kwartier alle noodzakelijke voorzieningen tot zijn of haar beschikking heeft, zonder daarvoor een auto te hoeven gebruiken. Het klinkt prachtig, zo’n smart city. Er zitten alleen wel wat haken en ogen aan dit plan. Vooral de auto wordt aan banden gelegd, en dat leidt tot controle van burgers, verboden en boetes. Hou op met mooie praatjes en belicht zo’n 15 minuten-stad eens van alle kanten, schrijft Alma van Hees.
Een geweldig idee, zo’n 15-minute city! Ook heel oud, trouwens. Onze historische steden met hun smalle straten en steegjes waren ingericht op lopen, want auto’s bestonden toen nog niet. Maar Amerikaanse steden zijn juist ingericht op autobezit en -vervoer. Zonder auto kom je daar nergens, niet op school of op je werk en boodschappen doe je in enorme shopping malls aan de rand van de stad. Vooral Amerikanen worden vanwege die kleinschaligheid direct verliefd op oude Nederlandse steden. Hun kinderen konden daar zomaar zelfstandig de deur uitgaan om een ijsje te kopen of naar school te lopen en fietsen!
Mensen staan centraal
De Amerikaanse antropoloog Mark Neupert bijvoorbeeld is helemaal lyrisch over de oude binnenstad van Leiden: hij observeert enthousiast dat Leidenaren vooral wandelend, varend en fietsend gebruik maken van de publieke ruimte. “Het is een eeuwenoude stad die ontworpen is voor mensen en niet voor auto’s”, benadrukt Neupert in Cobblestone Stories. A year of Modern Living in Leiden.
De veelbesproken documentaire #CobblestoneStories van de Amerikaanse antropoloog Mark Neupert is op 23 april te zien in de Leidse bioscoop Trianon. Wat vindt Neupert zo bijzonder aan #Leiden ? https://t.co/0oFTSOvsYH pic.twitter.com/BgTVa0qpLJ
— Universiteit Leiden (@UniLeiden) April 17, 2018
Is het toeval dat een Amerikaan, Dan Luscher, an urbanist and long-time San Francisco resident dit aloude concept in een nieuw jasje heeft gegoten? The 15-minute city: putting people at the center of urban transformation.
Mooier kan het niet: mensen centraal stellen en het leven voor hen beter maken, want zij zijn het centrum van de transformatie van de stad, aldus Luscher.
“It is about creating neighborhoods and cities with urban amenities close at hand, and with convenient and safe options for getting around,” schreef hij in een email. “It is about enabling people to get their needs met within their own neighborhood, not confining them to that neighborhood. It is about mobility, not lockdown.”
In hoeverre deze 15 minuten-steden voor onze steden een stralend voorbeeld kunnen zijn, valt te betwijfelen. Meestal kun je in een Nederlandse stad alle noodzakelijke voorzieningen prima lopend of op de fiets bereiken. Niet voor niets schaffen jonge mensen vaak geen auto meer aan. Met de fiets ben je overal sneller, het is goedkoper, je hebt geen parkeerproblemen en voor de rest is er het openbaar vervoer.
15 minuten-dorpen
Als het gaat over bereikbaarheid van noodzakelijke voorzieningen moeten wij eerder onze aandacht richten op de dorpen en het platteland. Noodzakelijke voorzieningen (scholen, winkels, bibliotheken, huisartsen) verdwijnen daar in hoog tempo, want te duur en niet efficiënt. Dat de levenskwaliteit van kleine gemeenschappen daardoor ernstig wordt aangetast en het openbaar vervoer ook nog eens wordt beperkt, telt blijkbaar niet. Daar kan waarschijnlijk niemand iets aan verdienen.
Collega OpinieZ-auteur Freek van Beetz vestigde daar in zijn column uit 2019 al de aandacht op en beschreef het enorme contrast tussen Franse/Oostenrijkse en Nederlandse dorpen. Hoe klein een dorp in die landen ook is, er zijn altijd basisvoorzieningen aanwezig zoals een politiepost, gemeentehuis, brandweer en postkantoor. Kom daar in Nederland maar eens om. Wat ons land betreft zouden wij als eerste moeten streven naar 15 minuten-dorpen en laat die steden maar zitten.
Bereikbaarheidsproblemen
Niet dat er geen bereikbaarheidsproblemen in onze steden zijn, maar die hebben een hele andere oorzaak. Oude steden zijn niet ingericht op autobezit en -vervoer. Er ontstaan dus verkeersproblemen die moeten worden opgelost. Dat kan op allerlei manieren. Smalle straten afsluiten voor autoverkeer dus delen van de oude binnenstad, parkeerplaatsen regelen aan de randen met gratis vervoer naar het centrum. Circulatieverkeersplannen, de auto’s rond de stad leiden op ringwegen, bordjes hier en bordjes daar en nog veel meer.
Technologische oplossingen
Maar er is nu, dankzij de technologie, een veel makkelijkere aanpak, zoals Oxford, zusterstad van Leiden, laat zien. Oxford is een prachtige oude stad in Engeland, wereldwijd beroemd vanwege zijn topuniversiteit. En net zoals alle oude steden is ook deze stad niet ingericht op het hedendaagse autoverkeer. Opstoppingen en oponthoud zijn het gevolg. Hoe lossen zij dat op?
Heel eenvoudig. Je deelt de stad in 15 minuten-zones in en als je die wilt overschrijden met je auto krijg je een forse boete, want je moet omrijden over de voorgeschreven routes om die zonegrenzen te vermijden. Camera’s staan klaar om je nummerbord te fotograferen: hoe makkelijk kan het zijn om als overheid burgers te dwingen om de door hen gewenste weg te volgen?
Deze vermenging van de 15 minuten-stad met verkeersmaatregelen was voer voor samenzweringstheorieën, schrijft Philip Marcelo van AP News in een fact check over dit onderwerp. Ja, er is een systeem van verkeersfilters voor zes drukke wegen ingevoerd waarvoor een speciale vergunning nodig is om die overdag te mogen gebruiken. Maar dit staat los van het 15 minuten-steden concept, aldus de woordvoerder van Oxford City Council. Doel van die filters (camera’s) is privé-autogebruik terugdringen en wandelen, fietsen en openbaar vervoer tot eerste keus te maken.
Automobiliteit
Dat laatste klinkt mooi, maar in de 15 minuten-steden is terugdringen van luchtvervuiling een doelstelling, net als het bevorderen van duurzaam reizen (= niet met de auto). Feit is dus dat burgers in hun automobiliteit worden beperkt en gestuurd. Veel Oxfordse burgers zijn daar niet blij mee en uiten hun ongenoegen. “Ik wil gewoon doorrijden en ben al veel te laat”, zegt deze vrouw bij een wegversperring, “.. geef me maar een boete”. No way. Je zult en moet gehoorzamen.
This 👇👇👇👇👇Oxford? pic.twitter.com/8FGPxuHXsr
— Mark (@markmaycot) March 27, 2023
Op andere plekken zijn dergelijke wegversperringen vernield. In Londen wordt ook geprobeerd het autoverkeer te beperken met als doel de luchtvervuiling terug te dringen. Er zijn honderden camera’s geplaatst om Ultra Low Emission Zones (ULEZ) te bewaken. Er bestaat grote weerstand vanuit de bewoners, waar niet naar geluisterd wordt, dus worden deze ULEZ-camera’s vernield.
Burger dienen
Als de overheid de burger wil dienen, zoals het hoort, door bereikbaarheid binnen loopafstand aan te bieden voor essentiële voorzieningen, is dat te prijzen. Maar als de overheid voor de makkelijkste technologische oplossingen kiest en vooral de burger wil sturen en beperken, dan wordt het een heel ander verhaal.
Is het recente knip-verhaal in Amsterdam, het afsluiten van wegen waardoor grote stukken moet worden omgereden en forse files ontstaan, ook zo’n eerste stap naar een afgedwongen 15 minuten-stad?
Echt alles staat vast. De hoeveelheid extra uitstoot en fijnstof met dank aan het zieke experiment van @MelanievdHorst laat zich raden. https://t.co/dp4gqQgGqH
— Annabel Nanninga (@ANanninga) July 1, 2023
In ieder geval zijn er nieuwe verkeersplannen gemaakt, “die inhouden dat de binnenstad vrijwel onbegaanbaar per auto wordt, ook voor groepen Amsterdammers als bejaarden, gehandicapten en bewoners van de binnenstad. Maar voor dezen en anderen wordt het openbaar vervoer niet de logische vervanger, want tegelijkertijd worden tramlijnen opgeheven, nadat in de afgelopen jaren al menige halte verdween”, schreef Philip van Tijn in Elsevier Weekblad in een artikel met de satirische kop: “Amsterdamse plannen lijken idioot maar blijken briljant”.
Ondertussen schaft Amsterdam wel dieselvuilniswagens aan vanwege het overvolle elektriciteitsnet en wordt de te verbranden afvalberg verdubbeld door import van vuilnis uit Rome. Dat helpt natuurlijk enorm tegen de luchtvervuiling…
De gemeente Nijmegen streeft ook naar zero emissie en gaat via kentekencontroles dieselauto’s (dus ondernemers) weren. Hetzelfde geldt voor Utrecht. Dat wordt feest voor ondernemend Nederland.
Weg met de 15 minuten-steden
In Engeland heeft de Glastonbury Town Council de agenda van de 15 minuten-steden goed in de gaten en doen ze niet mee.
🚨 Glastonbury Town Council is awake to the #15minuteCities agenda & won't be participating.
Please share this video with your local Councillors.
It CAN be stopped. pic.twitter.com/zCpgUEfa85— Lange (@djlange) July 4, 2023
Dankzij het werk van Sandi Adams, die campagne voert tegen het WEF, de UN-Agenda 21/2030, Net Zero en 15 minuten-steden, die zij 15 minuten ghetto-steden noemt.
Dat is misschien wat overdreven, want we zijn China niet, waar er inderdaad hekken staan rondom die 15 minuten-wijken en waar je alleen maar in en uit mag nadat je gezicht met een scan is gecontroleerd en goed bevonden.
Dat neemt niet weg dat de 15 minuten-steden, met welke prachtige verhalen ze ook aan ons worden verkocht, beperking van de automobiliteit ten doel hebben en onvermijdelijk gepaard gaan met nieuwe controles, beperkingen en boetes. Dan kun je wel mooi zeggen dat een 15 minuten-stad betekent dat je altijd op loopafstand vers brood kunt kopen, en wie wil dat nou niet?, zoals Katherine S Miles, councillor in Oxford, opgewekt tweet. Maar daar wordt doorheen geprikt.
“Nee, dat betekent het niet. Het betekent dat als je geen bakker op loopafstand hebt je gestraft wordt als je er naar eentje toe rijdt”, antwoordt architect, criticus en schrijver Ike Ijeh. “Heb in ieder geval het fatsoen om het publiek niet als kleine kinderen te behandelen en geef gewoon toe dat jullie ons het liefst gevangen willen houden.”
Hoog tijd om deze doldrieste ideeën van linkse bevlogen bestuurders eens kritisch onder de loep te nemen en van álle kanten te belichten. Nederland, je bent gewaarschuwd.
Over de auteur

Recent gepubliceerd
Diversiteit26 september 2023Ongecontroleerde immigratie ontwricht elke samenleving
Klimaat en Milieu3 september 2023Klimaatleugens en vraagtekens bij bosbranden op Hawaï
Klimaat en Milieu20 augustus 2023Roomijs is héééél slecht voor het klimaat
Migratie11 augustus 2023EU kiest met Tunesiëdeal voor nog dodelijker asielbeleid
Mensen het naar de zin te maken en het leven gemakkelijker is niet de reden voor 15 minuten steden maar de overbevolking en persoonlijk bezit welke industriële productie verhogend maakt en veel ruimte vraagt. Het opnemen voor de natuur is een mooie inval om dit allemaal aan banden te leggen door een Chinese aanpak. Mensen zoveel mogelijk op een klein gebied te concentreren, bezittingen onbetaalbaar maken vooral de individuele verplaatsing. GreenDeal is zo een begin voor een kuddesamenleving. In wezen het linkse ideaal, het communisme. You’ll own nothing en will be happy. De jaren 50 hebben bewezen dat dit maar tijdelijk kan want een mens mag wel aanspraak zoeken onder elkaar maar is geen kuddedier. Alle neuzen een kant op is nooit vrijwillig. Bovendien heeft de mens ook eigen wil en neigt naar persoonlijke vrijheid. Dit soort fantasieën zijn daardoor onuitvoerbaar en horen in de afdeling linkse sprookjes. Wel zijn er altijd genoeg nuttige idioten en dat is zorgelijk.
Duidelijk een links initiatief, korte termijn geheugen, niet nadenken over de gevolgen.
Het loopt in China op rolletjes, waarom zijn de linkse deugneuzen vergeten waar door dat komt. Zo iets heet geschiedenis. De grondlegger (de heer Mao) moest eerst 60 miljoen van zijn landgenoten over de kling jagen om hun in het gareel te houden. Misschien wil Paul Rosenmöller de kar wel trekken als bewonderaar van Pol Pot.
Één voordeeltje misschien kunnen de jeugdbendes in Purmerend en Zaanstad dan binnen 15 minuten gearresteerd worden.
Maar één troost: je moet technisch en pragmatisch kunnen denken. Elke gemeente in Nederland lukt het niet eens om een redelijk openbaar vervoer of een parkeerprobleem op te lossen. 15 minuten naar mijn zwembad? Die is twee jaar geleden wegbezuinigd, of naar mijn ziekenhuis die de helft van zijn polikliniek heeft moeten sluiten en ik naar een andere stad moet rijden.
Zo lang gezond verstand en realistisch inzicht ontbreekt gaat het niet lukken. Dit wordt een puinhoop van jewelste, alleen: wie krijgt de rekening?
VVD, CDA en D66 horen bij de grootste voorstanders ervan. Je moet echt ophouden met dat links/rechts gedoe. Het zijn de globalisten tegen de nationalisten. Vervolgens zijn er linkse en rechtse globalisten, en linkse en rechtse nationalisten.
Ik zie globalisten, WEF, WHO, VN en dhr. Soros als onderdrukkers van de bevolking. Een elite groepje dat de touwtjes in handen willen houden om macht en hun gelijk door te zetten. Ook al steunen zij maatschappelijk ondermijnende organisaties zoals: BLM en Antifa.
Het is een manier waarop het oude communisme, en nog steeds China werken. Ik zie dat als links en gevaarlijk voor de ‘vrije wereld’. Dit is mijn mening en hou er niet mee op.
Of de column gaat over de immigratie, stikstof, bouwen, veiligheid, milieu, financiën, covid, verkiezingen enz enz..
Het komt veelal neer op Nexit!
Zonder soevereiniteit zijn we linksom of rechtsom het haasje. Ja, m.i. ook met een ‘gezond verstand ‘ coalitie. Die zorgt hooguit voor uitstel van executie.
Massaal op FVD stemmen, met in hun partijprogramma: Nexit en nog veel meer nl o.a.. uit de WHO, contract met WEF verbreken, uit de NAVO
Heel jammer dat FvD niet net als Omzicht bescheiden en gedegen kan optreden. FvD wil schokkeren en opvallen en dat heeft ze inmiddels heel veel zetels gekost. Ik ben het helemaal eens met FvD standpunten maar, helaas kunnen ze niet diplomatiek zijn zoals Omzicht.
Heeft u het stemgedrag van omzicht afgelopen jaren gevolgd? Heel typisch. Zou ik zeker niet op vertrouwen. Mooie woorden, vreemde daden. Thierry durft fouten te te geven en FvD is stabiel in alles. Ze verdienen een kans. Dan maar niet diplomatiek. ‘Lekker belangrijk’ ook. Al die poppenkast. Liever eerlijkheid en duidelijkheid. Zoals NL NU ten onder gaat, moet stoppen.
Ik vind FvD top, maar om stemmen te winnen moet je je anders opstellen. Dat is slechts mijn punt en als je ook een beetje de debatten heb gevolgd in de 2e kamer is er geen partij die nog “normaal” kan doen. Het gaat alleen nog maar over elkaar overtroeven met slimme woordspelletjes. Niemand is bereid mee te denken met elkaar. Niemand wil luisteren naar elkaar. FvD heeft goede punten, maar zou juist ook voor beperking fossiele brandstof moeten zijn (wat ze mogelijk ook wel zijn) maar alleen met goede verantwoorden oplossingen en dat van de daken schreeuwen i.p.v. hoe debiel de rest is, en dat zijn ze echt, maar dat roepen schrikt mensen juist af die heilig geloven in al de onzin van Groen en duurzaam. Diplomatie bestaat niet meer. Mijn eigen familie zien FvD alleen nog maar als Russen lovers en zijn blind voor de waarheid. Die bereik je niet met roepen. Omzicht snapt het wel en zie de populariteit van hem. En zijn stem gedrag als argument? Tja politiek eist nu eenmaal dat je tegendraads moet stemmen wil je wat kunnen bereiken. Daar kan je niemand op afrekenen. Zie zijn andere gedrag zoals vechten tegen onrecht dat 100x belangrijker is. Politiek kan niet zonder vuile handen helaas.
Op te beginnen sluit de regering 2 kinderhartcentra van de UMC’s in Amsterdam en Leiden. Rijdt u maar 80 km om met uw zieke kind. Absurd. Dit land wordt voller en voller maar men wil ook veel SEH’s sluiten. Want efficiency ofzo. Nee, geld. Heb ook nooit helemaal begrepen waarom in het buitenland in kleine dorpen gewoon nog wel een postkantoor, bankfiliaal en politiebureau staan. Ok, niet de hele dag geopend maar zo’n dorp voelt meer levendig.
Ik deel uw zorg geheel. Bovendien krijg ik een aanval van acute herpes als ik er aan denk dat de aangekondigde komst van Timmerfrans misschien ook wel weer een doortrapt vooraf in stilte stiekem overeengekomen dealtje is. Ik kan me nl. niet voorstellen dat hij zijn 23500+ p.m. baantje in BX opgeeft, als hem niet is verzekerd dat hij in het torentje komt. The powers that be zijn tot alles in staat. Zou voor hen een mooie gelegenheid zijn om al hun utopische dromen, gedwongen door een klimaatdictator, in ‘koploperlandje’ NL in te voeren.
Timmermans salaris wordt gewoon aangevuld tot zijn huidige- of wachtgeldsalaris
Voor hen die aan de touwtjes trekken zal het allemaal luxueus en prettiger zijn dan voor de plebs. Onbegrijpelijk maar misschien ook weer niet dat er geen inhoudelijk onderzoek komt naar het COVID gebeuren en alle onzinnige maatregelen, een grof schandaal.
BNW 2.0 niet meer en niet minder.
Zo’n plan is toch al eens uitgevoerd in NL? Herinner me het plan van v.d. Berg in Groningen. Niet iedereen was er blij mee.
15 minuten stad. Dan is er nog veel te doen. Friesland binnenkort nog 3 ziekenhuizen. Huisartsenpost in weekend en nacht 29 kilometer verderop. ‘S Nachts geen openbaar vervoer. Afhankelijk van buren of taxi. Veel dorpen geen enkele winkel en slecht of geen openbaar vervoer.
15 minuten steden utopia voor de Randstad en noud het daar ook maar.
Ik heb een mooi voorbeeldje….
3x per jaar gaan mijn vrouw en ik en onze 2 honden 8 dagen naar het Drentse dorp Erm om is heerlijk in de bossen te bavianen en de zuivere zuurstof in te ademen.
Winkels heb je daar niet dus moet je 5 km verder naar het dorp Sleen om daar in de enigste winkel…nou ja ,een AH supermarkt opmaat om je levensmiddelen te kopen.
Je hebt daar 1 lijnbus en dat is het, om naar Emmen te geraken waar je dan een uur op moet wachten om echt te gaan winkelen.
Hulpdiensten zijn daar ver te zoeken als eveneens andere nodige faciliteiten.
Ik dacht dat dit er weleens op gaat lijken.
Dat is dus ook precies ‘de kloof’.
Randstedelingen hebben er geen idee van dat niet iedereen een leven kan leiden zonder auto. Omdat er geen OV zoals in de stad is, omdat er geen voorzieningen en/of winkels in de loop/fiets nabijheid zijn. Toch menen zij de dienst uit te moeten maken voor héél NL met hun tekentafelplannen die echt nergens op slaan.
Het ’15 minuten ‘ idialogie is niet anders dan de bevolking( en daar is er nu heel van) te beperken in hun ondernemings-drang om Uit te breiden in zijn biologisch systeem als mens, qua ruimte op aarde.
Het is een Ondermijning van het Menselijk welzijn om te willen/kunnen Overleven.
Slecht diegene die dit onder Contole willen hebben, zijn uit op Overleving over de rest van de Mensheid!
Houten (bij Utrecht) is in de jaren 80 gebouwd om niet via wijken, maar via de Rondweg wijken binnen te gaan. Dat gaf en geeft veel meer luwte van autoverkeer en méér fiets – en loop-gebruik. In die zin waardeer ik zo’n indeling. Maar het opleggen van dwang op soorten auto’s e.d. vind ik iets anders. Die paar auto’s op diesel verbieden, terwijl in NL die vrij kunnen rondrijden met hun ‘al dan niet verschrikkelijke uitstoot’, vind ik hypocriet en pestgedrag. Zet die ideeën om in stimulansen. Als er wél zo nodig wetgeving moet komen: maak openbaarmaking van de energieverbruikscijfers op terreinen als elektra, gas, vliegen, kledingmerken en hoeveelheden afval en watergebruik VOOR BESTUURDERS verplicht. Als 3/4 dat goed doet, moet ‘de bevolking’ volgen . . . Dan heb je recht van spreken I.p.v. MACHT.
Maarre… dit plan van de zg progressieven is dus eigenlijk regressief. Want zo’n beetje terug naar de 50er jaren. Met kleine buurtwinkeltjes op de straathoeken, nauwelijks auto’s en veel groenperken, scholen op loopafstand (met vaak klassen tot wel 50, die nooit uitvielen), mensen die te voet of met de fiets naar het werk konden. Weinig luxe en comfort voor de doorsnee burger vanwege koude woningen omdat energie (toen kolen) erg duur was….
Wat is er mis met de fiets? Daar kun je ver mee komen. Het gemak waarmee sommige mensen echt alles met de auto doen terwijl ze vaak ook een fiets kunnen pakken, mag best wat aandacht krijgen. In het buitenland wordt er met bewondering gekeken naar de fietscultuur van Nederland (die mijns inziens minder wordt doordat ook gezonde jongeren niet meer peddelen, maar zich vervoeren op een e-bike).