Waarom nog tolerant voor intolerantie?
Ik wilde het eigenlijk helemaal niet over de boerkini hebben. Daar is al zoveel over gezegd en ik twijfelde zelf ook. Waarom zou de overheid, in een vrije, moderne westerse samenleving, een badpak moeten verbieden? Het is toch juist een grote verworvenheid dat we dergelijke vormen van overheidsbemoeienis achter ons hebben gelaten. Vooruitgang, emancipatie, liberale vrijheden, nietwaar?
Debat
Toch bleef er bij mij iets knagen, vooral toen vrouwen met een islamitische achtergrond zich in het debat mengden en indringend beschreven hoe zij destijds, in hun landen van herkomst, hoofddoekjes en boerka’s als onderdrukkend en vrouwonvriendelijk hebben ervaren.
Het ‘debat’ in de media kwam op stoom door rellen op een strand in Corsica, waar een moslimfamilie zich een stuk openbaar strand had toegeëigend en andere bezoekers daar met geweld verjoeg. Vervolgens kwamen er boerkiniverboden op enkele Franse stranden. Door de (voorlopige) uitspraak van de Franse Raad van State is er enige rust ontstaan, maar dat zal ongetwijfeld van zeer tijdelijke aard blijken te zijn.
Niqaab
Mijn mening kreeg verder vorm door gebeurtenissen zoals in het Utrechtse Overvecht. Daar was een moeder dringend verzocht een schoolplein te verlaten. Ze haalde haar kind op in een niqaab, een deprimerende vormloze bundel textiel die alleen de ogen vrijlaat. Politici en bestuurders aarzelen nog of ze dit toch acceptabel moeten vinden, maar wat mij betreft is hier een grens van toelaatbaarheid overschreden.
Publieke ruimte
Op Twitter zag ik verontrustende beelden voorbij komen van de shariademonstratie in Engeland. Dit soort berichten en beelden, ze zijn talrijk, duiden alle in één richting: het nauwelijks verhulde streven tot demonstratieve ‘bezetting’ van de publieke ruimte en misbruik van de vrijheid van godsdienst door agressieve vertegenwoordigers van de islam. Ik schreef al eerder over de capitulatie voor religieuze zeloten en de dreigende groei van parallelle samenlevingen in onze steden.
Waarden
Er is in de politiek, maar ook in de publieke opinie, een grote aarzeling waarneembaar: in hoeverre moet je je als vitale democratische samenleving tegen dit soort ontwikkelingen teweer stellen? Zijn algemene en breed gedragen waarden als vrijheid van meningsuiting, vrijheid van godsdienst, gelijkheid voor de wet dan niet in het geding?
Beschuldigingen
Je ziet nu al dat bij de geringste kritiek, beschuldigingen van ‘islamofobie’ en ‘racisme’ uit de kast gehaald worden. Alsof het bij een dagje naar het strand in alles bedekkende kledij om een godsdienstoefening zou gaan en alsof gelovige moslims een ras zouden vormen. Zelfs in rechterlijke uitspraken worden dit soort argumenten op bedenkelijke wijze ‘opgerekt’. Bul Super (uit Marten Toonders stripverhalen over Ollie B.Bommel) krijgt zo toch nog gelijk: “Recht is iets kroms wat verbogen is”.
Schaamlap
De houding in politiek en publieke opinie is toch vooral: laten we maar toegeven, ‘moet kunnen’. We zijn immers tolerant en vroeger hadden we dat allemaal bij ons toch ook? Van de pootjebadende nonnen, de hoofddoekjes van onze grootmoeders, de Hoekse en Kabeljauwse twisten, tot de katholieke gescheiden jongens- en meisjesscholen. Kortom: het verleden als schaamlap. Maar zo simpel mag het niet zijn: decennia van emancipatie, individuele vrijheden en ontkerkelijking kunnen niet zomaar worden weggenuanceerd.
Religie en religieuze uitingen zijn de afgelopen jaren uit het publieke domein teruggedrongen. Die horen thuis in de privésfeer en in gebedshuizen. Dat wil ik graag zo houden. Ook moslims hebben zich daar in te schikken en zich aan te passen. Voor demonstratieve geloofsuitingen en terugkeer naar middeleeuwse praktijken kunnen ze terecht in moslimlanden. Daarvan zijn er genoeg.
Het wordt tijd intolerant te zijn tegen intolerantie.
Over de auteur
- Freek van Beetz, studeerde Planologie en Politicologie, was van 2001-2010 adviseur van de MP van de Ned.Antillen. Auteur van Uitzicht op Zee (roman, 2015) en van Het laatste Kabinet (2010) en Het einde van de Antillen (2013).
