De EU dendert gewoon door

3 juli 2016 - Arend-Jan Smit

Terwijl men nog verhit debatteerde over hoe Brussel na het Brexit-referendum zou moeten hervormen, plofte het akkoord omtrent IORP, framework voor een Europees pensioenstelsel, op de mat. Timmermans onderhandelt rustig verder met Turkije, het associatieakkoord met Oekraïne is nog niet van tafel en ook een Duits-Frans plan voor een “Sterk Europa in een wereld van onzekerheid” werd gepresenteerd.

Meer convergentie en integratie op alle fronten, teneinde de Euro – het symbool van de EU – “onomkeerbaar te maken”. Ook moet de EMU voltooid worden, door uiterlijk in 2018 werk te maken van een Fiscale Unie, die zelf belasting kan heffen.

Stappenplan
Wie denkt dat al deze ontwikkelingen en plannen een wanhoopspoging zijn om macht te consolideren, heeft het mis. Alles gaat precies volgens het stappenplan dat vorig jaar al gepresenteerd werd in het Five Presidents’ Report van Jean-Claude Juncker, waar ook onze eigen Jeroen Dijsselbloem nauw bij betrokken was. Het is een integrale aanpak, die moet leiden tot o.a. “meer welvaart en sociale cohesie”, maar je kan het gerust lezen als een remedie voor alle kwalen. Tenminste, voor eenieder die gelooft in de Europese Droom of andere belangen heeft bij het welslagen van het project.

Draagvlak
Wie het ziet, snapt dat de EU een probleem heeft, want zowel draagvlak als draagkracht zijn zelden zo laag geweest. Zelf zagen ze het al aankomen. Achter de schermen is al geruime tijd hard gewerkt aan een strategie om het tij te keren. Van alle kanten klinkt steeds vaker een gelijksoortig verhaal: ‘Onvrede onder de bevolking komt van de complexe gevolgen van globalisering. Zorgen die we serieus moeten nemen, maar we moeten niet meegaan in het verhaal van populisten”. Maar wat lijkt op eindelijk gaan luisteren, is in werkelijkheid angst.

Nieuwe klasse
Op de jaarlijkse besloten ~~Bilderberg-~~ Bitterballenconferentie werd de econoom Guy Standing uitgenodigd. Een opmerkelijke gast tussen de rijke technocratische elite, deze voorstander van een globaal basisinkomen. Van zijn hand verscheen het essay Het Precariaat en de klassenstrijd, maar eerder al het boek Het Precariaat – De Nieuwe Gevaarlijke Klasse. Over de nieuwe sociale klasse, een monster geschapen door de neo-liberale elite en globalisme, op zoek naar veiligheid en sociale zekerheid.

Deze nieuwe klasse, aldus Standing, is niet links of rechts, maar samengesteld uit alle lagen van de bevolking en verenigt zichzelf. Ze sluiten zich aan bij zaken en doelen waarmee zij zich verbonden voelen en verkiezen vertegenwoordigers door wie zij zich vertegenwoordigd voelen. En ja, populisten voldoen eenvoudig aan beide criteria. Zo werkt politiek nu eenmaal.

Referenda
Bij referenda in Europa is dit mechanisme prima zichtbaar en in de nasleep wordt altijd duidelijk hoe slecht de elite het werkelijk begrijpt. Mensen die tegen de EU of haar plannen zijn, zullen DUS “gevallen zijn voor populisme”, terwijl dat een veel te zwart-witte voorstelling van zaken is. Toegegeven, het is met dergelijke retoriek makkelijk om oorzaken enkel bij gevolgen van globalisme, zoals populisme, te leggen en nooit bij neo-liberaal globalisme zelf.

Soros
Iets als een Vijf-Punten-Plan, om “populistische mobilisatie tegen te gaan”, afkomstig van de, door Soros gefinancierde School of Public Policy” aan de Central European University, kan dus ook niets oplossen. In een notendop pleit het voor:
1) een holistische aanpak van problemen
2) door populisten geen ruimte te geven
3) en een betere toekomstvisie presenteren waar mensen zich mee kunnen identificeren
4) middels een enorme PR-campagne
5) nooit terugkomend op de eigen doelstellingen, die moeten worden verwezenlijkt, opdat er een gevoel ontstaat dat er zaken bereikt worden.

Meer EU
De holistische aanpak is “Meer EU!”, “Minder EU!” is onwelkom, de toekomstvisie luidt “Meer EU!”, de PR-campagne brult “Meer EU!”. En de doelstelling “Meer EU!” wordt stap voor stap doorgezet, zonder enige concessie. Tot het project voltooid is en iedereen “Europeaan” is.

Ziet u dat niet zitten, dan bent u een gevaarlijke populist. De nieuwe sociale klasse doet er derhalve verstandig aan richting de uitgang te bewegen.

Een #EUxit past ons allemaal.