De Wilders-paradox

De laatste weken stijgt de PVV weer fors in de peilingen. En na het optreden van een zelfverzekerde Wilders bij de Algemene Politieke Beschouwingen zal dat alleen maar toenemen. Het gedachtengoed van de PVV blijkt een steeds groter deel van de bevolking aan te spreken. Kiezers keren de traditionele partijen de rug toe en lopen massaal over naar de PVV.

Geert Wilders zit dus op rozen en kan rustig de komende verkiezingen voor de Tweede Kamer afwachten. Zo’n vijftig zetels (volgens enkelen) zullen hem ten deel vallen en zodra hij aan de macht komt zal alles goed komen (volgens velen). Dat is zo’n beetje de stemming onder een belangrijk deel van het Nederlandse electoraat.

Het is niet voor het eerst dat het de PVV flink voor de wind gaat. In het interbellum van meer of minder stabiele regeerperioden scoort deze partij veelal hoog in de peilingen. Ik schrijf met nadruk: in de peilingen. Zodra er echt verkozen moet worden komt de partij minder goed uit de verf.

De PVV heeft namelijk tijdens de laatste vier verkiezingen evenzovele, forse teleurstellingen moeten slikken. De partij kan, anders gezegd, haar goede score als het er niet toe doet niet omzetten in een goede score als het om het echie gaat. Dat is overigens niets ongewoons voor protestpartijen.

De paradox van Wilders werd duidelijk toen

de partij een kans had om te “regeren”

Dit moeten gouden tijden zijn voor Geert Wilders: een vluchtelingencrisis die zijn weerga niet kent, Brussels onvermogen, openlijk rollebollende EU lidstaten, een opmars van de islam in Europa, een verhoogde terreurdreiging. Het is nogal wat. Wilders heeft zijn mening altijd klaar en zijn mening spreekt, zoals gezegd, steeds meer mensen aan. Waarom vallen de verkiezingen voor hem dan elke keer weer zo tegen?

Ondanks alle grote uitspraken en beloftes is er het besef dat een stem op de PVV uiteindelijk niet veel nut heeft. De paradox van Wilders werd duidelijk toen de partij een kans had om te “regeren” (gedogen) en uiteindelijk niet de ballen had om de rit uit te zitten. De PVV staat daarmee voor velen te boek als onbetrouwbaar. Dat is geen probleem in peilingstijd, maar wel in verkiezingstijd.

Daarnaast is er niet alleen de publieke opinie. De PVV wil ook helemaal niet regeren. Zodra deze partij namelijk gaat regeren (een coalitie PVV, VVD, CDA en SGP is zeer wel denkbaar) moet ze concessies doen. Forse concessies. De partij zal op veel krachtige uitspraken bakzeil moeten halen en fors water bij de wijn doen.

Een EU-lidmaatschap zal moeten worden geaccepteerd, net als betalen met de Euro, invloed vanuit Brussel, de aanwezigheid van moskeeën en ga zo maar door. Dankzij ons politieke stelsel kan ook een regerende PVV daaraan niets veranderen.

Voor de PVV zit er derhalve niets anders op dan de stem van de ontevredenheid naar zich toe te trekken en er vervolgens niets mee te doen.

En dat is natuurlijk geruststellend voor de grote middenpartijen. Zij hebben niets te vrezen en weten dat de tegenstem, juist door het beleid van de PVV, voor jaren wordt kaltgestellt.