Cyprus is geen België
De periode 15 Juli – 18 augustus is belangrijk voor Cyprioten. Er vindt dan een mengeling plaats van herdenken, bezinnen en debatteren op tal van lezingen en bijeenkomsten in Cyprus. Cyprioten staan dezer dagen stil bij de door Griekenland ingezette coup van 15 juli 1974 en de daarop volgende invasies van Turkije op 20 juli en 18 augustus 1974 (ja, er waren er twee!).
Een groot verschil tussen Grieks-Cyprioten (GC) en Turks-Cyprioten (TC) in de terminologie over bovenstaande data, is dat waar de GC spreken over Invasie, Operatie Atilla I&II en Bezetting, de TC spreken over Vredesoperatie of Interventie, maar het woord bezetting nooit in de mond nemen. Turkije is daarin leidend en bevorderlijk voor de dialoog is het niet.
Besprekingen tussen de GC en TC om tot een oplossing te komen van het ‘Cyprus-probleem’ liepen decennia lang uit op niets, met als hoogtepunt een referendum over het ‘Annan-plan’ in 2004. De GC stemden toen tegen dat plan van reunification, de TC stemden voor. Details hierover zal ik iedereen besparen, het doet er simpelweg niet meer toe.
GC hadden hun terechte vraagtekens destijds. Voor TC én Turkije (Turkije zag hiermee zijn toetreding tot de EU terug in de ijskast gaan) is dit Annan-plan inmiddels een soort van heilig boek geworden dat ze consequent, continue, in de discussie gooien. ‘Júllie Grieken stemden tegen, dus ja, wat wil je nou nog?’.
Nu in 2015 zijn er weer ‘hoopvolle’ besprekingen gaande tussen de Cypriotische regering onder leiding van Anastasiades en de TC onder leiding van Mustafa Akinci. ‘Hoopvol’ tussen aanhalingstekens, omdat hetgeen waar men zo hoopvol over doet, (men zijnde de EU, UN, TC en vooral Turkije, want ‘Hallo EU-lidmaatschap!’) een oplossing voor het Cyprus probleem is waar veel GC niet warm voor lopen: een federale staatsvorm. Een soort Vlaanderen en Wallonië dus.
Niemand doet er geheimzinnig over dat een federaal systeem de insteek is van de huidige ronde van besprekingen. Er wordt gedaan alsof er twee numeriek gelijkwaardige gemeenschappen zijn, maar TC beslaan in feite maar 18% van het totale aantal inwoners. Foto’s van de twee leiders al koffie drinkend, elkaar omhelzend en samen het theater bezoekend maken headlines. Mijn gemoed loopt over van cynisme.
Zij die tegen deze federale staatsvorm zijn worden inmiddels door sommige media en TC hardliners genoemd. Noem me dan maar een hardliner, omdat ik niet wil dat de illegale bezetting van bijna het halve eiland gelegaliseerd wordt middels zo’n federaal model. Omdat ik niet wil dat we alsnog gescheiden blijven leven naast elkaar in plaats van mét elkaar. Omdat ik me niet neer wil leggen bij het grote vraagstuk van hoe je als verschillende etnische groepen samen kunt leven.
In mijn optiek druist zo’n federaal model met twee zones in tegen principes van unification. Het is racistisch om op basis van etniciteit én religie deze scheiding aan te gaan in een Europa dat zogenaamd van de eenheid is.
Was het nu zo geweest dat TC een historische claim konden leggen op uitsluitend het noorden (zoals Koerden dat kunnen met Koerdisch gebied), omdat ze daar al honderden jaren woonden, so be it. Maar de werkelijkheid is anders.
Cyprus is een Hellenistisch land en TC zijn hoe je het wendt of keert een minderheid. Net zoals Armeense Cyprioten een minderheid vormen, die net zoveel rechten kunnen hebben als iedere andere burger van één republiek die Cyprus heet, onder één gezamenlijke vlag.
Als de wil er maar is.
Over de auteur
- Cyprioot
Alex, het lukt me prima om zelfstandig te denken en dat betekent ook dat meerdere perspectieven redelijk kunnen zijn. Ik ben bekend met TMT, Grijze wolven en wat al niet meer en ook met het feit dat waar het gaat om etnische zuiveringen, uw uitspraak ‘it takes two to tango’ volstrekt ongepast is…
Ik ben het met u eens dat het Turkse leger zeer onrechtvaardig is tegenover de Maronieten en heb hierover jaren geleden al gepubliceerd. Sowieso hebben de Turken een zeer gespannen relatie met minderheden, zacht gezegd. Ik ontken dat dus zeker niet.
Wat ik hier heb gezegd is dat de minderheden op Cyprus (zowel de Griekse Cyprioten als de Turkse Cyprioten gelden grondwettelijk als community en niet als minderheid) vermalen zijn geraakt in de GC-TC strijd, de GC hebben evenals de TC hun eigen belang zwaar laten prevaleren boven dat van de leden van minderheden. Hiervoor baseer ik mij behalve op eigen observaties ook op wetenschappelijk werk zoals in het boek The minorities of Cyprus: Development Patterns and the Identity of the Internal-Exclusion, edited by Andrekos Varnava, Nicholas Coureas and Marina Elia, Cambridge Scholars Publishing 2009.
De in de jaren van Makarios en het kolonesregime ontwikkelde droom van ‘Cyprus als Hellenistisch land’ waarmee u helaas uw column concludeert, is niet alleen feitelijk onjuist maar ook een nationalistisch risico in een toch al instabiele regio.
“‘it takes two to tango’ volstrekt ongepast is”
Wat dare I ask is hier ongepast aan? Ongepast zou zijn als ik alle blame bij Tc gooi. Doe ik dat? Overigens schrijf ik geen boek en kan ik onmogelijk alles belichten in zo’n stuk als dit dat let op : > niet eens gaat over al het voorafgaande aan 1974<
"De in de jaren van Makarios en het kolonelsregime ontwikkelde droom van ‘Cyprus als Hellenistisch land’ waarmee u helaas uw column concludeert, is niet alleen feitelijk onjuist, maar ook een nationalistisch risico in een toch al instabiele regio."
Cyprus IS een hellenistisch land, dat is niet feitelijk onjuist en het wordt niet feitelijk onjuist omdat u dat zegt. Dit is helaas voor u rubbish die ik al m'n hele leven aan mag horen van een bepaald type mens en meer dan kolder is het niet.
Er is altijd een Griekse identiteit geweest, de Turken deden er helaas niet aan mee, dat is een probleem. Cyprus is overweldigend grieks en elke zandkorrel ademt Griekse cultuur en historie en het moet bijzonder vervelend zijn voor TC om in een land te leven dat zo vreemd aan doet voor ze. Het is niet leuk om een minderheid te zijn, een koloniaal overblijfsel, protestanten in Ierland hebben daar ook last van.
U bent geloof ik iets op mij aan het projecteren dat ik niet in me heb door Makarios aan te halen en het kolonelsregime. Eoka B ik heb er níets mee.
U heeft het Turks narratief u bijzonder laten welgevallen zie ik. Wel eens van de TMT gehoord? Grijze wolven? Dat Denktas al in de jaren 50 de partitie van het eiland had opgetekend is u vast ook bekend?
Het is bijzonder tekenend dat u meent dat GC in de jaren 60 aan ethnische zuiveringen hebben gewerkt, maar níet zegt dat GC en TC dat beiden gedaan hebben. Dat is pas verontrustend. It takes two to tango en wij weten dat als geen ander.
En ik weet niet waar u denkt te lezen dat ik prat ga op onze omgang met minderheden, het is voor mij een vanzelfsprekendheid aangezien alle minderheden op Cyprus er al honderden jaren wonen. En vertelt u anders ook even waarom precies de Armenen en Maronieten vermalen zijn geraakt in het conflict? Niet omdat Maronieten hun dorpen in bezet gebied hebben en er door het Turks leger uit zijn geknikkerd?
Ik weet dat u staat te trappelen om handel te drijven met TRNC, zoals zoveel handelsmissies naar Turkije dat graag zouden zien. Daarom doet dat Anan-plan zo’n zeer toch? Helemaal in de lijn met het Europa van toen dat ons dat plan door de strot wilde duwen. En ja het heeft nog steeds alles te maken met de EU.
Het gas is een ander verhaal idd. TC werden toen wakker. Turkije ook, eigenlijk hebben ze de verkeerde kant van het eiland bezet nietwaar?
Mvg
Alex.
De ontkenning over wat er gebeurde rond het referendum van Annan is groot in deze column; voor de schrijver doet het GC nee van toen er niet meer toe, maar het is wel een belangrijk historisch keerpunt geweest dat zich niet laat negeren als je iets met Cyprus wilt doen. Verder is het onzin dat het in deze fase nog gaat over EU-lidmaatschap, het gaat nu over het in bij Cyprus gevonden gas. Een aantal GC heeft vanaf 1963 aan ethnische zuiveringen gewerkt en veel hebben er toegekeken. Maar Cyprus is aantoonbaar geen ‘Hellenistisch land’. Een verontrustende uitspraak en OpiniezMagazine onwaardig. Trots zijn op de omgang met minderheden is ook onterecht. Armeniërs en andere minderheden zijn vermalen geraakt in het GC/TC conflict. Hierover is uitstekend wetenschappelijk onderzoek beschikbaar. De Hellenistische droom is echt een fictie.