Koerst Nederland ook op een “Vivaldi-coalitie” af?
Veelkleurige Belgische centrumlinkse regering is een feit

Titelfoto: Wetstraat, Brussel in coronatijd door Zinneke, gepubliceerd onder CC BY-SA 3.0.
België heeft na een lang geboorteproces een nieuwe linksdraaiende federale regering gebaard, een door Waalse socialisten gedomineerde coalitie. Wij moeten het formatieproces volgend jaar nog doorlopen. Een vergelijking dringt zich op. Gaan we in Nederland dezelfde kant op en wie zullen in dat geval de winnaars en verliezers zijn?
In Nederland zou wel eens een vergelijkbare coalitie uit de bus kunnen komen. Dan zullen een verantwoordelijk begrotingsbeleid, het bedrijfsleven, een realistische energiepolitiek en EU-sceptici het nakijken hebben.
Na 493 dagen (geen Belgisch formatierecord, dat staat op 541 dagen) hebben onze Zuiderburen een nieuwe regering weten te vormen. Maar liefst zeven partijen vormen het nieuwe kabinet: de Waalse socialisten (PS), liberalen (MR) en Groenen (Ecolo), hun Vlaamse evenknieën (SP.A, Open VLD en Groenen), alsmede de Vlaamstalige christendemocraten. De coalitie wordt de Vivaldi-regering genoemd, verwijzend naar zijn werk de Vier Jaargetijden. De kleuren van de seizoenen (blauw, groen, rood en oranje) komen overeen met die van de deelnemende politieke partijen. De Open VLD – vergelijkbaar met onze VVD – mag de premier leveren: Alexander de Croo, een telg uit een bekende politieke familie.
Bij een rechtse bocht een verkeersbord met een bocht naar links plaatsen … ongelukken verzekerd! … #Vivaldi pic.twitter.com/8cOB13wgVB
— Peggy-Ann Kruisland (@PAKruisland) September 30, 2020
Verdeeld
Zoals gebruikelijk in België was de kabinetsformatie weer een hele toer. Op de één of andere manier moesten de Walen en de Vlamingen tot een vergelijk komen. Geen sinecure voor een land dat tot op het bot verdeeld is, door taal, cultuur, verschil in economische sterkte en politieke gezindheid. De grootste opgave was een coalitie te smeden die op een meerderheid in het federale parlement kon rekenen. Daarbij stonden vooral de Waalse socialisten en de Vlaams-nationalistische N-VA (een met het Nederlandse FvD vergelijkbare partij) lijnrecht tegenover elkaar. De socialisten wonnen het pleit. Zij slaagden er uiteindelijk in een regering te vormen zonder de N-VA, let wel: zonder de grootste Vlaamse politieke partij.
Cordon sanitaire
Een eerste vergelijking met de Nederlandse situatie dringt zich op. Op federaal niveau bevinden de N-VA van Bart de Wever en Vlaams Belang zich in een feitelijk cordon sanitaire, net zoals hun Nederlandse geestverwante partijen Forum voor Democratie en PVV. De uitsluiting is minder stringent dan in Nederland – zeker ten aanzien van de N-VA – , maar genoeg om de twee buiten de federale regering te houden.
Qua zetelaantal lag het voor de hand dat de grootste partij van België, de N-VA, een coalitie zou vormen. Het liep na maar liefst viertentwintig door de Koning aangestelde opdrachthouders, initiatiefnemers en (pre-)(in)formateurs anders. Bij de andere partijen bleek de vrees voor een door N-VA-voorman Bart de Wever met zijn confederale ideeën gedomineerde regering een te groot obstakel.
Staatshervorming
België zal dus weer jaren moeten wachten op een nieuwe gelegenheid tot staatshervorming en overgang naar een confederale in plaats van federale structuur. Nederland kent geen federale structuur. De traditionele middenpartijen in Nederland hoeven dus niet zoals in België bang te zijn dat opname in de regering van anti-federale partijen als N-VA en Vlaams Belang tot het uiteenvallen van het land leidt.
Maar Nederland kent wel een cordon sanitaire, dat zelfs nog sterker is dan in België. Waar de N-VA nog wordt gezien als een serieuze partij, die zelfs in de federale regering van de liberaal Michel van 2014-2018 zitting kon nemen, zijn in Nederland de PVV en Forum voor Democratie voor de gevestigde partijen niet salonfähig. De PVV is als zodanig afgevallen na de mislukte gedoogconstructie van het kabinet Rutte I. Het Forum wordt vanwege het optreden van Thierry Baudet door de traditionele middenpartijen niet als potentiële coalitiepartner beschouwd.
Peilingen
Het moet gek lopen als het Nederlandse cordon sanitaire na de verkiezingen van maart volgend jaar wordt opgeheven. Dan zouden PVV en FvD zoveel stemmen moeten winnen dat VVD en CDA niet meer om hen heen kunnen. Bij de huidige stemverhoudingen – als we de peilingen mogen geloven – is dat niet het geval. De PVV doet het goed in de peilingen, is momenteel de tweede partij in Nederland, terwijl het Forum dramatisch wegzakt. Van de 27 virtuele Tweede Kamerzetels bij de verkiezingen voor de Provinciale Staten zijn er nog maar 7 over.
Zetelpeiling @EenVandaag / @IpsosNL: winst voor VVD (+3) en PVV (+2), FVD en D66 op verlies. Alle data nu live op https://t.co/f7fz3adTtf
— Gijs Rademaker (@gijsrademaker) September 29, 2020
VVD 40 (+3)
PVV 20 (+2)
CDA 17 (+1)
D66 13 (-2)
GL 12 (-1)
SP 10 (-1)
PvdA 13 (-1)
CU 6 (-1)
PvdD 6 (+1)
50P 2 (+1)
SGP 3
DENK 1
FVD 7 (-2) pic.twitter.com/AGPWpezuB9
Regering over links
Onverwachte gebeurtenissen daargelaten, ligt in Nederland volgend jaar een regering over links het meest voor de hand: een coalitie van VVD en CDA, aangevuld met de PvdA, GroenLinks en misschien D66. Een andere Kamermeerderheid valt – zoals ook Maurice de Hond betoogt – gewoon niet te construeren. In de huidige politieke situatie is het kabinet Rutte III al afhankelijk van linkse steun. Noch in de Tweede Kamer, noch in de Eerste Kamer beschikt de regeringscoalitie over een meerderheid. En als de peilingen redelijk overeen komen met de verkiezingsuitslag volgend jaar, komt daar geen verandering in.
Overeenkomsten
Als we bezien waar de nieuwe coalitie in België voor staat, vallen behalve het cordon sanitaire ook enkele andere overeenkomsten met de Nederlandse situatie op.
Om te beginnen zoeken we tevergeefs naar een verantwoordelijk begrotingsbeleid in het Vivaldi-regeerakkoord. België gaat veel geld uitgeven aan sociaal beleid, gezondheidszorg, digitalisering en klimaatbeleid. Voila, een PvdA-programma in optima forma. Dat daardoor de overheidsschuld – toch al torenhoog is in België, ruim 100% van het BBP – weer verder gaat oplopen, is blijkbaar van latere zorg. In Nederland laten we in deze Corona-tijden de overheidsschuld – hoewel beduidend minder hoog dan in België – ook fors toenemen.
De energiepolitiek van de Vivaldi-coalitie verschilt weinig van het door GroenLinks voorgestane beleid. Een snelle energietransitie staat op de agenda: op weg naar duurzame energie en daar behoort kernenergie niet toe. In vijf jaar tijd moeten alle kernreactoren worden ontmanteld. In Nederland pleit de VVD sinds kort weliswaar voor (onderzoek naar) kernenergie, maar als dit al waarachtig is en geen verkiezingsretoriek, kunnen we kernenergie met een regering over links natuurlijk verder wel vergeten.
Het Belgische bedrijfsleven wordt evenals in Nederland for granted genomen. De lasten voor verdienend België, – lees: Vlaamse bedrijven – gaan verder omhoog, onder meer door de invoering van een rijkenbelasting en een digitaks. In Nederland wordt het waarschijnlijk nog een graadje erger. Openlijk wordt door linkse politici geageerd tegen de multinationals. Sommige vinden het geen ramp als ze uit ons land vertrekken. En marktdenken is out. Met een Vivaldi-regering in Nederland kan het bedrijfsleven al helemaal inpakken.
Eurofiel land
Over EU-sceptici hoeven we het in België niet te hebben. Het is het meest eurofiele land van de EU. Niet geheel verwonderlijk met Brussel als hoofdstad van de Europese Unie, die voor België een grote bron van inkomsten is. In Nederland lijkt buiten PVV en Forum het verzet tegen de steeds verder oprukkende federalisering van de EU te verstommen. Alleen de SP heeft in haar recente verkiezingsprogramma staan dat Nederland uit de euro moet. De VVD stijgt steeds verder in de peilingen, ondanks de uitverkoop van Nederland door premier Rutte met het recente miljarden kostende Herstelfonds en ondanks de overdracht van de beslissingsbevoegdheid over het fonds aan Brussel. Een oppositioneel geluid is er nauwelijks.
PvdA en GroenLinks lijken alles wat Brussel propageert kritiekloos over te nemen. Vice-voorzitter van de Europese Commissie Frans Timmermans en de Groene fractievoorzitter in het Europees Parlement Bas Eickhout zetten de koers uit. Een toekomstige Nederlandse Vivaldi-regering zou daarom wel eens kunnen bezwijken onder de Frans-Duitse druk. Eurobonds, een permanent herstelfonds en EU-belastingen liggen op de loer. Voor we het weten is er geen weg meer terug en is de transferunie een feit.
We gaan de komende tijd zien hoe de ploeg van Alexander de Croo het doet. Hopelijk leren we van de ongetwijfeld rampzalige gevolgen van het beleid van ‘Vivaldi’, met de Waalse socialisten in een sleutelpositie. En ook in Nederland zelf is het spel nog niet gespeeld. Onverwachte gebeurtenissen daargelaten, stevenen we af op een Nederlandse Vivaldi-regering.
Over de auteur

Recent gepubliceerd
EU16 september 2023Machtsbeluste EU in ons land geen verkiezingsthema, in Polen wel
Politiek Nederland1 september 2023Wordt het nog wat met een realo-rechts kabinet?
Kolonialisme12 augustus 2023Staatsgreep in Niger wijst op tanende invloed Westen
EU17 juli 2023Wat gaat Spanje doen als tijdelijk EU-voorzitter?
Nederland is in deze nieuwe eeuw, een Linkse dictatuur geworden, die anders denkenden direct zonder schroom, gaat Demoniseren.
In elke geleding van de Nederlandse overheid, is Links ingekapseld als een gezwel.
Een specifiek voorbeeld, de Nederlandse Burgemeesters.
De puur Linkse media, accepteert ook geen anderen mening meer.
De NPO is een tranen trekkend, voorbeeld hiervan.
Alles wat niet in hun Linkse straat past, wordt Avond aan Avond te kijk gezet en in de z..k gedrukt.
Nederland is een verloren land.
Mijn vertrouwen als oudere Nederlander, zit tegen het nul punt aan.
Rutte die blijft maar liegen.
De huidige coalitie heeft in deze peilingen wederom 76 zetels en kan dus gewoon doorgaan met het slopen van dit land. Ik snap echt niet hoe vvd kan profiteren van dit alles. Wat is er mis met de nederlander?
kennelijk heel veel mis.
Misschien de onwil om zichzelf te informeren alles klakkeloos van de staatsomroep over te nemen en zich tegelijkertijd laten afstompen door onzinnige programma’s als boer zoekt vrouw en andere meuk op tv?
Ach laat dat misschien maar weg ook, het was een retorische vraag
Het antwoord op de vraag is uiteraard volmondig: JA.
De EU wil meer migranten, meer klimaatmaatregelen.
Macron is gekozen met een programma helemaal geconcentreerd op ‘ecologische transitie’ en heeft een minister ingesteld voor ‘solidariteit en gezondheid’.
Merkel heeft het programma van Bündnis90/Grunen helemaal opgeslokt: weg atoomcentrales, meer migranten, ecologische transitie.
Spanje heeft een soort volksfront-coalitie met anarcho-communisten die ecologie tot het evangelie hebben verheven.
Kortom: in de leidende staten zijn de Vivaldi-coalities al aan de macht, alleen zijn ze niet formeel zo duidelijk herkenbaar als in België en Nederland (GL zit virtueel in het kabinet en werkt al jaren samen met VVD, denk bijv. aan het studieleenstelsel).
Nederland volgt altijd wat FR en DTSL doen. Nederland en het gros van de Nederlanders wil boven alles confrontaties vermijden en kiest altijd de weg van de minste weerstand. Zelfs in het stemhokje als niemand meekijkt.
Het kartel zal er alles aan gaan doen dat rechts niet aan de macht komt.
Nou ja, we hadden niet voorzien dat Trump zou winnen en dat engeland uit de EU zou stappen.
We hebben nog enkele maanden waarin veel nederlanders kunnen wakker worden.
Dus, niets is te voorspellen.
Hoop dat het niet zover komt want dan zou je zomaar zo’n DENK griezel als premier kunnen krijgen…….oh the horror 😱
Bepalen de kiezers nog welke leiders zij willen of bepalen de leiders op wie de kiezers moeten stemmen? De kiezer moet vooral denken dat ie van invloed is op de dag van de verkiezingen met de euforie van de dag. De volgende ochtend neemt de nuchtere waarheid overhand en uiteindelijk moet men weer vier jaar wachten op diezelfde circus waarbij de kiezer weer voor een dag belangrijk gemaakt wordt. “Wij hebben het toch nog goed?!”
De peilingen zijn wellicht geen afspiegeling van de werkelijkheid. Het zijn jarenlang dezelfden die de peiling invullen. Weinig verloop in de geënquêteerden
Ik hoop het. Als ik in mn omgeving luister, geef ik de peilingen gelijk. Ik deel dit land met een stel grotere stomkoppen dan ik me eigenlijk kan voorstellen helaas.
Afgelopen week: steekproef onderzoeksbureau No Ties in opdracht Omroep West en Den Haag FM groep De Mos van 8 naar 11 zetels, en PVV van 2 naar 7 zetels in Haagse gemeenteraad
ik vrees dat dit scenario werkelijkheid gaat worden. Wel is in Nederland de grootste partij WEL betrokken in de coalitie, men zal op basis van de peilingen niet om de VVD heen kunnen. Als in die partij een wat minder linkse koers gaat varen is er een sprankje hoop.
Die kans lijkt mij nihil. Rutte heeft alles weggesaneerd wat naar klassiekliberalisme ruikt.
“Als die partij een wat minder linkse koers gaat varen…”
De VVD vaart met Rutte al sinds 2006 een steeds meer linkse koers. Waarom denkt u dat de samenwerking met PVV is mislukt, terwijl die met D66-GL-CU soepel verloopt? VVD is nooit rechts geweest, maar is ook nog eens steeds verder naar links opgeschoven.
Minder links zou betekenen: minder migranten, minder windturbines, minder klimaatplannen. Allemaal dingen waar de banken en de grote bedrijven goed aan verdienen en waar politici mee kunnen inwerken op het sentiment van de kiezer. Dat is een winnende combinatie.
Er is tegenwoordig een stroming die accelerationisme genoemd wordt. De gedachte is als volgt: we bewegen, politiek gezien, al heel lang de verkeerde kant uit; het lukt maar niet om het tij democratisch te keren; als het dan toch moet ploffen, laat het dan maar zo snel mogelijk ploffen. Hopelijk zal er dan toch eindelijk eens wat geleerd worden van gemaakt fouten en mogelijk zal er uit de rokende puinhopen weer iets moois kunnen herrijzen. Vanuit dat oogpunt moet je elke vivaldi-coalitie van harte toejuichen.
De (voormalig) liberale VVD met de communistische GL in een regering. Wie dat 10 jaar zou voorspellen werd voor gek uitgemaakt. Het geeft goed aan hoeveel Rutte kapot heeft gemaakt.
Ik noem me zelf vaak een realist.
Anderen noemen me vaak cynisch, niet wetende, dat dat eigenlijk het zelfde is.
Als je kijkt naar welke grote maatschappelijke discussie worden gevoerd en wat daarin het sentiment is, dan wordt ik daar niet heel optimistisch van. Integendeel.
Veel van de vraagstukken hebben een grote gemeenschappelijke deler.
De niet of slecht geïnformeerde burger. (de 8 uur journaal gelovige)
En de burger die aardig goed in de gaten heeft dat er “iets” niet klopt.
Ik krijg meer en meer de overtuiging dat het niet de linkse politiek is die ons naar de afgrond duwt..
Het is de media..
Alle gangbare media kanalen zijn in handen van een handje vol oligarchen.
En laat nou net telkens weer blijken, (vandaag het bericht dat de rijksten (deson)dank(s)zij nog weer rijker zijn geworden.)
Poppetjes als een rutte of een timmermans zijn niet anders dan de marionetten van deze kleine groep.. De oligarchen…
Nog 5 maanden Rutte II uitzitten en ons allemaal ergeren aan het over de schutting flikkeren van probleem gevallen. Even een paar, asielzoekers mag naar de gemeente, uitkering voor wajong en andere gevallen voor echte mensen met gezondsheidsproblemen krijgen dat ook via de gemeente. Corona beslist de regering niet, geheel vrijblijvend ook over de schutting geflikkert met als gevolg dat handhaven niet kan en de gemeente het mag oplossen. Wat mij het meeste opvalt is wel dat linkse media het keer op keer voor elkaar krijgen in onderzoeksjournalistiek om rechts onderuit te halen. ECHT rechtse media hebben we ook niet in Nederland en dus komt rechts op aantal vlakken gewoon te kort! Zie het niet zitten dat er een rechtse regering komt, mede doordat wat ooit als rechts bekend (VVD) stond ons als rechtse mensen heeft uitgeleverd onder het mom van racisten en andere aantijgingen aan (S)linkse lieden in het land en in Brussel. Het zou ook prettig zijn als Opiniz ook aantal onderzoeken ging doen ter linker zijde, zoals bijvoorbeeld hoe het kon dat ene Frans T zo hoog kon scoren en diens mede partij dief Diederiek S zo’n baan in Brussel konden krijgen!
Wat een vooruitzicht, met dank aan Thierry Baudet. Als Corona ontkennner en Klimaat ontkennner weet hij de potentiele kiezers van zich te vervreemden. Beide kun je niet ontkennen, wel de aanpak. Daar moet hij zich op focussen samen met een goede media training om zijn boodschap beter over te brengen. Ik zie het donker in voor de BV Nederland
Positief blijven, u wordt volgend jaar in ieder geval een wandeling naar het stembureau bespaard.
Nog minder controle.
Niets is meer zichtbaar.