Krampachtig kwartetten met de ChristenUnie

De plussen en minnen op een rijtje

Na drie weken vakantie vieren zijn de onderhandelaars van VVD, CDA, D66 en ChristenUnie weer aan de slag gegaan. Heel veel enthousiasme of gevoel van urgentie straalt er niet vanaf. Pechtold pruttelde iets van uitruilen van principiële onderwerpen, het vermaledijde kwartetspel waarvoor Rutte en Samsom vier jaar geleden bekritiseerd werden. Het idee dat de partijen samen tot een inspirerende visie komen voor Nederland is kennelijk een brug te ver voor Pechtold.

Titelfoto: Screenshot door redactie OpinieZ van YouTube-video Kanaal NOS

Toneelstuk
Zoals ik in juni schreef voor OpinieZ in mijn blog Tactische formatiespelletjes heb ik het gevoel dat we naar een groot toneelstuk zitten te kijken, met de heren Rutte en Pechtold als regisseurs én hoofdrolspelers tegelijkertijd. Zowel de hernieuwde gesprekken met GroenLinks als een eventuele formatiepoging met de ChristenUnie (CU) dienen als tijdvulling, schreef ik toen, met als doel Lodewijk Asscher tijd te gunnen om zijn partij een draai te laten maken naar meeregeren.

Die draai zou dan plaats moeten vinden dit najaar, waarbij Asscher zijn vriend en collega uit Amsterdamse PvdA-tijden Ahmed Aboutaleb mogelijk naar voren zal schuiven als zwaargewicht in het Kabinet Rutte III. Of dit visioen (sommigen zullen zeggen, nachtmerrie) klopt is uiteraard de vraag. Speculeren heeft niet zoveel zin. Laten we daarom de formatiepoging met CU serieus nemen en de plus- en minpunten van deze partij eens op een rij zetten.

Pluspunten ChristenUnie
Op de eerste plaats vind ik het een groot pluspunt dat ChristenUnie een echte vriend is van Israël. Op dit punt speelt nogal wat. Zoals Uri van As in verschillende blogs uiteen heeft gezet, bijvoorbeeld in deze, zijn de EU en de VN op een virulente anti-Israël koers beland, die volop wordt gesteund door VVD en CDA. D66 is op dit punt nog erger.

Uri is somber over de mogelijkheid van de ChristenUnie als kleine partij om hier serieus tegenspel aan te bieden en spreekt over het gruwelkabinet Rutte III: het kabinet van het voltooide Israël denken. De vraag is of dit anti-Israël beleid niet nóg erger wordt als GroenLinks of de PvdA aanschuift. Ik beschouw dit vooralsnog als een goede reden om CU er juist wél erbij te willen hebben.

Hetzelfde geldt voor de indirecte Palestijnse terreur-financiering door VN en EU; ook hier mogen we meer principieel tegengas verwachten van ChristenUnie, dan van partijen als GroenLinks of PvdA.

Als derde pro zou ik willen noemen de opstelling van CU in zaken betreffende de EU en eurozone. Als één van de weinige partijen in Nederland heeft de partij gereflecteerd op de eurocrisis. CU gaf prof. Graafland in 2012 opdracht tot een onderzoek over de euro. Op basis hiervan kwam CU tot het euro-exit scenario: zwakke landen moeten herstellen buiten de eurozone om zodoende de euro-transferunie te beperken en de bevoegdheden van EU en ECB binnen de perken te houden.

De ChristenUnie noemt dit de “derde weg”: tussen EU-federalisme en Nexit. Verder stemde de partij in 2012 tegen het noodfonds ESM waarbij Nederland de ECB een blanco cheque gaf van 40 miljard euro en meer. Voor mij was dat voldoende reden om in 2012 maar eens ChristenUnie te stemmen, hoewel ik beslist niet gelovig ben!

Minpunten ChristenUnie
Minpunten zijn er uiteraard ook, in ieder geval vanuit mijn perspectief gezien. Op de eerste plaats neigt de ChristenUnie voor mijn gevoel in sociaal-economisch opzicht naar links en heeft de afgelopen jaren vaak een beleid gesteund van lastenverzwaring voor burgers en bedrijven. Dat lijkt mij niet de juiste richting, nu veel burgers en bedrijven juist snakken naar lastenverlichting.

Verder staat de ChristenUnie erom bekend dat zij een ruimhartig asielbeleid steunen. Vanuit christelijk mededogen geredeneerd is dat misschien een mooie insteek, maar zoals ik zondag op OpinieZ uiteengezet heb zie ik meer in de aanpak van ontwikkelingseconoom en migratiedeskundige prof. Paul Collier: grenzen sluiten voor de massa van asielmigranten en meer investeren in opvang in de regio.

Uiteindelijk lijkt mij dat voor iedereen de beste en ook de meest humane (dus christelijke?) oplossing, maar dan moeten we wel doorbijten en beginnen onze EU- buitengrens op Australische wijze te beschermen. De grote vraag is of CU die hardheid kan opbrengen of toch weer meegaat in allerlei halfslachtige oplossingen waarbij de asielstroom grosso modo gewoon intact blijft.

Middenkabinet
Vanuit conservatief-liberaal of patriottisch perspectief zou het misschien het mooiste zijn als er een kabinet kwam met VVD en PVV als basis. Maar deze partijen liggen dusdanig ver uiteen zowel wat betreft standpunten als persoonlijkheden, dat dit nu geen realistische optie lijkt. Er zal dus waarschijnlijk een middenkabinet komen met VVD, CDA en D66 als basis. Op basis van mijn analyse van plus- en minpunten van de ChristenUnie ben ik geneigd de voorkeur te geven aan een middenkabinet mét ChristenUnie. Zeker als we de alternatieven bezien: GroenLinks erbij of tóch nog de PvdA.

De grote vraag is nu of het informateur Gerrit Zalm gaat lukken een compromis te bereiken tussen scherpslijpers D66 aan de ene kant en CU aan de andere kant, waar het de levensbeschouwelijke vraagstukken betreft (zoals het voortijdig levenseinde). Snel zal dat niet gaan en zoals eerder aangegeven, de heren Pechtold en Rutte hebben zo hun eigen belangen en agenda.

Machtsspelletjes
Omgekeerd zal Gert-Jan Segers op zijn hoede zijn voor machtsspelletjes van vooral VVD en D66. Daarbij lijkt het er op dat Segers niet zo nodig hoeft (CU is immers gewend aan oppositie en constructief gedogen waar nodig), terwijl de drammende Pechtold tot dusver steeds weer zijn kaarten overspeelt. Daardoor wint de CU in de publieke opinie en bij VVD en CDA onbedoeld aan sympathie.

Al met al een bijzondere dynamiek. We zullen zien wat de komende weken ons gaan brengen.

Over de auteur

Jan Gajentaan
Jan Gajentaan
Amsterdammer in Rotterdam, blogger, schrijver van e-books, voetbalvader, Volvo 940 rijder, in het dagelijks leven Recruitment / Human Resources Consultant.

Reacties worden gemodereerd. Let op uw taalgebruik. Schelden en tieren is niet toegestaan.                                                 >>> Lees hier onze spelregels <<<

Reacties die onze regels schenden worden verwijderd. Herhaalde overtredingen, oproepen tot geweld, beledigingen, Holocaust-vergelijkingen en antisemitisme leiden tot een permanente ban. De redactie treedt niet in discussie over de reden voor verwijdering van een reactie, noch over een ban. Ongeldige e-mail-accounts worden geblokkeerd.