Laten we het stemgeheim opheffen en stemplicht invoeren

Democratie berust op persoonlijke verantwoordelijkheid. Maak dat zichtbaar.

De huidige formatie schiet op geen enkele manier op. Daar zijn verschillende redenen voor, maar de oorzaak ligt ook in het feit dat er minimaal vier partijen zijn voor een kabinet met een meerderheid. Partijen die allerhande beloften hebben gedaan en kiezers hebben die allerhande compromissen niet lijken te accepteren.

Titelfoto: Polling station in Winterswijk by Ciell is licensed under CC BY-SA 4.0

Het gebrek aan overtuigend politiek leiderschap is wellicht een groot probleem in Nederland, maar ook de kiezer kan een grotere verantwoordelijkheid nemen. Dat gesprek zouden we onderling beter kunnen voeren. Een eerste start is het afschaffen van het stemgeheim. Want uw stem gaat ook over mijn samenleving. En andersom. 

Taboe
De macht van een politieke partij of politicus is grotendeels afhankelijk van het aantal stemmen dat verkregen wordt bij verkiezingen. Stemmen die door u en mij worden uitgebracht en waarover een zweem van geheimzinnigheid hangt. Voor veel mensen is zeggen op welke partij ze gestemd hebben een absoluut taboe.

Elke verkiezing vind ik het weer bijzonder hoe bijvoorbeeld journalisten zich in allerlei bochten wringen om vooral niet te zeggen op wie ze stemmen. Dat zou eventueel hun neutraliteit schaden. Ook bekende Nederlanders zeggen zelden op wie ze stemmen. Zelfs aan de buurman vragen wat hij gestemd heeft vinden we niet kunnen, want stel je voor dat je er een oordeel over zou hebben. Op je werk zeg je ook niet op wie je gestemd hebt, want dan kun je natuurlijk niet meer objectief je werk doen.

Hypocriet
In wat voor land leven we als we mensen oordelen op hun politieke voorkeur? In wat voor land leven we als we niet met elkaar in gesprek kunnen gaan – anders dan op obscure blogs of door een aantal obligate types op TV. De hypocriete houding van journalisten is wellicht het ergste, misschien samen met die van ambtenaren die hun politieke baas vrezen. Kun je verdorie niet zo objectief mogelijk het nieuws brengen als je een mening hebt en deze kenbaar maakt? Wat ben je dan voor flut-professional?

Stemplicht
Volgens mij is het een enorme stap in de goede richting als we stemplicht (u mag dan ook blanco stemmen) invoeren, gecombineerd met openbaarheid over op wie er gestemd is. Die openheid is de enige manier om te zorgen dat we met elkaar in gesprek blijven – of in debat gaan en we de politiek niet iets van een kleine elitaire groep laten zijn.

Bovendien: de macht van politiek is weinig meer dan het aantal stemmen dat een partij krijgt. Het is de verantwoordelijkheid van elke stemmer dat een partij macht krijgt. Het is niet Mark Rutte die ergens 31 zetels haalt, het zijn miljoenen van ons die op hem stemmen. Dat is ook hun verantwoordelijkheid.

Verantwoordelijkheid
Een stem uitbrengen is niet iets dat zonder verantwoordelijkheid gaat. Een stem uitbrengen is niet iets dat alleen jezelf raakt, het gaat over iedereen. Iedereen heeft zijn eigen motivatie, iedereen heeft zijn eigen idealen of waarheid. En daar is helemaal niets mis mee. Door geheim te houden wat men stemt wordt democratie een steeds abstractere manier van besturen.

Elke mening telt
We laten ons remmen door drogredeneringen die ons zeggen dat anderen gaan oordelen over onze stem. We laten ons monddood maken omdat je niet neutraal zou kunnen verslaan op het moment dat je een bepaalde mening hebt. We voeren amper discussie omdat we vinden dat een stem iets persoonlijks is.

Flauwekul volgens mij: iedereen heeft een mening en met jouw stem draag je bij aan het collectief. En of je nu PVV of PvdA stemt: het is allemaal even waardevol.

© OpinieZ.com 2017. U kunt dit artikel delen via de knoppen onder de advertenties 👇🏽.

Over de auteur

Ger Baron
Ger Baron
Vraagt zich vooral dingen af en verwondert zich over technologie, innovatie en samenleving. Werkt bij een overheid.

Reacties worden gemodereerd. Let op uw taalgebruik. Schelden en tieren is niet toegestaan. > Lees hier onze spelregels < Reacties die onze regels schenden worden verwijderd. Herhaalde overtredingen, oproepen tot geweld, beledigingen, Holocaust-vergelijkingen en antisemitisme leiden tot een permanente ban. De redactie treedt niet in discussie over de reden voor verwijdering van een reactie, noch over een ban. Ongeldige e-mail-accounts worden geblokkeerd.