Het ware verhaal van het Trump-Rusland complot (6)

Titelfoto: Carter Page, doelwit van de FBI – screenshot FOXNews

Onder druk van de CIA, lekkende medewerkers van de FBI, het voor Hillary Clinton werkende persbureau Fusion GPS, Democratische zetbazen in de Senaat en een fantasierijke Britse “superspion” werd in 2016 de mythe gecreëerd van samenspanning tussen Trump en hooggeplaatste Russen. #Russiagate was geboren. De aandacht van de media werd behendig gekanaliseerd naar de Russische contacten van een onbeduidend radertje in de Trump-campagne, Carter Page.

Page wordt doelwit FBI

“Dhr. Page is geen adviseur en heeft geen bijdrage geleverd aan de campagne “, zei een woordvoerder van Trump in reactie op de mediastorm over het Isikoff-artikel. Als Carter Page dacht dat deze ontkenning weer een beetje normaliteit zou terugbrengen in zijn leven, was dat een triest misverstand. Hij werd nu zelf een doelwit. Zolang hij officieel bleef werken voor de Trump-campagne, zou Comey ongetwijfeld aarzelen om Page te laten bespioneren, uit vrees dat de FBI kwetsbaar zou worden door zich bezig te houden met politiek gemotiveerde spionage. Na de ontkenning door Page, had Comey meer handelingsvrijheid. Daarom gaf hij toestemming Page onder toezicht te stellen.

Overzichtelijk risico

Het verbreden van het onderzoek naar Page bracht een extra, maar overzichtelijk risico voor Comey met zich mee. Als Clinton de verkiezingen zou winnen, zoals iedereen verwachtte, dan zou ze hem nooit straffen voor deze beslissing. Als Trump zou winnen en van het onderzoek zou horen, dan zou het hem zeker woedend maken. Maar het onderzoek zou ook nuttig kunnen zijn als breekijzer. Peter Strzok verwoordde het goed in een sms aan Lisa Page een maand eerder. Op 15 augustus 2016, zinspelend op naar de mogelijkheid van een overwinning van Trump, schreef Strzok:

“Ik wil het vooruitzicht best geloven dat je in het kantoor van Andy [McCabe] hebt geschetst – dat hij op geen enkele manier zal worden verkozen – maar ik ben bang dat we dat risico niet kunnen nemen. Het is net een verzekeringspolis voor het onwaarschijnlijke geval dat je sterft voor je 40 bent.”

Strzok zei waarschijnlijk dat een contraspionage-actie tegen Trump en zijn team de werkgelegenheid van de FBI-leiding zou garanderen, vergelijkbaar met de zekere baan die J. Edgar Hoover in zijn tijd had. Presidenten durfden Hoover niet te ontslaan, omdat hij over hen allen een zwartboek bijhield.

Ondertoezichtstelling

Foto: FBI-agent Peter Strzok – scfreenshot CBSN

Het team van Strzok begon met het aanvragen van een bevel tot ondertoezichtstelling van Carter Page bij de rechtbank die was opgericht door de Foreign Intelligence Surveillance Act (FISA). De procedures van de FISA-rechtbank zijn niet openbaar, omdat ze over hoogst geheime informatie gaan. Om een bevel tegen Carter Page te verkrijgen, moest de FBI het vermoeden aannemelijk maken dat hij handelde als agent van Rusland. Ter voorbereiding op de aanvraag van een bevel tot ondertoezichtstelling, liet de FBI Steele naar Rome vliegen voor een persoonlijke ontmoeting met zijn belangrijkste FBI-contactpersoon. Volgens de New York Times zei deze FBI-klusjesman aan Steele dat de FBI “hem $ 50.000 zou betalen” als hij “een degelijke bevestiging van zijn rapporten kon krijgen.” Het was een belastende bekentenis. Steele’s rapporten over de reis naar Moskou van Page waren twee maanden oud. De Amerikaanse regering – dat wil zeggen de FBI en de CIA – had geen enkel bewijs kunnen krijgen – en toch had ze op basis van die verraderlijke rapporten plotseling besloten om het vizier op Page te richten als vermoedelijke zetbaas van een buitenlandse macht.

Potsierlijke beschuldigingen

Waarom? Want zonder de Carter Page die in het Steele-dossier verscheen – zonder de Marvel Comics-schurk, bestond er geen geloofwaardige informatie die wees op een criminele samenspanning tussen Trump en Poetin. Als het onderzoek voldoende ruim moest zijn om belastende informatie over Trump op te graven, moest het ook de potsierlijke beschuldigingen tegen Page meenemen. Deze waren echter onmogelijk te bewijzen – omdat ze verzonnen waren. Ze bevatten echter een claim die, als ze buiten de context werd geplaatst, niet zo doorzichtig dom was als die van anderen: namelijk dat Page Sechin had ontmoet, de voorzitter van het Russische oliebedrijf. Zeker, het verslag van Steele over de bijeenkomst bevatte de bizarre bewering dat Page had onderhandeld met Sechin over het opheffen van Amerikaanse sancties tegen Rusland. Maar als het team van McCabe van plan was dit aspect zo veel mogelijk te bagatelliseren en zich in plaats daarvan te concentreren op de vraag of de bijeenkomst daadwerkelijk had plaatsgevonden (dat gebeurde niet), dan zou dat overkomen als een zorgwekkende verdachtmaking die vroeg om een nuchter vervolg.

Steele verzint er op los

Foto: Igor Sechin

De superspion kwam in actie. Hij benaderde zijn bloemetjesketting van betaalde Russische informanten en voordat het team van McCabe het FISA-toezichtsverzoek indiende, produceerde hij enkele korte rapporten die de ontmoeting met Sechin bevestigden. Steele ontdekte in zijn netwerk een andere “bron”: de vriend van een vriend van Sechin, die had gehoord van Sechin en van de persoonlijke assistent van Sechin dat Sechin inderdaad Page had ontmoet. Bevestiging?! De “bron” meldde ook dat Sechin Page in ruil voor het opheffen van de Amerikaanse sancties door Trump aan Rusland, een persoonlijke beloning had aangeboden: een belang van 19 procent in het Russische staatsoliebedrijf – een opbrengst van vele miljoenen en waarschijnlijk miljarden.

Stripverhalen

Page was dus niet alleen een puur misdadig brein, maar ook een meesteronderhandelaar! Dit soort stripverhalen vormen de primaire basis waarop de FBI beweerde dat Page waarschijnlijk een buitenlandse agent was en dat hij bovendien waarschijnlijk de Amerikaanse wet had overtreden – de wettelijke norm voor het afgeven van een toestemming tot ondertoezichtstelling. De aanvraag voor een bevel tegen Page is geblokkeerd via een classificatie topgeheim. Maar McCabe getuigde voor de House Intelligence Committee in december 2017 dat de FBI, zonder Steele’s informatie, geen toestemming tot ondertoezichtstelling had kunnen krijgen. En volgens de senatoren Chuck Grassley en Lindsey Graham, die de oorspronkelijke aanvraag en de drie verlengingsaanvragen hebben gelezen, kwam “het grootste deel’” van het materiaal waarmee de FBI zijn zaak tegen Page begon uit het Steele-dossier. Bovendien bevatte de aanvraag, in de woorden van de twee senatoren, “geen aanvullende informatie ter staving van de dossierbeschuldigingen” – geen aanvullende informatie, dat wil zeggen, behalve één krantenartikel: het Isikoff-stuk.

Het team van McCabe deed een aanvraag die voornamelijk gebaseerd was op de beweringen van Steele, door de juryleden een artikel aan te bieden dat uitsluitend op de rapporten van Steele was gebaseerd.

Het onder toezicht plaatsen van Page was het hoogtepunt van de samenwerking tussen het team van McCabe en het superduo Simpson en Steele. Maar snode partnerschappen vallen nogal eens uit elkaar; en als ze dat doen, gaat dat meestal snel. Slechts tien korte dagen nadat het team van McCabe de rechters van de FISA-rechtbank voor de gek had gehouden, verbraken Simpson en Steele de relatie met de FBI in een aanval van woede en bitterheid.

Geheime computerverbinding

Foto: “Superspion” Christopher Steele

De betrekkingen begonnen te verslechteren tijdens een poging van het superduo om een herhaling van hun Isikoff-triomf op te zetten. Op een gegeven moment in oktober bracht Simpson Steele naar de Verenigde Staten voor een tweede ronde van persoonlijke briefings van belangrijke nieuwszenders. Helaas achtte niet een van deze verkooppunten het nodig om het onderwerp van de briefings bekend te maken, dus hun precieze details zijn vaag. Het superduo diende nog steeds als FBI-tussenpersonen en heeft waarschijnlijk verslaggevers op de hoogte gebracht van de FISA-aanvraag en van andere aspecten van het Trump-Rusland onderzoek. Als dat zo is, waren ze misschien van plan om die informatie te gebruiken als content voor artikelen over een nieuwe scoop die Simpson aan journalisten aanbood. Een journalist die toen door Fusion GPS was geïnformeerd, vertelde gelijk aan de Washington Times dat Simpson een verhaal probeerde door te duwen over een geheime computerverbinding tussen Trump en een Russische bank.

Alfa Bank

Volgens de New York Times was het nieuws over de verbinding aan het licht gekomen dankzij de ‘geheime’ briefings die Brennan had georganiseerd voor vertrouwde Democraten op Capitol Hill. Inlichtingenfunctionarissen onthulden, in de woorden van de Times, “de mogelijkheid van financiële banden tussen Russen en mensen die verbonden zijn met Trump”, waaronder “een mysterieus computerkanaal tussen de Trump-organisatie en de Alfa Bank, die een van de grootste Russische banken is en waarvan de eigenaren al lang banden hebben met Poetin.” John Brennan had er voor gezorgd dat uit die briefings werd gelekt, dus het zou geen verrassing moeten zijn dat de melding van het Alfa Bank-onderzoek rechtstreeks bij Fusion GPS terecht kwam.

Clinton-camagne wil FBI-onderzoek

Volgens de winnende formule die het Isikoff-artikel had geproduceerd, voorzag Simpson de verslaggevers van de primeur. Aanvankelijk verliep het plan vlekkeloos. Franklin Foer van Slate vertelde een adembenemend verhaal over de geheime communicatie tussen de servers. Weten we met zekerheid dat de informatie van Foer rechtstreeks afkomstig was van Fusion GPS? Nee. Het is zeker mogelijk dat, zoals we zagen in het geval van Julia Ioffe, een andere figuur uit de schaduw van het Clinton-wereldje tevoorschijn kwam om die informatie aan hem te geven. Wat de bron van de informatie ook was, Foer dacht dat hij misschien wel het grootste bewijsstuk ooit ontdekt had – en Hillary Clinton stemde ermee in.

De snelheid en het enthousiasme van haar goedkeuring lijken op meer te wijzen dan een beperkte mate van coördinatie. Ze deed meteen niet één, maar twee tweets over Foer’s stuk. Één met een verklaring uit haar campagne, die hartkloppingen en stripachtige plaatjes aan Foer’s kortademigheid toevoegde. Slate’s ontdekking van een “geheime hotline,” zei de verklaring, zou het mysterie achter Trumps liefde voor Poetin kunnen ontsluiten, en het zou ook kunnen verklaren waarom Rusland het “meesterbrein” was achter de cyberdiefstal die tot doel had “de campagne van Hillary Clinton te beschadigen”. De Clinton-campagne deed een beroep op de FBI om een onderzoek in te stellen.

“Geheime hotline”

Foto: Trump Tower New York

Dit was duidelijk de reden voor McCabe’s geliefden om mee te doen. Hun rol was om door middel van een lek te bevestigen dat de FBI deze bedreiging voor de nationale veiligheid zeer serieus nam, en een onderzoek instelde met alle ijver die het Amerikaanse volk van zijn belangrijkste wetshandhaver verwacht. Foer’s verhaal kwam uit op 31 oktober – een week en een dag voordat de kiezers naar de stembus gingen. Als McCabe’s team zich aan het script had gehouden, zouden de media de laatste week voor de verkiezingen hebben beziggehouden met niets anders te dan de ‘geheime hotline’ die Poetin met het hol van zijn kwaadaardige minion had verbonden, hoog boven in de Trump Tower.

New York Times prikt er doorheen

Maar het team van McCabe heeft Steele en Simpson een streek geleverd – of die indruk moet het superduo hebben gehad. Op dezelfde dag dat het Slate-artikel verscheen, meldde de New York Times dat de FBI de relatie tussen de Alfa Bank en de Trump Tower had onderzocht. Het Bureau, zei de Times, had besloten “dat er een onschuldige verklaring zou kunnen zijn voor de computercontacten, zoals een marketing e-mail of spam.” Deze enkele zin vernietigde wekenlang noeste arbeid van Fusion GPS. Als om Simpson en Steele te troosten, onthulde het artikel dat de FBI de hele zomer lang een onderzoek had uitgevoerd naar de mogelijke banden tussen de Trump-campagne en Rusland. En de Times onthulde zelfs details van het onderzoek – informatie die, zo leek het, uit de briefings van Fusion GPS kwam.

Maar voor Simpson en Steele was het noemen van die details een zeer bittere troost. De schade die de Times aan hun propagandacampagne had toegebracht, beperkte zich niet alleen tot het onderuithalen van het Alfa Bank-verhaal. Het artikel bevatte twee aanvullende feiten, die allebei even destructief waren: het uitgebreide onderzoek van de FBI naar Trump had geen samenspanning met Poetin aan het licht gebracht en de FBI geloofde ook niet dat Poetin probeerde Hillary Clinton verkozen te krijgen.

In een uitbarsting van journalistieke integriteit had de Times het hoofdverhaal van Fusion GPS verworpen – en dat had het gedaan op basis van gezaghebbende lekken uit de FBI. Iemand in het J. Edgar Hoover-gebouw had een pallet bakstenen op Simpson en Steele laten vallen. Wie was dat?

Deel 7 van deze artikelserie is vanaf donderdag 12 april 21.00 u te lezen op OpinieZ. De inleiding tot de serie vindt u hier. Lees ook Deel 1, Deel 2, Deel 3, Deel 4 en Deel 5.

Oorspronkelijk verschenen op 13 maart 2018 als The Real Collusion Story op de National Review. Met toestemming van de auteur Michael Doran vertaald door Asher.

Over de auteur

Michael Doran

Senior Fellow at Hudson Institute, Washington DC.
Michael Doran diende onder president George W. Bush in het Witte Huis als senior director in the National Security Council. Hij was onder Bush ook werkzaam als adviseur op het State Departement en het Pentagon. Naast een academische carrière heeft hij tal van invloedrijke publicaties op zijn naam staan zoals het beroemde 9/11 essay “Somebody Else’s Civil War”. Doran verschijnt regelmatig op Amerikaanse televisie-stations en publiceert in bladen als Foreign Affairs, The American Interest, Commentary, Mosaic Magazine, The Wall Street Journal, The Washington Post en The New York Times.

Recent gepubliceerd

Archief

• Politiek Internationaal19 april 2018Het ware verhaal van het Trump-Rusland complot (Slot)
• Politiek Internationaal12 april 2018Het ware verhaal van het Trump-Rusland complot (7)
• Politiek Internationaal10 april 2018Het ware verhaal van het Trump-Rusland complot (6)
• Politiek Internationaal5 april 2018Het ware verhaal van het Trump-Rusland complot (5)